Levent Gençyürek
Maliye Başmüfettişi
İzmir Defterdar Yardımcısı V.
gencyurek@yahoo.com
Banka ve PTT Müdürlerine Rahatlatan Karar
6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 41 inci maddesinde Maliye Bakanlığınca belirlenen vergi vb. amme alacaklarının bankalar veya postaneler aracı kılınmak veya Banka kartı, kredi kartı ve benzeri kartlar kullanılmak suretiyle ödenebileceği hüküm altına alınmıştır.
Bankalarca tahsil edilen veya banka kartı, kredi kartı ve benzeri kartlar kullanımı karşılığı olarak ödenmesi gereken paralar tahsil edildikleri tarihten itibaren azami 7 gün, kredi kartı ile yapılan ödemelerde işlem tarihini takip eden günden itibaren azami 20 gün içinde T.C. Merkez Bankasına, postaneler vasıta kılınmak suretiyle yapılan ödemelerde ise yapılan ödemelerin ödemenin yapıldığı tarihten itibaren azami 10 gün içersinde vergi dairesine aktarılması gerekmektedir.
Bankalarca tahsil edilen veya banka kartı, kredi kartı ve benzeri kartlar kullanımı karşılığı olarak ödenmesi gereken paralar süresinde T.C. Merkez Bankasına aktarılmadığı, postahaneler vasıtasıyla yapılan ödemeler süresinde vergi dairelerine intikal ettirilmediği takdirde, söz konusu amme alacağı, tahsilatı yapan bu kuruluşlardan aylık % 4 gecikme zammı tatbik edilmek suretiyle tahsil edilmektedir.
Tahsilatı yapan veya banka kartı, kredi kartı ve benzeri kartlar kullanımından dolayı ödeme yapması gereken banka şube müdürleri, tahsil edilen paraların belirlenen sürelerde T.C. Merkez Bankasına aktarılmasından, postane veya posta çek merkezi müdürleri ise postane vasıta kılınarak yapılan ödemelerin belirlenen sürelerde ilgili vergi dairelerine intikal ettirilmesinden sorumludurlar. Bunların bu görevlerini süresinde yerine getirmemeleri durumunda banka veya PTT’den alınan gecikme zammı dışında bu şahıslardan ödemeye konu amme alacağının % 10’u nispetinde ayrıca para cezası tahsil olunmaktadır. Buna göre,sözgelişi 100 Milyar TL vergi tahsilatı yapan bir banka şubesi bunu 7 gün içersinde Merkez Bankasına aktarmadığı taktirde bankadan tahsil edilecek aylık % 4 gecikme zammı yanında şube müdüründen de bu tutarın % 10’u olan 10 Milyar TL tutarında ceza tahsil edilecektir.
Ancak, Anayasa Mahkemesi 21 Temmuz 2004 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan 2004/37 sayılı kararı ile, tahsil edilen vergi vb. amme alacaklarının süresinde Merkez Bankasına veya Vergi Dairesine aktarılmasındaki gecikme dolaysıyla kamu alacağının % 10’u oranında alınan cezanın sorumluları (banka veya PTT müdürleri) ödeme güçlerini aşan adaletli ve eylemle orantılı olmayan ölçüsüz bir yükümlülükle karşı karşıya bırakması nedeniyle 6183 Sayılı Kanunun 41 inci maddesinin buna ilişkin bölümünü anayasaya aykırı bularak iptal etmiştir. Alınan bu iptal kararı uyarınca 21 Temmuz 2004 tarihinden itibaren kamu alacaklarının kanunla belirlenmiş süre geçtikten sonra Merkez Bankası veya Vergi Dairesine aktarılması durumunda sadece ilgili kuruluşlardan geciken her gün için aylık % 4 oranı dikkate alınarak gecikme zammı tahsil edilecek, buna ek olarak banka müdürleri veya PTT müdürlerinden ceza olarak herhangi bir meblağ talep edilemeyecektir.