Site icon Alomaliye.com Güncel Mevzuat, Muhasebe, Ekonomi, Vergi, SGK Haberleri

Meslek Standartları – Güvenlik Görevlisi

Alomaliye Mevzuat Ekibi

Meslek Standartları – Güvenlik Görevlisi

Güvenlik Görevlisi, kendi başına ve belirli bir süre içerisinde, bina ve tesislerde, hukuk kurallarına uygun talimatlar çerçevesinde, fiziki ve teknik imkanları kullanarak, can, mal güvenliği ve huzuru sağlamak için gözetim, denetim ve kontrol yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişidir.

ÖNSÖZ

Ülkemizde son yıllarda yapılan bütün çalışmalarda Türk ekonomisinin uluslararası rekabet gücünün artırılması ve başta Gümrük Birliği olmak üzere Avrupa Birliği ile bütünleşme süreci hedeflenmiştir. 1990’lı yıllarda yaşanan hızlı küreselleşme süreci, giderek artan teknolojik yenilikler ve uluslararası pazarlardan pay kapma yarışları, ülkelerin insan kaynaklarını geliştirmeye yönelmesine neden olmuştur. Çalışanların iş değiştirme ve iş bulma yeteneğiyle doğrudan ilgili olarak işgücü hareketliliğinin artırılması, işgücü piyasasının şeffaflaştırılması ve verimliliğin artırılması istihdamla ilgili her türlü girişimde öne çıkmaktadır. Çalışma yaşamının istediği ve ihtiyaç duyduğu insanların niteliklerinin tanımlanmasında, iş yaşamınca geliştirilen ve benimsenen meslek standardları büyük önem taşımaktadır. Bu standardlara uygun insan yetiştirilmesi ve istihdamı ise ancak meslek standardları hazırlandıktan sonra gerçekleştirilebilecektir.

Ülkemizde meslek standardları ve belgelendirmeye ilişkin en geniş kapsamlı girişim, “İstihdam ve Eğitim Projesi” kapsamında, Devlet, işçi ve işveren kesimini temsil eden kuruluşların oluşturduğu Meslek Standardları Komisyonu (MSK) tarafından yürütülmektedir. Bu komisyonda: Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (ÇSGB), Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), Devlet Planlama Teşkilatı (DPT), Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK), Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) ile gözlemci üye olarak Mesleki Eğitim ve Küçük Sanayi Destekleme Vakfı (MEKSA) temsilcileri bulunmaktadır. Teknik çalışmalar MSK’nun kararları doğrultusunda, uygulama birimi olan Araştırma ve Teknik Hizmetler Birimi (ATHB) tarafından, Almanya’da faaliyet gösteren Federal Mesleki Eğitim Kurumu (BIBB)’nun teknik yardımları ile yürütülmektedir.

Elinizdeki bu standard, ülkemizde istihdam ve eğitim arasında sağlam köprüler kurmak, istihdamı geliştirmek amacıyla oluşturulan “İstihdam ve Eğitim Projesi”nin sekiz bölümünden biri olan Meslek Standardları ve Belgelendirme Sistemi bölümü çalışmaları çerçevesinde hazırlanmıştır. Sözkonusu standard, Güvenlik Görevliliği meslek dalında 2. seviyede çalışan bir kişinin yapması gereken görev ve işlemler ile sahip olması gereken genel bilgi ve becerileri göstermektedir. Bu alanda bizzat faaliyet gösteren kişilerden oluşan bir çalışma grubu tarafından, iki gün süren teknik çalışma sonunda oluşturulmuştur. Sözkonusu grubu oluşturan kişiler, ülkemizde faaliyet gösteren değişik büyüklükteki (küçük-orta-büyük) işletmelerden MSK/ATHB kanalıyla davet edilerek bir araya getirilmiştir. Bu standard daha sonra MSK tarafından önerilen ilgili kuruluşlara gönderilmiş ve görüşleri alınmıştır. Meslek Standardları ve Belgelendirme çalışmalarımıza teknik elemanlarını göndermek suretiyle destek veren işletmelere ve değerli bilgilerini bizlerle paylaşan ve elinizdeki bu standardı hazırlamamıza yardım eden; Sayın Ali ŞIVGIN (S.T.F.A. OGDEN Hizm. ve İşl. A.Ş.), Sayin M. Yakın TAŞKENT (Elit Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.), Sayın Necati GÜNEY (Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğü), Sayın Mustafa KAYA (Hacettepe Üniversitesi Em. Hizm. Müd.), Sayın Nurcan MATOĞLU (Dak Güvenlik Sistemleri Ltd. Şti.), Sayın K. Adil BAYKURT (Tepe Savunma ve Güvenlik Sistemleri San. A.Ş.), Sayın Hasan Gazi ÖZER (Dak Güvenlik Sistemleri Ltd. Şti.), ve ayrıca, hazırlanan meslek standardına değerli görüşleri ile katkıda bulunan başta MSK üyesi kuruluşlar ve alt teşkilatları olmak üzere, ilgili tüm kuruluşlara teşekkür ediyoruz.

Meslek Standardı geliştirme çalışmalarımızı daha sonra sınav ve belgelendirme sistemi oluşturma faaliyetleri izleyecektir. Ülkemizde istihdamın geliştirilmesine önemli katkılar yapacağına inandığımız bu çalışmanın, bu yolda yapılacak başka çalışmalara ışık tutmasını, yeni girişimlere vesile olmasını diliyoruz.

Mustafa DEMİREZEN

Meslek Standardları Komisyonu Başkanı

DPT, İktisadi Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü

İÇİNDEKİLER

 I. Meslek Standardı

II. Unvan ve Tanımı

III. Güvenlik Görevlisi’nin Yaptığı Görev ve İşlemler

IV. Genel Olarak Kullanılan Araç, Gereç ve Ekipmanlar

V. Genel Bilgi ve Beceriler

VI. Genel Tutum ve Davranışlar

VII. Uluslararası Standard Meslek Sınıflandırma Sistemi (ISCO-88) ile Karşılaştırma

VIII. Avrupa Birliği’nce Ortak Kabul Gören Meslek Profilleri ile Karşılaştırma

IX. Mesleğin Bugünkü Durumu ve Gelecekteki Eğilimler

IX.I. Türk İşgücü Piyasasında

IX.II. Avrupa Birliği’nde

X. MSK Yeterlilik Belgesi Nasıl Alınır?

Telif hakkı, Meslek Standardları Komisyonu (MSK)’na aittir. Bütün hakları saklıdır. Ankara, Türkiye 1999.

I. MESLEK STANDARDI

F Meslek Standardı Nedir?

Meslek Standardı, bir mesleğin gereklerinin kabul edilebilir standardlarda yerine getirilebilmesi için ihtiyaç duyulan asgari bilgi, beceri, tutum ve davranışları gösteren normlardır. Meslek standardları ayrıca, başta çalışanlar, eğitimciler ve işverenler olmak üzere, ilgili bütün kesimlere, bir mesleğin başarı ile yürütülebilmesi için gerekli olan nitelikler ve o meslekte yeterlilik belgesi alabilmek için yapılacak sınavlarda aranacak ölçme ve değerlendirme kriterleri hakkında fikir vermektedir.

Bir Meslek Standardı genel olarak aşağıdaki hususları içermektedir:

F Meslek Standardına Neden İhtiyaç Duyuluyor?

Meslek Standardı hazırlanmasının başlıca amaçları:

F Meslek Standardı Nasıl Hazırlanıyor ?

Meslek Standardları, MSK’nun uygulama birimi olan ATHB (Araştırma ve Teknik Hizmetler Birimi) tarafından çalışma yaşamını temsil eden çeşitli büyüklükteki (küçük, orta, büyük) işyerlerinden gelen ve bizzat alanda çalışan meslek uzmanları ile sıkı bir işbirliği içinde hazırlanmaktadır. Hazırlanan meslek standardı daha sonra, MSK tarafından önerilen ilgili kuruluşlara gönderilmekte ve görüşleri alınmaktadır. MSK tarafından onaylandıktan sonra ise ilgili tüm tarafların kullanımına sunulmaktadır. Meslek Standardları hazırlanırken, bir yandan Türk işgücü piyasasının ve ekonomisinin gereklilikleri yansıtılmaya çalışılmakta, öte yandan uluslararası gelişmelerin de gözden uzak tutulmamasına çaba gösterilmektedir. Standard hazırlama çalışmalarında, gerek ülke içi gerekse uluslararası alanda yapılmış çalışmalardan, kaydedilmiş gelişmelerden yararlanılmaktadır. Elinizdeki standardın VII’nci ve VIII’nci bölümlerinde uluslararası meslek sistemleri ile karşılaştırma yapılmıştır.

Seviye 1: Bu seviyede çalışan kişi, mesleğin gerektirdiği rutin ve basit görev ve işlemleri yapabilir.

Seviye 2: Bu seviyede çalışan kişi, geniş veya dar bir meslek alanında, o mesleğin gerektirdiği bir kısmı rutin olmayan ve kompleks nitelikli görev ve işlemleri yapabilir. Bu görev ve işlemleri yerine getirirken bireysel sorumluluk alabilir ya da başkaları ile işbirliği içinde çalışabilir.

Seviye 3: Bu seviyede çalışan kişi, geniş veya dar bir meslek alanında, o mesleğin gerektirdiği çoğunlukla rutin olmayan ve kompleks nitelikli görev ve işlemleri değişik koşullarda yapabilir. Bu görev ve işlemleri yerine getirirken önemli ölçüde sorumluluk alabilir ve kendi başına karar verebilir. Çoğunlukla yanında çalışanları yönlendirir ve denetler.

Elinizdeki meslek standardı 2. seviyedeki bir Güvenlik Görevlisi için hazırlanmıştır.

 II. UNVAN VE TANIMI

Unvan: Güvenlik Görevlisi (Seviye 2)

Tanım: Güvenlik Görevlisi, kendi başına ve belirli bir süre içerisinde, bina ve tesislerde, hukuk kurallarına uygun talimatlar çerçevesinde, fiziki ve teknik imkanları kullanarak, can, mal güvenliği ve huzuru sağlamak için gözetim, denetim ve kontrol yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişidir.

III. GÜVENLİK GÖREVLİSİ’NİN YAPTIĞI GÖREV VE İŞLEMLER

Güvenlik Görevlisi, işletmenin genel çalışma prensipleri doğrultusunda, araç, gereç ve ekipmanları etkin bir şekilde kullanarak, işçi sağlığı, iş güvenliği ve çevre koruma düzenlemelerine ve mesleğin verimlilik ve kalite gerekliliklerine uygun olarak, aşağıdaki görev ve işlemleri yerine getirir.

GÖREVLER

İŞLEMLER

A

 İş Organizasyonu Yapmak

A01

 Vardiyayı teslim almak

A02

 Ön danışma hizmetlerini yapmak

A03

 Ziyaretçi ve personel giriş-çıkış kayıtlarını tutmak

A04

 Tesise girip-çıkan araç kayıtlarını tutmak

A05

 Giriş-çıkışları kayda bağlı olan yerleri kayıt altına almak

A06

 İş yeri içinde diğer çalışanlar ile bilgi iletişimini sağlamak

A07

 Görevine engel olan sorunları ilgililere bildirmek

A08

 Kayıp ve buluntu eşyaları kayıt altına almak

A09

 Buluntu eşyaları tutanakla teslim etmek

A10

 Önceden bildirilen emanetleri teslim almak

A11

 Güvenlik araç ve gereçlerini temin/teslim etmek

A12

 Güvenlik araç, makine ve ekipmanının bakımının yapılmasını sağlamak

B

 Görev Alanı İçinde ve Yakın Çevresinde Gözetim Yapmak

B01

 Yakın çevreyi gözetim altında tutmak

B02

 Sabit nokta nöbetinde gözlem yapmak

B03

 Devriye nöbetinde gözetim yapmak

B04

 Kamera görüntülerini izlemek

B05

 Refakat hizmetlerini sağlamak

C

 Görev Alanı İçinde Denetim Yapmak

C01

 Arama yapmak

C02

 Devriye denetim tespitini yapmak

C03

 Tesisteki malzeme ve demirbaşların korunmasını sağlamak

C04

 Görev yerinde güvenlik kurallarına uyulmasını sağlamak

C05

 Araçların park düzenine uymalarını sağlamak

C06

 Tanımlanmış alanların farklı amaçlarla kullanılmasını engellemek

D

 Görev Alanını Kontrol Etmek

D01

 Kritik bölgeleri kontrol etmek

D02

 Kontrol formlarını doldurmak

D03

 Fiziki tedbirleri kontrol etmek

D04

 Teknik tedbirleri kontrol etmek

D05

 Giriş kartı uygulamalarını kontrol etmek

E

 Acil/Beklenmedik Olaylara Müdahale   Acil/Beklenmedik Olaylara Müdahale Etmek

E01

 Acil/beklenmedik olaylarda insanların tahliyesine yardımcı olmak

E02

 Acil/beklenmedik olayları ilgili yerlere bildirmek

E03

 Yangına ilk müdahaleyi yapmak

E04

 Görev alanında işlenmiş ve işlenmekte olan suçları kolluk kuvvetlerine bildirmek

E05

 Kolluk kuvvetleri gelinceye kadar sanığı alıkoymak

E06

 Suç mahallinin korunmasını sağlamak

E07

 Suç delillerini muhafaza etmek

E08

 Olay tutanağı tutmak

E09

 Sanığı kolluk kuvvetlerine teslim etmek

E10

 Tanıklık yapmak

E11

 Eşgal tanımlamak

E12

 Sivil Savunma Teşkilatına yardımcı olmak

F

 Mesleki Gelişime İlişkin Faaliyetleri Yürütmek

F01

 Meslekle ilgili toplantı, seminer vb. faaliyetlere katılmak

F02

 Meslekle ilgili yayınları,teknolojik gelişmeleri izlemek

F03

 Meslekle ilgili hizmetiçi eğitim, işbaşı eğitim vb. faaliyetlere katılmak

Aşağıda 4. 5. ve 6. bölümlerde yer alan listeler mesleğin geneli ile ilgili olup, mesleğin daha iyi anlaşılması için standarda dahil edilmiştir. Sözkonusu listeler alfabetik olarak hazırlanmış olup, bir işyerinden diğerine değişebilmektedir.

  1. GENEL OLARAK KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMANLAR

Araçlar, Makine ve Ekipmanlar

  1. Alarm sistemleri
  2. Araç altı arama aynası
  3. Aydınlatma sistemleri
  4. Bilgisayar destekli kayıt ve kontrol sistemi
  5. Bilgisayar kontrollü güvenlik sistemi
  6. Bisiklet
  7. Cop
  8. Çelik yelek
  9. Çeşitli hizmet araçları (otomobil, motorsiklet vb.)
  10. Düdük
  11. Dürbün
  12. El dedektörü
  13. El feneri
  14. Elektronik bariyer
  15. Fotoğraf makinesi
  16. İşaret fişeği
  17. Kamera
  18. Kamera kayıt cihazı
  19. Kelepçe
  20. Kontrol kurma saati
  21. Megaforn
  22. Metal kapı dedektörü
  23. Monitör
  24. Sis dedektörü
  25. Telefon
  26. Telsiz
  27. Turnike sistemleri
  28. X-Ray cihazı

Gereçler (Malzemeler)

  1. Araç kayıt defteri
  2. Basılı formlar
  3. Evrak kayıt defteri
  4. Güvenlik teçhizatı devir teslim defteri
  5. Kağıt
  6. Kalem
  7. Sprey
  8. Tur kontrol defteri
  9. Üniforma
  10. Vardiya defteri
  11. Yaka kartı
  12. Ziyaretçi araç kimlik kartı
  13. Ziyaretçi kayıt defteri
  14. Ziyaretçi kimlik kartı

V. GENEL BİLGİ VE BECERİLER

  1. Araç, gereç ve ekipman bilgisi
  2. Dinleme yeteneği
  3. Ekip içinde çalışma yeteneği
  4. Eşgal tanımlama bilgisi
  5. Görsel yetenek
  6. Halkla ilişkiler bilgisi
  7. Hatırlama yeteneği
  8. Hızlı ve pratik düşünme yeteneği
  9. İkna yeteneği
  10. İletişim yeteneği
  11. İlkyardım bilgisi
  12. İnsan psikolojisi bilgisi
  13. İşçi sağlığı ve iş güvenliği önlemleri bilgisi
  14. İşyeri çalışma prosedürleri bilgisi
  15. Karar verme yeteneği
  16. Mesleğe ilişkin yasal düzenlemeler bilgisi
  17. Mesleki teknolojik gelişmelere ilişkin bilgi
  18. Mesleki terim bilgisi
  19. Öğrenme yeteneği
  20. Protokol bilgisi
  21. Trafik bilgisi
  22. Yakın dövüş teknikleri bilgisi
  23. Yangın söndürme bilgisi

VI. GENEL TUTUM VE DAVRANIŞLAR (1)

  1. Araştırıcı olmak
  2. Çalışkan olmak
  3. Detaylara özen göstermek
  4. Dikkatli olmak
  5. Dürüst olmak
  6. Enerjik olmak
  7. Etkili ve güzel konuşmak
  8. Gözlemci olmak
  9. Güleryüzlü olmak
  10. Güvenilir olmak
  11. İnsan ilişkilerine özen göstermek
  12. İş disiplinine sahip olmak
  13. İşyeri çalışma prensiplerine uymak
  14. İşyerine ait araç, gereç ve ekipmanların kullanımına özen göstermek
  15. Kararlı olmak
  16. Meslek ahlakına sahip olmak
  17. Planlı ve organize olmak
  18. Sabırlı olmak
  19. Saygılı olmak
  20. Sır saklamak
  21. Soğukkanlı olmak
  22. Sorumluluk sahibi olmak
  23. Tarafsız olmak
  24. Temiz olmaya özen göstermek
  25. Titiz olmak
  26. Yeniliklere açık olmak
  27. Zamanı iyi kullanmak

VII. ULUSLARARASI STANDARD MESLEK SINIFLANDIRMA SİSTEMİ

(ISCO-88) İLE KARŞILAŞTIRMA

Elinizdeki “Güvenlik Görevlisi Meslek Standardı” ISCO-88 sınıflandırma sisteminde “Başka Yerlerde Sınıflandırılmamış Koruyucu Hizmetler Görevlileri” ünite grubunda (Ana Grup 5, Alt-Ana Grup 51, Alt Grup 516 ve Ünite Grubu 5169) yer almaktadır.

VIII. AVRUPA BİRLİĞİ’NCE ORTAK KABUL GÖREN MESLEK PROFİLLERİ İLE KARŞILAŞTIRMA

Avrupa Birliği’nce ortak kabul gören meslek profilleri, kısa adı CEDEFOP olan Avrupa Mesleki Eğitimi Geliştirme Merkezi tarafından hazırlanmaktadır. Ancak, güvenlik görevliliği mesleği için hazırlanmış bir profil mevcut olmadığından karşılaştırma yapılamamıştır.

IX. MESLEĞİN BUGÜNKÜ DURUMU VE GELECEKTEKİ EĞİLİMLER

IX.I. Türk İşgücü Piyasasında

Türkiye’de hizmet sektörünün giderek önem ve ağırlık kazanmasına paralel olarak, 90’lı yıllardan itibaren “özel güvenlik hizmetleri”nin gelişme göstermeye başladığı gözlenmektedir. Bu alanda, güvenlik görevlisi olarak adlandırılan meslek dalı, yakın korumadan farklı olarak bina ve tesislerde can ve mal güvenliğinin sağlanmasını amaçlamaktadır.

Günümüzde sadece bina ve tesisler olarak genellenen mesleğin uygulama alanlarının gelecekte giderek, fabrika, hastane, alışveriş merkezleri, iş merkezleri, eğitim kurumları, turizm tesislerini koruma, kara, deniz ve hava ulaşım araçlarını koruma, enerji saha ve depo alanlarını koruma gibi uzmanlıklara ayrılması beklenmektedir. Mevcut ve gelecekteki değişimler dikkate alındığında, vasıflı işgücü talebi bu alanın giderek daha fazla, temel ihtiyaçlarından birisini oluşturacaktır. Mesleğin özelliği nedeniyle eleman seçimi büyük önem taşımaktadır.

Türkiye’de bugün, bu mesleğin istihdamı ve eğitimi kamu kurumları ile birlikte ağırlıklı olarak özel sektör tarafından gerçekleştirilmektedir. Firmalar/Kurumlar eleman ihtiyaçlarını daha çok ilan yoluyla karşılamaktadır. Eğitim hizmetleri, iş başında eğitim, hizmet içi eğitim, kısa süreli kurslar vb. şeklinde sürdürülmektedir. Özelleşmenin hızlanması ve özel sektörün bu alandaki varlığını güçlendirmesi ile istihdam oranının artarak devam etmesi beklenmektedir. Özellikle büyük şehirlerde istihdam olanağı bulunmakla birlikte, küçük yerleşim yerlerinde mesleğe olan talebin giderek artması dikkati çeken bir gelişme olarak kabul edilmektedir.

Özel güvenlik hizmetleri kendi içinde gelişirken aynı zamanda, teknolojik gelişmeler, güvenlik görevlisinin işini kolaylaştırmakta ve güvenliğin etkinliğini artırmaktadır. Gelişen teknolojiyle güvenlik hizmeti; fiziki kontrol ve denetimden çok görsel kontrol ve denetime dönüşmektedir. Kullanılan teknik ekipmanların da günden güne gelişmesi ve çeşitlenmesi ile birlikte bu alanda yeni bir yan sanayi dalı oluşmaktadır.

Ailelerin isteği, üniformanın bireylere çekici gelmesi, toplum içinde söz sahibi olma gibi nedenler bireylerin bu mesleği seçmelerinde önemli olabilmektedir. Bununla birlikte; görev alınan yerin konumu, çalışma şartları (açık hava, karanlık, yalnızlık, sosyal ilişkilerin sınırlanması, vardiyalı sistem vb.), ast-üst ilişkilerindeki disiplin bireylerin mesleğe devam etmelerini olumsuz etkileyen faktörlerdir. Ayrıca; meslekte özel sektörden kamu kurumlarına geçişler yoğun olarak görülmektedir.

Meslekte ücret düzenlemelerinin yapılması, sosyal hakların iyileştirilmesi, mevcut yasaların yenilenmesi gibi ihtiyaçların yanısıra, mesleki örgütlenme (oda ve üst birliklerin kurulması) ihtiyacı da gelecekle ilgili beklentiler arasında sayılmaktadır.

Güvenlik görevlisinin, sivil savunma hizmetlerinde, itfaiye teşkilatında, emniyet hizmetleri ve silahlı kuvvetlerde, gümrük muhafaza, orman muhafaza, cezaevi koruma, hava limanları koruma ve köy koruculuğu gibi yakın mesleklerde ek eğitim alarak çalışabileceği düşünülmektedir.

IX.II. Avrupa Birliği’nde

Standardın VIII. bölümünde belirtildiği üzere güvenlik görevliliği mesleği için CEDEFOP tarafından hazırlanmış bir meslek profili bulunmadığından, mesleğin içinde yer aldığı sektöre ilişkin bilgiye rastlanmamıştır.

 X. MSK YETERLİLİK BELGESİ NASIL ALINIR?

MSK tarafından onaylanmış bir MSK Yeterlilik Belgesi almak isteyen adaylar, yetkisi MSK’ca onaylanmış bir kurumun yapacağı yeterlilik sınavını başarıyla geçmek zorunda olacaktır.

Sınav ve belgelendirme sistemine ilişkin düzenlemeler önümüzdeki dönemde MSK tarafından belirlenecektir.

  1. Meslek Analiz Çalışması sırasında, alan uzmanları tarafından genel tutum ve davranışlar sıralanmıştır. Ancak, bu hususlar sınav ve değerlendirmede esas alınmayacaktır.

 Türkiye İş Kurumu web sayfasından alınmıştır.

Exit mobile version