08 Aralık 2006 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 26370
Hazine Müsteşarlığından:
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Tebliğ’in amacı, 28/08/2006 tarihli ve 2006/10921 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’ın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları tespit etmektir.
Tanımlar
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ’de geçen;
a) Müsteşarlık : Hazine Müsteşarlığını,
b) Teşvik belgesi : Yatırım teşvik belgesi ve KOBİ teşvik belgesini,
c) Yatırım malı : Bina ve arsa hariç, teşvik belgesi kapsamı mal ve hizmet üretimi için kullanılan ana ve yardımcı makine teçhizat (yazılım dahil), tesisat ve mefruşat gibi sabit harcamaları,
ç) Sabit Yatırım Tutarı: Kapsamı Ek-1’de yer alan Yatırım Bilgi Formu ile belirlenen
yatırım kalemlerinin toplamını,
d) Oda : Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine (TOBB) bağlı ticaret odalarını, ticaret ve sanayi odalarını, sanayi odalarını ve deniz ticaret odalarını,
e) Saymanlık : Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdindeki Müsteşarlık merkez ödemelerini yapan Merkez Saymanlığını,
f) Banka : Türkiye’de yerleşik şubesi bulunan yerli ve yabancı bankalar ile katılım bankalarını,
g) Yönetmelik : 19/10/2005 tarih ve 2005/9617 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan “Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmeliği”,
ğ) KOBİ : Yönetmelikte belirtilen esaslar çerçevesinde 250 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden, yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosu değeri 25 milyon Yeni Türk Lirasını aşmayan işletmeleri,
h) Ar-ge yatırımları : Yeni bir ürün geliştirilmesi, ürün kalite ve standardının yükseltilmesi, maliyet düşürücü ve standart yükseltici yeni bir teknolojinin ülke şartlarına uyumunun sağlanması amacıyla yapılacak ar-ge çalışmalarıyla, bu tür faaliyet sonuçlarının faydalı araç, gereç, malzeme, ürün, yöntem, sistem ve üretim tekniklerine dönüştürülmesi, mevcutların teknolojik açıdan iyileştirilmesi ve teknoloji uyarlanması için bilimsel esaslara uygun olarak yapılan ve her aşaması belirlenmiş ar-ge çalışmaları için gerçekleştirilecek yatırımları,
ı) Çevre yatırımları : Çevre ve Orman Bakanlığınca sıcak nokta olarak belirlenmiş acil önlem gerektiren çevre kirliliklerinin giderilmesi dahil üretim için hammadde ithalatı gerektirmeyen katı, sıvı, gaz, tehlikeli atık ve benzeri yurtiçindeki her türlü atığın toplanması, geri kazanılması, arıtılması ve bertaraf edilmesine ilişkin teknolojilere ilaveten, çevre kirliliği yaratabilecek durumları önlemeye yönelik yatırımları,
ifade eder.
Teşvik belgesi
MADDE 3- (1) Teşvik belgesi, yatırımın karakteristik değerlerini ihtiva eden, yatırımın bu değerler ve tespit edilen şartlara uygun olarak gerçekleştirilmesi halinde üzerinde kayıtlı destek unsurlarından istifade imkanı sağlayan, bu Tebliğin istinat ettiği Karar’ın amaçları doğrultusunda ülke ekonomisi için yararlı olduğu Müsteşarlıkça tespit edilen yatırımlar için düzenlenen bir belgedir.
(2) Teşvik belgesinin düzenlenmiş olması; teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirilecek yatırımlarla ilgili olarak diğer mevzuat gereği başka bakanlık, kamu kurum ve kuruluşlarından alınması gerekli izin ve ruhsat gibi belgelerin verilmesi gerekliliğine mesnet teşkil etmeyeceği gibi, söz konusu belgelerin temin edilmesi gerekliliğini de ortadan kaldırmaz.
(3) Gerçekleştirmeyi planladıkları faaliyetleri sonucu çevre sorunlarına yol açabilecek işletmelerce, 2872 sayılı Çevre Kanununun 5491 sayılı Kanun ile değişik 10 uncu maddes ine istinaden, teşvik belgesi kapsamı yatırım projeleri ile ilgili olarak Çevre ve Orman Bakanlığı’ndan alınacak Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu Kararı veya Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir Kararının Müsteşarlığa tevsik edilmesi zorunlu olup, bu şartı yerine getirmeyen işletmelerin teşvik belgesi talepleri dikkate alınmaz.
Müracaat edebilecek gerçek ve tüzel kişiler
MADDE 4- (1) Teşvik belgesi düzenlenebilmesi için gerçek kişiler, adi ortaklıklar, sermaye şirketleri, kooperatifler, iş ortaklıkları, kamu kurum ve kuruluşları (genel ve özel bütçeli kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri, belediyeler ve kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların sermaye bileşimindeki hisse oranları %50’yi geçen kurum ve kuruluşlar) ve kamu kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşları, dernekler ve vakıflar ile yurt dışındaki yabancı şirketlerin Türkiye’deki şubeleri müracaat edebilir.
(2) Kurulacak şirketler adına yapılacak teşvik belgesi talepleri dikkate alınmaz.
Sabit yatırım tutarı
MADDE 5- (1) Yatırımın, teşvik belgesine bağlanabilmesi için toplam sabit yatırım tutarının;
a) KOBİ’lerin yatırımlarında asgari 200 bin Yeni Türk Lirası, azami 2 milyon Yeni Türk Lirası,
b) Finansal kiralama şirketleri aracılığıyla gerçekteştirilecek yatırımlar için düzenlenen teşvik belgelerinde asgari 200 bin Yeni Türk Lirası,
c) Diğer yatırımlarda asgari 1 milyon Yeni Türk Lirası,
olması gerekmektedir.
Müracaat mercii
MADDE 6- (1) Teşvik belgesi düzenlenmesine ilişkin taleplerin kaideten Müsteşarlığa yapılması esastır.
(2) Ancak, ar-ge yatırımları, çevre yatırımları, KOBİ’lerin yapacağı yatırımlar ile yabancı sermayeli şirketlerce gerçekleştirilecek yatırımlar hariç olmak üzere, yatırımcının tercihi halinde kapsamı Ek-3’de belirlenen imalat ve tarımsal sanayi sektöründe yapılacak sabit yatırım tutarı 8 milyon Yeni Türk Lirasını aşmayan ve TOBB’ne bağlı Ek-2’de belirtilen sanayi odalarının bulunduğu yerdeki yatırımlar için ilgili sanayi odasına da müracaat edilebilir.
(3) Müsteşarlığa yapılacak müracaatların, yabancı sermayeli şirket ve şubelerce gerçekleştirilecek yatırımlar için Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğüne, diğer bütün yatırımlar için Teşvik ve Uygulama Genel Müdürlüğüne yapılması gerekmektedir.
(4) Bu Tebliğin istinat ettiği Karar’a göre düzenlenen teşvik belgelerinin geçerlilik süresi içerisindeki işlemlerle ilgili müracaatlar, teşvik belgesi müracaatını değerlendiren ilgili kuruma yapılır. Müracaatlar bu Tebliğde belirtilen esaslar çerçevesinde değerlendirilerek ilgili merci tarafından sonuçlandırılır. Ancak, yatırım yeri ve konusu değişiklikleri, kullanılmış komple tesis ithal izni, devir, satış, ihraç ve kiralama işlemleri ile teşvik belgesi iptaline ilişkin müracaatlar Müsteşarlığın görüşü alınarak sonuçlandırılır.
Teşvik belgesi düzenlenmesi için müracaatta aranacak belgeler
MADDE 7- (1) Teşvik belgesi düzenlenebilmesi için yapılacak müracaatlarda aranılacak belgeler şunlardır:
a) Firmayı temsil ve ilzama yetkili kişilerce imzalı müracaat dilekçesi,
b) Ek-1’deki örneğe uygun olarak hazırlanmış her sayfası firmayı temsil ve ilzama yetkili kişilerce imzalı ve kaşeli bir nüsha yatırım bilgi formu,
c) Müsteşarlığa yapılacak müracaatlarda, 400 Yeni Türk Lirası tutarındaki meblağın Saymanlık hesabına yatırıldığına dair makbuzun ikinci nüshası; odalara yapılacak müracaatlarda ise, yukarıda belirtilen meblağın 100 Yeni Türk Lirası tutarındaki kısmının ilgili odanın hesabına yatırıldığını gösterir makbuz nüshası ile bakiye kısmının Saymanlık hesabına yatırıldığına dair makbuzun ikinci nüshası,
ç) Yatırımı gerçekleştirecek firmayı temsil ve ilzama yetkili kişilere ait noter tasdikli imza sirküleri,
d) Firmanın sermaye yapısı, miktarı ve faaliyetleri açısından nihai durumunu gösterir Türkiye Ticaret Sicili veya Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Sicil Gazetesi aslı veya noterden veya sicil merciinden tasdikli örneği.
Teşvik belgesi müracaatının değerlendirilmesi
MADDE 8- (1) Teşvik belgesi düzenlenmesi talep edilen yatırım projelerinin, makro ekonomik politikalar, arz-talep dengesi, sektörel, mali ve teknik yönden yapılacak değerlendirme ve gerektiğinde ilgili kurum, kurul ve kuruluşlardan alınacak görüşler sonucunda uygun bulunması halinde, yatırıma ait teşvik belgesi, eki döviz ve kredi kullanım formu ile ithal ve yerli makine ve teçhizat listeleri Müsteşarlıkça onaylanır.
(2) Odalara yapılan müracaatlarla ilgili olarak odalar, yapılan değerlendirme sonucunda uygun görülen yatırım projeleri için,
a) Yapılan müracaata istinaden düzenlenen ve oda yetkililerinin paraf ve imzalarını haiz yatırım projesi değerlendirme formunu,
b) Odaca onaylı üçer nüsha ithal ve yerli makine ve teçhizat listelerini,
c) Oda yetkililerinin parafını haiz üç nüsha teşvik belgesini,
ç) Firma adı/unvanı kayıtlı döviz ve kredi kullanım formunu,
Teşvik ve Uygulama Genel Müdürlüğüne gönderirler.
(3) Müsteşarlıkça da uygun görülen yatırımlar teşvik belgesine bağlanır. Müsteşarlıkça onaylanan teşvik belgelerinden iki nüshası, aslı firmaya verilmek, diğer nüshası ise muhafaza edilmek kaydıyla ilgili odaya gönderilir.
(4) İlgili oda, yapılan değerlendirme sonucunda uygun görülmeyen yatırım projeleriyle ilgili uygun görülmeme gerekçesini yatırım projesi değerlendirme formu ile birlikte Müsteşarlığa bildirir. Uygun görülmeyen yatırım projeleri ile ilgili ihtilaflı durumlarda yatırımcılar doğrudan Müsteşarlığın görüşüne başvurabilirler. Nihai işlem Müsteşarlığın görüşü doğrultusunda sonuçlandırılır.
(5) Yatırım bilgi formunda yer alan, teşvik belgesini düzenlemeye mesnet teşkil edecek bilgilerin eksik ve/veya çelişkili olması halinde, firma müracaatı değerlendirmeye alınmaz. Bu durumun giderilmesine yönelik müracaatlar ise, müracaat anında yürürlükte bulunan mevzuat hükümleri çerçevesinde değerlendirilir.
(6) Yatırım bilgi formunda ibraz edilen bilgi ve belgelerin varlığı ile muhteviyatı itibarıyla doğruluğundan yatırımcılar sorumlu olup, yatırımın herhangi bir aşamasında aksinin tespiti halinde, Müsteşarlıkça teşvik belgesi iptal edilebileceği gibi, kısmi müeyyideler de uygulanabilir.
(7) Firmaya ait, aynı yatırım yeri için aynı yatırım konusunda düzenlenmiş halen geçerli teşvik belgesi bulunması halinde yeni teşvik belgesi düzenlenmez. Proje bazında yapılacak değerlendirme sonunda uygun görülmesi halinde daha önce düzenlenmiş teşvik belgesi kapsamındaki harcamaların komple devrini de içerecek şekilde yeni teşvik belgesi düzenlenebilir.
(8) Tamamlanmış yatırımlar ile Müsteşarlığa yapılan müracaat tarihinden önce gerçekleştirilmiş bulunan yatırım harcamaları için teşvik belgesi düzenlenmesine yönelik talepler dikkate alınmaz.
(9) KOBİ kapsamında bu Tebliğin istinat ettiği Kararın öngördüğü istisnalardan yararlanılmak istenilmeyen yatırımlarda KOBİ’lerden ilave olarak istenilen bilgi ve belgeler aranmaz.
Teşvik belgesi kapsamında değerlendirilmeyen harcamalar
MADDE 9- (1) Teşvik belgeleri kapsamında kullanılmış yerli makine ve teçhizat ile ham madde, ara malı ve işletme malzemesi temin edilemez. Ancak, yeni model üretimine yönelik otomobil ve hafif ticari araç yatırımlarında yatırım dönemi içerisinde kalmak kaydıyla CKD aksam ve parçaları ithali ile ar-ge yatırımları için işletme malzemesi temini mümkündür.
(2) Ayrıca, faaliyet konusu yalnızca taşımacılık olan yatırımlar dışındaki diğer yatırımlara ait teşvik belgeleri kapsamına arazi tipi dahil binek araçları, uçak ve helikopter dahil edilmez.
Teşvik belgeli yatırımlara sağlanacak destek unsurları
MADDE 10- (1) Yatırımlara sağlanabilecek destek unsurları şunlardır:
Gümrük Vergisi muafiyeti,
Katma Değer Vergisi istisnası,
Faiz desteği.
(2) Ayrıca yatırımlar, kanunlar ve Bakanlar Kurulu kararlarında teşvik belgesine bağlı olarak öngörülen destek unsurlarından da yararlanabilirler.
Destek unsurlarının uygulanması
MADDE 11-(1) Teşvik belgesinde öngörülen destek unsurlarının bu Tebliğde öngörülen esas ve usuller çerçevesinde ilgili kurum ve kuruluşlar ile bankalar tarafından uygulanması zorunludur.
Yatırıma başlama
MADDE 12- (1) Teşvik belgesinde kayıtlı yatırıma başlama tarihi, teşvik belgesi için Müsteşarlığa veya odaya müracaat tarihidir.
(2) Yatırıma başlanıldığının kabul edilebilmesi için, yatırımın büyüklüğü ve yatırım süresi ile uyumlu olarak altyapının hazırlanması, inşaat yapma, akreditif açılması gibi harcamaların makul ölçülerde yapılması şarttır. Yatırım projesine ilişkin fizibilite yapmak, şirket kurmak ve arsa-arazi almak yatırıma başlama sayılmaz.
(3) Destek unsurlarından yararlanabilmek için, yatırıma başlamadan önce teşvik belgesi talebinde bulunulması esastır.
Teşvik belgesi kapsamında yapılacak yatırım cinsleri
MADDE 13- (1) Teşvik belgesi kapsamında yapılacak yatırımların cinsi, Ek-5’de yer alan tanımlar çerçevesinde değerlendirilir.
Gümrük vergisi muafiyeti
MADDE 14- (1) Teşvik belgesi kapsamındaki yatırım malları ile yeni model üretimine yönelik otomobil ve hafif ticari araç yatırımlarında yatırım dönemi içerisinde kalmak kaydıyla CKD aksam ve parçalarının ithali, yürürlükteki İthalat Rejimi Kararı gereğince ödenmesi gereken Gümrük Vergisinden muaftır.
(2) Ayrıca, toplam ithal makine ve teçhizat bedelinin %5’ini geçmemek kaydıyla yedek parçaların ve binek araçları, otobüs, çekici (Euro normlarına uygun yeşil motoru haiz olanlar hariç), treyler (frigorifik olanlar hariç), mobilya, yat, motorbot, kamyon (off road-truck tipi ile karayoluna çıkması mümkün olmayan kaya tipi damperli kamyonlar hariç), transmikser, beton santralı, forklift, beton pompası, inşaat malzemeleri, porselenden ve seramikten mamul sofra ve mutfak eşyasının teşvik belgesi kapsamında ithal edilmesi halinde yürürlükteki İthalat Rejimi Kararı’nda öngörülen oranlarda Gümrük Vergisi tahsil edilir.
Kullanılmış makine ve teçhizat ithali
MADDE 15 – (1) Bölgesel ve sektörel kısıtlamalar da gözönüne alınarak proje bazında yapılacak değerlendirme sonucunda uygun görülmesi halinde;
a) İthalat Rejimi Kararı uyarınca yayımlanan “Eski, Kullanılmış veya Yenileştirilmiş Olarak İthal Edilebilecek Maddelere İlişkin Tebliğ” hükümleri uyarınca ithali mümkün olan kullanılmış makine ve teçhizat (karayolu nakil vasıtaları hariç),
b) İthalat Rejimi Kararı uyarınca ithaline izin verildiği Dış Ticaret Müsteşarlığından alınmış yazı ile tevsik edilen münferid kullanılmış makine ve teçhizat,
teşvik belgesine bağlanmak suretiyle destek unsurlarından yararlandırılabilir.
(2) Kullanılmış komple tesisler Müsteşarlıkça yapılacak değerlendirme sonucunda uygun görülmesi halinde teşvik belgesi kapsamında ithal edilebilir.
(3) Kullanılmış komple tesislerin (karayolu nakil vasıtaları hariç) ithaline yönelik talepler, Müsteşarlıkça, bölgesel ve sektörel kısıtlamalar gözönüne alınarak, ülke ekonomisine katkısı, katma değeri, istihdama etkisi, makine parkının teknolojik ve ekonomik ömrü gibi esaslar dikkate alınmak suretiyle proje bazında değerlendirilir. Teşvik belgesi kapsamında ithaline izin verilen kullanılmış komple tesisler; yatırım konusuna bağlı olarak yardımcı tesislerden bağımsız; bir mal veya hizmeti üretebilecek komple bir hattan veya hat oluşturabilen bir veya birden fazla makine ve teçhizattan da oluşabilir. Komple tesisler, bir firmaya ait tek bir tesisteki makine ve teçhizatları kapsayabileceği gibi, aynı firmaya ait farklı tesislerdeki makine ve teçhizatlardan da oluşabilir.
(4) Kullanılmış komple tesis taleplerinin değerlendirilebilmesi için yatırımcıların;
a) Tesise ait makine ve teçhizatların imal yıllarını da gösterir dökümlü proforma fatura asılları,
b) Tesisin bulunduğu ülke veya eyaletteki Ticaret ve/veya Sanayi Odasınca veya görevli özel veya kamu kuruluşlarınca onaylanmış model ve imal yıllarını da içerecek şekilde tesisi oluşturan makine ve teçhizatları, tesisin ekonomik ve teknolojik olarak çalışabilecek durumda olup olmadığını belirten onaylanmış belge ile gerekli görülen hallerde bunların yeminli tercüme bürolarına yaptırılmış tercümeleri(Belgelerdeki onayların belirtilen yetkililere ait olduğunun ilgili ülkelerdeki Türk Konsolosluğunca da tasdik edilmesi gerekmektedir.),
c) Türkiye’deki serbest bölgelerden kullanılmış komple tesis ithal edilmek istenmesi halinde; Dış Ticaret Müsteşarlığından alınacak, mevcut tesisin maliki konumundaki firma tarafından serbest bölgede ilgili konuda üretim yapabileceğine ilişkin geçerli faaliyet ruhsatı ile tesisin ülke içerisine ithalinde serbest bölgeler mevzuatı açısından herhangi bir sakınca bulunmadığına ilişkin uygunluk yazısı,
ile birlikte teşvik belgesini düzenleyen mercie müracaat etmeleri gerekmektedir.
(5) Türkiye’deki serbest bölgelerden kullanılmış komple tesis ithaline ilişkin talepler; Dış Ticaret Müsteşarlığı’ndan alınacak uygunluk yazısının Müsteşarlığa ibrazını müteakip, bu maddenin 3(b) bendinde belirtilen belge aranmaksızın Müsteşarlık elemanlarınca kullanılmış komple tesisin bulunduğu serbest bölgede yapılacak ekspertiz neticesinde düzenlenecek rapora göre sonuçlandırılır.
(6) Kullanılmış olarak ithal edilen makine ve teçhizatın amacı dışında kullanılması veya 32 nci madde hükmü saklı kalmak üzere satılması halinde sağlanan destek unsurları ilgili mevzuat çerçevesinde geri alınır. Ayrıca, kullanılmış makine ve teçhizatın İthalat Rejimi Kararı uyarınca ithalinin teknik mevzuata uygun olmadığının anlaşılması halinde ilgili makine ve teçhizatın gümrüklere iadesi zorunludur.
Makine ve teçhizatın ithaline ilişkin işlemler
MADDE 16- (1) Teşvik belgesi kapsamındaki makine ve teçhizatın ithaline ilişkin işlemler, Gümrük Mevzuatı çerçevesinde ilgili gümrük idaresince yerine getirilir. Uygulamaya ilişkin usuller, Müsteşarlık ve Gümrük Müsteşarlığınca müştereken tespit edilir. Bu Tebliğ’in uygulamasından doğacak ihtilaflar Gümrük Müsteşarlığınca Müsteşarlığa iletilir ve Müsteşarlığın görüşü doğrultusunda işlem yapılır.
(2) Teşvik belgeleri kapsamındaki makine ve teçhizatın ithalatının yatırım süresi içerisinde sonuçlandırılamaması durumunda, yatırım süresi içerisinde Kambiyo Mevzuatında yer alan ödeme şekillerinden herhangi biri ile ithalat işlemlerine başlanılmış veya bedeli kısmen veya tamamen ödenmiş yatırım mallarının ithaline, yatırım süresi bitiş tarihini izleyen 4 ay içerisinde doğrudan gümrük idareleri tarafından izin verilir.
Teminatla ithalat
MADDE 17- (1) Teşvik belgesi almak üzere müracaat edilmiş, ancak teşvik belgesine bağlanmamış yatırımlara ilişkin makine ve teçhizatın ithaline, Müsteşarlığın görüşüne istinaden Gümrük Müsteşarlığınca Gümrük Vergisi ile Katma Değer Vergisinin toplam tutarı kadar teminatın alınması suretiyle müsaade edilebilir.
(2) Teminatla ithalatta, bir defada verilecek teminat süresi azami altı aydır. Teminat süresi içinde kesin ithalat için gerekli işlemler tamamlanmamış ise, süre uzatımı için Gümrük Müsteşarlığına müracaat edilir. Teminatın başlangıç tarihi, eşyanın serbest dolaşıma giriş tarihidir. Yatırımcının, teminatın çözümü için teminat süresi içinde teşvik belgesi ve eki ithal makine ve teçhizat listesi ile birlikte Gümrük Müsteşarlığına müracaat etmesi gerekir. Aksi takdirde, teminat irat kaydedilir.
Mahrece iade
MADDE 18- (1) Tamamlama vizesi yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, teşvik belgesi kapsamındaki makine ve teçhizatın mahrece iade işlemleri;
a) Evsafa uygun çıkmaması nedeniyle, yerine yenisi getirilmek kaydıyla, eşyanın serbest dolaşıma girişini müteakip garanti süresi içinde yurt dışı edilecek makine ve teçhizat,
b) Herhangi bir şekilde tamir ve bakım veya diğer nedenlerle yurt dışına gönderilecek makine ve teçhizat,
için doğrudan gümrük idaresine müracaat edilerek ilgili gümrük idaresince, Gümrük Mevzuatı çerçevesinde sonuçlandırılır. Mahrece iade işlemine konu yatırım mallarının yurt dışı edilmesinden itibaren bir yıl içinde aynısı veya yenisinin yurda giriş işlemleri, Müsteşarlığın herhangi bir iznine tabi olmaksızın Gümrük Vergisi ile Katma Değer Vergisi istisnasından yararlandırılmak suretiyle doğrudan gümrük idarelerince sonuçlandırılır.
Katma değer vergisi istisnası
MADDE 19– (1) 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu gereğince, teşvik belgesini haiz yatırımcılara teşvik belgesi kapsamında yapılacak makine ve teçhizat ithal ve yerli teslimleri Katma Değer Vergisinden istisnadır. Aynı hüküm teşvik belgesinin veya teşvik belgesi kapsamı makine ve teçhizatın devir işlemlerinde de uygulanır.
Faiz desteğinden istifade edebilecek yatırımlar
MADDE 20- (1) Teşvik belgesi kapsamında yapılacak aşağıda belirtilen yatırımlar için bütçe kaynaklarından karşılanmak üzere faiz desteği öngörülebilir.
a) Kalkınmada öncelikli yörelerde (Ek-4) yapılacak yatırımlar,
b) KOBİ’lerin yapacağı yatırımlar,
c) Ar-ge yatırımları,
ç) Çevre yatırımları.
(2) KOBİ’lerin faiz desteği ile ilgili müracaatlarında Yönetmelik ekinde yer alan ve Yeminli Mali Müşavir tarafından da onaylanmış tabloların Müsteşarlığa ibraz edilmesi gerekmektedir.
(3) Bankalarca yapılacak işlemlere ilişkin esaslar Müsteşarlık ile Banka arasında imzalanan protokol ile belirlenir.
Faiz desteği oranları ve tutarları
MADDE 21- (1) Bankalardan,
a) Kalkınmada öncelikli yörelerde yapılacak yatırımlar, KOBİ’lerin yapacağı yatırımlar, ar-ge ve çevre konularında yapılacak yatırımların gerçekleştirilmesi için kullanılacak en az 1 yıl vadeli yatırım kredileri ile ilgili olarak, ilk 4 yıl için uygulanmak kaydıyla,
b) Ar-ge konusunda yapılacak yatırımların gerçekleştirilmesi için Müsteşarlıkça uygun görülen yatırım dönemini müteakip azami 1 yılllık sürede gerekli olan işletme malzemelerinin teminine yönelik olarak kullanılacak en az 6 ay ve en çok 12 ay vadeli işletme kredileri ile ilgili olarak,
her bir itfa planında belirtilen ödenecek faizin veya kar payının, Yeni Türk Lirası cinsi kredilerde 5 puanı, döviz kredilerinde ise 2 puanı bütçeden karşılanabilir.
(2) Yatırım kredisi için uygulanacak faiz desteği tutarı proje bazında azami,
a) Ar-ge ve çevre yatırımları için 300 bin Yeni Türk Lirası,
b) KOBİ’lerin yapacağı yatırımlar için 200 bin Yeni Türk Lirası,
c) Kalkınmada öncelikli yörelerde yapılacak yatırımlar için 1 milyon Yeni Türk Lirasıdır.
(3) Ar-ge yatırımlarına yönelik işletme kredisi için uygulanacak faizi desteği tutarı ise 100 bin Yeni Türk Lirasını geçemez.
Faiz desteği uygulamasına ilişkin usul ve esaslar
MADDE 22- (1) Teşvik belgesinde faiz desteği öngörülen yatırımcılar faiz desteğinden yararlanabilmek için Türkiye’de yerleşik şubesi bulunan yerli ve yabancı bankalar ile katılım bankalarından birine başvurabilirler. Bankaca yapılan değerlendirme sonucunda kredi kullandırılması uygun görülen projelere ilişkin faiz desteği müracaatları, yatırımcı adına protokolde belirtilen esaslar çerçevesinde bankaca Müsteşarlığa yapılır.
(2) Aynı yatırım projesi için faiz desteği uygulamasına yönelik olarak birden fazla banka talepte bulunamaz.
(3) Finansal kiralama şirketleri aracılığıyla yapılacak yatırımlar ile kullanılmış makine ve teçhizat için faiz desteği uygulanmaz.
(4) Kullanılan kredilerin faiz, kâr payı veya ana paralarının firma tarafından itfa planlarında belirtilen sürelerde ilk defa geri ödenmemesi halinde, bu durum ilgili bankalar tarafından en kısa sürede Müsteşarlığa bildirilir ve takip eden dönemler için Müsteşarlıkça faiz desteği ödemesi yapılmaz. Yatırımcının kredi geri ödeme yükümlülüklerini yerine getirdiğinin bilahare ilgili bankaca Müsteşarlığa bildirilmesi halinde, bildirimi takip eden dönemler için faiz desteği ödemeleri başlangıçta öngörülen ödeme tarihlerinde herhangi bir uzatmaya gidilmeksizin tekrar başlatılır. Kredi geri ödemesine ait yükümlülüklerin aksamasının tekrarı halinde faiz desteği ödemesine son verilir.
(5) Banka, faiz desteğine esas olan kredinin teşvik belgesi kapsamı yatırım için kullandırılmasıyla yükümlüdür. Kredinin amacı dışında kullanıldığının tesbiti halinde Müsteşarlıkça kullandırılan faiz desteği tutarına ilgili bankaca bu kapsamdaki krediye uygulanan faiz oranı uygulanmak suretiyle tespit edilecek meblağın 5 işgünü içerisinde bütçeye gelir yazılmak üzere Saymanlık hesabına yatırılması gerekmektedir. Aksi takdirde söz konusu meblağ Müsteşarlıkça Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına verilecek talimata istinaden ilgili bankanın anılan Banka nezdindeki karşılık hesabından virman yapılmak suretiyle tahsil edilir.
Turizm yatırımlarına yönelik enerji desteği
MADDE 23- (1) 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununun 16 ncı maddesi dikkate alınarak, Turizm Yatırım veya Turizm İşletmesi Belgeli (Turizm Deneme İşletmesi, Kısmi Turizm Deneme İşletmesi ve Kısmi Turizmİşletme Belgesi dahil) işletmelere ait elektrik enerjisi giderlerinin, şantiye dönemi de dahil olmak üzere o bölgedeki mesken ve sanayi abonelerine uygulanan tarifelerden en düşüğü ile kendi abone grubuna uygulanan tarife arasındaki farkın Hazinece karşılanması için, belge sahiplerinin ilk müracaatlarında aşağıdaki bilgi ve belgelerle birlikte Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü’ne başvurması, enerji desteği ödemelerinin başlamasını müteakip ise her dönem için aşağıda belirtilen bilgi ve belgelerden (a) ve (b)’de yer alanlar ile birlikte yatırımın bulunduğu yerdeki abonesi olduğu bölge dağıtım müdürlüğüne, özel tedarikçilerden elektrik enerjisi temin edilmesi halinde yatırımın bulunduğu yerdeki bölge dağıtım müdürlüğüne başvurması gerekmektedir.
a) Firmayı temsil ve ilzama yetkili firma temsilcisi/temsilcileri tarafından imzalanmış
dilekçe,
b) Turizm Yatırım veya Turizm İşletme Belgesi örneği,
c) Ek 7’deki örneğe uygun taahhütname,
ç) Vergi dairesi adı ve hesap no, aktarım yapılacak bankanın şube adı ve hesap no’su,
d) Abonesi olduğu bölge dağıtım şirketi veya özel tedarikçinin adı ve abone numarası,
e) 5084 sayılı Kanun ve bu Kanunda değişiklik yapan 5350 sayılı Kanun kapsamı illerde bulunan işletmeler için enerji desteğinden yararlanılmadığına dair Enerji Desteği Komisyonundan alınan yazı.
(2) İlk aşamada, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü tarafından yapılacak ön inceleme sonucunda bu destekten yararlanabilecek yatırımlara veya işletmelere ilişkin alfabetik olarak il bazında hazırlanacak olan liste Ek-8’de yer alan tablo formatında Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş.’ne veya varsa diğer elektrik dağıtım şirketlerine gönderilir.
(3) Elektrik dağıtım şirketlerince, Ek 8’deki formatta yer alan bilgiler doğrultusunda o bölgedeki mesken ve sanayi abonelerine uygulanan tarifelerden en düşüğü ile bu abonelere uygulanan tarife arasındaki fark, tamamı fatura döneminde peşin olarak ödenmiş faturalarda yer alan aktif enerji bedeli üzerinden ve vergiler (elektrik tüketim vergisi ve katma değer vergisi) hariç olmak üzere hesaplanarak yararlanılacak destek miktarı aylık olarak tesbit edilir ve bu destekten yararlanacak firmalara ilişkin Ek 9’teki formatta hazırlanan liste Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırımlar ve İşletmeler Genel Müdürlüğü’ne gönderilir.
(4) Dağıtım şirketi dışındaki bir başka tedarikçiden elektrik enerjisi temin eden işletmeler için, dağıtım şirketi tarafından yukarıda yer alan esaslar dahilinde özel tedarikçinin satış bedeli ile işletmenin bulunduğu dağıtım bölgesindeki dağıtım şirketi tarafından mesken ve sanayi abonelerine uygulanan birim enerji bedellerinden en düşüğü arasındaki fark enerji desteğine esas bedel olarak alınır. Ancak, bu bedel o bölgedeki dağıtım şirketinin uyguladığı tarifeler üzerinden tespit edilecek farkın üzerinde olamaz.
(5) Özel tedarikçiden elektrik enerjisi temin eden turizm işletmelerinin talepleri, dağıtım şirketine ibraz ettikleri faturalara istinaden dağıtım şirketince belirlenerek yararlanacakları enerji desteği bilgileri ve tutarları kendi listelerine ilave edilir ve tek liste olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırımlar ve İşletmeler Genel Müdürlüğü’ne gönderilir.
(6) Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü tarafından uygun görülen firmalara ilişkin liste ise her üç ayda bir (Şubat- Mayıs-Eylül- Kasım ayları) Ek 10’da yer alan formatta Müsteşarlığa iletilir. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü tarafından gönderilen liste kapsamı firmalara ait enerji desteği tutarları, Müsteşarlıkça Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası aracılığıyla işletmelerin banka hesaplarına aktarılır.
(7) Turizm Yatırım veya Turizm İşletmesi Belgeli işletmeler için elektrik enerjisi desteği uygulaması, Mayıs 2004 tarihinden itibaren düzenlenen faturalara istinaden yapılır.
(8) Turizm Yatırım veya Turizm İşletmesi Belgelerinin herhangi bir nedenle iptal edilmesi halinde, iptalin gerçekleştiği döneme ait fatura tutarı da dahil olmak üzere, iptal tarihinden itibaren elektrik enerjisi desteğinden yararlanılamaz. Ancak, iptalin kaldırılması halinde iptalin kaldırıldığı tarihten sonraki döneme ait faturadan başlamak üzere destek uygulamasına devam olunur.
MADDE 24- (1) İşletme sahipliğinin değişmesi halinde, Turizm Yatırım veya Turizm İşletmesi Belgelerinde firma unvanın değiştirilmesi için Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğüne müracaat edilmesi zorunludur. Bu değişikliğin onaylanmasını müteakip enerji desteğinden belgede kayıtlı yeni firma yararlanabilir. Bu durumda elektrik enerjisi aboneliğinin de yeni firma adına yenilenmesi gerekmektedir.
MADDE 25- (1) 5084 sayılı Kanun ile bu Kanunda değişiklik yapan 5350 sayılı Kanun hükümleri uyarınca veya 12/4/2002 tarihli ve 2002/4100 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına istinaden enerji desteğinden yararlanmakta olan işletmeler için bu madde kapsamı enerji desteği uygulanmaz. Bu durumda, işletmelerin tercihleri dikkate alınmak suretiyle enerji desteği uygulaması yapılır.
İthal ve yerli makine ve teçhizat listesi değişikliği talepleri
MADDE 26- (1) Teşvik belgesi ekinde yer alan ithal ve yerli olarak temin edilecek makine ve teçhizat listelerinde yapılacak değişiklik talepleri, teşvik belgesi düzenlenmesi için müracaat edilen merci tarafından sonuçlandırılır. Ancak, kullanılmış komple tesislerin teşvik belgesi kapsamına dahil edilmesine ilişkin odalara yapılan müracaatlar Müsteşarlığın görüşüne istinaden sonuçlandırılır.
(2) İthal edilecek makine ve teçhizatın ithal edileceği menşe ülke ve fiyat değişikliklerinde, makine ve teçhizat bazında %50’ye kadar olan artış veya azalışlarda doğrudan gümrük idarelerine başvurularak ithalat işlemleri yapılır.
(3)Yerli makine ve teçhizat listesi kapsamında yer alan makine ve teçhizatın fiyat değişikliklerinde makine ve teçhizat bazında %30’a kadar olan artış veya azalışlarda liste tadilatı yapılmaksızın KDV istisnasına ilişkin doğrudan işlem yapılabilir.
Teşvik belgesinin revizesi
MADDE 27- (1) Teşvik belgesinde kayıtlı olan değerler nihai değerler olmayıp, yatırımın her aşamasında tevsik edilen bilgi ve belgelere istinaden yapılacak değerlendirme sonucunda teşvik belgesini düzenleyen merci tarafından değişiklik yapılabilir. Odalarca yapılan değişiklikler, ilgili odaca Müsteşarlığa bildirilir.
(2) Teşvik belgesinin sabit yatırım tutarında %100’ün üzerinde meydana gelecek artış veya %50’nin üzerindeki azalışlarda yatırımcılar, teşvik belgesini düzenleyen mercie müracaat ederek, teşvik belgesinin revizesi talebinde bulunabilirler. Ancak, KOBİ’ler için düzenlenen teşvik belgelerinde azami yatırım tutarının üzerine çıkılacak şekilde revize yapılamaz.
(3) Yatırıma başlama tarihinden sonra temin edilen, ancak makine teçhizat listelerinde yer almayan makine ve teçhizatın proje ile uyumlu olanları, talep edilmesi halinde teşvik belgesi kapsamına dahil edilir.
Süre uzatımı
MADDE 28- (1) Teşvik belgesi kapsamı yatırımların proje bazında yapılacak değerlendirme sonucunda öngörülecek sürede gerçekleştirilmesi esastır. Yatırımın öngörülen sürede gerçekleştirilememesi halinde, yatırıma başlanılmış olması kaydıyla Ek-6’da yer alan yatırım takip formu ile birlikte belgenin düzenlendiği mercie süre uzatımı talebinde bulunulması durumunda, teşvik belgesinde kayıtlı ilk sürenin yarısı kadar ek süre verilebilir.
(2) 35 inci maddede belirtilen mücbir sebep veya fevkalade hal durumları ile ilgili diğer mevzuat gereği başka bakanlık, kamu kurum ve kuruluşlarından alınması gerekli izin ve ruhsat gibi diğer belgelerin temini veya kamu kurum ve kuruluşlarının uygulamaları sonucu firmaların faaliyetlerini durdurmalarından veya yürütememelerinden kaynaklanan süre nedeniyle, yatırımın verilen ek süreler de dahil gerçekleştirilemediğinin tevsik edilerek talep edilmesi halinde Müsteşarlıkça proje bazında bir defaya mahsus ek süre verilebilir.
Yatırım konusu değişikliği
MADDE 29– (1) Yatırım konusu değişikliği talepleri için teşvik belgesi müracaatını değerlendiren mercie müracaat edilir.
(2) Yatırımcı tarafından yeni yatırıma ilişkin olarak verilecek yatırım bilgi formuna istinaden yürürlükteki mevzuat hükümleri çerçevesinde bölgesel ve sektörel kısıtlamalar da dikkate alınarak, teşvik belgesi üzerinde yatırım konusuna ilişkin gerekli değişiklik yapılabilir. Değişikliğin ilgili oda tarafından yapılması halinde Müsteşarlığın uygun görüşünün alınması gereklidir. Yatırım konusu değişikliğinden önce satın alınmış ancak, yeni yatırım konusu ile ilgili olmayan makine ve teçhizat harcamalarına uygulanan destek unsurları ilgili mevzuatı çerçevesinde geri alınır.
Yatırım yeri değişikliği
MADDE 30– (1) Teşvik belgesine bağlanmış yatırımlara ilişkin yer değişikliği talepleri teşvik belgesi müracaatını değerlendiren ilgili mercie yapılır. Söz konusu değişiklik talepleri bölgesel ve sektörel kısıtlamalara bağlı olarak sonuçlandırılır.
(2) Mevcut yatırımlarla birlikte teşvik belgesi kapsamı yatırımların yer değişiklikleri talepleri de bu madde hükümlerine göre değerlendirilir.
(3) İlgili odalara yapılan müracaatlar Müsteşarlığın görüşü alınarak sonuçlandırılır.
(4) Yatırım yeri değişikliğinden önce gerçekleştirilmiş olan yatırımlara ilişkin yararlanılan destek unsurları yeni yatırım yerindeki destek unsurlarından fazla ise bu destek unsurlarının fazla olan kısmı ile gerçekleştirilen yatırımlardan varsa yeni yatırım yerine nakli mümkün olmayan harcamalara uygulanan destek unsurları ilgili mevzuatı çerçevesinde yatırımcıdan geri alınır.
Finansal kiralama
MADDE 31- (1) Teşvik belgesi konusu menkul veya gayrimenkullerin tamamının veya bir kısmının finansal kiralama yolu ile temini mümkündür.
(2) Finansal kiralama şirketine (kiralayan) ait teşvik belgeleri, yatırımcıya (kiracı) ait teşvik belgelerine istinaden düzenlenir ve bu belgeler kiracı adına düzenlenmiş teşvik belgelerinin eki niteliğindedir.
(3) Finansal kiralamaya konu harcamalar için kiralayan ve kiracı, kiracının teşvik belgesinde yer alan faiz desteği (daha önceki yıl kararlarına göre düzenlenen belgelerde yer alan Kaynak Kullanımını Destekleme Primi, Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Kaynaklı Kredi, Fon Kaynaklı Kredi ve Bütçe Kaynaklı Kredi) hariç diğer destek unsurlarından yararlandırılır.
(4) Finansal kiralama işlemine konu makine ve teçhizatın devir, satış ve ihraç işlemleri; kiralayan ve kiracının birlikte müracaat etmeleri halinde, 32 nci madde hükümleri çerçevesinde Gelir Vergisi Kanunu ve Finansal Kiralama Kanunu’nun ilgili hükümleri saklı kalmak kaydıyla değerlendirilir.
(5) İflas veya sözleşmenin feshi veya yatırımın gerçekleşmemesi durumunda, tamamlama vizesi yapılmamış veya yapılmış olsa dahi 3 yıllık süreyi doldurmamış makine ve teçhizat içeren teşvik belgeleri kapsamında yararlanılan destek unsurları ilgili mevzuatı çerçevesinde tahsil olunur.
(6) Kiralayan, kiracı ve yeni kiracınının birlikte müracaatına istinaden, finansal kiralamaya konu makine ve teçhizat, uygun görülmesi halinde teşvik belgeli bir yatırımcıya, yapılacak yeni bir sözleşmeye istinaden devredilebilir. Bu durumda kiracının yatırım bütünlüğünün bozulması halinde kiracının projesine söz konusu makine ve teçhizatın diğer yollardan temin edilecek şekilde tekrar ilave etmesi gerekmektedir. Ayrıca, yeni yatırımcının teşvik belgesinde kayıtlı destek unsurlarının, ilk yatırımcı firmanın teşvik belgesinde kayıtlı destek unsurlarından daha düşük olması veya destek unsurunun hiç bulunmaması durumunda, fazladan kullanılan destekler ilgili mevzuatı çerçevesinde geri alınır.
(7) Finansal Kiralama Kanunu’nun 23 üncü maddesinde belirtilen ihbar süresinin bitimini müteakip en geç 3 ay içerisinde kiralayan veya kiracı tarafından ilgili mercie bildirimde bulunulması halinde, sözleşmenin feshi halinde 6 ncı fıkra hükümleri çerçevesinde devir yapılabilir.
(8) Finansal kiralama yoluyla gerçekleştirilecek yatırımlarda, finansal kiralama şirketine ait teşvik belgesinin tamamlama vizesinin yapılmış olması, kiralamaya konu menkul ve gayrimenkul malların yatırımcıya teslim edilerek 3 yıllık sürenin dolması ve sözkonusu malların yatırımcının aktifine geçmesi kaydıyla, yatırımcıya ait teşvik belgesinin herhangi bir nedenle iptali, finansal kiralama şirketine ait teşvik belgesinin iptalini gerektirmez.
(9) Sözleşmede devir yetkisinin tanınması halinde, finansal kiralamaya konu yatırım malları, kiracının da uygun görüşü alınmak kaydıyla başka bir finansal kiralama şirketine devredilebilir. Bu durumda devralan sözleşme hükümlerine uymak zorundadır.
(10) Yatırımcının teşvik belgesi kapsamında bulunan kullanılmış makine ve teçhizatın finansal kiralama yoluyla teminine izin verilebilir.
(11) Finansal kiralama şirketleri aracılığı ile yapılacak yatırımlar, ilgili olduğu teşvik belgesinin istinat ettiği kararda öngörülen destek unsurları ve asgari sabit yatırım tutarı çerçevesinde değerlendirilir.
Devir, satış, ihraç ve kiralama
MADDE 32– (1) Yatırım tamamlama vizesi yapılmış teşvik belgesi kapsamı makine ve teçhizatın, teşvik belgeli bir başka yatırımcıya devri, teşvik belgesi olmayan bir başka yatırımcıya satışı, ihracı veya kiralanması söz konusu yatırım mallarının teminini müteakip 3 yılı doldurmuş olması halinde serbesttir.
(2) Tamamlama vizesi yapılmış olmakla birlikte 3 yılı doldurmamış makine ve teçhizatlar ile bu sürenin doldurulup doldurulmadığına bakılmaksızın, tamamlama vizesi yapılmamış teşvik belgeleri kapsamındaki makine ve teçhizatın, yatırımın bütünlüğünün bozulmaması kaydıyla veya bütünü ile birlikte devir, satış, ihraç veya kiralanması Müsteşarlığın iznine tabidir. Yatırım bütünlüğünü bozacak makine ve teçhizatın devir, satış, ihraç veya kiralanmasının talep edilmesi halinde, ilgili makine ve teçhizatın yeniden temin edilmesi gerekmektedir.
(3) Teşvik belgesi kapsamında temin edilen makine ve teçhizatın, üretilecek mal veya hizmetlerin teşvik belgesi sahibi yatırımcı tarafından satın alınması ve bu durumu belgeleyen sözleşmenin ibrazı koşuluyla diğer bir yatırımcıya bedelsiz olarak geçici bir süre için verilmesi veya kiralanması Müsteşarlığın izinine tabidir. Bu makine ve teçhizatın ekspertiz işlemi makine ve teçhizatın bulunduğu mahalde yapılır.
(4) Teşvik belgesi kapsamında yer alan yatırımlardan tamamlama ve belgede kayıtlı özel şartların vizesi yapılabilecek durumda olan firmaların cebri icra takiplerine konu olması veya iflas masasına girmesi durumunda yatırımcı veya icra organı veya iflas organı tarafından icra ile satışın veya iflasın kesinleşme tarihinden önce talep edilmesi halinde Müsteşarlıkça teşvik belgesinin tamamlama vizesi yapılabilir. Ancak, satışın kesinleşmesi halinde kesinleşme tarihi itibarıyla varsa satış için gerekli süreleri doldurmamış olan makine ve teçhizata yönelik olarak yararlanılan destekler 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde tahsil edilir.
(5) Yatırımcı firmanın ilgili kanun hükümlerine göre tasfiyeye girmesi halinde de firmanın, ilgili Tasfiye Kurulunun veya organın talebi üzerine yukarıdaki fıkra hükümlerine göre işlem yapılabilir.
Belge zayii
MADDE 33- (1) Teşvik belgesi, eki ithal veya yerli makine ve teçhizat listesi ile döviz ve kredi kullanım formundan herhangi birinin zayi olması nedeniyle yatırımcı tarafından yeniden tasdikinin talep edilmesi durumunda, bütçeye irat kaydedilmek üzere, tasdiki istenilen her bir belge için 200 Yeni Türk Lirası Saymanlık hesabına yatırılır. Söz konusu meblağ iade edilmez.
Yatırım kredilerinin aktarılması
MADDE 34- (1) Teşvik belgesi kapsamında fiilen kullanılan ve faiz desteğinden yararlanılmamış kredilerin, aynı holdinge bağlı diğer firmalar adına düzenlenmiş teşvik belgelerine, aynı firmaya ait teşvik belgelerine veya aynı gerçek veya tüzel kişilerin asgari %50 oranında sermayesine ortak oldukları diğer firmalar adına düzenlenmiş teşvik belgelerine müeyyide uygulanmaksızın kısmen veya tamamen aktarılmasına ilgili bankanın da uygun görüşü alınarak Müsteşarlıkça izin verilebilir.
Mücbir sebep ve fevkalade hal durumları
MADDE 35- (1) Yatırımların teşvik belgesine bağlanması ve tamamlama vizesi işlemleri sonuçlanıncaya kadar devam eden işlemlerle ilgili olarak;
a) Tabii afetler ve yangın (Bayındırlık ve İskan Bakanlığı veya Tarım ve Köyişleri Bakanlığı il müdürlükleri, itfaiye müdürlükleri veya ilgili diğer kurumlardan alınacak yazının sigorta hasar ekspertiz raporu ile birlikte tevsiki),
b) Firmanın faaliyetinin kamu idarelerince durdurulması (firma faaliyetini durduran kamu kurumundan alınacak yazı ile tevsiki),
c) Grev ve lokavt (İl çalışma müdürlüklerinden alınacak yazı ile tevsiki),
ç) Devletçe konulan yasaklar, savaş ve abluka hali,
d) Firmanın iflası ve şahıs firmalarında firma sahibinin ölümü (mahkeme kararı ile tevsiki),
e) Yatırım konusu makine-teçhizatın, yatırımcı iradesi ve kusuru dışında bir sebeple elden çıktığının (çalınması gibi) resmi kurumlardan alınacak belge ile tevsik edilmesi,
gibi durumlar Müsteşarlıkça mücbir sebep ve fevkalade hal durumları olarak değerlendirilir.
Yatırımların takibi, kontrolü ve müeyyide uygulanması
MADDE 36- (1) Teşvik belgelerinin ilgili mevzuata uygun olarak kullanılması zorunludur.
(2)Yatırımın gerçekleşme durumu, her yıl Ocak ve Temmuz aylarında olmak üzere altışar aylık dönemler halinde teşvik belgesinin düzenlendiği mercie bağlı olarak doğrudan veya oda kanalı ile Müsteşarlığa bildirilir.
(3) KOBİ desteklerinden yararlanan firmalar, desteklerden yararlanmaya başladıktan sonra birbirini takip eden 3 yıl boyunca KOBİ özelliklerini korumak zorunda olduklarından, Yönetmelikte yer alan tabloları yeminli mali müşavir onaylı olarak her yılın başından Mart ayı sonuna kadar Müsteşarlığa iletmek zorundadırlar. Aksi takdirde işlemleri durdurulacağı gibi aksinin tesbiti halinde kısmen veya tamamen müeyyide uygulanabilir.
(4) Müsteşarlık, teşvik belgesi kapsamındaki yatırımların mevzuata uygun şekilde yerine getirilip getirilmediğini denetlemeye, gerekli gördüğü takdirde yatırımın her aşamasında yatırımların ve ilgili odaların verilen görevlere ilişkin olarak yaptıkları işlemlerin takip ve kontrolünü yapmaya, gerekli göreceği tedbirleri almaya, ilgili kuruluşlardan belge ve bilgi istemeye ve aykırılıkların tespiti halinde kısmen veya tamamen müeyyide uygulamaya yetkilidir.
(5) Bu Tebliğ’in istinat ettiği Karar ile bu Tebliğ’de belirlenen hükümlere aykırı davranan, teşvik belgesindeki kayıt ve koşulları yerine getirmeyen, teşvik belgesi ile diğer belgelerde tahrifat yapan, sahte ve muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleyen ve kullanan, yanlış ve yanıltıcı bilgi veren, teşvik belgesinde öngörülen sürede yatırımları tamamlamayan veya 5 inci maddede belirtilen asgari ve azami yatırım tutarlarına uymayan yatırımcıların teşvik belgeleri Müsteşarlıkça kısmen veya tamamen iptal edilir. Ancak, turizm yatırımlarında, Turizm Bakanlığınca “Turizm Yatırımı ve/veya İşletme Belgesi”nin iptal edilmesi teşvik belgesinin iptalini gerektirmez.
(6) İptal edilen teşvik belgeleri ile ilgili olarak yatırımcıların yararlandıkları destek unsurları, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde ilgililerden geri alınır.
(7) Müsteşarlıkça veya görevlendirilen kurum ve kuruluşlarca yatırım yeri tespit edilemeyen teşvik belgeleri Resmi Gazete’de ilan edilmek suretiyle iptal edilir.
Tamamlama vizesi
MADDE 37- (1) Yatırımcıların, teşvik belgesinde öngörülen süre veya ek süre bitimini izleyen altı ay içinde tamamlama vizesi için Müsteşarlığa başvurmaları zorunludur. Bu süre içerisinde müracaat edilmemesi halinde Müsteşarlık re’sen tamamlama vizesi işlemlerini başlatabilir.
(2) Gerekli görülen hallerde tamamlama vizesi işlemleri Müsteşarlık veya Müsteşarlıkça görevlendirilecek odalar, bankalar veya yatırımın bulunduğu il valiliği elemanları tarafından yatırım mahallinde ekspertiz yapılmak suretiyle de yapılabilir.
(3) Ekspertiz işlemlerinin Müsteşarlıkça yapılacak olması halinde, yatırım mahallinde ekspertiz yapmak üzere Müsteşarlıktan en az 2 veya en çok 3 eksper görevlendirilir. Tamamlama ekspertizi ve vize işlemleri, Müsteşarlık tarafından görevlendirilen valilikçe veya odaca veya bankaca yapılması halinde görevlendirilen mercinin kadrolu elemanlarından oluşan 2 eksper ile yatırımcı tarafından tayin edilecek yeminli mali müşavirin yapacakları inceleme sonucunda müştereken düzenlenecek rapora istinaden ilgili mercice de yapılabilir.
(4) Görevlendirilen mercice yapılan ekspertiz işlemleri sonucunda yatırımın gerçekleşme değerleri ile birlikte tamamlama vizesi, ilgili merci tarafından doğrudan teşvik belgeleri üzerine derc edilerek sonucundan Müsteşarlığa bilgi verilir. Tamamlama vizesi işlemi ile ilgili olarak, ekspertiz işlemine esas olan rapor, teşvik belgesinin onaylı fotokopisi, ithal ve yerli makine ve teçhizat liste asılları, gerçekleşen değerler üzerinden hazırlanmış ilgili merci tarafından onaylı yeni listeler ve döviz ve kredi kullanım formunun aslı bir ay içerisinde nihai onay için Müsteşarlığa gönderilir. Müsteşarlıkça tamamlama vizesi işlemi ile ilgili olarak firmaya ve ekspertiz işlemini yapan mercie bilgi verilir.
(5) Fon veya Bütçe kaynaklı kredi veya faiz desteği ihtiva eden teşvik belgelerinin tamamlama vizesi işlemleri, ekspertiz raporunun ilgili merci tarafından Müsteşarlığa gönderilmesini müteakip Müsteşarlıkça yapılır.
(6) Ekspertiz işlemleri için görevlendirilecek eksperlerin her birine ödenecek ekspertiz ücreti 75 Yeni Türk Lirası olup, bu tutar her yıl yeniden değerleme nispetinde Müsteşarlığın bağlı bulunduğu Bakan tarafından artırılabilir. Bu görevlendirmelerde ekspertiz ücreti, yol ve konaklama giderleri yatırımcı tarafından karşılanır. Yatırımcılardan başka hiçbir ad altında ücret talep edilemez.
(7) Finansal kiralama şirketleri aracılığıyla yapılacak yatırımlar ile kamu kuruluşlarınca gerçekleştirilen yatırımların tamamlama vizesi işlemleri ekpertiz yapılmaksızın doğrudan ilgili kuruluş tarafından Müsteşarlığa verilecek bilgi ve belgelere istinaden yapılır.
(8) Tabii afet ve/veya yangın nedeniyle tamamlama vizesine ilişkin aranan belgelerin ibraz edilememesi durumunda tamamlama vizesine ilişkin talepler;
a) Belge kapsamında ithali yapılan makine ve teçhizata ilişkin ilgili gümrük idaresinden temin edilecek gümrük giriş beyannamelerinin onaylı örneklerinin,
b) Alımı gerçekleştirilen yerli makine ve teçhizata ait satıcı firmalardan temin edilecek fatura nüshalarının,
c) Varsa diğer yatırım harcamalarına ait ilgili kurum ve kuruluşlardan temin edilecek belgelerin,
ç) Arsa bedeli için ilgili tapu dairesinden temin edilecek tapu örneğinin,
d) Bina-inşaat harcamaları için ilgili belediyeden temin edilecek yapı ruhsatı ve/veya yapı kullanım izin belgesi örneğinin,
e) Tabii afet ve/veya yangın durumunu tevsik eden Bayındırlık ve İskan Bakanlığı veya Tarım ve Köyişleri Bakanlığı il müdürlükleri veya itfaiye müdürlükleri veya ilgili diğer kurumlardan alınacak rapor ile varsa sigorta poliçesi örneği ile sigorta hasar ekspertiz raporu ve ilgili sigorta şirketinin hasarı karşılayıp karşılamadığına ilişkin yazının,
Müsteşarlığa ibraz edilmesini müteakip sonuçlandırılabilir.
(9) Ayrıca, tabii afet ve/veya yangın neticesinde bina ve/veya makine-teçhizatın hasara uğraması nedeniyle üretim faaliyetinin durduğu veya aksadığı yatırımlarda, söz konusu tabii afet veya yangından önce alınmış olan kapasite raporu veya onaylı örneğinin ibraz edilmesi kaydıyla, yatırımcıların mağduriyetinin önlenmesi, yatırımın ekonomiye kazandırılması ve istihdam sağlanması hususları da dikkate alınarak, bu konudaki yatırım talepleri “yenileme” niteliğinde değerlendirilip yürürlükteki destek unsurlarından faydalandırılmak üzere yeni teşvik belgesi düzenlenebilir.
Görev verilen kurum ve kuruluşların yükümlülükleri
MADDE 38- (1) İlgili odalar, valilikler, bankalar, yeminli mali müşavirler gibi görev verilen kurum ve kuruluşlar Karar ve Tebliğ’in uygulamasına yönelik olarak yapmış oldukları işlemlerden sorumludurlar.
(2) Görev verilen ilgili kurum ve kuruluşlar yapılan müracaatları iki ay içerisinde sonuçlandırmakla yükümlüdür.
(3) Teşvik belgesi müracaatını değerlendirmekle görevli ilgili odalar, yatırım yeri ve konusu değişiklikleri, kullanılmış komple tesis ithal izni, devir, satış, ihraç ve kiralama işlemleri ile teşvik belgesi iptali konularındaki müracaatları Müsteşarlığın görüşünü alarak, bunların dışındaki diğer işlemleri bu Tebliğ ve bu Tebliğ’in istinat ettiği Karar hükümleri çerçevesinde yapılacak değerlendirmeye göre sonuçlandırırlar.
(4) İlgili odalarca yapılan işlemlerle ilgili faaliyet raporları üçer aylık dönemler halinde TOBB aracılığı ile Müsteşarlığa bildirilir.
Daha önceki yıllara ait Bakanlar Kurulu Kararlarına istinaden düzenlenmiş teşvik belgeleri için uygulanabilecek hükümler
MADDE 39- (1) Daha önceki yıl kararlarına göre teşvik belgesine bağlanan yatırımlarla ilgili uygulamalara, teşvik belgesinin istinat ettiği karar ile diğer ilgili kararlarda belirtilen hükümler çerçevesinde devam olunur. Ancak, talep edilmesi halinde faiz desteği hariç olmak üzere bu Tebliğ’in ve bu Tebliğ’in istinat ettiği Karar’ın lehe gelen hükümleri uygulanır.
(2) Halen geçerli teşvik belgesi kapsamı Ek 11’de yer alan teşvik edilmeyen yatırım konularında gerçekleştirilmekte olan yatırımlar için kapasite artışına neden olacak yatırım malı ilavesi talepleri dikkate alınmaz.
(3) Daha önceki yıl kararlarına istinaden düzenlenen teşvik belgelerine ilişkin tamamlama vizesi işlemleri, ilgili kararlar ve teşvik belgesindeki kayıt ve koşullara bağlı kalınmaksızın yatırımın gerçekleşen hali dikkate alınarak yapılır. Ancak, varsa fazladan yararlanılan destek unsurları ilgili mevzuatı çerçevesinde tahsil olunur.
(4) Uluslararası yolcu ve yük taşımacılığına yönelik otobüs, çekici ve treyler yatırımları ile müteahhitlik yatırımlarında ekspertiz yapılmaksızın yatırımcı tarafından tayin edilen yeminli mali müşavirce düzenlenen rapor dikkate alınarak tamamlama vizesi yapılır.
(5) 10/6/2002 tarihli ve 2002/4367 sayılı Karar’a istinaden düzenlenen teşvik belgeleri kapsamındaki yatırımlarda, yatırıma başlama tarihinden itibaren 1 yıl içinde yatırım harcaması yapılması şartı aranmaz.
(6) Daha önceki yıl kararlarına istinaden düzenlenen ve vergi, resim ve harç istisnası destek unsurunu içeren teşvik belgelerinin ihracat taahhüt miktarı 1.000 ABD Dolarına düşürülür ve taahhüt hesapları ilgili mevzuatında belirtilen bilgi ve belgelere istinaden kapatılır.
Bütçeden yapılacak ödemeler
MADDE 40- (1) Yatırımların desteklenmesi için her yıl bütçe kanunu ile ayrılan ödenek çerçevesinde teşvik belgeli olup olmadığına bakılmaksızın ilgili mevzuatında öngörülen esas ve usuller çerçevesinde;
a) Bu Tebliğ’in istinat ettiği Karar uyarınca yapılacak ödemeler,
b) KOBİ yatırımları ile ilgili daha önceki kararlara istinaden yapılacak ödemeler,
c) İlgili Bakanlar Kurulu kararları uyarınca yatırım ve işletme kredilerine ait devam eden ödemeler,
ç) Yatırımlarda devlet yardımları ile ilgili olarak daha önceki kararlarda belirtilen hükümler çerçevesinde öngörülen (Kaynak Kullanımını Destekleme Primi, Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Kaynaklı Kredi, Fon Kaynaklı Kredi, Bütçe Kaynaklı Kredi, Teşvik Primi veya KDV Desteği, Enerji Desteği, SSK Primi gibi) ödemeler,
d) Daha önceki kararlara göre teşvik belgesine ilişkin müracaatta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına yatırılan tutarlar ve zayi olan belgelerle ilgili olarak mevzuatı gereği iade edilmesi gereken tutarlar,
e) Yatırımlarda devlet yardımları ile ilgili olarak açılan davalar ve yapılan icra takiplerine ilişkin harç ve masraflar, görülmekte olan davalar sırasında görevli bankalarca yapılması gerekli masraflar, aleyhe sonuçlanan davalarla ilgili olarak geri verilmesi gerekli tutarlar ile mahkeme ve icra masrafları gibi giderler,
f)Sehven, maddi hata, matrah değişikliği gibi nedenlerle hazine hesabına maledilen, fazladan yatırıldığı idari ve/veya adli makamlarca tespit edilen tutarlardan yapılacak iadeler,
g) İlgili Bakanlar Kurulu kararları uyarınca öngörülecek yatırım ve/veya işletme kredileri,
bütçeden karşılanır.
(2) Ödemeler, Müsteşarlıkça Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası aracılığıyla yapılır.
(3) Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdindeki Saymanlık hesabına yatırılan meblağ bütçeye irat kaydedildiğinden iade edilmez.
Yetki
MADDE 41- (1) Müsteşarlığın bağlı bulunduğu Bakan, bu Tebliğin istinat ettiği Kararda belirtilen değerleri bir katına kadar artırmaya veya %75 oranında azaltmaya yetkilidir.
İhtilaflı Durumlar
MADDE 42- (1) Bu Tebliğ’in istinat ettiği Karar ve daha önceki kararlarda yer alan destek unsurlarının uygulanmasında ortaya çıkacak tereddüt ve ihtilaflarda Müsteşarlığın görüşü doğrultusunda işlem tesis edilir.
Bilgilendirme
MADDE 43- (1) Bu Tebliğ ve bu Tebliğ’in istinat ettiği Karar ile bunların uygulanmasına ilişkin düzenlemeler, Müsteşarlığın internet sitesinde (www.hazine.gov.tr/mevzuat/yatirimtesvik_mevzuat.htm), “Yatırım Teşvikleri” bölümünde ilan edilmek suretiyle yatırımcıların bilgisine sunulur.
Yürürlükten kaldırılan hükümler
MADDE 44- (1) 18/2/2001 tarihli ve 24322 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2001/1 sayılı, 30/7/2002 tarihli ve 24831 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2002/1 sayılı, 6/3/2003 tarihli ve 25040 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2003/1 sayılı, 11/6/2003 tarihli ve 25135 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2003/2 sayılı, 17/7/2003 tarihli ve 25171 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2003/3 sayılı, 27/9/2003 tarihli ve 25242 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2003/4 sayılı, 6/1/2004 tarihli ve 25338 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2003/5 sayılı, 18/2/2004 tarihli ve 25377 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2004/1 sayılı, 3/6/2004 tarihli ve 25481 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2004/2 sayılı, 9/8/2005 tarihli ve 25901 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2005/1 sayılı, 12/12/2005 tarihli ve 26021 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2005/2 sayılı, 10/2/2006 tarihli ve 26076 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2006/1, 06/04/2006 tarih ve 26131 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2006/2 sayılı tebliğler, 7/4/2002 tarihli ve 24719 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2002/1 sayılı genelge yürürlükten kaldırılmıştır.
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Tebliğ’in istinat ettiği Karar’ın yayımı tarihinden önce sonuçlandırılmamış yeni teşvik belgesi düzenlenmesine ilişkin talepler, müracaat tarihinde yürürlükte bulunan Karar hükümleri çerçevesinde sonuçlandırılır. Ancak, talep edilmesi halinde bu Tebliğ ve bu Tebliğ’in istinat ettiği Karar çerçevesinde teşvik belgesi düzenlenebilir.
(2) Bu Tebliğ’in istinat ettiği Karar’ın yayımı tarihinden önce yapılan müracaatlar için müracaat tarihinde yürürlükte bulunan Karar uyarınca teşvik belgesi düzenlenmesi için;
a) 10/6/2002 tarihli ve 2002/4367 sayılı Karar uyarınca odalara yapılan müracaatların, ilgili oda tarafından,
b) 21/12/2000 tarihli ve 2000/1822 sayılı Karar’a istinaden yapılmış olan müracaatların, bankalar tarafından,
6/11/2006 tarihine kadar Müsteşarlığa intikal ettirilmiş olması gerekmektedir. Bu süre içerisinde Müsteşarlığa intikal ettirilmeyen müracaatlar bu Tebliğ ve bu Tebliğ’in istinat ettiği Karar hükümleri çerçevesinde değerlendirilir.
Yürürlük
MADDE 45- (1) Bu Tebliğ 06/10/2006 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 46- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.