Özel İletişim Vergisinin Gider Kaydı
Hüsamettin NURSOY
Denetim Kurulu Üyesi
hnursoy@hnursoy.com
Bilindiği üzere 6802 Sayılı Gider Vergileri Kanunu’nun ” Özel İletişim Vergisi ve Şans Oyunları Vergisi ” başlıklı üçüncü bölümünde yer alan 39 uncu maddesinde, özel iletişim vergisinin; konusu, kapsamı ve uygulamaya yönelik esaslar açıklanmış bulunmaktadır.
Buna göre;
406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu uyarınca Telekomünikasyon Kurumuyla görev veya imtiyaz sözleşmesi imzalamak veya bu Kurumdan ruhsat veya genel izin almak suretiyle telekomünikasyon alt yapısı kurup işleten veya telekomünikasyon hizmeti sunan işletmecilerin;
a) Her nevi mobil telekomünikasyon işletmeciliği kapsamındaki (ön ödemeli kart satışları dahil) tesis, devir, nakil ve haberleşme hizmetleri % 25,
b) Radyo ve televizyon yayınlarının uydu platformu ve kablo ortamından iletilmesine ilişkin hizmetleri % 15,
c) (a) ve (b) bentleri kapsamına girmeyen diğer telekomünikasyon hizmetleri % 15,
oranında özel iletişim vergisine tâbi bulunmaktadır.
Bakanlar Kurulu, % 25 oranını % 10’a, % 15 oranlarını ise ayrı ayrı veya birlikte % 5’e kadar indirmeye ve bu oranları kanunî oranlarına kadar artırmaya yetkili kılınmıştır.
Operatör değişiklikleri hariç olmak üzere mobil telefon aboneliğinin ilk tesisinde yirmi Yeni Türk Lirası, ayrıca özel iletişim vergisi alınmaktadır. Bu tutar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanmaktadır. Buna göre yapılan hesaplamada, bulunan tutarın yüzde beşini aşmayan kesirler dikkate alınmamaktadır. Bakanlar Kurulu, bu şekilde tespit edilen tutarı % 50’sine kadar artırmaya veya yarısına kadar indirmeye yetkilidir.
Verginin mükellefi; Telekomünikasyon Kurumu’yla görev veya imtiyaz sözleşmesi imzalamak veya bu kurumdan ruhsat veya genel izin almak suretiyle telekomünikasyon altyapısı kurup işleten veya telekomünikasyon hizmeti sunan işletmecilerdir. Verginin matrahı, katma değer vergisi matrahını oluşturan unsurlardan teşekkül etmektedir. Özel iletişim vergisi, düzenlenecek faturalarda ayrıca gösterilecek, ancak katma değer vergisi matrahına dahil edilmeyecektir.
Madde hükmüne göre Özel iletişim vergisi , gelir ve kurumlar vergisi uygulamasında gider kaydedilmemekte ve hiçbir vergiden mahsup edilmemektedir. Bu hükme göre, bugüne kadarki uygulamalarda gelir ve kurumlar vergisi yükümlüsü bulunan ticari işletmelerle kurumların ödemiş bulundukları özel iletişim vergisi ” Kanunen Kabul Edilmeyen Gider ” niteliğinde bir gider olarak kabul edilmiş ve vergi matrahlarına ilave edilmiştir.
Ancak, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 39 uncu maddesindeki, “ Bu vergi, katma değer vergisi matrahına dahil edilmez, gelir ve kurumlar vergisi uygulamasında gider kaydedilmez.” hükmünün muhatabının kim olduğu ve hükmün kimler için uygulanacağı hususunda Maliye Bakanlığı’ndan görüş istenilmiş, Bakanlık tarafından verilen 02.08.2005 tarihli muktezada;
“ 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 39 uncu maddesinde, Telekomünikasyon Kurumuyla görev veya imtiyaz sözleşmesi imzalamak veya bu Kurumdan ruhsat veya genel izin almak suretiyle telekomünikasyon alt yapısı kurup işleten veya telekomünikasyon hizmeti sunan işletmecilerin özel iletişim vergisi mükellefi olduğu, verginin matrahının, katma değer vergisi matrahını oluşturan unsurlardan teşekkül edeceği, ve bu verginin katma değer vergisi matrahına dahil edilmeyeceği, gelir ve kurumlar uygulamasında gider kaydedilemeyeceği ve hiçbir vergiden mahsup edilemeyeceği belirtilmiştir.
Madde hükmünden de anlaşılacağı üzere,
bu verginin mükellefi, Telekomünikasyon Kurumundan ruhsat veya genel izin almak suretiyle telekomünikasyon alt yapısı kurup işleten veya telekomünikasyon hizmeti sunan işletmecilerdir.
Dolayısıyla, adı geçen Kanunun 39 uncu maddesinin altıncı fıkrası hükmünün muhatapları telekomünikasyon hizmeti veren işletmelerdir.
Buna göre, özel iletişim vergisi mükellefleri tarafından verilen telekomünikasyon hizmeti nedeniyle Şirketiniz adına düzenlenen faturalarda yer alan hizmet bedeli üzerinden hesaplanan özel iletişim vergisinin tarafınızca gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınması gerekmektedir. “ denilmiştir.
Verilen bu muktezaya göre, özel iletişim vergisi mükellefleri tarafından verilen telekomünikasyon hizmeti nedeniyle, hizmet bedeli üzerinden hesaplanan özel iletişim vergisinin, gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.