Site icon Alomaliye.com Güncel Mevzuat, Muhasebe, Ekonomi, Vergi, SGK Haberleri

Nakit Akış Tablolarına İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı (TMS 7) Hakkında Tebliğ (Sıra No:4)

18 Ocak 2005 Tarihli Resmi Gazete

Sayı: 25704

Türkiye Muhasebe Standartları Kurulundan:

Amaç

Madde 1- Bu Tebliğin amacı; nakit akış tablolarına ilişkin 7 nolu Türkiye Muhasebe Standardının yürürlüğe konulmasıdır.

Adı geçen Türkiye Muhasebe Standardı bu Tebliğ ekinde yer almıştır.

Kapsam

Madde 2- Nakit akış tablolarına ilişkin Türkiye Muhasebe Standardının kapsamı ekli TMS 7 metninde yer almaktadır.

                Hukuki Dayanak

Madde 3- Bu Tebliğ, 28/07/1981 tarih ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun Ek-1 inci maddesi ile 24/02/2004 tarihli ve 2004/6924 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Türkiye Muhasebe Standartları Kurulunun Çalışmalarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin (b) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

Madde 4- Bu Tebliğde geçen;

TMSK ve Kurul:                   Türkiye Muhasebe Standartları Kurulunu,

TMS:                                      Türkiye Muhasebe Standartlarını,

ifade eder.

Yürürlük

Madde 5- Bu Tebliğ 31/12/2005 tarihinden sonra başlayan hesap dönemleri için geçerli olmak üzere  yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer.

Yürütme

Madde 6- Bu Tebliğ hükümlerini Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu yürütür.

Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu

Nakit Akış Tablolarına İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı (TMS 7)

 Hakkında Tebliğ Gerekçesi

2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun Ek- 1 inci maddesi hükmü ile Kurulan Türkiye Muhasebe Standartları Kurulunun Bakanlar Kurulunun 24/02/2004 tarih ve 2004/6924 sayılı Kararı ile yürürlüğe giren “Türkiye Muhasebe Standartları Kurulunun Çalışmalarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliği”nin 9 uncu maddesinin (b) bendi hükmüne göre finansal tabloların gerçek, güvenilir, karşılaştırılabilir, ihtiyaca uygun, anlaşılabilir ve tutarlı finansal bilgiler üretebilmesini sağlayacak Türkiye Muhasebe Standartlarının  oluşturulması öngörülmektedir.

Ülkemizde; Türk Ticaret Kanunu, vergi kanunları, Bankalar Kanunu ve Sermaye Piyasası mevzuatında yer alan muhasebe ve finansal raporlamaya ilişkin farklı hükümlerin yer alması işletmelerin aynı hesap dönemi için değişik finansal tablolar düzenlemesine neden olmakta, hangi bilançoya göre oluşan karın dağıtılması gerekeceği konusunda ciddi tereddütler yaşanmaktadır.

Yayımlanacak Türkiye Muhasebe Standartlarıyla,  tek tip finansal tablolar düzenlenmesi ve finansal tabloların Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarıyla uygunluğunun sağlanması  amaçlanmaktadır.

İlişikteki Tebliğ, nakit akış tablolarına ilişkin muhasebe standardının yayınlanması için  hazırlanmıştır.

24/07/2003 tarih ve ve 25178 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Avrupa Birliği Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programı” ile “Avrupa Birliği Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Karar” gereği Ulusal Programda yer alan hukuki, idari ve kurumsal düzenlemelerle ilgili Başbakanlığa sunulan raporlarda Türkiye Muhasebe Standartları Kurulunun bu çalışmaları için öngörülen takvim Aralık 2005 dir.

Bu Tebliğde 31/12/2005 tarihinden sonra başlayan hesap dönemleri itibariyle geçerli olmak üzere yürürlük öngörülmüştür. Bu sayede işletmelerin ve Kurumların bu yeni uygulamalara hazırlanmalarına imkan sağlanmış olmaktadır.

EK

Bu standardın telif hakkı Türkiye Muhasebe Standartları Kuruluna ait olup, Resmi Gazete dışında Kurulun izni olmadan kağıt ve elektronik ortamda veya başka bir surette yayınlanamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz.

(TMS 7)

Nakit Akış Tabloları

Amaç

İşletmeler bu standarda göre Nakit Akış Tablosu hazırlamalı ve finansal tabloların hazırlandığı her dönem için finansal tabloların ayrılmaz parçası olarak sunmalıdır.

Bu Standard ,Finansal Durumdaki Değişim Tablosu’nun yerini almıştır.

Finansal tablokullanıcıları,  işletmenin nakit ve nakit benzeri varlıklarını  nasıl oluşturduğu  ve  nasıl  kullandığı  ile  ilgilenmektedirler.  Bu  ilgi,  finansal  kurumlarda  olduğu gibi işletmenin doğasından kaynaklanan faaliyetlerinden veya nakdin işletmenin ürünü gibi görülmesinden bağımsızdır. İşletmeler kar etmek amacıyla farklı faaliyetlerde bulunmalarına karşın,  özünde  faaliyetlerine  devam  etmek,  yükümlülüklerini  yerine  getirmek  ve yatırımcılarına  getiri  sağlamak  gibi  benzer  nedenlerle  nakde  ihtiyaç  duyarlar.  Bu  nedenle, tüm işletmelerin nakit akış tablosu hazırlamaları zorunludur.

 Nakit  Akış  Bilgilerinin Yararları

Nakit akış tablosu , diğer finansal tablolarla kullanıldığı zaman , okuyucuların İşletmenin net aktiflerindeki değişimi , finansal yapısını (likidite ve borç ödeme gücü dahil ) ve nakit akışlarının tutar ve zamanlamasını değişen koşullara ve fırsatlara uyum sağlamak amacıyla etkileme yeteneğini değerlendirebilmesi için gerekli bilgiyi sağlar. Nakit akışı bilgisi işletmenin nakit ve nakit benzeri yaratma yeteneğinin değerlendirilmesi ve kullanıcıların gelecekteki nakit akışlarını ölçmek ve başka İşletmelerle karşılaştırmak içinmodeller geliştirmesini sağlar. Ayrıca İşletmeler arasındaki aynı işlem ve olaylar için farklı muhasebe uygulamalarının etkilerini elimine ederek farklı işletmelerin performans raporlamalarının karşılaştırılabilmelerine olanak verir.

Tarihi nakit akış bilgisi; gelecekteki nakit akışlarının tutarı, zamanlaması ve kesinliliğinin göstergesi olarak kullanılır. Ayrıca ,bu bilgiler, gelecek nakit akışlarına ilişkin geçmişte yapılan değerlendirmelerin doğruluğunun kontrol edilmesi ve karlılık , net nakit akışları ve fiyat değişiminin etkileri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesinde de  kullanılır.

Tanımlar

Bu Kısımda geçen;

Nakit: İşletmedeki nakit ile vadesiz mevduatı,

Nakit benzeri: Tutarı belirli bir nakde kolayca çevrilebilen kısa vadeli ve yüksek likiditeye sahip ve değerindeki değişim riski önemsiz olan yatırımları,

Nakit akışları: Nakit ve nakit benzerlerinin giriş ve çıkışlarını,

İşletme  faaliyetleri: Bir  işletmenin ana gelir getirici faaliyetleri ile  yatırım ve finansman faaliyeti olmayan diğer faaliyetleri,

Yatırım faaliyetleri: Uzun  vadeli  varlıkların  ve  nakit  benzerleri  içerisinde  yer almayan  diğer yatırımların elde edilmesi ve elden çıkarılmasına ilişkin faaliyetleri,

Finansman  faaliyetleri: öz kaynaklar ( Öz sermaye) ile  yabancı kaynakların (borçlanmaların)  yapısında  ve  tutarında değişiklik meydana getiren faaliyetleri,

ifade eder.

Nakit ve nakit benzerleri

Nakitbenzerleri,  kısa  vadeli  nakit  yükümlülükler  için  elde bulundurulan  ve  yatırım amacıyla veya diğer amaçlarla kullanılmayan varlıklardır. Bir varlığın nakit benzeri olarak kabul edilebilmesi için, değeri kesinlikle saptanabilen bir nakde dönüştürülebilmesi ve değerindeki  değişim  riskinin  ise  önemsiz  olması  şarttır. Buna göre, vadesi  3  ay  veya  daha  az  olan  yatırımlar  nakit  benzeri  yatırım  olarak  kabul  edilir.  Öz sermayeyi temsil eden menkul kıymetlere yapılan yatırımlar,  vadesine  kısa bir süre kala iktisap  edilen  ve  üzerinde  belirli  bir  itfa  tarihi  bulunan  imtiyazlı  hisse  senetlerinde olduğu gibi özellikli durumlar hariç, nakit benzeri olarak kabul edilmez.

Banka kredilerinin finansman faaliyetleri kapsamında olduğu kabul edilir. Ancak, bankanın talebi halinde geri ödenmesi gereken ve bakiyeleri sıklıkla pozitifve negatif olacak şekilde  dalgalanabilen bankalar nezdindeki cari hesaplar işletmenin  nakit  yönetiminin ayrılmaz parçasını oluşturduğundan, bunlar nakit ve nakit benzerleri olarak kabul edilir.

Nakityönetiminin  bir  parçasını  oluşturması ve işletmenin,  işletme,  yatırım veya finansman faaliyeti dışında kalması nedeniyle nakit ve nakit benzerleri kalemleri arasındaki işlemler nakit  akışı  olarak  kabul  edilmez.  Nakit  yönetimi,  fazla  nakdin,  nakit  benzeri yatırım araçlarında değerlendirilmesini içerir.

Nakit Akış Tablosunun Sunumu

Nakit akış tablosunda, döneme ilişkin nakit akışları işletme, yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır.

Bir işletme , yatırım ve finansman faaliyetlerinden olan nakit akışlarını iş sahasına en uygun şekilde gösterir. Faaliyet bazında sınıflama, kullanıcılara, bu faaliyetlerin işletmenin finansal durumuna ve nakit ve nakit benzerlerine olan etkisine ilişkin bilgi sağlar. Bu bilgi ayrıca , faaliyetler arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesi için de kullanılabilinir.

Tek bir işlem , farklı şekilde sınıflandırılan nakit akışları içerebilir. Örneğin, bir kredi geri ödemesi hem faiz hem de anapara ödemesini içerir , faiz işletme faaliyeti olarak sınıflanırken anapara finansman faaliyeti olarak sınıflanır.

İşletme faaliyetleri

İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışları,dış  finansman kaynaklarına  ihtiyaç  duyulmadan  işletmenin; borçlarını  geri  ödeyebilmesi,  faaliyetlerini sürdürebilmesi,  kar  payı  ödemelerini  yapabilmesi  ve  yeni  yatırımlara başlayabilmesinin mümkün olup olmadığı hususlarında temel bir gösterge teşkil etmek üzere sunulur. Işletme faaliyetlerden kaynaklanan nakit akışları ile ilgili belli başlı kalemlere ilişkin bilgi,  diğer  bilgilerle  birlikte  değerlendirilerek, gelecekte  oluşacak nakit akışlarına  ilişkin tahminlerde kullanılabilir.

İşletme faaliyetlerindenkaynaklanan nakit akışları,  genellikle  işletmenin ana gelir getirici faaliyetleriyle ilgili olup, net karın  veya  zararın  belirlenmesinde  yer  alan  işlem ve olaylardan  kaynaklanır. Işletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışlarına  ait  örnekler aşağıda verilmiştir.

a) Satılan mallardan ve verilen hizmetlerden (satışlardan) elde edilen nakit girişleri

b) Royalti, ücret, komisyon ve diğer hasılatla ilgili nakit girişleri,

c) Mal ve hizmetler için yapılan ödemelerden kaynaklanan nakit çıkışları,

d) Çalışanlara ve çalışanlar adına yapılan ödemelerden kaynaklanan nakit çıkışları,

e) Sigorta şirketlerinin aldığı veya ödediği primler, tazminatlar, yıllık ödemeler ve poliçeyle ilgili diğer yükümlülükler nedeniyle oluşan nakit giriş ve çıkışları,

f) Finansman  veya  yatırım faaliyeti ile doğrudan ilgili olmadığı sürece kurum kazancı üzerinden hesaplanan diğer vergiler ile ilgili nakit çıkışları veya söz konusu vergiler kapsamında alınan vergi iadeleri ile ilgili nakit girişleri,

g) Alım satım amaçlı elde  bulundurulan  sözleşmelerle ilgili nakit girişleri ve çıkışları.

Dönem  net  karının  belirlenmesinde  dikkate  alınsa  bile,  bir  maddi duran varlık satışı sonucu  oluşan nakit akışları yatırım  faaliyetlerinden  elde  edilen  nakit  akışları  olarak değerlendirilir.

Satış amacıyla stok bulundurmaya benzer şekilde, bir işletme alım satım amacıyla menkulkıymet  bulundurabilir.  Bu  işlemler  sonucu  elde  edilen  nakit  akışları  işletme  faaliyet sonucu  elde  edilen  nakit  akışları  olarak  kabul  edilir.  Aynı  şekilde, ana gelir  getirici faaliyetleri ile ilgili olduğu sürece, finansal kurumlarca verilen nakit avansları ve krediler de söz konusu işletmenin işletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışı olarak sınıflandırılır.

Yatırım Faaliyetleri

Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akışları, gelirve nakit akışı sağlama amacına  yönelik  olarak  ayrılan kaynakların  gösterimini  sağlamak amacıyla ayrı olarak gösterilir. Yatırım faaliyetlerine ilişkin örneklere aşağıda yer verilmiştir.

a) Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar ve diğer uzun vadeli varlıkların alımı ile ilgili nakit çıkışları. Bu ödemeler, aktifleştirilen geliştirme harcamalarını ve işletmenin inşa veya imal ettiği maddi duran varlıklara ilişkin giderlerle ilgili nakit çıkışlarını da içerir.

b) Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar ve diğer uzun vadeli varlıkların satışı ile ilgili nakit girişleri;

c) Nakit benzeri  veya  alım satım amacıyla elde tutulan araçlarla ilgili olmadığı sürece,  başka bir işletmeye iştirak etmek veya o işletmenin borçlanma aracını  satın  almak için ve müşterek yönetime tabi teşebbüse(İş ortaklığına) katılmak için yapılan nakit çıkışları;

d) Nakit benzeri  veya  alım satım amacıyla elde tutulan araçlarla ilgili olmadığı sürece,  başka bir işletmenin  hisse  senedinin  veya  borçlanma  aracının  veya  işletmenin  bir müşterek yönetime tabi teşebbüsteki(İş ortaklıklarındaki) payının satılması sonucu elde edilen nakit girişleri;

e) Finansal kurumların yaptıkları işlemler hariç olmak üzere, işletmeler tarafından üçüncü kişilere verilen avans ve borçlara ilişkin nakit çıkışları;

f) Finansal  kurumların  yaptıkları  işlemler  hariç  olmak  üzere,  işletmelerin  üçüncü kişilere verdikleri avans,kredilerden yapılan tahsilatlar,

g) Alım satım amacıyla yapılanlar ve finansman faaliyetleriyle ilgili olanlar hariç, vadeli işlem veya forward sözleşmesi, opsiyon sözleşmeleri ve swap sözleşmelerine ilişkin nakit giriş ve çıkışları.

Riskten  korunma  amacıyla yapılan  sözleşmeden  doğan nakit akışları,  riskten korunması amaçlanan kalemin nakit akışının  sınıflandırılmasına  uygun  şekilde sınıflandırılır.

Finansman faaliyetleri

Finansmanfaaliyetlerine  ilişkin  nakit  akışları,  işletmeye sermaye sağlayanların  işletmenin gelecekteki nakit akışlarından  talep  edecekleri  kısmın belirlenmesini  sağlamak üzere  ayrı olarak açıklanır.  Finansman  faaliyetlerine  ilişkin  nakit akışları örneklerine aşağıda yer verilmiştir:

a) Hisse senedi ve diğer öz sermaye araçlarının ihracından sağlanan nakit girişleri,

b) Sermayenin azaltılması veya işletmenin kendi  hisse  senetlerini  almasıyla ilgili nakit çıkışları,

c) Borçlanma araçları ihracı ve diğer uzun ve kısa vadeli krediler ile sağlanan nakit girişleri,

d) Borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları,

e) Finansal kiralama sözleşmelerinden kaynaklanan borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları

İşletme faaliyetlerinden sağlanan nakit akışlarının raporlanması

İşletme faaliyetlerineilişkin nakit akışları aşağıdaki yöntemlere göre raporlanabilir.

a) Brüt nakit girişleri ve brüt nakit çıkışlarına ait ana grupların belirtildiği Brüt (Dolaysız) yönteme göre, veya

b) Net kar/zararın, gayri nakdi işlemlerin, geçmiş veya gelecek işlemlerle ilgili nakit giriş veya çıkışları tahakkuklarının veya  ertelemelerinin  ve  yatırım  veya  finansman  faaiiyetleriyle   ilgili  nakit  akışlarına ilişkin gelir veya gider kalemlerinin etkilerine göre düzeltildiği  net (dolaylı) yönteme göre.

İşletmelerin , işletme faaliyetlerine ilişkin nakit akışlarınıbrüt (dolaysız)yönteme göre raporlaması tercih edilmektedir.  Brüt yöntem ,gelecekteki nakit akışlarının tahmin edilmesi açısından yararlı bilgiler verirken,  net (dolaylı) yöntemde  bu  mümkün  değildir. Brüt  yöntemde , önemli brüt nakit giriş ve çıkışları aşağıdaki kaynaklardan sağlanabilir:

(a)        İşletmenin muhasebe kayıtlarından veya ,

(b)       Satışlar, satışların maliyeti ( finansal bir kuruluş için faiz, benzeri gelir ile giderler) ve gelir tablosundaki diğer kalemlerin:

(i)                  Dönem içerisinde stoklar, faaliyetle ilgili  ticari alacak ve  borçlardaki değişiklikler,

(ii)                 Diğer nakit giriş ve çıkışı gerektirmeyen kalemler ve,

(iii)                Nakit etkisi, yatırım veya finansman nakit akışlarıyla ilgili olan kalemlerin etkisi dikkate alınarak düzeltilmesi ile.

Net (Dolaylı )yöntemde, işletme faaliyetlerinden sağlanan nakit akışları net dönem kar zararının aşağıdaki etkilere göre düzeltilmesi ile tespit edilir:

(a)        Dönem içerisinde stoklar, faaliyetle ilgili alacak ve borçlardaki değişiklikler,

(b)        Amortisman, karşılıklar, ertelenmiş vergi, gerçekleşmemiş kambiyo kar zararları , iştiraklerin dağıtılmamış karları ve azınlık payları

c) Nakit etkisi, yatırım veya finansman faaliyeti nakit akışlarıyla ilgili olan kalemler

İşletme  faaliyetlerinden  kaynaklanan net nakit akışlarının   net( dolaylı)  yöntem  yoluyla gösteriminde, gelir tablosunda yer alan hasılat ve giderler ile dönem içerisinde stoklardaki ve faaliyetle ilgili alacak  ve borçlardaki değişimlerin gösterimi alternatif olarak kullanılabilir.

Yatırım ve finansman faaliyetleriyle ilgili nakit akışlarının raporlanması

İşletmeler, 22 ve 24. maddeleruyarınca netleştirme esasına  göre raporlananlar hariç olmak üzere, yatırım ve finansman faaliyetleri sonucu ortaya çıkan, brüt nakit girişleri ile brüt nakit çıkışlarını ana gruplar itibariyle sınıflayarak ayrı olarak gösterir.

Nakit akışlarının netleştirilmesine ilişkin esaslar

Aşağıda belirtilen yatırım ve finansman faaliyetlerinden sağlanan nakit akışları netleştirme esasına göre gösterilebilinir:

a) İşletme yerine müşterilerin nakit akışını yansıtan ve işletme tarafından  müşteriler adına  yapılan nakit  tahsilat  ve  ödemeler

b) Devir hızı  yüksek,  tutarları büyük ve vadeleri kısa  olan kalemlere ilişkin nakit girişleri ve çıkışları

22 (a). paragrafta belirtilen nakit tahsilatlar ve ödemelere ilişkin örnekler şu şekilde sıralanabilinir:

a) Bir banka açısından vadesiz mevduat olarak yatırılan ve çekilen paralar,

b) Bir aracı kurumun müşterileri adına tuttuğu fonlarla ilgili nakit akışları

c) Mülk sahipleri adına tahsil edilen ve daha sonra bunlara ödenen kiralar

22 (b). paragrafta belirtilen nakit tahsilatlar ve ödemeler verilen avanslar ve yapılan               ödemeler olup  örnekler şu şekilde sıralanabilinir:

(a)        kredi kartı müşterilerine ilişkin ana para ödemeleri

(b)        menkul kıymet alım ve satımları; ve

(c)        vadesi üç ay veya daha kısa olan diğer kısa vadeli borçlanmalar

Finansal kuruluşların aşağıdaki faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışları netleştirme esasına göre raporlanabilir:

(a)        vadeli  mevduat  kabulü  ve  geri  ödemesinden  kaynaklanan nakit giriş ve  çıkışları

(b)       diğer finansal kurumlara  yatırılan  ve  bu  kurumlardan  çekilen mevduatlar

(c)        müşterilere  verilen krediler, avanslar  ve bunların  geri  ödemeleri

Yabancı paraya dayalı işlemlere ilişkin nakit akışları

Yabancı paraya dayalı işlemlerden kaynaklanan nakit akışları, nakit akışı gerçekleşmetarihindeki  kurlar  üzerinden  ilgili  işletmenin  fonksiyonel  para  birimine çevrilir.

Yabancıülkedeki  bağlı  şirketlerin  nakit  akışları da gerçekleştiği tarihteki kur kullanılarak yabancı ülkede kullanılan para biriminden, işletmenin fonksiyonel para birimine çevrilir.

Yabancıparaya  dayalı  nakit  akışları, Türkiye Muhasebe Standardı TMS 21 Kur  Değişiminin Etkileri uyarınca işleme tabi tutulur. Bu uygulama, gerçek kura yaklaştıran bir değişim kuru kullanılmasına izin verir. Örneğin, bir döneme ilişkin ağırlıklı ortalama kur yabancı para işlemlerin kaydedilmesi veya yabancı bir bağlı şirketin nakit akışlarının çevrilmesi için kullanılabilinir. Ancak , TMS 21, yabancı bir bağlı şirketin nakit akışlarının bilanço günündeki kurdan çevrilmesine izin vermemektedir.

Kur farklarındankaynaklanan  realize  olmamış kazanç ve kayıplar  nakit  akışı olarak kabul edilmez. Ancak, kur farklarının  yabancı para cinsinden tutulan nakit ve nakit benzerleri üzerine etkisi, dönemin başlangıcında ve sonundaki nakit ve nakit benzerlerinin mutabakatlarını  yapmak  amacıyla,  nakit  akış  tablosunda  yer  alır. Bu  şekilde bulunan tutarlar; işletme, yatırım ve finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akışlarından ayrı bir şekilde gösterilir  ve  söz  konusu  nakit  akışları  dönem  sonundaki  kurdan  ilgili  para  birimine çevrilmiş olsaydı ortaya çıkacak kur farklarını ihtiva eder.

Olağandışı Kalemler

(Olağandışı faaliyetlerin ait olduğu faaliyete göre ayrı olarak gösterilmesi gerekliliği Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarında yürürlükten kaldırılmıştır).

(Olağandışı faaliyetlerin ayrı gösterilmesinin sağlayacağı yararlar Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarında yürürlükten kaldırılmıştır.).

Faiz ve Temettüler

Nakit akıştablosunda,  faiz  ve  temettülere  ilişkin nakit giriş ve çıkışları ayrı ayrı açıklanır. Bu kalemlerin her biri dönemler arasında tutarlı bir şekilde işletme, yatırım veya finansman faaliyetleriyle ilgili oluşlarına göre  sınıflandırılır.

Gelir tablosuna alınan veya Türkiye Muhasebe Standardı ‘’23nolu Borçlanma Maliyetleri.’’ Standardında yer verilen alternatif  yöntem uyarınca aktifleştirilen  dönemin  toplam  faiz  giderleri  nakit akış tablosunda açıklanır.

Finansal kuruluşlar için faizgelir  ve  giderleri ile temettüler genellikle esas faaliyetlerle ilgili nakit akışları içerisinde  yer alır. Ancak, diğer  işletmeler için sözkonusu nakit  akışlarını ne şekilde sınıflayacaklarına ilişkin geliştirilmiş bir ilke bulunmamaktadır..Faiz giderleri ve temettüler net kar veya zararın hesaplanmasında dikkate alındığı için işletme faaliyetlerine ilişkin nakit akışları olarak sınıflanabilirler. Alternatif olarak işletmeler faiz gelir ve giderleri ile temettü gelirlerine ilişkin nakit akışlarını faaliyetlerine  uygun bir biçimde sınıflandırarak nakit akış tablosunda  gösterebilirler.Bu çerçevede işletmeler, faiz gelir ve giderleri ile temettü gelirlerini ,  net kar/zararın tespitinde  dikkate  alınmaları  halinde  esas  faaliyetlerinden;  finansman  kaynaklarının  elde etme maliyetini  oluşturması  halinde  finansman  faaliyetlerinden  veya  yapılan yatırımın getirileri olması halinde yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışları olarak gösterebilirler.

Temettü ödemeleri, elde edilen finansman kaynaklarının maliyetlerini oluşturduklarından finansmanfaaliyetlerine ilişkin nakit akışı olarak sınıflandırılabilir. Alternatif olarak, finansal tablo  kullanıcılarına  işletmenin  esas faaliyetlerinden  kaynaklanan  nakit  akışlarından  temettü  dağıtma  kabiliyeti  hakkında  bilgi sunmak amacıyla işletme faaliyetlerden kaynaklanan nakit akışı olarak da gösterilebilir.

Vergiler

Vergilerle ilgili nakitakışları  ayrıca açıklanır  ve  bu  nakit  akışları, açık  olarak  finansman  ve  yatırım faaliyetleriyle ilişkili olmadıkları  takdirde  işletme faaliyetlerinden nakit akışı olarak sınıflandırılır.

Vergiler işletme faaliyetleri,yatırım  ve  finansman  faaliyetleri  ile  ilgili  nakit  akışları yaratan işlemlerden  dolayı  ortaya  çıkmaktadır. Yatırım  ve  finansman  faaliyetlerinden kaynaklanan  vergi  giderinin  tutarı belirlenebilir olmakla birlikte, ilgili nakit akışlarının belirlenmesi konusunda zorluklar ortaya çıkabilir ve vergi ile ilgili nakit akışı vergiyi doğuran  işlem  ve  olaydan  farklı  bir  dönemde  gerçekleşebilir.  Bu nedenle, ödenen  vergiler genellikle işletme faaliyetleriyle ile ilgili nakit akışları içerisinde sınıflandırılır. Ancak, yatırım veya finansman faaliyetleri ile ilgili nakit akışlarına neden olan bir işlemden kaynaklandığı tespit edilebilen  bir vergi ile  ilgili nakit akışı yatırım  faaliyetlerinden  veya  finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışları içerisinde sınıflandırılır. Vergi nakit akışları birden fazla faaliyetle  ilgili ise ve farklı faaliyetler grubunda gösterilmişse, toplam ödenen vergi tutarı  dipnotlarda açıklanır.

Bağlı ortaklıklar, iştirakler, ve iş ortaklıklarındaki yatırımlar

Bağlıortaklıklar veya  iştirakler maliyet esası  veya  öz  sermaye yöntemi ile muhasebeleştirildiğinde, ana ortaklık ile bağlı ortaklıklar ve iştirakler arasındaki nakit akışları örneğin temettü  tahsilatları  ve  avans  ödemeleri  ve  diğer  nakit  akışları  şeklinde nakit akış tablosunda gösterilir.

İş ortaklıklarında ortak yönetime tabi işletme payının oransal konsolidasyon yöntemine göre raporlanmasıdurumunda,  ana  ortaklığın  konsolide nakit  akış tablosunda  , ortak yönetime tabi işletmenin nakit akışlarından ana ortaklığa düşen pay konsolide nakit akışında yer alır. Ortak yönetime tabi işletme payının  öz sermaye  yöntemine  göre  muhasebeleştirilmesi  durumunda  ise,  ana  ortaklığın  nakit  akış tablosunda  bu  yatırım  nedeniyle  elde  edilen  nakit  akışları ile ortak yönetime tabi işletme ile ana ortaklık arasında ortaya çıkan nakit akışları yer alır..

İşletmenin bağlı ortaklık ve işletme birimlerinin iktisabı ve elden çıkarılması

İşletmenin bağlıortaklık ve  diğer birimlerinin satın alınması ve elden çıkarılması  sonucunda  ortaya  çıkan  toplam  nakit  akışları  nakit  akış  tablosunda  ayrıca gösterilir ve yatırım faaliyeti olarak sınıflandırılır.

İşletmeler, bağlı ortaklık ve işletme birimlerinin dönem içindeki alım ve satımlarıyla ilgili olarak, toplam bazda aşağıdaki hususları açıklar:

a) İlgili kaleme ilişkin satın alma veya satışlarının toplam tutarı ,

b) Bu kalemlere ilişkin satın alma veya satışların nakit veya nakit benzeri tutarı

c) Satınalınan veya elden çıkarılan bağlı ortaklık veya işletme birimi bünyesindeki nakit ve nakit benzerlerinin tutarı,

d) Satın alınan veya satılan bağlı ortaklık veya işletme birim bünyesindeki nakit veya nakit benzerleri dışındaki varlık ve yükümlülüklerin ana gruplar itibarıyle tutarları,

Bağlı ortaklıklar,ve diğer işletme birimlerinin satın alınmasına ve satılmasına ilişkin nakit akışları, ayrı bir kalem olarak raporlanır. Bu raporlama biçimi; bu kalemlere ilişkin nakit akışlarının diğer işletme , yatırım ve finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışlarından ayırt edilmesine olanak sağlar.

Bu varlıkların satılması ile satın alınmasından  kaynaklanan nakit girişleri ile nakit çıkışları mahsup edilmez.

Satın alınma veya elden çıkarma bedeli olarak ödenen veya alınan nakitler, karşılığındasatın alınan  veya  elden  çıkarılan nakit ve nakit benzerleri ile netleştirilerek nakit akış tablosunda gösterilir.

Nakit  akışı yaratmayan işlemler

Yatırım ve finansman faaliyetlerinden nakit ve nakit benzeri kullanımı gerektirmeyen işlemler nakit akış tablosunda yer almaz. Bu işlemler, yatırım ve finansman faaliyeti ile ilgili tüm gerekli bilgileri içerecek şekilde, diğer finansal tablo veya dipnotlarda yer alır.

Yatırım ve finansman faaliyetlerinin büyük bir kısmı, işletmelerin sermaye ve aktif yapılarına etki etmelerine karşın, cari nakit akışları üzerinde herhangi bir etkiye sahip değildirler. Nakit akışı yaratmayan işlemlerin, nakit akış tablosu dışında bırakılması, nakit akış tablosunun amacı ile tutarlıdır. Çünkü, bu işlemlerin cari dönemdeki nakit akışları ile bir ilişkileri bulunmamaktadır.

Nakit akışı yaratmayan işlemlerin örnekleri şu şekildedir:

(a) Aktiflerin borçlanma veya finansal kiralama yoluyla elde edilmesi,

(b) Bir işletmenin hisse senedi ihracı yolu ile elde edilmesi,

(c) Borçların özkaynağa dönüştürülmesi.

Nakit ve nakit benzerlerinin unsurları

İşletme ,nakit akış tablosunda  yer  alan  nakit  ve  nakit  benzerlerinin unsurlarını açıklar ve nakit akış tablosundaki tutarlar ile bilançoda bunlara karşılık gelen tutarlar arasındaki mutabakatın gösterimini sağlar.

İşletmeler, çeşitli nakit yönetimi uygulamaları ve bankacılık kuralları ileTürkiye Muhasebe Standardı 1, TMS 1 Finansal Tabloların  Sunuluşu Standardı’na uygun olarak nakit  ve  nakit  benzerlerinin kompozisyonuna ilişkin politikalarını dipnotlarda açıklar.

Nakitve  nakit benzerlerinin unsurlarının belirlenmesine ilişkin muhasebe politikalarında meydana gelen değişiklikler, örneğin daha önce işletmenin yatırım portföyünde yer alan finansal araçların sınıflanması, ve bunların etkileri TMS 8 Muhasebe  Politikaları,  Muhasebe  Tahminlerinde Değişiklikler ve Hatalar Standardı hükümlerine  uygun  olarak  dipnotlarda açıklanır.

Diğer açıklamalar

Gruptarafından  kullanımı  mümkün  olmayan  önemli  tutardaki nakit ve nakit benzerleri tutarlarına ilişkin bilgiler, nedenleri ile (işletme yönetiminin yorumuyla)birlikte nakit akış tablosunda açıklanır.

İşletme tarafından tutulan nakit ve nakit benzerlerinin Grup tarafından kullandılamayacağı çeşitli durumlar mevcuttur. Kambiyokontrolünün  olduğu  veya  nakdin  dışarıya çıkarılması  ile ilgili  kısıtların  bulunduğu bir ülkede faaliyet  gösteren bağlı  ortaklıklar bu duruma örnek verilebilir.

İşletmeler ayrıca, finansal tablo kullanıcılarının işletmenin durumu ve likiditesini daha iyideğerlendirmelerini sağlamak amacıyla aşağıdaki  ek  bilgileri  yönetimin  yorumu  ile birlikte açıklayabilir:

a) Kullanım imkanları üzerindeki  kısıtlar da belirtilmek üzere, işletmenin gelecekteki esas faaliyetleri ve sermaye taahhütlerinin ifası  için  kullanımı  mümkün  olan kredi imkanları,

b) Oransal konsolidasyon  yöntemiyle  muhasebeleştirilen  iş ortaklıklarının (ortak  yönetime  tabi teşebbüslerin)  tümü  ile  ilgili  olarak  bunların  işletme ,  yatırım  ve  finansman  faaliyetlerinden doğan nakit akışlarının toplam tutarı,

c) İşletme kapasitesinin korunması için gerekli olan nakit akışlarından ayrı olarak, işletme kapasitesinde artış yaratan nakit akışlarının toplam tutarı,

d) Türkiye Muhasebe Standardı TMS 14 .Finansal Bilgilerin  Bölümlere  Göre  Raporlanması standardındaki hükümler  çerçevesinde,  işletmenin endüstriyel veya coğrafi  bölümlerinin  işletme, yatırım ve finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışlarının toplam tutarı.

İşletme kapasitesindeki artışı gösteren ve işletme kapasitesinin devamlılığını sağlamak için gereken nakit akışlarının ayrı olarak açıklanması , kullanıcıların işletmenin kapasitesini korumak için gerekli yatırımları yapıp yapmadığını değerlendirmesine yardımcı olur. İşletme kapasitesine yeterince yatırım yapmayan bir işletme gelecekteki karlılığı cari likidite ve hissedarlara dağıtım için engelliyor olabilir.

Bölümsel nakit akış bilgisi kullanıcıların işletme bazındaki nakit akışları ile bölümsel nakit akışlarının parçalarının mevcudiyeti ve çeşitliliği arasındaki ilişkiyi daha iyi anlamalarını sağlar.

Yürürlük tarihi

Bu standart, 31/12/2005 tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerinde uygulanmak üzere yürürlüğe girer.

STANDART EKİ

Bu Standart Eki, TMS 7’nin bir parçası değildir. Türkiye Muhasebe Standartları Kurulunca, uygulama birliğinin sağlanması bakımından ekteki nakit akış tablolarının Türkiye içinde raporlanmasında kullanılması tercih edilmiştir.

NAKİT AKIŞ TABLOSU

(……….YTL)

Cari        Önceki

Dönem   Dönem

1.Esas Faaliyet Gelirlerinden Sağlanan Nakit  Girişleri (+)  *

a) Satışlardan sağlanan nakit girişleri (+)

b) …………. Gelirlerden sağlanan nakit girişleri(+)

a) Satılan mal ve hızmet maliyetleri ve stok değişimlerine

ilişkin nakit çıkışları(+)

b) Faaliyet Giderlerine İlişkin Nakit Çıkışları (+)

Esas Faaliyet Sonucu  Sağlanan Net Nakit Akışı(1-2)

Diğer Gelir ve Karlardan Sağlanan Nakit Girişleri +

Diğer Gider ve Zararlardan Kaynaklanan Nakit Çıkışları(-)

5.Finansman Giderlerinden Kaynaklanan Nakit Çıkışları (-)

İşletme Faaliyetleriyle İlgili Varlık ve Yabancı Kaynaklardaki

Değişikliklere İlişkin Nakit Akışları (+)  (-)

a) Varlık Artışları (-)

b) Varlık Azalışları (+)

c) Yabancı Kaynak Artışları (+)

d) Yabancı Kaynak Azalışları (-)

Dönem Karı Vergi ve Diğer Yasal Yükümlülüklere İlişkin Nakit Çıkışları (-)

a) Önceki Dönem Karından Ödenen (+)

b) Geçici Vergiler(+)

Cari        Önceki

Dönem   Dönem

1.Yatırım Faaliyetinden Sağlanan Nakit  Girişleri(+)

a) Mali Duran Varlık Satışlarından Sağlanan Nakit Girişleri (+)

b) Maddi Duran Varlık Satışlarından Sağlanan Nakit Girişleri (+)

c) Diğer Duran Varlık Satışlarından Sağlanan Nakit Girişleri (+)

d) Mali Duran Varlıklarla İlgili Alınan Temettülerden Sağlanan

Nakit Girişleri (+)

e) Yatırım Faaliyetleriyle İlgili Faizlerden Sağlanan Nakit Girişleri(+)

f) Üçüncü Kişilere Verilen Avans ve Kredilere İlişkin Tahsilatlardan

Sağlanan Nakit Girişleri(+)

g) Diğer Yatırım Faaliyetlerinden Sağlanan Nakit Girişleri(+)

Yatırım Faaliyetlerine İlişkin Nakit Çıkışları (-)

a) Mali Duran Varlık Alışları (+)

b) Maddi Duran Varlık Alışları (+)

c) Maddi Olmayan Duran Varlık Artışları (+)

d) Özel Tükenmeye Tabi Varlıklardaki Artışlar (+)

e) Diğer Duran Varlık Artışları (+)

f) Üçüncü Kişilere Verilen Avans ve Kredilerle İlgili Nakit Çıkışları(+)

g) Diğer Yatırım faaliyetiyle İlgili Nakit Çıkışları(+)

Finansman Faaliyetlerinden Sağlanan Nakit Girişleri

a) Kısa Vadeli Mali Borçlardan Sağlanan Nakit(+)

b) Uzun Vadeli Mali Borçlardan Sağlanan Nakit (+)

c) Sermaye Artırımından Sağlanan Nakit (+)

d) Hisse Senedi İhraç Primlerinden Sağlanan Nakit (+)

e) Diğer Finansman Faaliyetlerinden Sağlanan Nakit Girişleri (+)

Finansman Faaliyetlerine İlişkin Nakit Çıkışları (-)

a) Kısa Vadeli Mali Borç Ödemeleri (-)

b) Uzun Vadeli Mali Borç Ödemeleri (-)

c) Ödenen Temettüler (-)

d) Sermayenin Azaltılması (-)

e) Diğer Finansman Faaliyetlerine ilişkin Nakit Çıkışları

Cari        Önceki

Dönem   Dönem

NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDE

MEYDANA GELEN NET ARTIŞ (+) (AZALIŞ) (-)

DÖNEM BAŞI NAKİT VE

         NAKİT BENZERLERİ  MEVCUDU

DÖNEM SONU NAKİT VE

         NAKİT BENZERLERİ  MEVCUDU                                                   

————————————————————–

*1 her işletme  ait olduğu sektörün özelliğine göre kendi esas faaliyet gelirlerine göre alt kalemleri oluşturur. ( Örneğin bankalar esas faaliyet geliri olarak faiz gelirleri, komisyon gelirleri,..gibi sınıflandırma yapar.

**2 Her işletme ait olduğu sektörün özelliğine göre kendi esas faaliyet giderlerine göre alt kalemleri oluşturur.( örneğin bankalar,esas faaliyet giderleri olarak faiz giderleri, komisyon giderleri,….gibi sınıflandırma yapar.

İşletmeler sadece mevcut olan verilerini tabloya alırlar. Boş kalemlerin tabloya alınmasına gerek yoktur.

Hesaplamalara ilişkin açıklamalar (örnek olarak verilmiştir.)

Satışlardan sağlanan nakit girişi

a) Net Satışlar (+)

b) Ticari Alacaklardaki Artışlar (Satışlardan Kaynaklanan) (-)

c) Ticari Alacaklardaki Azalışlar (Satışlardan Kaynaklanan)(+)

d) Alınan Sipariş Avanslarındaki Artışlar (+)

e) Alınan Sipariş Avanslarındaki Azalışlar (-)

f) Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hakedişleri Artışları (+)

g) Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hakedişleri Azalışları (-)

h) ……

Maliyetlerden ve stok Değişimlerinden kaynaklanan nakit çıkışları(-)

a) Satışların Maliyeti (+)

b) Stoklardaki Artışlar (+)

c) Stoklardaki Azalışlar (-)

d) Ticari Borçlardaki Azalışlar (Alımlardan Kaynaklanan) (+)

e) Ticari Borçlardaki Artışlar (-)

f) Amortisman ve Nakit Çıkışı Gerektirmeyen Giderler (-)

g) Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetlerindeki Artışlar (+)

h) Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetlerindeki Azalışlar(-)

i) ………..

Faaliyet Giderlerine İlişkin Nakit Çıkışları (-)

a) Araştırma Geliştirme Giderleri (+)

b) Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (+)

c) Genel Yönetim Giderleri (+)

d) Amortisman ve Nakit Çıkışı Gerektirmeyen Diğer Giderler(-)

Diğer Gelir ve Karlardan Sağlanan Nakit Girişleri(+)

a) Olağan gelir ve karlardan sağlanan nakit girişleri (+)

b) Diğer gelir ve karlardan sağlanan nakit girişleri (+)

c) Nakit Girişi Sağlamayan Gelir ve Karlar (-)

Diğer Gider ve Zararlara İlişkin Nakit Çıkışları(-)

a) Diğer Faaliyetlerle İlgili Olağan Gider ve Zararlar (+)

b) Diğer gider ve zararlar (+)

c) Nakit Çıkışını Gerektirmeyen Diğer Gider ve Zararlar (-)

Exit mobile version