Serbest Bölgelerde Verilen Hizmetlerin Vergilendirilmesi
Levent GENÇYÜREK
Yeminli Mali Müşavir
levent.gencyurek@atlasymm.com.tr
Serbest Bölgelerde faaliyette bulunan mükelleflere sigortacılık, nakliye acenteliği, gümrük komisyonculuğu, yeminli mali müşavirlik, serbest muhasebeci mali müşavirlik, avukatlık ve eksperlik gibi çeşitli hizmetlerin sunulması mümkündür.
Serbest Bölgede faaliyette bulunan firmalara sağlanan gümrük ve mali konulardaki danışmanlık ve müşavirlik hizmetleri ile firmaların davalarının takibi ve hukuki danışmanlıklarının yapılması kapsamındaki hizmetler sonucu elde edilen kazançlar vergiye tabi olduğundan bu hizmetler sonucu elde edilen gelirin yıllık gelir vergisi beyannamesiyle beyan edilmesi gerekmektedir.
Serbest bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri 06.02.2004 tarihinden sonra avukatlık, yeminli mali müşavirlik, serbest muhasebecilik ve mali müşavirlik, komisyonculuk v.b hizmetleri yerine getirenlere nakden veya mahsuben ödemede bulunmaları halinde GVK’nun 94 üncü maddesi uyarınca (2003/6577 sayılı BKK ile 1.1.2004 tarihinden geçerli olmak üzere % 22 oranında) stopaj yapacak ve kanuni veya iş merkezlerinin bulunduğu vergi dairesine muhtasar beyanname yönünden mükellelefiyet tesis ettirerek stopaja tabi tuttukları bu vergileri ödeyeceklerdir.
Serbest Bölgeler ülkenin siyasi sınırları içersinde olmakla birlikte gümrük hattı dışında kaldıklarından bölge içinde yapılan mal teslimleri ile hizmet ifaları KDV’ye tabi değildir. Katma Değer Vergisi Kanununun 17 inci maddesinin 4-ı fıkrasına göre Serbest Bölgelerde verilen hizmetler katma değer vergisinden müstesnadır.
Buna göre, Serbest Bölge Müdürlüğünden alınan “Giriş İzin Belgesi” ne dayanılarak serbest bölgede faaliyette bulunan firmalara serbest bölge içerisinde verilen danışmanlık, müşavirlik, avukatlık v.b hizmetleri için KDV söz konusu değildir. Verilen hizmetlerden dolayı yüklenilen KDV’nin ise indirim konusu yapılması mümkün olmayıp, Katma Değer Vergisi Kanunun 30/a maddesi gereğince olayın özelliğine göre gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınması gerekmektedir.
Serbest bölgede faaliyet gösteren işletmelerin vergi daireleri veya sosyal sigortalar kurumu ile ilgili işlemlerin yapılması veya ortaya çıkan hukuki ihtilaflar nedeniyle açılan davaların takibi için serbest bölge dışında verilen danışmanlık, müşavirlik veya avukatlık hizmetleri katma değer vergisinin konusuna girmekte olup bu tür hizmetler istisna kapsamı dışındadır. Serbest bölge dışında verilen bu tür hizmetler için düzenlenen Serbest Meslek Makbuzunda gösterilen KDV’nin genel esaslara göre beyan edilmesi gerekmektedir.