Rüknettin KUMKALEYMM
rkumkale.ymm@gmail.com
Türk Ticaret Kanunu tasarısının yeniden T.B.M.M gündemine alınması olasılığı üzerinde haberler çıkmaktadır.
Bu nedenle Fatura konusuna dikkat çekmek amacıyla bu yazı hazırlanmıştır.
T.B.M.M.’ne sunulan Türk Ticaret Kanunu Tasarısı’nın “Fatura ve Teyit Mektubu” başlıklı 21. maddesi yürürlükte bulunan 6762 Sayılı T.T.K.’nun aynı başlıklı 23. maddesi’nin günümüz Türkçe’sine göre düzenlenmesi ile oluşturulmuş ve bu maddenin 3 fıkrasına Adalet Komisyonu tarafından günümüzün iletişim araçları ile ilgili değişiklik getirilmiştir.
Fatura Ticari hayatımızın en önemli ve vazgeçilmez bir belgesidir.
Fatura bütün Dünya’da ticari hayatı belirleyen bir unsur olarak alınması ve verilmesi zorunlu bir belge konumundadır.
Ayrıca faturanın kapalı ya da açık olması yani bedelinin ödendiğinin fatura üzerinde belirtilmiş olması her zaman bir sorun olmuştur. Düzenlenmiş olan bir faturanın bedelinin ödenmiş olup olmadığının faturanın üzerinde nasıl gösterileceği 6762 Sayılı Kanun’un 23. maddesinde belirtilmediği gibi, tasarıda da açıklık sağlanmamıştır. Halen mahkemelerimizde faturanın ödenip ödenmediği ile ilgili binlerce dava bulunmaktadır. Mahkemeleri bu gereksiz tartışmalardan ve yoğunluktan, mükellefler arasında oluşan anlaşmazlıklardan bir Yasa hükmü ile kurtarmak, fatura alan ve veren açısından da ödeme konusuna açıklık getirmek zorunludur.
Ticari hayatımızda bir faturanın ödenmiş olup olmadığının belli edilmesi ile ilgili hükümler Ankara Ticaret Odası tarafından alınan 21.12.1948 tarih ve 6 no lu teamül kararına dayanmaktadır.
Bu sebeplerden dolayı Türk Ticaret Kanunu Tasarı’nın “Fatura ve Teyid Mektubu” başlıklı 21. maddesine fatura verilmesinin zorunlu olması ve faturanın ödendiğinin fatura üzerinde belirtilmesi ile ilgili değişiklikleri ihtiva eden hususların işlenmesi Türk Ticaret hayatına yapılacak bir hizmettir.
Bu açıklamalarımız ışığında
- Türk Ticaret Kanunu Tasarısının 21. maddesinin 1. fıkrasının son kelimesinin “ ister “ olarak değiştirilmesi,
ve
- Türk Ticaret Kanunu Tasarısının 21. maddesinin 1. fıkrasının sonuna “Faturanın bedeli ödenmemiş ise üst kısmı, ödenmiş ise alt kısmı faturayı veren tarafından imzalanır.” Cümlesinin eklenmesi önerilmektedir.
Bu değişiklikler ile madde şu şekli almış olacaktır:
“3. Fatura ve teyit mektubu
MADDE 21. – (1) Ticarî işletmesi gereği bir mal satmış, üretmiş, bir iş görmüş veya bir menfaat sağlamış olan tacirden, diğer taraf, kendisine bir fatura verilmesini ister. Faturanın bedeli ödenmemiş ise üst kısmı, ödenmiş ise alt kısmı faturayı veren tarafından imzalanır.
(2) Bir faturayı alan kimse aldığı tarihten itibaren sekiz gün içinde, tarafların anlaştıkları hususları belirten içeriği hakkında bir itirazda bulunmamışsa içeriğini kabul etmiş sayılır.
(3) Telefonla, telgrafla, herhangi bir iletişim veya bilişim aracıyla veya diğer bir teknik araçla ya da özlü olarak, telefon veya telgrafla yapılan sözleşmelerin veya beyanların içeriğini doğrulayan bir yazıyı alan kimse, aldığı tarihten itibaren sekiz gün içinde bir itirazda bulunmamışsa teyit mektubunun yapılan sözleşmeye ve beyanlara uygun olduğunu kabul etmiş sayılır.”