01 Eylül 2004 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 25570
Karar Sayısı : 2004/7753
Ekli “İşsizlik Sigortası Fonu Kaynaklarının Değerlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”in yürürlüğe konulması;Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın 30/6/2004 tarihli ve 29001 sayılı yazısı üzerine, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 53 üncü maddesine göre, Bakanlar Kurulu’nca 20/8/2004 tarihinde kararlaştırılmıştır.
Ahmet Necdet SEZER
CUMHURBAŞKANI
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 — Bu Yönetmeliğin amacı, İşsizlik Sigortası Fonu kaynaklarının değerlendirilmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Dayanak
Madde 2 — Bu Yönetmelik, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun değişik 53 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 3 — Bu Yönetmelikte geçen;
Yönetim Kurulu: Türkiye İş Kurumu Yönetim Kurulunu,
Kurum: Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğünü,
Fon: İşsizlik Sigortası Fonunu,
Ücret Garanti Fonu: 4857 sayılı İş Kanununun 33 üncü maddesine göre oluşturulan fonu,
Fonun portföy değeri: Fon portföyünde yer alan Devlet borçlanma senetleri, ters repo işlemleri, mevduat ve yatırım fonlarının değerini,
Fon kaynakları: Fon portföy değerinin yatırıma hazır bir şekilde elde bulunan tutarı toplamını,
Yatırım araçları: Fon kaynaklarının değerlendirileceği Devlet borçlanma senetleri, ters repo işlemleri, mevduat ve yatırım fonlarını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Fonun Gelir ve Giderleri, Fon Kaynaklarının Değerlendirilmesi, Denetim, İzleme ve Periyodik Raporlar
Fonun gelir ve giderleri
Madde 4 — Fonun gelir ve giderleri aşağıda sıralanan kalemlerden meydana gelir:
a) Fonun gelirleri;
1) İşsizlik sigortası primleri,
2) Bu primlerin değerlendirilmesinden elde edilen kazanç ve iratlar,
3) Fonun açık vermesi durumunda Devletçe sağlanacak katkılar,
4) 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu gereğince sigortalı ve işverenlerden alınacak ceza, gecikme zammı ve faizler,
5) Diğer gelir ve kazançlar ile bağışlar.
b) Fonun giderleri;
1) Sigortalı işsizlere verilen ödenekler,
2) Hastalık ve analık sigortası primleri,
3) Meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimi giderleri,
4) İşsizlik sigortası hizmetlerinin yerine getirilebilmesi için Yönetim Kurulunun onayı üzerine Kurum tarafından yapılan giderler ile hizmet binası kiralanması, hizmet satın alınması, bilgisayar, bilgisayar yazılım ve donanımı alım giderleri,
5) 4857 sayılı İş Kanunu gereği, işverenlerce işsizlik sigortası primi olarak yapılan ödemelerin yıllık toplamından % 1 olarak ayrılan Ücret Garanti Fonu miktarı.
Fonun yönetimi, Fon kaynaklarının değerlendirilmesi ve saklanması
Madde 5 — Fon, Yönetim Kurulunun kararları çerçevesinde Kurum tarafından işletilir ve yönetilir.
Yönetim Kurulu, aşağıda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde Fon kaynaklarının değerlendirilmesini sağlar.
a) Genel esaslar:
1) Fon kaynaklarının piyasa şartlarında değerlendirilmesi esastır.
2) Fon kaynakları, riskin dağıtılması esası ve Fonun aktüeryal dengeleri dikkate alınmak suretiyle yönetilir. Bu çerçevede, piyasa koşulları, yatırım araçlarının riskleri, vadeleri ve Fonun nakit akış durumu dikkate alınır.
3) Fon portföyünde yer alan varlıklar, Fon giderlerini karşılamak amacıyla, yatırımların vadesi ve getiri durumları dikkate alınarak mümkün olan en az getiri kaybı ile nakde dönüştürülür.
4) Portföye alınan varlıklar alım fiyatları ile kayda geçirilir. Yabancı para cinsinden varlıkların alım fiyatı satın alma günündeki yabancı para cinsinden değerinin T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru ile çarpılması suretiyle bulunur. Mevduat, ters repo ve Devlet borçlanma senetlerinde, anaparaya günlük olarak faiz tahakkuk ettirilir. Yatırım fonlarına anapara ile ilan edilen günlük değer arasındaki fark tahakkuk ettirilir. Ödünç verilen kıymetler portföydeymiş gibi değerlenmeye devam eder. Ödünç gelirleri tahsil edildiği anda portföye dahil edilir.
b) Yatırım araçları:
1) Devlet borçlanma senetleri
Fon kaynakları Hazine Müsteşarlığının iç ve dış borçlanma programı çerçevesinde, ihale, halka arz ve benzeri yöntemlerle ihraç edilen Devlet borçlanma senetlerine yatırılabilir.
Fon, doğrudan ihale yöntemiyle ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetlerini, her ihraçta oluşan ortalama faizden alır. Ayrıca, Fon, Devlet iç borçlanma senetlerinin alım satımını, bankalar aracılığıyla İstanbul Menkul Kıymetler Borsası tahvil ve bono piyasasından da yapabilir.
Fon, dış borçlanma programı çerçevesinde ihraç edilen Devlet tahvillerinin alım ve satımını bankalar aracılığı ile yapabilir.
2) Ters repo işlemleri
Fon, ters repo işlemlerini doğrudan veya bankalar aracılığıyla İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nezdinde yapabilir.
3) Mevduat
Fon kaynaklarının bankalar nezdinde açtırılacak Türk Lirası ve döviz mevduat hesaplarında değerlendirilmesinde, Türkiye Bankalar Birliğince ilan edilen bir önceki yıl sonu bilançolarındaki aktif büyüklüklerine göre ilk on sırada bulunan ticaret bankalarından faiz oranlarına ilişkin teklifler alınır ve mevduatın hangi bankada değerlendirileceğine karar verilir.
4) Yatırım fonları
Fon kaynakları, 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre oluşturulan yatırım fonu katılma belgeleri vasıtasıyla değerlendirilebilir.
c) Fon portföyüne ilişkin diğer işlemler:
1) Repo işlemleri
Fon, repo işlemlerini doğrudan bankalarla veya bankalar aracılığıyla İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nezdinde yapabilir.
2) Ödünç menkul kıymet işlemleri
Fon, portföyündeki Devlet iç borçlanma senetlerini bankalara veya bankalar aracılığı ile ödünç piyasasında gelir elde etmek amacı ile ödünç verebilir.
d) Fon portföyünün saklanması:
Menkul kıymetler, Sermaye Piyasası Kurulunca yetki verilmiş olan merkezi saklama kuruluşlarında saklanır.
e) Portföy sınırları:
1) Tek bir banka nezdinde tutulacak Türk Lirası ve döviz mevduat tutarı, Fonun portföy değerinin % 5’ini geçemez.
2) Yatırım fonu katılma belgelerinin toplam değeri Fon portföy değerinin %10’unu; her halükarda tek bir kurucu tarafından kurulan yatırım fonu katılma belgelerinin toplam değeri ise Fon portföy değerinin % 3’ünü geçemez.
3) Portföydeki Devlet iç borçlanma senetlerinin en fazla %25’i ödünç verilebilir. Ödünç verme işlemi en fazla doksan işgünü süre ile yapılabilir. Fon portföyünden ödünç verme işlemi, ödünç verilen kıymetlerin nominal tutarı ile ödünç işleminden elde edilecek gelirler toplamının en az %100’ü tutarında nakit veya Devlet iç borçlanma senetlerinin teminat olarak Fon adına saklayıcıda bloke edilmesi şartıyla yapılabilir. Teminatın piyasa değerinin, ödünç verilen kıymetlerin nominal tutarı ile ödünç işleminden elde edilecek gelirler toplamının %100’ünün altına düşmesi halinde teminatın %100’e tamamlanması sağlanır.
4) Portföy sınırlamalarına ilişkin oranlar ay sonları itibarıyla kontrol edilir. Söz konusu oranların hesabında, mevduat ve yatırım fonu katılma belgeleri tutarlarının ay içinde yatırımda kaldığı gün sayısı ile çarpımı sonucu bulunan miktarın, ödünç verilen Devlet iç borçlanma senetlerinin ise ay içinde ödünç verildikleri gün sayısı ile çarpımı sonucu bulunan miktarın aylık ortalamaları esas alınır. Portföy sınırının aşılması halinde, takip eden ayın ilk on günü içinde düzeltilir.
f) Ücret Garanti Fonu:
Ay içinde Sosyal Sigortalar Kurumundan aktarılan işsizlik sigortası primlerinin işveren payından, aylık olarak % 1 oranında Ücret Garanti Fonu ayrılır. Ücret Garanti Fonu, İşsizlik Sigortası Fonu ile aynı usul ve esaslar çerçevesinde değerlendirilir.
Denetim izleme ve periyodik raporlar
Madde 6 — Fon, Sayıştay’ın vize ve tesciline tabi değildir. Sayıştay tarafından denetlenir. Yönetim Kurulu, Fonun gelir ve giderlerini üçer aylık dönemler halinde 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre ruhsat almış, denetim yetkisine sahip meslek mensubu yeminli mali müşavirlere denetlettirerek denetim raporlarının kamuoyuna açıklanmasını sağlar. Yılın son üç aylık dönemine ilişkin olanı Fonun aktüeryal denge yönünden de denetimini kapsayacak şekilde yapılır.
Aylık bazda Fonun mali tablolarının düzenlenmesinden, belge, kayıt ve defter düzeninin takibinden Kurum sorumludur. Fonun portföyündeki yatırım araçlarının hareketleri ve performanslarına ilişkin bilgileri içeren aylık ve yıllık raporlar İşsizlik Sigortası Dairesi Başkanlığı tarafından hazırlanır.
a) Aylık rapor
Aylık rapor, Fon portföy araçlarının ay içerisindeki performansına ilişkin bilgiler ve Fonun aylık durumuna ilişkin bilgileri içerecek şekilde hazırlanır.
b) Yıllık rapor
Fonun yıllık faaliyetleri ile bilançosu, Fon portföyündeki sermaye piyasası araçlarının hareketleri ve performansları ile mevduatta değerlendirilen Fon kaynaklarının performanslarını içerecek şekilde hazırlanır. Fon hesap dönemi takvim yılıdır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yatırım danışmanlığı ve portföy yönetim hizmeti satın alınması
Madde 7 — Sermaye Piyasası Kurulu tarafından izin verilmiş yatırım danışmanlığı ve portföy yöneticiliği yetki belgesine sahip kuruluşlardan hizmet satın alınabilir.
İstisna akdi ile hizmet alımı
Madde 8 — Fon, konusunda en az üç yıl deneyimli yerli veya yabancı en fazla on uzmandan istisna akdi çerçevesinde yararlanabilir.
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
Madde 9 — 24/8/2000 tarihli ve 2000/1212 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İşsizlik Sigortası Fonu Yönetim Kurulunun Çalışmasına ve Fon Kaynaklarının Değerlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
Madde 10 — Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 11 — Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.