14 Ağustos 2004 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 25553
Dış Ticaret Müsteşarlığından:
Amaç
MADDE 1 — Bu Tebliğin amacı, Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Yönetmeliği ekinde (Ek 1) yer alan standardı ihracatta zorunlu uygulamada bulunan ürünlerin ihracatında, söz konusu Yönetmeliğin 9 uncu madde (a) bendi çerçevesinde gümrük idarelerince Kontrol Belgesi aranmayacak bir uygulamayı teminen imalatçı-ihracatçılara verilen Ticari Kalite Denetim Yeterlik Belgesi’nin uygulama usul ve esaslarını düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 — Bu Tebliğ bir örneği ekte yer alan Ticari Kalite Denetim Yeterlik Belgesi (Ek 1) verilecek standardı ihracatta zorunlu uygulamada bulunan ürünleri, bu Belgeyi alacak imalatçı-ihracatçıların taşımaları gereken asgari şartları, bu Belge sahibi imalatçı-ihracatçıların denetlenme şartları ile hak ve sorumluluklarına ilişkin düzenlemeleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3 — Bu Tebliğ 31.12.2003 tarih ve 25333 sayılı Resmî Gazete’de (3. Mükerrer) yayımlanan Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Yönetmeliği’nin 1 inci maddesi ve 2 nci maddesinin (u) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 — Bu Tebliğde geçen;
a) Müsteşarlık: Dış Ticaret Müsteşarlığı’nı,
b) Genel Müdürlük: Dış Ticaret Müsteşarlığı Dış Ticarette Standardizasyon Genel Müdürlüğü’nü,
c) Bölge Müdürlüğü: Dış Ticaret Müsteşarlığı Bölge Müdürlüğü’nü,
d) Belge: Ticari Kalite Denetim Yeterlik Belgesi’ni,
e) Komisyon: İmalatçı-ihracatçıların Belge başvuruları ile Belge sahibi imalatçı-ihracatçıların işyeri, laboratuvar, kontrol ve laboratuvar elemanları ve faaliyetlerinin bu Tebliğ ile ilgili mevzuat hükümlerine uygun olup olmadığının incelenmesi için Bölge Müdürlüğü tarafından en az üç kişiden oluşturulan ekibi,
f) İmalatçı-ihracatçı: Standardı ihracatta zorunlu uygulamada bulunan ürünlerin üretimini, işlenmesini ve ihracatını yapan firmaları,
ifade eder.
Başvuru
MADDE 5 — Belge başvuruları, üretim tesisinin bulunduğu ilin bağlı olduğu Bölge Müdürlüğüne yapılır. İlgili Bölge Müdürlüğünce yapılan ön incelemenin sonucunun olumlu olması halinde bir Komisyon oluşturulur ve söz konusu başvuru Komisyona intikal ettirilir.
Değerlendirme
MADDE 6 — İmalatçı-ihracatçılara Belge verilebilmesi için firmanın;
a) Ürünün ilgili standardına göre hazırlanabileceği veya imalatını gerçekleştirebileceği kapasite raporunda yer alan tesis ve teknik donanıma sahip olduğunun,
b) Ürünle ilgili standart kontrolü yapabilecek nitelikte eleman istihdam ettiğinin,
c) İşletmesinde yeterli laboratuvar ve teçhizatı bulundurduğunun,
d) Üyesi olduğu ilgili İhracatçı Birliği’nin imalatçı-ihracatçı hakkında yazılı düşüncesinin,
e) İmalatçı-ihracatçının almak istediği Belge kapsamı ürüne ilişkin önceden yapılan standart kontrollerinde kabul edilemez ölçüde reddedilen partisinin bulunup bulunmadığının,
Komisyonca yerinde ve kayıtlar üzerinde yapılacak inceleme sonucu düzenlenecek değerlendirme raporu ile tesbiti gereklidir.
TS 13001 sayılı “Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktalarına (HACCP) Göre Gıda Güvenliği Yönetimi- Gıda Üreten Kuruluşlar ve Tedarikçileri İçin Yönetim Sistemine İlişkin Kurallar” standardına uygun olduğunu gösteren belgeye, TS-EN-ISO 9000 veya ISO 9000 veya EN-ISO 9000 belgesine ve EUREPGAP sertifikasına sahip imalatçı–ihracatçılara (c), (d) ve (e) bentlerine bakılmaksızın Belge verilir.
Personel
MADDE 7 — İmalatçı-ihracatçılar; dört yıllık yükseköğretim lisans programını tamamlamış olan ve Bölge Müdürlüğünce verilen eğitim sonrası yapılan sınav sonucu, ürünleri ilgili standartlarına göre denetleyebilmesine imkan sağlayan “Sorumlu Denetçi Belgesi”ni almaya hak kazanmış “Sorumlu Denetçi” çalıştırmak zorundadır. Çekirdekli ve çekirdeksiz kuru üzüm, kabuklu, iç ve işlenmiş iç fındık, yemeklik yağlar, kuru incir, kuru kayısı gibi laboratuvar elemanı gerektiren ürün grupları için firmaların laboratuvar elemanı (ürünün özelliğine göre gıda mühendisi, ziraat mühendisi, kimya mühendisi, veteriner, biyolog veya kimyager) istihdam etmesi gerekir. Bu laboratuvar elemanı şartları uygun olması halinde Sorumlu Denetçi olarak da görev yapabilir.
Sorumlu denetçilerin Tebliğ hükümlerine aykırı işlemlerinden imalatçı–ihracatçılar sorumludur.
Laboratuvar
MADDE 8 — İmalatçı-ihracatçıların Belge alabilmeleri için ilgili standardın öngördüğü analizleri yapabilecek yeterlikte laboratuvar ve teçhizata sahip olmaları gerekir.
Belge Düzenleme
MADDE 9 — Komisyonun olumlu raporu, Bölge Müdürlüğünün uygun görüşü üzerine Genel Müdürlük tarafından Belge düzenlenir.
Aynı imalatçı –ihracatçının başka bir tesisinde imal ve ihraç edilen ürünler için Belge alınması, anılan tesis açısından da bu Tebliğde belirtilen şartların sağlanmasına bağlıdır.
Süre
MADDE 10 — Belge’nin geçerlilik süresi 12 aydır. İmalatçı–ihracatçının, Belge’nin geçerlilik süresinin bitiminden önce başvurması halinde Bölge Müdürlüğünce yapılan denetimlerin sonucuna göre, ilgili Bölge Müdürlüğünce Belge’nin geçerliliği 12 ay süre ile üç defa uzatılabilir. Üç uzatmadan sonra bu Tebliğ hükümleri çerçevesinde yeni Belge düzenlenir.
Gümrük İşlemleri
MADDE 11 — Belge sahibi imalatçı-ihracatçıların veya bu imalatçı-ihracatçılardan ihraç kaydıyla mal temin eden ihracatçıların yapacakları ihracatta imalatçı-ihracatçıların Sorumlu Denetçilerince tanzim edilen bir örneği ekte yer alan Denetim Beyanı ve Belgesi’nin (Ek 2) gümrük idarelerine ibraz edilmesi halinde Kontrol Belgesi aranmaz.
İç Denetim
MADDE 12 — İmalatçı-ihracatçılar, Bölge Müdürlüğünce talep edilmesi halinde, Belge kapsamında ihraç edecekleri ürünlerle ilgili Denetim Beyanı ve Belgesi’ni en geç ürün ihraç edilmek üzere nakil vasıtasına yüklenmeden önce ilgili DTS Denetmenleri Grup Başkanlığına iletmek zorundadırlar.
Sorumlu Denetçiler diğer mevzuatlardaki hükümler saklı kalmak şartıyla, ilgili standart hükümlerine göre düzenlenen Denetim Beyanı ve Belgesi’ni, analiz raporlarını ve gümrük beyannamelerinin birer örneğini 12 ay süreyle, ilgili standart hükümlerine uygun olarak alacakları 2 takım numuneyi ise (kuru ve kurutulmuş ürünler ve yemeklik yağları) 45 gün süreyle uygun koşullarda muhafaza etmekle yükümlüdürler.
Bölge Müdürlüğünün istemesi halinde, Belge kapsamında ürün ihraç eden imalatçı- ihracatçı veya ihracatçıların adı, ihraç edeceği ürün ve miktarına ilişkin bilgiler üyesi bulunduğu İhracatçı Birliklerince verilir.
Dış Denetim
MADDE 13 — Belge’nin taşıması gerekli koşulların sürekliliğini temin amacıyla imalatçı-ihracatçının işyeri, laboratuvarı, kontrol ve laboratuvar elemanları ilgili Bölge Müdürlüğü tarafından güven unsuruna göre belirlenecek dönemlerde, yılda en az iki defadan az olmamak üzere denetlenir.
Bölge Müdürlüğü, sorumlu denetçi tarafından yapılan kontrollerin doğruluğunu tespit bakımından, numuneleri imalatçı–ihracatçıdan isteyerek inceleyebilir veya ihraç partisinden numune alarak denetim yapabilir.
Belge İptali
MADDE 14— Bölge Müdürlüklerince yapılan denetimler sonucunda, imalatçı–ihracatçının gerekli koşulları yerine getirmediğinin anlaşılması halinde veya ihraç edilen malın yurtdışından standardına uygun olmaması nedeniyle geri gelmesi halinde imalatçı–ihracatçı yazılı olarak uyarılır ve 13 üncü maddede yer alan denetimler sıklaştırılır. Yazılı uyarının tebliği tarihinden itibaren, Bölge Müdürlüğünce tanınacak süre içerisinde, imalatçı –ihracatçının gerekli koşulları yerine getirmemesi halinde, Belge iptal edilir. Belgesi iptal edilen imalatçı–ihracatçıya ve gerektiğinde sermayesinin yarıdan fazlasına sahip olduğu diğer imalatçı–ihracatçılara iptal gerekçesine göre 3 aydan az olmamak üzere 3 yıla kadar yeni Belge verilmez.
Belge’nin geçerlilik süresi içinde Bölge Müdürlüğünün yaptığı denetimlerde, aynı ürün için üç defa analiz sonuçlarının ilgili standarda uygun çıkmaması halinde, söz konusu ürün Belge kapsamından çıkartılır. Belge, sadece analizi yapılan ürünü kapsıyor ise iptal edilir.
Bilirkişi Kurulu
MADDE 15 — Yapılan denetimler ile ilgili bir uyuşmazlık olması durumunda, firmanın Bölge Müdürlüğüne müracaat etmesi halinde DTS Denetmenleri Grup Başkanlığında bulunan ve İhracatçı Birliği Genel Sekreteri veya Yardımcısının da katılacağı Bilirkişi Kurulunca uyuşmazlık incelenerek sonuçlandırılır veya Bilirkişi Kurulunun belirleyeceği laboratuvarda analizler tekrar yaptırılır. Bu durumda, söz konusu ürünün Belge kapsamından çıkarılmasında veya Belge’nin iptal edilmesinde, Bilirkişi Kurulunun kararı veya Kurulun belirlediği laboratuvar tarafından yapılan testlerin sonuçları esas alınır.
Sorumluluk
MADDE 16 — Belge’ye sahip imalatçı-ihracatçılar;
a) Belge kapsamında yer alan ihraç edilecek ürünleri ilgili Türk standardına göre hazırlamakla,
b) Belge’nin verilmesine esas teşkil eden koşullardaki herhangi bir değişiklikten ilgili Bölge Müdürlüğünü haberdar etmekle,
c) İlgili Bölge Müdürlüğünce istenebilecek her türlü bilgi ve belgeyi temin etmekle,
d) Denetimle görevlendirilenlere mesai saatleri içinde olmak şartıyla işletmede yapacakları incelemelerde her türlü yardım ve kolaylığı sağlamakla,
e) İptal edilen veya süresi dolan Belge’nin aslını ilgili Bölge Müdürlüğüne iade etmekle,
f) Müsteşarlığın düzenleyeceği eğitim programlarına ilgili personelini göndermekle
sorumludurlar.
Eğitim
MADDE 17 — Belge sahibi imalatçı-ihracatçılar ve ürünün özelliğine göre özel eğitim verilmesi gerekli personel veya diğer personel için, Bölge Müdürlüğünün veya imalatçı-ihracatçının talebi üzerine, denetimlerde yeknesaklığın sağlanmasını teminen, Bölge Müdürlüğünce veya Müsteşarlığın uygun göreceği kuruluşlarda uygulamalı eğitim programları düzenlenebilir.
Masraflar
MADDE 18 — İmalatçı–ihracatçıların denetimleri ile yapılacak eğitim çalışmaları ve belgelendirme masrafları firmalar tarafından üyesi olduğu İhracatçı Birliğine yatırılır ve ödemeler İhracatçı Birliği tarafından yapılır. Buna ilişkin usul ve esaslar Müsteşarlıkça belirlenir.
Kontrol Belgesi
MADDE 19 — İhracatçılar Belge kapsamında Avrupa Birliği ve OECD ülkelerine yapacakları ihracatta, bağlı bulundukları DTS Denetmenleri Grup Başkanlığından denetim yapılmasa da Denetim Beyanı ve Belgesini ibraz etmeleri halinde Kontrol Belgesi alabileceklerdir.
Yetki
MADDE 20 — Bu Tebliğde yer alan hususlarla ilgili olarak, uygulamaya yönelik önlemleri almaya ve gerekli düzenlemeleri yapmaya Müsteşarlık yetkilidir.
Yürürlükten Kaldırılan Mevzuat
MADDE 21 — 31/12/2003 tarihli ve 25333 sayılı Resmî Gazete’de (3. Mükerrer) yayımlanan Ticari Kalite Yeterlik Belgesi Verilmesinde Uygulanacak Esaslara İlişkin Tebliğ (2004/7) yürürlükten kaldırılmıştır.
GEÇİCİ MADDE 1 — Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar Dış Ticarette Standardizasyon: (98/12) sayılı Tebliğ, Ticari Kalite Yeterlik Belgesi Verilmesinde Uygulanacak Esaslara İlişkin Tebliğ (Dış Ticarette Standardizasyon: 2000/16) ve Ticari Kalite Yeterlik Belgesi Verilmesinde Uygulanacak Esaslara İlişkin Tebliğ (2004/7) kapsamında verilmiş bulunan Belgeler kullanım sürelerinin bitimine kadar geçerlidir.
Birinci fıkrada sayılan Tebliğler kapsamında verilen Belgelere sahip firmalar bu Tebliğ hükümlerine uymak zorundadır.
Yürürlük
MADDE 22 — Bu Tebliğ yayımlandığı tarihten 15 gün sonra yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 23 — Bu Tebliğ hükümlerini Dış Ticaret Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.