23 Ağustos 2007 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 26622
Gümrük Müsteşarlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
I- Amaç, kapsam ve koşullar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 27.10.1999 kabul tarihli 4458 sayılı Gümrük Kanununun 71 ve 73 üncü maddeleri, 05.02.2000 tarihli 23955 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 07.01.2000 tarihli 2000/69 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Kararın 37 nci maddesi, 28.09.2006 tarihli ve 26303 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 23.08.2006 tarihli 2006/10895 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Kararın 19 ila 24 üncü maddeleri ile 31.05.2002 tarihli ve 24771 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin 23.12.2003 tarih ve 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik ile değişik 135 ila 163 üncü maddeleri ve 207 nci maddesi kapsamındaki uygulamalardan yararlanmak üzere düzenlenen Onaylanmış Kişi Statü Belgesi için gerekli koşullar, yapılacak başvuruda aranacak belgeler, Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin süresi, yenilenmesi, değiştirilmesi, belgenin geri alınması ve iptali ile bu belge kapsamında tanınan basitleştirilmiş usul uygulamalarından eksik bilgi ve/veya belge ile beyan usulü, basitleştirilmiş kontrol uygulaması, kısmi teminat uygulaması ve basitleştirilmiş işlem kapsamında A.TR düzenleme, onaylama ve vize etme işlemlerine ilişkin usul ve esaslar ile bu yetkilerin askıya alınması ve geri alınmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, Onaylanmış Kişi Statü Belgesi için gerekli koşullar, yapılacak başvuruda aranacak belgeler, Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin süresi, yenilenmesi, değiştirilmesi, geri alınması ve iptali ile bu belge kapsamında tanınan basitleştirilmiş usul uygulamalarından eksik bilgi ve/veya belge ile beyan usulü, basitleştirilmiş kontrol uygulaması, kısmi teminat uygulaması ve basitleştirilmiş işlem kapsamında A.TR düzenleme, onaylama ve vize etme işlemlerine ilişkin usul ve esaslar ve bu yetkilerin askıya alınması ve geri alınmasına ilişkin usul ve esasları kapsar.
Onaylanmış kişi statü belgesi için aranacak genel koşullar
MADDE 3 – (1) Onaylanmış Kişi Statü Belgesi için başvuruda bulunan kişilerce aşağıda belirtilen koşulların tamamının sağlanması gerekir;
a) Yönetim kurulu üyeleri, sermayesinin %10’undan fazlasına sahip gerçek kişiler ile gümrük ve dış ticaret işlemlerinde temsil yetkisini haiz çalışanlarının; devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, emniyeti suistimal, güveni kötüye kullanma, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı (hileli) iflas, yalan yere şahadet (yalan tanıklık), suç tasnii (suç uydurma), iftira gibi yüz kızartıcı suçlar ile ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama suçlarından mülga 765 sayılı Türk Ceza Kanunu ile 5237 sayılı Türk Ceza Kanununa; vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs suçlarından 213 sayılı Vergi Usul Kanununa; mülga 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun, mülga 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu ile 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetinin Korunması Hakkında Kanuna muhalefetten kesinleşmiş cezası bulunmaması,
b) Bir önceki ve başvuru yılı içinde, takvim yılı itibariyle, vergi kaybına neden olan Gümrük Mevzuatı ihlali nedeniyle, haklarında Gümrük Kanununun 234 ila 238 inci maddeleri uyarınca aynı Kanunun 241 inci maddesinin birinci fıkrasında öngörülen usulsüzlük cezasını aşan tutarda düzenlenmiş ceza kararı toplam sayısının, 5 (beş) ten fazla olmak koşuluyla, aynı dönemde işlem gören ithalat ve ihracata ilişkin gümrük beyannamesi toplam sayısının %1 (yüzde bir) ini aşmaması,
c) Bir önceki ve başvuru yılı içinde, takvim yılı itibariyle, vergi kaybına neden olan Gümrük Mevzuatı ihlali nedeniyle, haklarında Gümrük Kanununun 234 ila 238 inci maddeleri uyarınca aynı Kanunun 241 inci maddesinin birinci fıkrasında öngörülen usulsüzlük cezasının 25 (yirmi beş) katını aşan tutarda düzenlenmiş ceza kararı sayısı ve yine aynı tutardaki usulsüzlük cezasının 100 (yüz) katını aşan Katma Değer Vergisi Kanununun 51 inci maddesi ve Özel Tüketim Vergisi Kanununun 16 ncı maddesi uyarınca düzenlenmiş ceza kararı sayısı toplamının, 2 (iki)’ den fazla olmak koşuluyla, aynı dönemde işlem gören ithalat ve ihracata ilişkin gümrük beyannamesi toplam sayısının %0,3 (binde üç) ünü aşmaması,
ç) Bir önceki ve başvuru yılı içinde, takvim yılı itibariyle, Gümrük Mevzuatı ihlali nedeniyle haklarında Gümrük Kanununun 239 ila 241 inci maddeleri uyarınca aynı Kanunun 241 inci maddesinin birinci fıkrasında öngörülen usulsüzlük cezasını aşan tutarda düzenlenmiş ceza kararı toplam sayısının, 10 (on) dan fazla olmak koşuluyla, aynı dönemde işlem gören ithalat ve ihracata ilişkin gümrük beyannamesi toplam sayısının %2 (yüzde iki) sini aşmaması,
d) Gümrük Mevzuatı uyarınca kesinleşmiş vergi ve ceza borcu bulunmaması,
e) Vergi Mevzuatı uyarınca kesinleşmiş vergi borcu bulunmaması,
f)İlgili mevzuat uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu bulunmaması,
g) Dış Ticaret Sermaye Şirketleri ile idaresi, murakabesi veya sermayesi bakımlarından aralarında vasıtalı veya vasıtasız şirket ilişkisi bulunan aynı gruba ait imalatçı firmaların dış ticaret işlemlerini gerçekleştiren yine bu gruba ait olan dış ticaret veya pazarlama şirketleri hariç, başvuru tarihinden geriye dönük bir ay içinde en az;
1) A Sınıfı Onaylanmış Kişi için 250 işçi,
2) B Sınıfı Onaylanmış Kişi için 100 işçi,
3) C Sınıfı Onaylanmış Kişi için 30 işçi,
İstihdam ediyor olması,
ğ) Başvuru tarihinde ticaret siciline tescil ettirilmiş asgari ödenmiş sermaye tutarının;
1) A Sınıfı Onaylanmış Kişi için 5 Milyon YTL,
2) B Sınıfı Onaylanmış Kişi için 2,5 Milyon YTL,
3) C Sınıfı Onaylanmış Kişi için 500 Bin YTL,
Olması,
h) İhracatçılar için, bağlı bulunduğu ihracatçı birliği kayıtlarına göre, Türkiye İhracatçılar Meclisi veya ihracatçı birliklerince ilgili mevzuatı çerçevesinde performans ve güvenilirliğinin onaylanmış olması,
ı) Başkası hesabına hareket edilmemesi,
i) Dış Ticaret Sermaye Şirketleri ile idaresi, murakabesi veya sermayesi bakımlarından aralarında vasıtalı veya vasıtasız şirket ilişkisi bulunan aynı gruba ait imalatçı firmaların dış ticaret işlemlerini gerçekleştiren yine bu gruba ait olan dış ticaret veya pazarlama şirketleri hariç imalatçı olması,
j) A Sınıfı Onaylanmış Kişi için, Sermaye Piyasası Kurulu’nun belirlediği denetim ilke ve kuralları ile genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre, anılan Kurulca belirlenen şartları taşıyan ve bağımsız denetim yetkisi verilen denetçi tarafından son 2 (iki) yıl esas alınmak üzere mali tabloları incelenerek rapora bağlanmış olması.
(2) (1) inci fıkranın (b) bendinin uygulanmasında, Gümrük Kanununun 67 nci maddesinin (2) nci fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla, aynı beyannameye ilişkin düzenlenmiş birden fazla ceza kararı bir ceza kararı olarak sayılır.
(3) İdaresi, murakabesi veya sermayesi bakımlarından aralarında vasıtalı veya vasıtasız şirket ilişkisi bulunan aynı gruba ait imalatçı firmaların dış ticaret işlemlerini gerçekleştiren yine bu gruba ait olan dış ticaret veya pazarlama şirketleri tarafından yapılacak başvurularda, grup imalatçısı firmalarca (1) inci fıkranın (f), (g) ve (i) bentlerinde yer alan koşulların sağlanması zorunludur. (g) bendi koşulunun sağlanmasında, grup imalatçılarının sigortalı çalışan sayıları toplamı dikkate alınır.
Onaylanmış kişi statü belgesi için aranacak özel koşullar
MADDE 4 – (1) Onaylanmış Kişi Statü Belgesi için başvuruda bulunan kişilerce 3 üncü maddede belirtilen genel koşulların yanı sıra;
a) A Sınıfı Onaylanmış Kişi Statüsü kazanmak için aşağıdaki özel koşullardan en az birinin sağlanması gerekir:
1) Bir önceki takvim yılı veya başvuru yılı içinde asgari 25 milyon FOB/ABD Doları tutarında fiili ihracat yapılmış olması,
2) Bir önceki takvim yılı veya başvuru yılı içinde gerçekleştirilen ithalat ve ihracat toplamının asgari 100 milyon ABD Doları tutarında olması,
3) Dış Ticaret Sermaye Şirketi olması.
b) B Sınıfı Onaylanmış Kişi Statüsü kazanmak için aşağıdaki özel koşullardan en az birinin sağlanması gerekir:
1) Bir önceki takvim yılı veya başvuru yılı içinde asgari 5 milyon FOB/ABD Doları tutarında fiili ihracat yapılmış olması,
2) Bir önceki takvim yılı veya başvuru yılı içinde gerçekleştirilen ithalat ve ihracat toplamının asgari 20 milyon ABD Doları tutarında olması.
c) C Sınıfı Onaylanmış Kişi Statüsü kazanmak için aşağıdaki özel koşullardan en az birinin sağlanması gerekir:
1) Bir önceki takvim yılı veya başvuru yılı içinde asgari 2 milyon FOB/ABD Doları tutarında fiili ihracat yapılmış olması,
2) Bir önceki takvim yılı veya başvuru yılı içinde gerçekleştirilen ithalat ve ihracat toplamının asgari 8 milyon ABD Doları tutarında olması.
(2) Dış Ticaret Sermaye Şirketi ile idaresi, murakabesi veya sermayesi bakımlarından aralarında vasıtalı veya vasıtasız şirket ilişkisi bulunan aynı gruba ait dış ticaret veya pazarlama şirketi aracılığıyla ihracat yapılması durumunda, bağlı bulunulan ihracatçı birliği kayıtlarına göre Türkiye İhracatçılar Meclisi veya ihracatçı birliklerince onaylı belgede kayıtlı söz konusu ihracat tutarları da imalatçı kişinin ihracatı olarak kabul edilir ve imalatçı kişinin Onaylanmış Kişi Statü Belgesi başvurusunda dikkate alınır.
Kamu kuruluşları
MADDE 5 – (1) Kamu kuruluşlarınca (Resmi daireler ve sermayesinin tamamı devlete ait olan iktisadi devlet teşekkülleri ile kamu iktisadi kuruluşları ve yine sermayesinin tamamı bir iktisadi devlet teşekkülüne veya kamu iktisadi kuruluşuna ait ve bunlara bağlı müesseseler) Onaylanmış Kişi Statü Belgesi için yapılacak başvuruda 3 ve 4 üncü maddelerde belirtilen genel ve özel koşullar aranmaz.
II- Onaylanmış Kişi Statü Belgesi Başvurularında Aranacak Belgeler, Başvuru Şekli ve Başvurunun Değerlendirilmesi
İmalatçı kişiler için aranacak belgeler
MADDE 6 – (1) İmalatçı kişilerce yapılan Onaylanmış Kişi Statü Belgesi başvurularında, I no.lu ekte yer alan Onaylanmış Kişi Statü Belgesi İçin Başvuru ve Değerlendirme Formu’nun yanı sıra aşağıda belirtilen belgeler aranır;
a) Başvuran kişinin kuruluş ve faaliyet alanını, sermayesinin son durumu ile pay sahipleri arasındaki dağılımını ve yönetim kurulu üyelerinin seçim ve görev sürelerini gösterir ticaret sicil gazetelerinin asılları veya noterce, ticaret sicil memurluğunca ya da bağlı bulunulan odaca onaylı örnekleri,
b) İmza sirküleri aslı veya noter onaylı örneği,
c) 3 üncü maddenin (1) inci fıkrasının (a) bendinde belirtilen kişiler için, aynı bentte sayılan suçlardan hüküm giymediklerine dair başvuru tarihinden geriye dönük en geç 2 (iki) ay içinde alınan adli sicil belgeleri asılları ile bu şahıslardan sürekli olarak yurtdışında ikamet eden yabancı uyruklu olanlar için 3 üncü maddenin (1) inci fıkrasının (a) bendinde belirtilen suçlardan hüküm giymediklerine dair ilgili kişi ya da yönetim kurulu başkanı tarafından imzalı II no.lu ekte yer alan örneğe uygun taahhütname asılları,
ç) Ticaret siciline tescil ettirilmiş ödenmiş sermaye tutarını gösteren yeminli mali müşavirce onaylı belge aslı veya noter onaylı örneği,
d) Sigortalı çalışan sayısının tevsikine ilişkin olarak, başvuru tarihinden geriye dönük en geç 1 (bir) ay içinde alınan ve Sosyal Güvenlik Kurumuna (Devredilen Sosyal Sigortalar Kurumuna) internet ortamında e-bildirge yoluyla gönderilen aylık prim ve hizmet belgesine ilişkin Kurumca üretilen bar-kod ve referans numarasını, belgenin internet ortamında gönderildiği tarih ve saati gösterir ilgili sigorta il müdürlüğünce kendi kayıtlarına uygunluğu onaylanmış tahakkuk fişi/fişleri (Birden fazla işyeri olması halinde her bir işyerine ait söz konusu belge ibraz edilecektir),
e) Türkiye genelinde kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu bulunmadığının tevsikine ilişkin olarak, başvuru tarihinden geriye dönük en geç 1 (bir) ay içinde Sosyal Güvenlik Kurumunun (Devredilen Sosyal Sigortalar Kurumu) e-borcu yoktur uygulaması içinde yer alan ihale konusu olmayan işlerle ilgili e-borcu yoktur belgesi seçeneğinden alınmış, tüzel kişiler için ticaret unvanı ve vergi numarasını, gerçek kişiler için ise ad ve soyadı ile T.C Kimlik Numarasını, ilgili Kurumca elektronik ortamda üretilen bar-kod ve referans numarasını, belgenin internet ortamında alındığı tarihi, saati ve sorgulamanın Türkiye genelinde yapıldığına ilişkin bilgileri gösteren “İhale Konusu Olmayan İşlerle İlgili e-Borcu Yoktur Belgesi” ya da Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili birimlerinden (Devredilen SSK İl/Sigorta Müdürlüklerinden) sahibi, ortağı ya da üst düzey yöneticisi olarak borçlarından sorumlu oldukları işyerlerinden dolayı Türkiye genelinde yapılacak sorgulama sonucunda alınacak kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borçlarının bulunmadığını gösterir “Borcu Yoktur Yazısı” aslı,
f) Vergi Mevzuatı gereğince kesinleşmiş vergi borcu bulunmadığını gösterir bağlı bulunulan vergi dairesinden başvuru tarihinden geriye dönük en geç 2 (iki) ay içinde alınan resmi mühürle tasdikli belge aslı,
g) Bağlı bulunulan ihracatçı birliği kayıtlarına göre, ilgili mevzuat çerçevesinde performans ve güvenilirliğinin onaylandığını gösterir Türkiye İhracatçılar Meclisi veya bağlı bulunulan ihracatçı birliğinden alınacak belge aslı ile dış ticaret sermaye şirketi ve/veya aracı şirket/grup şirketi vasıtasıyla ihracat yapılması durumunda bu belgeye eklenecek ve bu ihracat işlemine ilişkin her bir gümrük beyannamesi tescil sayı/tarihi, gümrük idaresinin adı, imalatçı kişi ile dış ticaret sermaye şirketi ve/veya aracı ihracatçının ticaret unvanı ve ihracat tutarını içerir onaylı liste aslı,
ğ) İmalatçı olunduğuna dair kayıtlı bulunulan sanayi ve/veya ticaret odasından alınan onaylı kapasite raporu veya ilgili mevzuat uyarınca kapasite raporunun düzenlenmesinin mümkün bulunmadığı durumlarda, bağlı bulunulan sanayi ve/veya ticaret odasınca düzenlenip onaylanacak olan, firmanın kullandığı makinelerin toplam gücü (BG), işçi sayısı ve üretim miktarı bilgilerini içerir ekspertiz raporu ile ticari hava taşımacılığı faaliyeti yürüten kişiler için, Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce verilen tamir, bakım, onarım faaliyetine ilişkin belge asılları veya noter onaylı örnekleri,
h) A Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi için, Sermaye Piyasası Kurulunca (SPK) bağımsız denetim yetkisi verilen denetçi tarafından, başvuruda bulunan kişinin son 2 (iki) yıl esas alınmak suretiyle mali tabloları incelenerek karşılaştırmalı olarak hazırlanmış rapor aslı veya noter onaylı örneği,
ı) Basitleştirilmiş işlem kapsamında A.TR düzenleme, onaylama ve vize etme yetkisinin (onaylanmış ihracatçı yetkisi) talep edilmesi halinde, III no.lu ekte yer alan Onaylanmış İhracatçı Yetkisi İçin Soru Formu ve Taahhütname.
Dış ticaret sermaye şirketleri için aranacak belgeler
MADDE 7 – (1) Dış ticaret sermaye şirketlerince yapılan Onaylanmış Kişi Statü Belgesi başvurularında, I no.lu ekte yer alan Onaylanmış Kişi Statü Belgesi İçin Başvuru ve Değerlendirme Formu’nun yanı sıra 6 ncı maddenin (1) inci fıkrasının (d) ve (ğ) bentlerinde belirtilen belgeler dışındaki tüm belgeler aranır.
Aynı gruba ait imalatçı firma/firmaların ihracat işlemlerini gerçekleştiren dış ticaret veya pazarlama şirketleri için aranacak belgeler
MADDE 8 – (1) Aynı gruba ait imalatçı firma/firmaların ihracat işlemlerini gerçekleştiren dış ticaret veya pazarlama şirketlerince yapılan Onaylanmış Kişi Statü Belgesi başvurularında, I no.lu ekte yer alan Onaylanmış Kişi Statü Belgesi İçin Başvuru ve Değerlendirme Formu’nun yanı sıra 6 ncı maddenin (1) inci fıkrasının (d) ve (ğ) bentlerinde belirtilen belgeler dışındaki kendisi adına düzenlenmiş tüm belgelere ek olarak; idaresi, murakabesi veya sermayesi bakımlarından kendisiyle vasıtalı veya vasıtasız şirket ilişkisi bulunan grup imalatçısı/imalatçıları adına düzenlenmiş aynı maddenin (1) inci fıkrasının (a), (d), (e), (g) ve (ğ) bentlerinde belirtilen belgeler aranır.
Aynı gruba ait imalatçı firma/firmaların ithalat işlemlerini gerçekleştiren dış ticaret veya pazarlama şirketleri için aranacak belgeler
MADDE 9 – (1) Aynı gruba ait imalatçı firma/firmaların ithalat işlemlerini gerçekleştiren dış ticaret veya pazarlama şirketlerince yapılan Onaylanmış Kişi Statü Belgesi başvurularında, I no.lu ekte yer alan Onaylanmış Kişi Statü Belgesi İçin Başvuru ve Değerlendirme Formu’nun yanı sıra 6 ncı maddenin (1) inci fıkrasının (d), (g) ve (ğ) bentlerinde belirtilen belgeler dışındaki kendisi adına düzenlenmiş tüm belgelere ek olarak; idaresi, murakabesi veya sermayesi bakımlarından kendisiyle vasıtalı veya vasıtasız şirket ilişkisi bulunan grup imalatçısına/imalatçılarına ait aynı maddenin (1) inci fıkrasının (a), (d), (e) ve (ğ) bentlerinde sayılan belgeler ve ayrıca söz konusu ithalatçı firma tarafından gerçekleştirilen ithalatın en az %60 ının grup imalatçısı firma/firmaların üretimlerinde kullanılan eşyanın ithalatı olduğunu gösterir yeminli mali müşavirce hazırlanmış rapor aslı aranır.
Kamu kuruluşları için aranacak belgeler
MADDE 10 – (1) Kamu kuruluşlarınca yapılan Onaylanmış Kişi Statü Belgesi başvurularında, I no.lu ekte yer alan Onaylanmış Kişi Statü Belgesi İçin Başvuru ve Değerlendirme Formu aranır.
(2) Sermayesinin tamamı devlete ait olan iktisadi devlet teşekkülleri ile kamu iktisadi kuruluşları ve yine sermayesinin tamamı bir iktisadi devlet teşekkülüne veya kamu iktisadi kuruluşuna ait ve bunlara bağlı müesseselerce yapılan başvurularda, I no.lu ekte yer alan Onaylanmış Kişi Statü Belgesi İçin Başvuru ve Değerlendirme Formu’nun yanı sıra bunların kuruluş ve sermaye yapılarını gösterir belgeler aranır.
(3) Basitleştirilmiş işlem kapsamında A.TR düzenleme, onaylama ve vize etme yetkisinin (onaylanmış ihracatçı yetkisi) talep edilmesi halinde, 6 ncı maddenin (1) inci fıkrasının (ı) bendinde belirtilen Onaylanmış İhracatçı Yetkisi İçin Soru Formu ve Taahhütname aranır.
Başvuru şekli
MADDE 11 – (1) Onaylanmış Kişi Statü Belgesi başvurusu, talepte bulunan kişilerce ticaret siciline kayıtlı bulunulan yere en yakın gümrük müdürlüğünün bağlı olduğu gümrük ve muhafaza başmüdürlüğüne 6 ila 9 uncu maddeler uyarınca aranan tüm belgelerle birlikte yapılır.
(2) Kamu kuruluşlarınca 10 uncu madde uyarınca aranan belgelerle birlikte doğrudan Gümrük Müsteşarlığına (Gümrükler Genel Müdürlüğü) başvurulur.
Gümrük ve muhafaza başmüdürlüğünce yapılacak işlemler
MADDE 12 – (1) Onaylanmış Kişi Statü Belgesi başvurusu, gümrük ve muhafaza başmüdürlüğünce genel evrak kaydına alınmasını müteakiben ilgili şube müdürlüğünde takvim yılı itibarıyla müteselsil kayıt sıra numarası ve tarihi, başvuru sahibinin ticaret unvanı, vergi numarası ile adresini içerir şekilde kayıt işlemi yapılarak başvurunun genel evrak kaydına alınmasını müteakip en geç 1 ay içinde incelenir.
(2) Yapılan inceleme sonucunda, aranan belgelerin tamamının başvuru dosyasında bulunduğunun ve başvuru sahibinin 3 üncü maddenin (1) inci fıkrasının (b), (c), (ç) ve (d) bentleri hariç genel koşulları taşıdığının tespit edilmesi halinde, IV no.lu ekte yer alan ilgili Onaylanmış Kişi Statü Belgesi Ön İnceleme Formu doldurularak, en geç inceleme süresinin bitimini müteakip 5 iş günü içinde Gümrük Müsteşarlığına (Gümrükler Genel Müdürlüğü) yazılı olarak ve elektronik posta yoluyla iletilir.
(3) Aranan belgelerden bir kısmının başvuru dosyasında yer almadığının tespit edilmesi halinde, başvuru sahibine eksik belgelerin tamamlanması için yazılı olarak ve elektronik posta yoluyla (1) inci fıkrada belirtilen süre içinde bildirimde bulunulur.
(4) Başvuru sahibine bildirilen tüm eksik belgeler, bildirimin yapıldığı tarihi müteakip en geç 1 ay içinde tamamlanır. Bu süre içinde kendilerine bildirilen eksiklikleri tamamlamayan kişilerin başvuru dosyaları kendilerine iade edilir. Bundan sonra yapılacak başvurular yeni bir başvuru gibi değerlendirilir.
(5) (4) üncü fıkrada belirtilen süre içinde tamamlanan eksik belgeler, gümrük ve muhafaza başmüdürlüğünce genel evrak kaydına alınmasını müteakiben en geç 10 gün içinde incelenir. İnceleme sonucunda, başvuru sahibinin 3 üncü maddenin (1) inci fıkrasının (b), (c), (ç) ve (d) bentleri hariç genel koşulları taşıdığının tespit edilmesi halinde, IV no.lu ekte yer alan ilgili Onaylanmış Kişi Statü Belgesi Ön İnceleme Formu doldurularak, en geç inceleme süresinin bitimini müteakip 5 iş günü içinde Gümrük Müsteşarlığına (Gümrükler Genel Müdürlüğü) yazılı olarak ve elektronik posta yoluyla iletilir.
(6) 3 üncü maddenin (1) inci fıkrasının (b), (c), (ç) ve (d) bentleri hariç genel koşullardan herhangi birini taşımadığı tespit edilen kişilerin Onaylanmış Kişi Statü Belgesi talepleri reddedilerek başvuru dosyaları kendilerine iade edilir. Reddedilen başvurular hakkında Gümrük Müsteşarlığına (Gümrükler Genel Müdürlüğü) yazılı olarak ve elektronik posta yoluyla reddedilme gerekçeleri de belirtilerek bildirimde bulunulur.
Gümrük müsteşarlığınca (gümrükler genel müdürlüğü) yapılacak işlemler
MADDE 13 – (1) 3 ve 4 üncü maddelerde yer alan genel ve özel koşulları taşıyanlar ile 10 uncu madde uyarınca başvuruda bulunan kamu kuruluşları adına Onaylanmış Kişi Statü Belgesi düzenlenir.
III- Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin Geçerlilik Süresi, Yenilenmesi ve Değiştirilmesi
Onaylanmış kişi statü belgesinin geçerlilik süresi ve yenilenmesi
MADDE 14 – (1) Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geçerlilik süresi 2 (iki) yıldır.
(2) Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin yenilenebilmesi için, Belgenin geçerlilik süresinin bitim tarihinden en erken 4 (dört) ay, en geç 3 (üç) ay öncesine kadar kayıtlı bulunulan ticaret sicil müdürlüğüne en yakın gümrük müdürlüğünün bağlı bulunduğu gümrük ve muhafaza başmüdürlüğüne Onaylanmış Kişi Statü Belgesi aslı ve 6 ila 9 uncu maddeler uyarınca aranan tüm belgelerle birlikte başvurulur.
(3) Onaylanmış Kişi Statü Belgesi geçerlilik süre sonundan en geç 3 (üç) ay öncesine kadar aranan tüm belgelerle birlikte başvuruda bulunulmuş olması koşuluyla, ilgili kişi adına Onaylanmış Kişi Statü Belgesi düzenlenememesi durumunda, Gümrük Müsteşarlığı (Gümrükler Genel Müdürlüğü) geçerlilik süresi sona eren Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geçerlilik süresini en fazla 3 (üç) aya kadar uzatmaya yetkilidir.
(4) 17 nci maddenin (1) inci fıkrası uyarınca Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin sınıfında değişiklik yapılması durumunda, Gümrük Müsteşarlığı (Gümrükler Genel Müdürlüğü) yeniden düzenlenecek Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geçerlilik süresini en fazla 3 (üç) aya kadar kısaltmaya yetkilidir.
(5) Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geçerlilik süresinin bitimine 4 (dört) aydan fazla süre kala yapılan başvurular değerlendirilmeksizin gümrük ve muhafaza başmüdürlüğünce sahiplerine iade edilir.
(6) Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin yenilenmesi talebine ilişkin işlemler 12 ve 13 üncü maddelerde belirtilen şekilde sonuçlandırılır.
(7) Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin yenilenmesi işlemlerinde 22, 23, 27, 28, 33, 34, 42 ve 43 üncü madde hükümleri saklıdır.
(8) Kamu kuruluşlarınca, Onaylanmış Kişi Statü Belgelerinin yenilenmesi için doğrudan Gümrük Müsteşarlığına (Gümrükler Genel Müdürlüğü) başvurulur.
Onaylanmış kişi statü belgesinde kayıtlı bilgilerde değişiklik olması ve belgenin yeniden düzenlenmesi
MADDE 15 – (1) Onaylanmış Kişi Statü Belgesinde yer alan; kişinin ticaret unvanı, vergi numarası, adresi, ticaret siciline kayıtlı olduğu yer ve ticaret sicil numarasında herhangi bir değişiklik olması halinde, Belge sahibince adına düzenlenmiş Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin aslı, I no.lu ekte yer alan Onaylanmış Kişi Statü Belgesi İçin Başvuru ve Değerlendirme Formu ve bu değişikliğe/değişikliklere ilişkin ticaret sicil gazetesinin aslı veya noterce, ticaret sicil memurluğunca ya da bağlı bulunulan odaca onaylı örneği ve/veya bağlı bulunulan vergi dairesinden alınacak yazı aslıyla birlikte doğrudan Gümrük Müsteşarlığına (Gümrükler Genel Müdürlüğü) başvurulur. Uygun görülmesi halinde, eski Belge yerine geçmek üzere yeni bilgilere göre aynı tarih ve sayı ile Onaylanmış Kişi Statü Belgesi düzenlenir.
(2) Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin çalınması, kaybolması, yanması, yırtılması ve okunamaz hale gelmesi gibi durumlarda doğrudan Gümrük Müsteşarlığına (Gümrükler Genel Müdürlüğü) başvurulur. Uygun görülmesi halinde, eski Belge yerine geçmek üzere aynı tarih ve sayı ile Onaylanmış Kişi Statü Belgesi düzenlenir.
Onaylanmış kişi statü belgesi kapsamı yetkilerde değişiklik yapılması
MADDE 16 – (1) A veya B Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişilerce, adlarına düzenlenmiş Belge kapsamında bulunmayan basitleştirilmiş kontrol yetkisi ve/veya basitleştirilmiş işlem kapsamında A.TR düzenleme, onaylama ve vize etme yetkisinin (onaylanmış ihracatçı yetkisi) talep edilmesi veya bu yetki/yetkilerden feragat edilmesi halinde, Belge aslı ve I no.lu ekte yer alan Onaylanmış Kişi Statü Belgesi İçin Başvuru ve Değerlendirme Formu ile birlikte Gümrük Müsteşarlığına (Gümrükler Genel Müdürlüğü) başvurulur.
(2) Basitleştirilmiş işlem kapsamında A.TR düzenleme, onaylama ve vize etme yetkisi (onaylanmış ihracatçı yetkisi) taleplerinde, 6 ncı maddenin (1) inci fıkrasının (ı) bendinde yer alan Onaylanmış İhracatçı Yetkisi İçin Soru Formu ve Taahhütname de eklenir.
(3) Gümrük Müsteşarlığınca (Gümrükler Genel Müdürlüğü) uygun görülmesi halinde, söz konusu yetki/yetkiler ilave edilerek veya çıkarılarak eski Onaylanmış Kişi Statü Belgesi yerine geçmek üzere aynı tarih ve sayı ile yenisi düzenlenir.
Onaylanmış kişi statü belgesinin sınıfında değişiklik yapılması
MADDE 17 – (1) Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin düzenlenme tarihini müteakip 3 (üç) ay içindeki Belge sınıfı değişikliği başvuruları; Onaylanmış Kişi Statü Belgesi aslı, I no.lu ekte yer alan Onaylanmış Kişi Statü Belgesi İçin Başvuru ve Değerlendirme Formu ve bir üst sınıf Belge değişikliğinin gerektirdiği belgelerle birlikte Gümrük Müsteşarlığına (Gümrükler Genel Müdürlüğü) yapılır.
(2) Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin düzenlenme tarihini müteakip 3 (üç) ayı aşan süre içinde yapılan Belge sınıfı değişikliği başvuruları yeni bir başvuru gibi Onaylanmış Kişi Statü Belgesi aslı ve 6 ila 9 uncu maddeler çerçevesinde aranan tüm belgeler ile birlikte ticaret siciline kayıtlı bulunulan yere en yakın gümrük müdürlüğünün bağlı olduğu gümrük ve muhafaza başmüdürlüğüne yapılır. Bu başvurularla ilgili olarak 12 nci maddede belirtilen şekilde işlem yapılır.
(3) 3 ve 4 üncü maddelerde yer alan genel ve özel koşulları taşıdığı tespit edilen kişiler adına, Gümrük Müsteşarlığınca (Gümrükler Genel Müdürlüğü) yeni tarih ve sayı ile talep edilen Onaylanmış Kişi Statü Belgesi düzenlenir.
(4) Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin sınıfında değişiklik yapılması işlemlerinde 22, 23, 27, 28, 33, 34, 42 ve 43 üncü madde hükümleri saklıdır.
IV- Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin Geri Alınması ve İptali
Onaylanmış kişi statü belgesinin geri alınması
MADDE 18 – (1) 3 ve 4 üncü maddelerde belirtilen koşullardan herhangi birinin ortadan kalktığının anlaşılması veya Belge sahibince talep edilmesi halinde, Onaylanmış Kişi Statü Belgesi Gümrük Müsteşarlığınca (Gümrükler Genel Müdürlüğü) geri alınır.
(2) Kişi, Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geri alındığı tarihten itibaren Belge kapsamındaki hak ve uygulamalardan yararlandırılmaz.
Onaylanmış kişi statü belgesinin iptali
MADDE 19 – (1) Yanlış veya eksik bilgilere ve/veya sahte belgelere dayanılarak verildiği anlaşılan Onaylanmış Kişi Statü Belgesi Gümrük Müsteşarlığınca (Gümrükler Genel Müdürlüğü) iptal edilir.
(2) Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin iptal edildiği durumda, Belge kapsamındaki hak ve uygulamalar, Belgenin düzenlendiği tarih itibariyle geçersiz sayılır.
İKİNCİ BÖLÜM
Basitleştirilmiş Usul Uygulamaları
I- Eksik Bilgi ve/veya Belge ile Beyan Usulüne İlişkin Hükümler
Genel ve özel koşullar
MADDE 20 – (1) Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişilerin gümrük idarelerine yazılı olarak başvurmaları halinde, beyanlarını eksik bilgi ve/veya belge ile yapmalarına izin verilir.
(2) Bu Tebliğin eksik bilgi ve/veya belge ile beyan uygulamasına ilişkin hükümleri bilgisayar sistemi (BİLGE) bulunan gümrük idarelerinde uygulanır.
Eksik bilgi ve/veya belge ile beyan uygulamasına ilişkin usul ve esaslar
MADDE 21 – (1) Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişilerce; orijinal fatura, A.TR dolaşım belgesi, menşe ispat belgeleri, ödeme şekli gereği ibrazı gereken navlun makbuzu ve sigorta poliçesi ile işlenmiş tarım ürünlerinin serbest dolaşıma sokulması halinde gereken işlenmiş tarım ürünleri analiz sonuç raporu belgelerinden bir veya daha fazlasının eksik olması durumunda, eksik belge ile rejim beyanında bulunulabilir.
(2) Beyan sahibince gümrük beyannamesinin “BS” kutusuna “BS–1” yazılır. Eksik olan belgeler için de sistemde belge doğrulama alanına “S” (sonradan) kodu girilerek beyanname tescil edilir. Gümrük kabul memurunca, yükümlünün Onaylanmış Kişi Statüsüne sahip olduğunun ve beyan edilen rejime göre Gümrük Yönetmeliğinin 139, 150 ve 158 inci maddelerinde belirtilen şartların yerine getirildiğinin belirlenmesinden sonra kabul işlemi yapılır.
(3) Gümrük Yönetmeliğinin 651 ve 652 nci maddeleri kapsamında götürü teminat sisteminden yararlanan Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişilerce, indirimli veya sıfır oranında vergi uygulaması ile muafiyet hükümlerinin uygulanmasına ilişkin belge eksikliği nedeniyle eksik belge ile beyan usulünden yaralanılmak istenilmesi durumunda, vergi tahakkuku beyana göre indirimli veya sıfır oranında vergi uygulaması ile muafiyet hükümlerine göre yapılır.
(4) Gümrük Yönetmeliğinin 651 ve 652 nci maddeleri kapsamında götürü teminat sisteminden yararlanmak istemeyen ya da yararlanamayan Onaylanmış Kişi Statü Belgesine sahip kişilerce, indirimli veya sıfır oranında vergi ile muafiyet hükümlerinin uygulanmasına ilişkin eksik belge ile beyan usulü için normal oranların uygulanması sonucu bulunacak miktar ile indirimli veya sıfır oranında vergi ile muafiyet hükümlerinin uygulanması sonucu bulunacak miktar arasındaki fark için gümrük idarelerince teminat istenir. Söz konusu eksik belgelerin faks veya fotokopisinin ibrazı halinde teminat aranmayıp beyana göre işlem yapılır.
(5) (3) ve (4) üncü fıkralar uyarınca eksik bilgi ve/veya belge ile beyan uygulamasından yararlanan kişilerce eksik belgelerin süresi içinde gümrük idaresine sunulmaması halinde, cezai hükümler saklı kalmak kaydıyla, normal oranların uygulanması sonucu tahakkuk ettirilen ithalat vergilerine göre eksik ödenen vergiler ile Gümrük Kanununun 207/a maddesi uyarınca 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre belirlenen gecikme zammı oranında faizin yükümlüye tebliğ edildiği tarihi takiben 10 gün içinde ödenmesi zorunludur. Aksi takdirde, alınması gereken vergiler ve gecikme zammı oranındaki faiz ile ceza tutarı yükümlünün götürü teminatından çözülerek irada kaydedilir.
(6) Eksik belgenin tamamlanması için beyan sahibine tanınan süre ilgili gümrük beyannamesinin tescil tarihinden itibaren bir ayı geçemez. İndirimli veya sıfır oranında gümrük vergisinin uygulanması için gereken belgelerin eksikliği durumunda, beyan sahibinin talebi ve gümrük idarelerinin eksik beyan kapsamındaki eşyanın bu tür indirimli veya sıfır oranında vergilendirileceği konusunda yeterli nedenlerin olması koşuluyla söz konusu belgenin tamamlanması için yeni bir süre verilebilir. Bu şekilde verilecek ek süre üç ayı geçemez. Tamamlanacak eksik beyanın gümrük kıymeti ile ilgili olması, daha uzun bir süre gerektirmesi ve bunun gerekli olduğunun kanıtlanması durumunda, gümrük idarelerince daha uzun bir süre belirlenebilir ya da daha önce belirlenmiş olan süre uzatılabilir.
(7) Eksik belge/belgeler, süresi içinde (ek süreler dahil) V no.lu ekte yer alan “Eksik Belge Tamamlama Formu” ile gümrük idaresine sunulur.
(8) Eksik belgelerin tamamlanmasından sonra beyana göre işlem yapılan eşyaya ilişkin ithalat vergilerinin eksik tahakkuk ettirildiğinin anlaşılması halinde, bunlar için ek tahakkuk yapılır. Ayrıca, şartlar gerektiriyorsa Gümrük Kanununun 234 üncü maddesi uyarınca ceza tatbik edilir.
Eksik bilgi ve/veya belge ile beyan yetkisinin askıya alınması
MADDE 22 – (1) Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geçerlilik süresince eksik belge/belgeleri süresi içinde (ek süreler dahil) birinci ve ikinci kez ibraz etmeyen Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişiler uyarılır ve haklarında Gümrük Kanununun 241/1 inci maddesi tatbik edilerek eksik belge/belgeler tamamlanıncaya kadar bu yetkiden yararlanmalarına izin verilmez.
(2) Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geçerlilik süresince eksik belge/belgeleri süresi içinde (ek süreler dahil) üçüncü kez ibraz etmeyen Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişiler hakkında Gümrük Kanununun 241/1 inci maddesi tatbik edilir ve eksik belge/belgeler tamamlanıncaya kadar bu yetkiden yararlanmalarına izin verilmez; ayrıca bu uygulamadan yararlanma yetkileri, eksik belge/belgelerin tamamlamasını müteakip 6 (altı) ay süre ile askıya alınır.
(3) Bu maddenin uygulanmasında aynı gün içinde tescil edilmiş birden fazla gümrük beyannamesine ilişkin eksik belge/belgelerin süresi içinde tamamlanmaması durumunda, her bir beyanname için Gümrük Kanununun 241/1 inci maddesi tatbik edilir ve kişi bir kez süresi içinde eksik belge/belgeleri ibraz etmemiş sayılır.
Eksik bilgi ve/veya belge ile beyan yetkisinin geri alınması
MADDE 23 – (1) 22 nci madde uyarınca eksik bilgi ve/veya belge ile beyan yetkisi askıya alınan kişilerin askıya alma süresinin bitimini müteakip, Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geçerlik süresince eksik belge/belgeleri süresi içinde (ek süreler dahil) ibraz etmeyen Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişiler hakkında Gümrük Kanununun 241/1 inci maddesi tatbik edilir ve bu uygulamadan yararlanma yetkileri Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geçerlilik süresi sonuna kadar geri alınır.
(2) 21 inci maddenin (5) inci fıkrası uyarınca tebliğ edilen normal oranların uygulanması sonucu tahakkuk ettirilen ithalat vergilerine göre eksik ödenen gümrük vergileri ve faizin süresi içinde ödenmemesi halinde, eksik bilgi ve/veya belge ile beyan uygulamasından yararlanma yetkisi Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geçerlilik süresi sonuna kadar geri alınır.
(3) Geri alma süresi 1 yıldan az olamaz.
Gümrük idaresince yapılması gereken işlemler
MADDE 24 – (1) Eksik belge/belgeleri süresi içinde ibraz etmeyen Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişilerin uyarılması, diğer gümrük idareleri nezdinde de eksik bilgi ve/veya belge ile beyan usulünden faydalandırılmalarının önlenmesi, BİLGE Sistemine blokaj konulması ve takip kaydı için durum her seferinde Gümrük Müsteşarlığına (Gümrükler Genel Müdürlüğü) derhal bildirilir.
II- Kısmi Teminat Uygulaması
Genel ve özel koşullar
MADDE 25 – (1) Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişilerin gümrük idarelerine yazılı olarak başvurmaları halinde, kısmi teminat uygulamasından yararlanmalarına izin verilir.
Kapsam
MADDE 26 – (1) 5/2/2000 tarihli 23955 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7/1/2000 tarihli, 2000/69 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Kararın 37/b maddesi uyarınca gümrük antrepo rejimine tabi tutulacak eşya ile aynı Kararın 37/e maddesi uyarınca gümrük kontrolü altında işleme rejimi ve geçici ithalat rejimi kapsamında doğrudan gümrük idaresinin iznine bağlı eşya için Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişilerden ithalat vergilerinin %10 u tutarında teminat alınır.
(2) Dahilde işleme rejimi kapsamında yapılacak ithalatta Dahilde İşleme Rejim Kararı uyarınca işlem yapılır.
(3) Bu Tebliğin kısmi teminat uygulamasına ilişkin hükümleri bilgisayar sistemi (BİLGE) bulunan gümrük idarelerinde geçerlidir.
Kısmi teminat uygulamasından yararlanma yetkisinin askıya alınması
MADDE 27 – (1) 26 ncı maddede belirtilen ekonomik etkili gümrük rejimlerinin ihlal edilmesi nedeniyle, 4458 sayılı Gümrük Kanunu ile 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunundaki cezai hükümler saklı kalmak kaydıyla, ödenmesi gereken gümrük vergileri, faiz ve para cezasının tamamını tebliğ edilen ödeme süresi içinde ödemeyen Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişilerin bu yetkileri ödeme yapılıncaya kadar askıya alınır.
Kısmi teminat uygulamasından yararlanma yetkisinin geri alınması
MADDE 28 – (1) 27 nci maddede belirtilen ihlalin Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geçerlilik süresi içinde tekrarı halinde, kişinin bu uygulamadan yararlanma yetkisi Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geçerlilik süresi sonuna kadar geri alınır.
(2) Geri alma süresi 1 yıldan az olamaz.
Gümrük idaresince yapılması gereken işlemler
MADDE 29 – (1) Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişilerin, 27 ve 28 inci maddeler çerçevesinde kısmi teminat uygulamasından diğer gümrük idareleri nezdinde de faydalandırılmalarının önlenmesi ve takip kaydı için durum Gümrük Müsteşarlığına (Gümrükler Genel Müdürlüğü) derhal bildirilir.
III- Basitleştirilmiş Kontrol (Mavi Hat) Uygulamasına İlişkin Hükümler
Genel ve özel koşullar
MADDE 30 – (1) A ve B Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişilerce talep edilmesi halinde basitleştirilmiş kontrol uygulamasından yararlandırılmalarına izin verilir. Ancak, haklarında 3 üncü maddenin (1) inci fıkrasının (a) bendinde sayılan kanunlar uyarınca inceleme ve soruşturma başlatıldığı veya bu kanunlar uyarınca suç duyurusunda bulunulup dava süreci devam ettiği öğrenilen kişilerin, bu inceleme ve soruşturma sonuçlanıncaya ya da dava süreci lehlerine sonuçlanıncaya kadar basitleştirilmiş kontrol uygulamasından yararlanmalarına izin verilmez.
(2) Bu Tebliğin basitleştirilmiş kontrol uygulamasına ilişkin hükümleri bilgisayar sistemi (BİLGE) bulunan gümrük idarelerinde geçerlidir.
Basitleştirilmiş kontrol uygulamasına ilişkin usul ve esaslar
MADDE 31 – (1) Basitleştirilmiş kontrol yöntemi, risk kriterlerine göre belge kontrolü ve fiziki muayene yapılmadan teslim edilen eşyanın teslimden sonra gümrük beyannamesi ile ticari belge ve verileri incelenerek gerektiğinde eşyanın fiziki muayenesinin imalathane, fabrika, özel depo, işyeri ve benzeri yerlerde yapılmasını ifade eder.
(2) Risk kriterlerine göre basitleştirilmiş kontrol yöntemine tabi tutulan gümrük beyannamelerinin gümrük idaresi nüshaları basitleştirilmiş kontrol servisinde toplanır. O gün içinde tescil edilen gümrük beyannamelerine ilişkin yapılması gereken belge kontrolü işlemleri, bu serviste görevli gümrük muayene memurlarınca en geç 5 (beş) gün içinde tamamlanır. Söz konusu beyanname ve sistem üzerindeki bilgiler ile beyanı tevsik eden belgelerdeki bilgilerin kontrolü sonucunda, uygun sonuç alınması halinde BİLGE ekranına ve beyannamenin döküm nüshası üzerine “Kontrolü Yapılmış ve Uygun Sonuç Alınmıştır” meşruhatı düşülerek beyanname imzalanır.
(3) Gümrük muayene memurunca yapılan inceleme sırasında beyanname ve ekli belgeler arasında ciddi bir farklılık görülür ve fiziki muayenenin yapılmasına karar verilir ise, durum bir müzekkere ile idare amirine bildirilir. İdare amirince fiziki muayenenin uygun görülmesi halinde bir gümrük muayene memuru görevlendirilir ve bu memur tarafından eşyanın bulunduğu depo, fabrika veya işletmeye gidilerek eşyanın fiziki muayenesi yapılır. Eşyanın bulunduğu duruma göre; stok deposunda, üretim bandında, mamul stok ambarında veya firmanın muhasebe kayıtlarında gerekli inceleme yapılarak muayene sonuçları bir tutanağa bağlanır. Bu tutanağa ilgili işletmeye veya deposuna zarar verilmediği de yazılarak, tutanak görevli memur ile firma yetkilisi tarafından imzalanır. Ayrıca, eşyanın gümrük işlemleri veya sonraki ticari işlemlere ilişkin ticari belge ve veriler de kontrol edilebilir.
(4) Basitleştirilmiş kontrol sonucunda vergi tahakkukunun yeniden yapılması gerekiyor ise, ilgili gümrük muayene memurunca “Entegre Tarife Bilgilendirme Modülü” kullanılarak yeni verilere göre alınması gereken vergi miktarı hesaplanır. Bu şekilde hesaplanan vergilerin daha önce tahsil edilen vergilerden daha yüksek olması halinde, aradaki fark için gümrük muayene memurunca manuel hesaplama yapılır. Hesaplama sonucu bulunan ek vergiler, gümrük muhasebe memurunca “Muhasebe Hareketleri” ekranına kaydedilerek tahakkuk işlemi tamamlanır. Söz konusu ekrana ilgili beyannamenin tescil sayısı da kaydedilir. Bu şekilde tahakkuk eden ek vergiler için veznedar tarafından gümrük vezne alındısı düzenlenerek tahsilat yapılır.
(5) Gümrük Müsteşarlığı (Gümrükler Genel Müdürlüğü), basitleştirilmiş kontrole tabi tutulmuş gümrük beyannameleri için belli dönemler ve oranlar dahilinde, eşyanın fiziki muayenesinin yapılması da sağlanacak şekilde, gümrük muayene memuru görevlendirilmesi ve yapılacak kontrolün usul ve esaslarının belirlenmesi hususlarında düzenlemeler yapmaya yetkilidir.
(6) (3) ve (5) inci fıkralar uyarınca yapılacak basitleştirilmiş kontrol kapsamında, ticari belge ve verilerin kontrolü ile mümkün olması halinde eşyanın muayene edileceğine ilişkin olarak ilgili gümrük müdürlüğünce basitleştirilmiş kontrol uygulamasından yararlanan kişiye tebligatta bulunulur.
(7) Bu madde kapsamında yapılan kontrol işlemleri sonucunda; 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ile Dış Ticaret Mevzuatı gereğince ceza gerektiren bir fiilin tespiti halinde bu kanunlar uyarınca derhal takibata başlanır ve durum gümrük ve muhafaza başmüdürlükleri kanalıyla Gümrük Müsteşarlığına (Gümrükler Genel Müdürlüğü) iletilir.
Basitleştirilmiş kontrol uygulamasından yararlanan kişinin yükümlülükleri
MADDE 32 – (1) Basitleştirilmiş kontrol uygulamasından yararlanmak üzere Onaylanmış Kişi Statü Belgesi verilen kişilerce;
a) 31 inci madde kapsamında yapılacak kontrollerin, doğrudan veya dolaylı olarak ticari yönden ilgili bulundukları kişilere ya da söz konusu belge ve verileri ticari amaçla elinde bulunduran diğer kişilere ait yerlerde yapılmasının gerekli görüldüğü durumlarda, bu kontrolleri olanaklı hale getirecek her türlü kolaylığın sağlanması,
b) Eşyanın fiziki kontrolünün gerekli görülmesi halinde gümrük personeline gerekli kolaylığın sağlanılması,
c) Eşyanın tesliminden sonra beyanın kontrolü için, ithal işlemleri ve sonraki ticari işlemlere ilişkin bütün bilgi ve belgelerin kontrolü yapan gümrük personeline ibraz edilmesi,
Zorunludur.
(2) (1) inci fıkrada belirtilen yükümlülüklere uymayan Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişiler, gümrük ve muhafaza başmüdürlükleri kanalıyla Gümrük Müsteşarlığına (Gümrükler Genel Müdürlüğü) derhal bildirilir.
Basitleştirilmiş kontrol yetkisinin askıya alınması
MADDE 33 – (1) 21 inci madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla, basitleştirilmiş kontrol uygulamasından yararlanan kişilere, gümrük beyannamesinin tescil tarihinde mevcut olduğu halde, beyannameye eklenmesi gereken belgelerden bir ya da daha fazlası ibraz edilmeden eşyanın teslim edildiğinin anlaşılması ve söz konusu belge/belgelerin sonradan ibraz edilmesi halinde, ilk iki seferde Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişiler uyarılır ve haklarında Gümrük Kanununun 241/1 inci maddesi tatbik edilir.
(2) Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geçerlilik süresi içinde (1) inci fıkrada belirtilen ihlalin bir kez daha tekrarı halinde, Belge sahibi kişiler hakkında Gümrük Kanununun 241/1 inci maddesi tatbik edilir ve kişinin basitleştirilmiş kontrol uygulamasından yararlanma yetkisi 6 (altı) ay süreyle askıya alınır.
(3) Bu maddenin uygulanmasında aynı gün içinde tescil edilmiş birden fazla gümrük beyannamesine ilişkin olarak, her bir beyanname için Gümrük Kanununun 241/1 inci maddesi tatbik edilir ve kişi bir kez ihlalde bulunmuş sayılır.
Basitleştirilmiş kontrol yetkisinin geri alınması
MADDE 34 – (1) Basitleştirilmiş kontrol yetkisi askıya alınan Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişilerce askıya alma süresinin bitimini müteakip, 33 üncü maddenin (1) inci fıkrasında belirtilen ihlalin Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geçerlik süresi içinde yinelenmesi halinde, bu kişilerin basitleştirilmiş kontrol uygulamasından yararlanma yetkileri Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geçerlilik süresi sonuna kadar geri alınır.
(2) Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişilerce 32 nci maddede belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde, bu kişilerin basitleştirilmiş kontrol yetkileri Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geçerlilik süresi sonuna kadar geri alınır.
(3) Haklarında 3 üncü maddenin (1) inci fıkrasının (a) bendinde sayılan kanunlar uyarınca inceleme ve soruşturma başlatıldığı veya bu kanunlar uyarınca suç duyurusunda bulunulup dava süreci devam ettiği öğrenilen kişilerin, bu inceleme ve soruşturma sonuçlanıncaya ya da dava süreci lehlerine sonuçlanıncaya kadar basitleştirilmiş kontrol uygulamasından yararlanma yetkileri Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geçerlilik süresi sonuna kadar geri alınır.
(4) (1) ve (2) nci fıkralar kapsamında geri alma süresi 1 (bir) yıldan az olamaz.
Gümrük idaresince yapılması gereken işlemler
MADDE 35 – (1) 21 inci madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla, basitleştirilmiş kontrol uygulamasından yararlanan kişilere, gümrük beyannamesinin tescil tarihinde mevcut olduğu halde, beyannameye eklenmesi gereken belgelerden bir ya da daha fazlası ibraz edilmeden eşyanın teslim edildiğinin anlaşılması ve söz konusu belge/belgelerin sonradan ibraz edilmesi halinde, Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişilerin uyarılması, basitleştirilmiş kontrol yetkisinden faydalandırılmalarının önlenmesi, BİLGE Sistemine blokaj konulması ve takip kaydı için durum her seferinde Gümrük Müsteşarlığına (Gümrükler Genel Müdürlüğü) derhal bildirilir.
IV- Basitleştirilmiş İşlem Kapsamında A.TR Düzenleme, Onaylama ve Vize Etme Yetkisi (Onaylanmış İhracatçı Yetkisi) Verilmesine İlişkin Hükümler
Genel ve özel koşullar
MADDE 36 – (1) Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Kararın genel hükümlerine bir istisna olarak Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği’ne (TOBB) tasdik ve gümrük idarelerine vize işlemi için ibraz zorunluluğu olmadan A.TR dolaşım belgesi düzenlenebilmesi amacıyla, A ve B Sınıfı Onaylanmış Kişi Statüsü Belgesi sahibi kişilerden bir önceki takvim yılı veya başvuru yılı içinde Avrupa Birliği ülkelerine en az 2 milyon FOB/ABD Doları kıymetinde A.TR dolaşım belgesi düzenlenmesini gerektirir eşyanın fiili ihracatını yapan kişilere, talep etmeleri halinde, basitleştirilmiş işlem kapsamında A.TR düzenleme, onaylama ve vize etme yetkisi verilir.
(2) (1) inci fıkrada belirtilen ihracatı bir Dış Ticaret Sermaye Şirketi, aracı ihracatçı veya grup ihracatçısı aracılığıyla yapan kişilere A veya B Sınıfı Onaylanmış Kişi Statüsü Belgesi almaya hak kazanmış olmaları halinde dahi basitleştirilmiş işlem kapsamında A.TR düzenleme, onaylama ve vize etme yetkisi verilmez.
Basitleştirilmiş işlem kapsamında A.TR düzenleme, onaylama ve vize etme yetkisinin kullanımı
MADDE 37 – (1) Basitleştirilmiş işlem kapsamında A.TR düzenleme, onaylama ve vize etme yetkisi verildiğine dair bilginin Gümrük Müsteşarlığınca (Gümrükler Genel Müdürlüğü) Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği’ne (TOBB) ulaştırılmasından sonra, verilen yetkiye istinaden A ve B Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişilerce işlem yapılabilir.
Basitleştirilmiş işlem kapsamında A.TR dolaşım belgelerinin bastırılması, düzenlenme Şekli ve Kullanımı
MADDE 38 – (1) Basitleştirilmiş işlem kapsamında düzenlenecek A.TR dolaşım belgeleri, Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Kararda belirlenen form ve evsafa uygun olarak ve seri numaraları verilerek Kararın 8 nci maddesi gereğince üç nüsha halinde TOBB tarafından bastırılır ve ihtiyaca göre mahalli ticaret odaları, sanayi odaları veya ticaret ve sanayi odalarına gönderilir.
(2) TOBB tarafından bastırılan basitleştirilmiş işlem kapsamındaki A.TR dolaşım belgelerinin (12) numaralı Gümrük Vizesi bölümünde, Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Kararın II no.lu ekinde yer alan örneğe uygun onaylanmış ihracatçı mührünün önceden basılı olması gerekir.
(3) Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Kararın II no.lu ekinde yer alan örneğe uygun matbu mührün (2) numaralı bölümüne, Gümrük Müsteşarlığınca (Gümrükler Genel Müdürlüğü) verilen A.TR düzenleme, onaylama ve vize işlemleri yetki numarasını içerir, onaylanmış ihracatçı tarafından yaptırılan kaşenin basılması gerekir.
(4) Basitleştirilmiş işlem kapsamındaki A.TR dolaşım belgeleri bağlı bulunulan odadan alınır. Bu belgelerin verilmesi esnasında ihracatçının A veya B Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi kapsamında onaylanmış ihracatçı yetkisine sahip olup olmadığı oda tarafından kontrol edilir.
(5) Basitleştirilmiş işleme göre düzenlenen A.TR dolaşım belgelerinin Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Kararın 7, 20 ve 22 nci maddelerine uygun olarak doldurulması gerekir.
(6) Basitleştirilmiş işlem kapsamında düzenlenecek A.TR dolaşım belgelerinin ilgili oda tarafından tasdiki aranmaz. Aynı şekilde, bu dolaşım belgelerinin 12 numaralı Gümrük Vizesi bölümü de ilgili gümrük idaresince vize edilmez. Bu itibarla, gerek şekil şartları gerekse içerdiği bilgi bakımından A.TR dolaşım belgelerinin usulüne uygun olarak düzenlenip düzenlenmediği hususlarından doğrudan doğruya onaylanmış ihracatçı yetkisine sahip ilgili kişiler sorumludur.
(7) Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Kararın 8 inci maddesi gereğince A.TR dolaşım belgesinin asıl nüshası dışında kalan diğer iki nüshasından birisi ihracat beyannamesine eklenir.
Basitleştirilmiş işlem kapsamında A.TR dolaşım belgelerinin sonradan düzenlenmesi
MADDE 39 – (1) Onaylanmış ihracatçı yetkisi sahibi kişilerce, Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Kararın 12 ila 16 ncı maddeleri ile 22 nci maddesi çerçevesinde, eşyanın ihracından sonra da A.TR dolaşım belgesi düzenlenebilir. Bu kapsamda düzenlenen dolaşım belgelerinin asıl nüshası dışında kalan diğer iki nüshasından birisi ihracat beyannamesine eklenir.
Basitleştirilmiş işlem kapsamında A.TR dolaşım belgesinin ikinci nüsha olarak düzenlenmesi
MADDE 40 – (1) Onaylanmış ihracatçı yetkisi sahibi kişilerce; A.TR dolaşım belgesinin çalınması, kaybedilmesi veya tahrip edilmesi halinde, Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Kararın 17 ve 22 nci maddeleri çerçevesinde söz konusu belgenin ikinci bir nüshası düzenlenebilir.
Belge saklama ve bilgi verme yükümlülüğü
MADDE 41 – (1) Onaylanmış ihracatçı yetkisi sahibi kişilerce;
a) Basitleştirilmiş işlem kapsamında düzenlenen A.TR dolaşım belgelerinin,
b) Basitleştirilmiş işlem kapsamında düzenlenen A.TR dolaşım belgeleri kapsamı eşyanın serbest dolaşımda bulunduğunu tevsik eden diğer belgelerin,
c) Basitleştirilmiş işlem kapsamında düzenlenen A.TR dolaşım belgelerine ilişkin olarak, ilk dönem ocak ayından başlamak üzere üçer aylık dönemler halinde ve her bir ay için ayrı ayrı VI no.lu eke uygun şekilde düzenlenecek listelerin,
Gümrük Müsteşarlığı (Gümrükler Genel Müdürlüğü) tarafından kontrol amacıyla talep edildiğinde gönderilmek üzere 5 yıl süreyle muhafaza edilmesi zorunludur.
(2) Onaylanmış ihracatçı yetkisi sahibi kişilerin bağlı bulunduğu Odalarca, basitleştirilmiş işlem kapsamında verilen A.TR dolaşım belgelerine ilişkin olarak, ilk dönem ocak ayından başlamak üzere üçer aylık dönemler halinde ve her bir ay için ayrı ayrı VII no.lu eke uygun şekilde düzenlenecek listelerin Gümrük Müsteşarlığı (Gümrükler Genel Müdürlüğü) tarafından kontrol amacıyla talep edildiğinde gönderilmek üzere 5 yıl süreyle muhafaza edilmesi zorunludur.
Onaylanmış ihracatçı yetkisinin askıya alınması
MADDE 42 – (1) Onaylanmış ihracatçı yetkisi sahibi kişilerce, Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geçerlik süresi içinde, Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Karar hükümleri ile bu Tebliğin 36 ila 41 inci maddeleri hükümlerine aykırı hareket edildiğinin anlaşılması halinde; söz konusu kişiler ilk iki seferde yazılı olarak uyarılır, üçüncü seferde onaylanmış ihracatçı yetkileri 6 (altı) ay süreyle askıya alınır.
Onaylanmış ihracatçı yetkisinin geri alınması
MADDE 43 – (1) 42 nci madde uyarınca basitleştirilmiş işlem kapsamında A.TR düzenleme, onaylama ve vize etme yetkisi askıya alınan kişilerin askıya alma süresinin bitimini müteakip, Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geçerlik süresi içinde Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Karar hükümleri ile bu Tebliğin 36 ila 41 inci maddeleri hükümlerine aykırı hareket ettiklerinin anlaşılması halinde, onaylanmış ihracatçı yetkileri Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geçerlilik süresi sonuna kadar geri alınır.
(2) Geri alma süresi 1 yıldan az olamaz.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yetki, Yürürlükten Kaldırılan Tebliğler, Geçici Maddeler, Yürürlük ve Yürütme
Yetki
MADDE 44 – (1) Gümrük Müsteşarlığı (Gümrükler Genel Müdürlüğü) bu Tebliğin uygulanmasını temin etmek amacıyla gerekli göreceği her türlü tedbiri almaya, özel ve zorunlu durumları inceleyip sonuçlandırmaya yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan tebliğler
MADDE 45 – (1) 23/1/2004 tarih ve 25355 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 31 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliği (Gümrük İşlemeleri) ve bu Tebliğde değişiklik yapan tüm Tebliğler yürürlükten kaldırılmıştır.
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 11 inci maddenin (1) inci fıkrası, 12 nci madde, 14 üncü maddenin (2), (3) ve (5) inci fıkraları ile 17 nci maddenin (2) nci fıkrası, bu Tebliğin yayımlandığı tarihten 2 (iki) ay sonra yürürlüğe gireceğinden, bu Tebliğin yayımlandığı tarih ile bu maddelerin yürürlüğe gireceği tarih aralığında Onaylanmış Kişi Statü Belgesi başvuruları ve Belge yenileme başvuruları Gümrük Müsteşarlığına (Gümrükler Genel Müdürlüğü) yapılır. Bu başvurular Gümrük Müsteşarlığınca (Gümrükler Genel Müdürlüğü) 13 üncü madde uyarınca sonuçlandırılır.
(2) Bu Tebliğin yayımlandığı tarih ile (1) inci fıkrada belirtilen maddelerin yürürlüğe gireceği tarih aralığında Gümrük Müsteşarlığına (Gümrükler Genel Müdürlüğü) yapılan yenileme başvurularından Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin geçerlilik süresi sonuna 5 (beş) aydan fazla süre kala yapıldığı anlaşılan başvurular değerlendirilmeksizin başvuru sahiplerine bu Tebliğin yayımlandığı tarihi takiben 2 ay sonra yürürlüğe girecek olan 14 üncü maddenin (2) nci fıkrası uyarınca başvuruda bulunulmak üzere iade edilir.
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Bu Tebliğin Onaylanmış Kişi Statü Belgesi kapsamındaki yetkilerin askıya alınması ve geri alınmasına ilişkin hükümlerinin uygulanmasında, bu Tebliğin yürürlüğe girmesinden önce gerçekleşmiş ihlaller, Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi kişiler hakkında uygulanmış geri alma ve iptal işlemleri saklı kalmak kaydıyla, göz önünde bulundurulmaz.
Yürürlük
MADDE 46 – (1) Bu Tebliğin 11 inci maddesinin (1) inci fıkrası, 12 nci maddesi, 14 üncü maddesinin (2), (3) ve (5) inci fıkraları ile 17 nci maddesinin (2) nci fıkrası yayımlandığı tarihten 2 (iki) ay sonra, diğer madde ve ekleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 47 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Gümrük Müsteşarlığı’nın bağlı olduğu Bakan yürütür.