10.Ocak.1996 tarih ve 22519 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 51 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin II numaralı bölümünde düzenlenen Tekstil ve Konfeksiyon sektöründeki fason işler ile hurda metal alımlarında vergi tevkifatı uygulaması ile ilgili olarak aşağıdaki açıklamalara gerek duyulmuştur.
A _ KAPSAM
1. Konfeksiyon ve Tekstil Sektöründe Tevkifat Uygulaması
Çanta ve ayakkabı dışında deriden mamul giyim eşyasının fason işleri de tevkifat uygulamasına tabidir.
Tekstil ve konfeksiyon sektöründeki boya, apre, baskı ve kasarlama işlerinde, boya ve kimyevi maddelerin işi yaptıranlar tarafından temin edilip, bu işleri yapanlara verilmesi halinde tevkifat uygulanacak, boya ve kimyevi maddelerin bu işleri yapanlar tarafından temin edilip kullanılması halinde tevkifat yapılmayacaktır.
Yukarıda sayılanlar dışında kalan, ütüleme, çözgü, haşıl, dikim, kesim, kapitone, traşlama, zımpara, şardon, yakma, ram, nakış ve benzeri bütün işler tevkifat uygulamasına tabidir.
Ancak, bu işler yukarıda sayılan boya, baskı, apre ve kasarlama işlerinin bir unsuru veya tamamlayıcsı olarak onlarla birlikte yapılıyorsa, aynı faturada gösterilmeleri kaydıyla bu işler tevkifat uygulaması bakımından boya, baskı, apre ve kasarlama hizmetleri gibi işlem görecektir.
Tekstil sektöründe tevkifat uygulaması giyim eşyaları ile sınırlı değildir. Buna göre; perde, mobilya kumaşı, havlu, oto koltuk kumaşı, çuval ve benzerleri ile bunların imalinde kullanılacak iplik veya kumaşa verilen fason hizmetlerde de tevkifat uygulanacaktır.
2. Hurda Metal Alımlarında Tevkifat Uygulaması
Hurda kavramına metal kırpıntılar, metal talaşları, mamul veya yarı mamul madde üreten imalathane ya da fabrikalardan çıkan standart dışı metal ürünler, izabe tesislerinden çıkan standart dışı metal hammaddeler, hadde bozukları ve benzerleri dahildir.
Tamir ve bakımdan sonra aynı amaçla kullanılması mümkün olan kullanılmış metal eşya teslimlerinde tevkifat uygulanmayacaktır.
ÖRNEK: “Hurda” olarak tabir edilen bir jeneratör, bobinleri sarılıp tamir ve bakımdan sonra yeniden jeneratör olarak kullanılacak hale getiriliyorsa, kullanılmış jeneratörün tesliminde tevkifat uygulanmayacaktır.
Hurda gemilerden yapılan sökümlerde de yukarıdaki hususa göre hareket edilecektir.
B _ BEYAN
Fason iş yaptıran veya hurda metal alımında bulunan mükelleflerin tevkif ettikleri katma değer vergisini teslim veya hizmetin yapıldığı döneme ait 2 No.lu katma değer vergisi beyannamesi ile beyan ederek, bu tutarı aynı döneme ait 1 No.lu katma değer vergisi beyannamesinde indirim konusu yapacakları hususu 51 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde açıklanmış bulunmaktadır.
2 No.lu beyanname ile beyan edilen bu verginin, sadece beyan edilmekle yetinilmesi söz konusu olmayıp beyanname uyarınca tahakkuk eden verginin aynı süre içerisinde ödenmesi gerektiği tabiidir.
Tevkif edilen katma değer vergisinin beyanı için kullanılmakta olan 2 No.lu beyannamenin “Tablo I” bölümünde mükellef ve sorumluya ait sicil bilgilerinin doldurulmasına ilişkin satırlar yer almaktadır. Tevkifat yapan mükellefler, I No.lu Tablonun “Vergi sorumlusuna ait sicil bilgileri”ni kapsayan 3-9 numaralı satırlar arasına kendi sicil bilgilerini dolduracak, sadece bir imalatçıya fason iş yaptırmış veya sadece bir mükelleften hurda metal alımı yapmış olmaları halinde, beyannamenin 10-16 numaralı satırları arasına bu mükellefle ilgili sicil bilgilerini yazacaklardır.
Ancak, birden fazla kişi veya kuruluşa fason iş yaptırılmış veya hurda metal alımında bulunulmuş olması halinde bu satırlar “Ekli listededir” şeklinde doldurulacak, fason iş yaptırılan veya hurda metal alınan mükelleflerin bildirimi için ayrı bir liste tanzim edilecektir. Bu listede, kendisinden tevkifat yapılan her bir mükellefe ait sicil bilgilerine ayrı ayrı yer verilecek ve “Listelerde yer alan bilgilerin doğruluğunu taahhüt ve her hangi bir yanlışlık olduğunun tesbiti halinde uygulanacak müeyyideleri kabul ederim.” şerhi konularak, işletme yetkilileri ile birlikte tam tasdik sözleşmesi yapılan yeminli mali müşavir, tam tasdik sözleşmesi olmayan hallerde muhasebeye ilişkin işlemleri yürüten serbest muhasebeci mali müşavir, bunların bulunmaması halinde ise sadece işletme yetkilileri tarafından isim ve ünvan kaşeleri kullanılarak ve düzenleme tarihi de belirtilerek imzalanmak suretiyle 2 No.lu beyannameye eklenecektir.
Beyannamenin vergi dairesine verilmesinden sonra, tahakkuk fişi ile birlikte verginin nakden ödenmesi halinde, ödemeyi gösteren vergi dairesi alındılarının kaşeli ve imzalı fotokopilerinin, beyannamenin verildiği tarihi izleyen ayın ilk on günü içinde satıcıya intikal ettirilmesi şarttır. Tahakkuk eden vergi için mahsup talebinde bulunulmuşsa tahakkuk fişi ile birlikte mükellefe aşağıda örneği verilen yazı gönderilecektir.
Birden fazla kişi veya kuruluşa fason iş yaptıran veya hurda metal alımında bulunan mükellefler bu şekilde beyan edip ödedikleri vergilerden, her bir mükellefe ait kısmı “../../…. tarih ve …. sayılı fatura ile tarafımıza yapmış olduğunuz teslim ve/veya hizmete ait ………… tutarındaki katma değer vergisi tevkifatı, beyanımız üzerine ………………. vergi dairasince ../../…. tarih ve ……. sayılı tahakkuk fişi ile tahakkuk ettirilmiş ve aynı vergi dairesine ../../….tarih ve …. sayılı makbuzla ödenmiştir.” şeklinde bir yazı ile kendisinden tevkifat yapılan mükellefe bildireceklerdir. Bu yazının yukarıda belirtilen kişiler tarafından ve aynı şekilde imzalanması gerekmektedir.
Sorumlu sıfatıyla beyan edilen ve tahakkuk eden vergi için mahsup talebinde bulunulmuşsa yazının “…aynı vergi dairesine” ifadesinden sonraki bölümü “tahakkuk eden vergi için ../../…. tarihli dilekçe ile mahsup talebinde bulunulmuştur” şeklinde düzenlenecektir.
C _ İNDİRİM
Sorumlulara ait 2 no.lu katma değer vergisi beyannamesi ile beyan edilen tutarlar, aynı döneme ait I no.lu katma değer vergisi beyannamesinde indirim konusu yapılabilecektir.
ÖRNEK: 24.Ocak.l996 tarihinde yaptırılan 100.000.000 liralık bir fason işle ilgili 10.000.000 lira tutarındaki katma değer vergisi tevkifatı, 25.Şubat.l996 tarihine kadar verilmesi gereken 2 no.lu beyanname ile beyan edilecektir. 10.000.000 liralık tutar aynı tarihe kadar verilmesi gereken 1 no.lu katma değer vergisi beyannamesinde de indirim konusu yapılacaktır.
İndirim için, tevkifat tutarının beyan edildiği 2 no.lu beyannamenin vergi dairesine verilmesi yeterlidir. Beyan edilen tutarın vergi dairesine ödenmemesi indirimi engellemez. Ancak ödemenin kanuni süre içinde yapılmaması halinde 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılacağı tabiidir.
2 no.lu beyanname ile beyan edilen tevkifat tutarının ödenmeyip, 1 no.lu beyannamede de indirim konusu yapılmaması, vergi dairesine süresinde yatırılmayan tevkifat tutarının gecikme zammı ile birlikte takibine engel değildir.
Aynı şekilde, tevkifat tutarı 2 no.lu beyanname ile beyan edilmezse, 1 no.lu beyannamede indirim konusu yapılmasa bile gecikme faizi ile birlikte cezalı tarhiyat uygulanacağı tabiidir.
D _ İADE VE MAHSUP
51 seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (II/B) bölümünde hurda metal alımlarında tevkifat uygulaması ile ilgili olarak mükelleflerin iade talebinde bulunabilecekleri açıklanmıştır.
Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliğinin değişik 52 nci maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye dayanılarak, hurda metal alımlarındaki tevkifat uygulaması ile ilgili nakden ve mahsuben iade işlemlerinin aşağıdaki şekilde yürütülmesi uygun görülmüştür.
1. Hurda metal alımları dolayısıyle iade talep edecek olan mükellefler, 1 no.lu katma değer vergisi beyannamesine ekli “İade Hakkı Doğuran İşlemlere ve İhraç Kaydıyla Teslimlere Ait Bildirim”i doldurmak zorundadırlar.
2. Bu Bildirimin 87 nci satırına, o dönemde teslim ettikleri ve üzerinden katma değer vergisi tevkifatı yapılan mal bedelleri, 88 inci satırına ise bu teslimler nedeniyle alıcı tarafından tevkif edilen toplam katma değer vergisi yazılacaktır.
51 seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (II/A) bölümünde tevkifata tabi tutulan teslim bedellerinin, beyannamenin 38-43. satırları arasında ayrı bir satırda gösterileceği, bu satıra tekabül eden “oran” sütununda vergi oranının (15/3) olarak belirtileceği, “vergi” sütununa ise bu orana göre hesaplanan vergi miktarının yazılacağı açıklanmıştır.
Buna göre, Bildirimin 87 nci satırına yazılacak tutarın, aynı beyannamenin o dönemdeki tevkifat tutarının beyan edildiği 38-43. satırlar arasındaki satırda gösterilen miktara eşit olması gerekmektedir. Bildirimin 88 inci satırında gösterilecek miktar ise tevkifata tabi işlem bedelinin %10’u olarak hesaplanacaktır.
3. Bildirimin bu şekilde düzenlenmesinden sonra, dönem beyannamesi 39 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğindeki açıklamalar çerçevesinde doldurulacaktır.
4. Beyannamenin doldurulmasından sonra 61 nci satırda iadesi gereken katma değer vergisinin çıkması halinde bu tutarın iadesi aşağıdaki şekilde yapılacaktır.
a. Nakden İade:
Hurda metal teslimleri ile ilgili tevkifat uygulamasından doğan ve nakden talep edilen iade alacakları, 15.000.000 liranın üstünde olmamaları halinde inceleme raporu ve teminat aranılmadan yerine getirilecektir.
Nakden talep edilen ve miktarı 15.000.000 lirayı aşan iade talepleri Yeminli Mali Müşavir Tasdik Raporu ibraz edilmesi halinde teminat ve vergi inceleme raporu aranmadan yerine getirilecektir.
15.000.000 lirayı aşan, nakden talep edilen ve Tasdik Raporu ibraz edilmeyen iade talepleri ise vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilecektir.
Mükelleflerin, 15.000.000 lirayı aşan kısım için teminat göstermeleri halinde iade talebi, yeminli mali müşavir tasdik raporu veya vergi inceleme raporunun sonucu beklenmeden yerine getirilecek, teminat, söz konusu raporların sonucuna göre çözülecektir.
Nakden iade talebinin yerine getirilebilmesi için 2 numaralı katma değer vergisi beyannamesi ile eklerinin vergi dairesine verilmiş olması zorunludur.(*)
b. Mahsuben İade:
Hurda metal teslimleri ile ilgili tevkifat uygulamasından doğan iade alacaklarının mükellefin diğer vergi borçlarına mahsubu mümkündür. Mahsup kapsamına, tevkifatlarla ilgili olarak verilen 2 numaralı beyannamelere göre tahakkuk eden vergiler de dahildir.
Hurda metal teslimlerinden doğan iade alacaklarının 15.000.000 liranın üstünde olmaması ve bu tutarın mahsuben talep edilmesi halinde, 2 no.lu beyanname ve eklerinin verilmiş olması şartıyla, mahsup talebi inceleme raporu ve teminat aranmadan yerine getirilecektir.
Mahsuben talep edilen iade alacağının 15.000.000 lirayı aşması halinde, yeminli mali müşavir tasdik raporu ibraz eden mükelleflerin mahsup talepleri de inceleme raporu ve teminat aranmadan yerine getirilecektir.
Miktarı 15.000.000 lirayı aşan ve yeminli mali müşavir tasdik raporu ibraz edilmeyen mahsuben iade talepleri vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilecektir.
Mükelleflerin 15.000.000 lirayı aşan kısım için teminat göstermeleri halinde mahsup talebi, vergi inceleme raporu veya yeminli mali müşavir tasdik raporu sonucu beklenmeden yerine getirilecek, teminat, söz konusu raporların sonucuna göre çözülecektir.
c. Sahte veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Kullanıldığının Tespiti Halinde İade Uygulaması:
Haklarında sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenlediği veya bilerek kullandığı konusunda rapor bulunanların, bu tür rapor bulunanlardan mal alanların ve bu tür rapor bulunanların ortakları ile kurdukları veya ortak oldukları şirketlerin hurda metal alımlarından doğan iade talepleri, ihracat istisnasından doğan katma değer vergisi iadelerine ilişkin açıklamalara göre yerine getirilecektir.
E _ DİĞER İŞLEMLERDE SORUMLU SIFATIYLA BEYAN
Tekstil ve konfeksiyon sektöründeki fason işler ile hurda metal alımları dışında, Katma Değer Vergisi Kanununun 9’uncu maddesine göre sorumlu sıfatıyla ödenmesi gereken vergilerin beyanı eskiden olduğu gibi sürdürülecektir.
Buna göre, bu Tebliğ kapsamı dışındaki işlemler nedeniyle sorumlu sıfatıyla katma değer vergisi beyan etmek zorunda olan mükellefler, her bir işlemi ayrı ayrı verecekleri 2 no.lu katma değer vergisi beyannameleri ile beyan edeceklerdir.
ÖRNEK : Bir konfeksiyoncu firma Mart 1996 döneminde, yurt dışındaki bir firmaya desen çizdirerek 50.000.000 TL. karşılığı döviz ödemiş, katma değer vergisi mükellefi olmayan bir kuruluşa ait binanın duvarlarında gösterilmek üzere 30.000.000 lira karşılığı reklam vermiş, 4 ayrı firmaya da fason konfeksiyon işi yaptırmıştır.
Konfeksiyoncu firma, Mart 1996 dönemi ile ilgili sorumlulara ait 3 ayrı beyanname verecektir. Sorumlulara ait 2 no.lu katma değer vergisi beyannamelerinin birincisinde yurt dışından temin edilen ve Türkiye’de faydalanılan desen çizme hizmetine, ikincisinde katma değer vergisi mükellefi olmayan kuruluşa verilen reklama, üçüncüsünde ise fason işlere ait vergiler beyan edilecektir. Üçüncü beyannamede 4 ayrı fason işin bir liste eklenmek suretiyle birlikte beyan edileceği tabiidir.
Tebliğ olunur.
(*) Miktar Yönünden Güncelliği Kalmamıştır.