Pamuk Tiftik Yün ve Yapağı Ham Post ve Deri KDV
Süleyman TURAN
Yeminli Mali Müşavir
sturan08@mynet.com
I.GİRİŞ:
Katma Değer Vergisi Kanunu’nun (1) 1. maddesine göre ticari, sınai, zirai ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye’de yapılan teslim ve hizmetler ile her türlü mal ve hizmet ithalatı katma değer vergisinin konusuna girmektedir. Aynı Kanunun 28. maddesinde, katma değer vergisi oranının vergiye tabi her bir işlem için %10 olduğu, Bakanlar Kurulu bu oranı dört katına kadar arttırmaya ve % 1’e kadar indirmeye, bu oranlar dahilinde muhtelif mal ve hizmetler ile, bazı malların perakende safhası için farklı vergi oranları tespit etmeye yetkili bulunduğu hüküm altına alınmıştır.
Bakanlar Kurulu, Kanunun kendisine vermiş olduğu bu yetkiyi kullanarak bu güne kadar farklı vergi oranları tespit etmiştir. Bakanlar Kurulunun mal ve hizmetlere uygulanacak katma değer vergisi oranlarını belirleyen 2007/13033 sayılı Kararının (2) 1/1. maddesi ile, 31.12.2007 tarihinden geçerli olmak üzere, mal teslimi ve hizmet ifalarında uygulanacak KDV oranları;
a) Ekli listelerde yer alanlar hariç olmak üzere vergiye tabi işlemler için, %18
b) I– sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için, % 1
c) II– sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için, % 8 olarak belirlenmiş olup, 2002/4480 sayılı Kararı (3) ile, 08.2002 tarihinden itibaren uygulanmakta olan oranların aynen devam ettirilmesi sağlanmıştır. Mal ve hizmetlerin ithalinde de aynı oranlar uygulanmaktadır.
Bu oranların %1 ve % 8 indirimli, %18 ise, genel vergi oranıdır. Anılan karar uyarınca, indirimli vergi oranına tabi mal ve hizmetler, KDV Kanunun 28. maddesine ekli I ve II/A-B sayılı listelerde sayılmış olup, değişen ekonomik ve sosyal şartlara göre, bir çok teslim ve hizmet ifaları, indirimli vergi oranı kapsamına alınmaktadır.
Öte yandan, anılan Kanunun 9/1.maddesinde, mükellefin Türkiye içinde ikametgahının, işyerinin, kanuni merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde, Maliye Bakanlığınca, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla vergiye tabi işlemlere taraf olanların verginin ödenmesinden sorumlu tutulabileceği hüküm altına alınmıştır. Maliye Bakanlığı, bu yetki çerçevesinde katma değer vergisine tabi bir çok işlemi, sorumluluk uygulaması ile tevkifat kapsamına almıştır. Böylece vergi potansiyeli yüksek, ancak mükelleflerin idarece takibinin güç olduğu, vergi tarh, tahakkuk ve tahsilat kaybının ve gecikmenin çok olduğu sektörlerde, tevkifat uygulaması getirilerek, vergi kayıp ve kaçağının önlenmesi amaçlanmaktadır.
Katma değer vergisinde sorumluluk uygulaması kapsamındaki vergi tevkifatı, Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan KDV Genel Tebliğleri ile yürütülmektedir. Tevkifat uygulaması ile ilgili olarak yapılan son düzenlemeler, 107 (4), 108 (5) ve 110 seri no.lu (6) KDV Genel Tebliğleri ile uygulamaya konulan, fason tekstil ve konfeksiyon işleri, pamuk, tiftik, yün ve yapağı, ham post ve deri ile büyük ve küçükbaş hayvan etlerinin teslimleri ve ihracat komisyonlarında getirilen tevkifat uygulamalarıdır.
Vergi Usul Kanunun (7) 11. maddesinde, yapılacak ödemelerden vergi kesmeye mecbur olanların, verginin tam olarak kesilip ödenmesinden ve bununla ilgili diğer ödevleri yerine getirmekten sorumlu oldukları hükmü yer almaktadır. Beyan ve ödeme mükellefiyeti getiren katma değer vergisindeki sorumluluk uygulaması, ödenmesi gereken verginin tamamı veya bir kısmı için geçerli olabilmektedir. Alıcıların verginin tamamından sorumlu tutularak vergiyi sorumlu sıfatıyla beyan etmeleri durumunda, verginin esas mükellefi olan satıcının vergiyi beyan etme zorunluluğu bulunmamaktadır. Vergi sorumluluğunun kısmen uygulandığı durumlarda ise, vergi kısmen alıcı tarafından, kısmen mükellef tarafından beyan edilmektedir. Bu durumda, verginin alıcı tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilecek kısmı, bu mükellefe indirim imkanı, satıcıya ödenen kısmı ise, asıl mükellef olan satıcıya da beyan etme mecburiyeti getirmektedir.
Bu yazımızda, kısmi tevkifat niteliğinde olan pamuk, tiftik, yün ve yapağı, ham post ve derileri ile büyük ve küçükbaş hayvan etlerinin tesliminde öngörülen tevkifat uygulaması açıklanacaktır.
KATMA DEĞER VERGİSİ TEVKİFAT UYGULAMASI:
Pamuk, Tiftik, Yün ve Yapağı ile Ham Post ve Deri Teslimlerindeki KDV Tevkifatı:
a) Katma Değer Vergisi Oranı: KDV Kanunun maddesine ekli (I) sayılı listenin 3. sırasında bulunan ve toptan satışları %1, perakende satışları %18 vergi oranına tabi olan, kütlü ve elyaf pamuk, linter pamuk, pamuk lifi döküntüleri, natürel veya tops haldeki tiftik, yün ve yapağı ile bu kapsamda değerlendirilen kasarlı pamuk, makyaj pamuğu, pamuktan makyaj pedleri ve vatkaların, 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile, 31.12.2007 tarihinden geçerli olmak üzere, (II) sayılı listenin B/1 sırasına alınarak, toptan ve perakende teslimlerinde, %8 vergi oranı uygulanması öngörülmüştür.
Aynı şekilde, (I) sayılı listenin 6. sırasında bulunan ve toptan satışları %1, perakende satışları %18 vergi oranına tabi olan, Türk Gümrük Tarife Cetvelinin (TGTC) 41.01 pozisyonunda yer alan sığır ve atların, 41.02 pozisyonunda yer alan koyun ve kuzuların (astragan veya karakul, persaniye, breitschwanz ve benzerleri, Hint, Çin, Moğolistan ve Tibet kuzuları hariç), 41.03 pozisyonunda yer alan keçi ve oğlakların (Yemen, Moğolistan ve Tibet keçi ve oğlakları hariç) ham post ve derilerin, 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile, (II) sayılı listenin B/2 sırasına alınarak, 31.12.2007 tarihinden geçerli olmak üzere, toptan ve perakende teslimlerinde, %8 vergi oranı uygulanması uygun bulunmuştur.
b) Tevkifatın Kapsamı ve Oranı: 107 seri no.lu KDV Genel Tebliğinin (A/2) başlıklı bölümü ile, yukarıda belirtilen ürünlerin tesliminde, 01.2008 tarihinden itibaren (1/2) oranında katma değer vergisi tevkifatı uygulanması öngörülmüş, 108 seri no.lu KDV Genel Tebliğinin (B/1) başlıklı bölümü ile de, tevkifat kapsamına alınan bu mallardaki tevkifat oranı, 27.02.2008 tarihinden başlamak üzere %90 olarak belirlenmiştir.
Buna göre, kütlü ve elyaf pamuk, linter pamuk, pamuk lifi döküntüleri, natürel veya tops haldeki tiftik, yün ve yapağı ile Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 41.01 pozisyonundaki sığır ve atların, 41.02 pozisyonundaki koyun ve kuzuların (astragan veya karakul, persaniye, breitschwanz ve benzerleri, Hint, Çin, Moğolistan ve Tibet kuzuları hariç), 41.03 pozisyonundaki keçi ve oğlakların (Yemen, Moğolistan ve Tibet keçi ve oğlakları hariç) ham post ve derilerinin tesliminde;
– 05.01.2008-26.02.2008 tarihleri arasında (1/2) oranında,
– 27.02.2008 tarihinden itibaren de %90 oranında, alıcılar tarafından tevkifat uygulanarak sorumlu sıfatıyla beyan edilecektir. Tevkifat, gerçek usulde vergilendirilen katma değer vergisi mükelleflerinden yapılacak alışlarda uygulanacak ve yine gerçek usulde vergiye tabi alıcılar tarafından yapılacaktır. Buna göre, vergiden muaf çiftçilerden veya basit usulde vergilendirilen mükelleflerden yapılan alışlarda tevkifat uygulanmayacaktır.
Söz konusu ürünler, genellikle vergiden muaf küçük çitçilerden katma değer vergisi ödenmeden alındığından, yüksek tutarda ödenecek vergiyi barındırmaktadır. Vergi ödeme potansiyeli yüksek olan bu ürünlerin teslimlerinde tevkifat uygulaması getirilerek vergi kayıp ve kaçağının önlenmesi amaçlanmıştır.
Tevkifat kapsamına alınan bu ürünler için düzenlenecek faturanın aşağıdaki gibi olması gerekir.
Pamuk, yün veya deri bedeli…………………………………………..: 100.000,00
Hesaplanan KDV (%8)………………………………………………….: 8.000.00
Toplam…………………………………………………………………….: 108.000,00
Tevkif edilen KDV (%90) ……………………………………………..: 7.200,00
Tahsil edilecek Tutar…………………………………………………. ..: 100.800,00
Beyan edilecek KDV……………………………………………………..: 800.00
Büyük ve Küçükbaş Hayvan Etlerinin Teslimlerinde Uygulanacak KDV Tevkifatı:
a) Katma Değer Vergisi Oranı: KDV Kanunun maddesine ekli (I) sayılı listenin 4. sırasında yer alan ve toptan satışları %1, perakende satışları ise %8 vergi oranına tabi olan, büyük ve küçükbaş hayvanların etleri ve bağırsakları, 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile, 31.12.2007 tarihinden geçerli olmak üzere, (I) sayılı listeden çıkartılmıştır.
Bu ürünler, (II) sayılı listenin (A/1-b) sırasında yer aldığından, (8) toptan ve perakende satışlarında, 31.12.2007 tarihinden itibaren %8 oranında katma değer vergisi uygulanmaktadır. Ancak, büyük ve küçük baş hayvanların canlı olarak toptan teslimlerinde, önceden olduğu gibi (I) sayılı listenin 3. sırası kapsamında %1 oran uygulanmasına devam edilmektedir.
b) Tevkifatın Kapsamı ve Oranı: 108 seri no.lu KDV Genel Tebliğinin (B/2) başlıklı bölümü ile, büyük ve küçükbaş hayvanların etlerinin (sakatat ve bağırsakları dahil) teslimlerinde, 02.2008 tarihinden itibaren uygulanmak üzere (1/2) oranında katma değer vergisi tevkifatı uygulanması uygun bulunmuştur. Böylece, toptan ve perakende teslimlerinde %8 KDV oranı uygulanan büyük ve küçükbaş hayvanların etlerinin teslimlerinde hesaplanan verginin %4’nun alıcılar tarafından tevkif edilip beyan edilmesi gerekmektedir.
110 seri no.lu KDV Genel Tebliğinin (D) bölümü ile, yukarıda açıklanan 108 seri no.lu KDV Genel Tebliğinin (B/2) bölümü, 12.07.2008 tarihinden geçerli olmak üzere, “Büyük ve küçükbaş hayvanlarının etlerinin (sakatat ve bağırsakları dahil) gerçek usulde KDV mükellefleri ile 91 seri no.lu KDV Genel Tebliğinin (9) (A/2) başlıklı bölümünde sayılan kurum ve kuruluşlara teslimlerinde, 12.07.2008 tarihinde başlamak üzere (1/2) oranında tevkifat uygulaması öngörülmüştür.”şeklinde değiştirilmiştir.
Yapılan bu düzenlemeye göre;
– Gerçek usulde vergilendirilen KDV mükellefleri,
– Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler ve bunların teşkil ettikleri birlikler,
– Döner sermayeli kuruluşlar,
– Kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları,
– Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları,
– Üniversiteler (Vakıf üniversiteleri hariç),
– Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları,
– Bankalar ve özel finans kurumları,
– Kamı iktisadi teşebbüsleri (Kamu iktisadi kuruluşları, iktisadi devlet kuruluşları),
– Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar,
– Organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler borsaları dahil bütün borsalar,
– Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlara ait olan (tek başına yada birlikte) kurum, kuruluş ve işletmeler,
Büyük ve küçükbaş hayvan etlerinin (sakatat ve bağırsakları dahil) alış bedeli üzerinden, %8 oran üzerinden hesaplanacak katma değer vergisinin, (1/2) oranında, yani (%4) ünü tevkif edip sorumlu sıfatıyla beyan edip ödeyeceklerdir.
Tevkifatın Sınırı:
KDV Kanunun 17/1. maddesinde (10) sayılan kurum ve kuruluşların /tarımsal amaçlı kooperatifler hariç), sermayelerinin %51 veya daha fazlası kamuya ait işletmelerin ve özelleştirme kapsamındaki kuruluşların tevkifat kapsamına alınan pamuk, tiftik, yün ve yapağı ile ham post ve deri ve büyük ve küçükbaş hayvan etlerinin teslimlerinde tevkifat uygulanmayacaktır.
Diğer mükellefler tarafından yapılacak teslimlerde ise, faturada gösterilen işlem bedelinin hesaplanan katma değer vergisi ile birlikte, Vergi Usul Kanunun 232. maddesinde belirlenen fatura düzenleme sınırının altında (2008 yılı için 600 YTL) olması halinde tevkifat uygulanmayacaktır.
Buna göre,
– Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler, köyler ve bunların teşkil ettikleri birlikler,
– Üniversiteler,
– Döner sermayeli kuruluşlar,
– Kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları,
– Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları,
– Siyasi partiler ve sendikalar,
– Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları,
– Kamu menfaatine yararlı dernekler,
– Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar,
– Sermayelerinin %51 veya daha fazlası kamuya ait işletmeler,
– Özelleştirme kapsamındaki kuruluşların,
Belirtilen ürünlerin teslimlerinde tevkifat uygulanmayacaktır. Ayrıca, faturada gösterilen işlem bedelinin KDV ile birlikte 600,00 YTL nın altında olması halinde de tevkifat yapılmayacaktır.
Bildirim Zorunluluğu ve Müteselsil Sorumluluk:
Tevkifat kapsamına alınan pamuk, tiftik, yün ve yapağı ile ham post ve deri ve büyük ve küçükbaş hayvan etlerinin teslimlerinde bulunan satıcılar, tevkifat uygulanan satışları ile satış yaptıkları alıcılara ait bir listeyi, izleyen ayın 15. günün mesai saati bitimine kadar bağlı oldukları vergi dairesine vermek zorundadırlar. Buna göre, tevkifat uygulanan her satış faturası itibariyle;
– Faturanın tarih ve numarası,
– Tevkifat uygulanan malın cinsi, miktarı ve tutarı,
– Teslimin tabi olduğu KDV oranı, toplam hesaplanan KDV tutarı, alıcı tarafından tevkif edilen ve satıcı tarafından beyan edilecek KDV tutarları,
– Alıcının kimlik bilgileri ile bağlı olduğu vergi dairesi ve vergi kimlik numarasın,bir liste halinde düzenlenerek satıcı mükellefler tarafından doğruluğu imza ve kaşe tatbik edilmek suretiyle onaylanacak ve yukarıda belirtilen (İzleyen ayın 15. günün mesai saati bitimine kadar) süre içinde vergi dairesine verilmesi gerekir.
28.02.2008 tarihinde yayımlanan 2008/1 sıra no.lu KDV İç Genelgesi ile, satıcıların bağlı olduğu vergi dairelerine intikal eden bu bilgilerle ilgili olarak; pamuk, tiftik, yün ve yapağı ile ham post ve deri, büyük ve küçükbaş hayvan etlerini teslim eden satıcılardan kendilerine intikal eden bilgiler, satıcıların bağlı oldukları vergi dairelerince aynı ayın 20. günü mesai saati bitimine kadar alıcıların bağlı oldukları vergi dairelerine aktarılması, bilgilerin kendilerine aktarıldığı vergi dairelerince de alıcıların sorumlu sıfatıyla verginin beyan edilip edilmediğinin takip edilmesi gerektiği belirlenmiştir.
Belirtilen süre içinde bu listeyi vermeyen veya eksik veren satıcılar, alıcının tevkifat tutarını beyan etmemesi veya beyan etmekle birlikte vergi dairesine ödememesi halinde, Hazineye intikal etmeyen vergi tutarlarının ödenmesinden alıcılar ile birlikte müteselsil sorumlu olacaklardır. Belirtilen süre içinde, bildirimi veren satıcıların, alıcılar tarafından tevkif edilen verginin beyan edilmemesi veya beyan edilmekle birlikte ödenmemesinden sorumlu olmayacaklardır.
Yüklenilen ve İndirimi Yapılamayan Katma Değer Vergisinin İadesi:
Tevkifat kapsamındaki pamuk, tiftik, yün ve yapağı ile ham post ve deri ve büyük ve küçükbaş hayvan etlerinin tesliminde bulunan satıcıların, indirimle giderilemeyen katma değer vergisi iade hakları mevcut olup, iadesi gereken katma değer vergisi alacaklarının nakden veya mahsuben iadesinde, mal ihracatına ait iade uygulamasına ilişkin usul ve esaslar geçerli olacaktır.
Bilindiği gibi, katma değer vergisi uygulamasındaki nakden ve mahsuben iadelerin usul ve esasları, 84 seri no.lu KDV Genel Tebliğinde (11) düzenlenmiştir. Söz konusu Genel Tebliğin (I/1) başlıklı bölümünde yer alan düzenlemeye göre;
– Mahsup yoluyla iadeler,
– Maliye Bakanlığınca belirlenen sınırı aşmayan nakden iadeler,
– Yeminli Mali Müşavir tastik raporuna dayalı nakden iadelerin,
Gerekli belgelerin tamamlanmış olması şartıyla inceleme raporu ve teminat aranılmaksızın yerine getirilebilmektedir. İadenin Yeminli Mali Müşavir tastik raporu ile alınmak istenmesi halinde, ihracat istisnası için öngörülen limitler (12) geçerli olmaktadır. İnceleme ve teminat aranılmadan yapılacak nakden iade sınırı 4.000,00 YTL olarak belirlenmiştir.
Buna göre, pamuk, tiftik, yün ve yapağı ile ham post ve deri ve büyük ve küçükbaş hayvan etlerinin teslimlerinde uygulanan tevkifattan doğan iade alacaklarının, 4.000,00 YTL’ yı aşmayan nakden iadeler ile, mükelleflerin kendisinin, adi, kollektif ve komandit şirketlerde ortaklık payı ile orantılı olmak üzere ortakların (komandit şirketlerde sadece komandite ortakların) vergi borçlarına, ithalat sırasında uygulanan vergilere ve SSK prim borçlarına mahsubu, miktarına bakılmaksızın inceleme raporu ve teminat aranılmadan yerine getirilebilecektir.
İade talebinin bir dilekçe ile yapılması ve dilekçeye,
– Tevkifata tabi ürünlerin satış faturalarının dökümünü gösteren liste,
– İade talebinin yapıldığı döneme ilişkin indirilecek KDV listesinin eklenmesi gerekmektedir. Ayrıca, iade yapılabilmesi için alıcının yaptığı tevkifatla ilgili 2 No.lu KDV beyannamesini ilgili vergi dairesine vermiş olması zorunludur. Tevkif edilen verginin beyan edilmesi yeterli olup, ödenmiş olması şartı bulunmamaktadır.
Öte yandan, özel esaslar kapsamına (13) giren iade hakkı sahibi mükelleflerin, kendilerine ait vergi ve SSK.prim borçları için yapacakları mahsup talepleri genel esaslara göre yerine getirilmektedir.
Ayrıca, 84 seri no.lu KDV Genel Tebliğinin (III).bölümünde yer alan düzenlemeye göre, mal ve hizmet alım ve satımından doğan katma değer vergisinin hazineye intikal ettirilmediğinin tespiti halinde, hazineye intikal ettirilmeyen verginin ödenmesinden satıcı ile birlikte mal ve hizmet satın alanlar da müteselsilen sorumlu tutulmaktadırlar.
Ancak, 70 seri no.lu KDV Genel Tebliğine (14) göre, KDV Kanunun 9. maddesi gereğince, katma değer vergisini sorumlu sıfatıyla nakden veya mahsuben ödeyenlerin, bu işlemlerle ilgili olarak önceki safhalarda ortaya çıkan verginin Hazineye intikal ettirilmemiş olması nedeniyle müteselsil sorumluluk uygulaması ile muhatap tutulmamaktadırlar.
Buna göre, pamuk, tiftik, yün ve yapağı ile ham post ve deri ve büyük ve küçükbaş hayvan etlerinin teslimlerinde, teslimin gerçek olması ve katma değer vergisi sorumluluğu kapsamında işlem bedeli üzerinden hesaplanan vergiden belirlenen oranlarda tevkifat yapılarak 2 no.lu KDV beyannamesi ile beyan edilip ödenmiş olması halinde, verginin geriye kalanının satıcılar tarafından herhangi bir nedenle hazineye intikal ettirilmemesi nedeniyle ödenmemiş olmasından sorumlu tutulmayacaklardır.
Ayrıca, belirtilen ürünlerin teslimini yapan mükelleflerin, KDV Kanunun 29/2. maddesi hükmüne göre, indirimli oran uygulamasından dolayı iade hakları bulunmaktadır. Bilindiği gibi, mevcut düzenlemeye göre, indirimli orana tabi işlerden doğan katma değer vergisi alacakları, yılı içinde mahsubun, mümkün olmaması halinde ise izleyen yılda nakden veya mahsuben iade olarak talep edilebilmektedir. Ancak, iade talebinin en erken izleyen yılı ocak dönemine ait olup şubat ayı içinde, en geç kasım dönemine ait olup aralık ayı içinde verilecek KDV beyannameleri ile yapılması gerekir.
İndirimli oran uygulaması kapsamında iade alınmak istenmesi halinde, vergilendirme dönemleri itibariyle, 4.000,00 YTL’ yı aşmayan yılı içindeki mahsuben ve izleyen yıl içindeki 4.000,00 YTL’ yı aşmayan nakden veya mahsuben iade talepleri, inceleme raporu, teminat ve YMM tastik raporu aranılmadan yerine getirilebilmektedir. İade talebinin 4.000,00 YTL’ yı aşması halinde, aşan kısmın nakden veya mahsuben iadesi için vergi inceleme raporu veya YMM tastik raporu ibraz edilmesi gerekmektedir. İade talepleri, bu raporların ibraz edildiği tarihte geçerlik kazanmaktadır. İadenin teminat karşılığında alınmak istenmesi halinde, belgelerin tamamlanmasından sonra nakden veya mahsuben iade talepleri yerine getirilecek, teminat vergi inceleme raporu veya YMM tastik raporu ile çözülecektir. (15)
III- SONUÇ:
Önceki bölümlerde açıklandığı üzere, toptan teslimleri %1, perakende teslimleri %18 katma değer vergisi oranına tabi olan, pamuk, tiftik, yün ve yapağı ile ham post ve derilerin, 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile, 31.12.2007 tarihinden geçerli olmak üzere, toptan ve perakende teslimlerinde, %8 vergi oranı uygulanması öngörülmüştür. Ayrıca, söz konusu ürünlerin teslimlerinde 05.01.2008 tarihinden itibaren (1/2) oranında tevkifat uygulanması uygun bulunmuş, 27.02.2008 tarihinden başlamak üzere de tevkifat oranı %90 olarak belirlenmiştir.
Toptan teslimleri %1, perakende teslimleri ise %8 vergi oranına tabi olan, büyük ve küçükbaş hayvanların etleri ve bağırsakları, mezkur Bakanlar Kurulu Kararı ile, 31.12.2007 tarihinden geçerli olmak üzere, (I) sayılı listeden çıkartılarak toptan ve perakende satışlarında bu tarihten itibaren %8 oranında katma değer vergisi uygulanır hale gelmiştir. Söz konusu ürünlerin teslimlerinde, 27.02.2008 tarihinden itibaren (1/2) oranında katma değer vergisi tevkifatı uygulanması uygun görülmüştür.
Tevkifat, gerçek usulde KDV mükellefleri ile 91 seri no.lu KDV Genel Tebliğinin (A/2) başlıklı bölümünde sayılan ve önceki bölümde açıklanan kurum ve kuruluşlara yapılacak teslimlerde uygulanacaktır. Ancak, KDV Kanunun 17/1. maddesinde sayılan kurum ve kuruluşların (Tarımsal amaçlı kooperatifler hariç), sermayelerinin %51 veya daha fazlası kamuya ait işletmelerin ve özelleştirme kapsamındaki kuruluşların teslimlerinde uygulanmayacaktır.
Diğer mükellefler tarafından yapılacak teslimlerde ise, faturada gösterilen işlem bedelinin hesaplanan KDV ile birlikte, Vergi Usul Kanunun 232. maddesinde belirlenen fatura düzenleme sınırının altında (2008 yılı için 600 YTL) olması halinde tevkifat uygulanmayacaktır.
Tevkifat kapsamına alınan pamuk, tiftik, yün ve yapağı ile ham post ve deri ve büyük ve küçükbaş hayvan etlerinin teslimlerinde bulunan satıcıların, tevkifat uygulamasından doğan katma değer vergisi alacaklarının iadesinde, mal ihracında iade uygulamasına ilişkin usul ve esaslar geçerli olacaktır.
İade talebinin bir dilekçe ile yapılması ve dilekçeye,
– Tevkifata tabi ürünlerin satış faturalarının dökümünü gösteren liste,
– İade talebinin yapıldığı döneme ilişkin indirilecek KDV listesinin eklenmesi gerekmektedir. Ayrıca, iade yapılabilmesi için alıcının yaptığı tevkifatla ilgili 2 No.lu KDV beyannamesini ilgili vergi dairesine vermiş olması zorunludur. Tevkif edilen verginin beyan edilmesi yeterli olup ödenmiş olması şartı aranmamıştır.
Buna göre, belirtilen ürünlerin teslimlerinde uygulanan tevkifattan doğan iade alacaklarının, 4.000,00 YTL’ yı aşmayan nakden iadeler ile, mükelleflerin kendisinin, adi, kollektif ve komandit şirketlerde ortaklık payı ile orantılı olmak üzere ortakların (komandit şirketlerde sadece komandite ortakların) vergi borçlarına, ithalat sırasında uygulanan vergilere ve SSK prim borçlarına mahsubu, miktarına bakılmaksızın inceleme raporu ve teminat aranılmadan yerine getirilebilecektir.
Bilindiği gibi, KDV Kanunun 9. maddesi gereğince, katma değer vergisini sorumlu sıfatıyla nakden veya mahsuben ödeyenlerin, bu işlemlerle ilgili olarak önceki safhalarda ortaya çıkan verginin Hazineye intikal etmemiş olması nedeniyle müteselsil sorumluluk uygulaması ile muhatap tutulmamaktadırlar.
Buna göre, pamuk, tiftik, yün ve yapağı ile ham post ve deri ve büyük ve küçükbaş hayvan etlerinin teslimlerinde, teslimin gerçek olması ve katma değer vergisi sorumluluğu kapsamında işlem bedeli üzerinden hesaplanan vergiden belirlenen oranlarda tevkifat yapılarak 2 no.lu KDV beyannamesi ile beyan edilip ödenmiş olması halinde, verginin geriye kalanının satıcılar tarafından herhangi bir nedenle hazineye intikal ettirilmemesi nedeniyle ödenmemiş olmasından sorumlu tutulmayacaklardır.
Ayrıca, belirtilen ürünlerin teslimini yapan mükelleflerin, KDV Kanunun 29/2. maddesi hükmü gereğince, indirimli oran uygulamasından dolayı iade hakları bulunmaktadır.
DİPNOTLAR:
(1) 02.11.1984 tarih ve 18563 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanmıştır.
(2) 30.12.2007 tarih ve 26742 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanmıştır.
(3) 30.07.2002 tarih ve 24831 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanmıştır.
(4) 04.01.2008 tarih ve 26746 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanmıştır.
(5) 11.07.2008 tarih ve 26933 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanmıştır.
(6) 26.02.2008 tarih ve 26799 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanmıştır.
(7)10.01.1961 tarih ve 10703 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan VUK’ nun 8.maddesinde Vergi sorumlusu, verginin ödenmesi bakımından alacaklı vergi dairesine karşı muhatap olan kişi olarak tanımlanmıştır
(8) (II) sayılı listenin (A/1-b) sırasında, TGTC’ nin 2 No.lu fasılında, Etler ve Yenilen Sakatat tanımlanmış olup, büyük ve küçükbaş hayvanların etleri, sakatat ve bağırsakları bu fasıl kapsamındadır.
(9) 28.02.2004 tarih ve 25387 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanmıştır.
(10) KDV Kanunun 17/1. maddesinde “Kültür ve eğitim amacı taşıyan istisnalar” düzenlenmiş olup, mezkur maddede sayılan kurum ve kuruluşların;
a) İlim, fen ve güzel sanatları, tarımı yaymak ıslah ve teşvik etmek amacıyla yaptıkları teslim ve hizmetler,
b) Tiyatro, konser salonu, kütüphane, sergi, okuma ve konferans salonları ile spor tesisleri işletmek veya yönetmek suretiyle ifa ettikleri kültür ve eğitim faaliyetlerine ilişkin teslim ve hizmetler katma değer vergisinden istisna edilmiştir.
(11) 230.11.2001tarih ve 24592 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanmıştır.
(12) 37 seri no.lu YMM Genel tebliğine göre, mal ihracatından doğan iadelerde, süresinde yapılmış tam tastik sözleşmesi bulunmayan mükelleflerde, 2008 yılı için bu üst sınır 257.000,00 YTL olup, süresinde yapılmış tam tastik sözleşmesi bulunan mükelleflerde üst sınır yoktur.
(13) Katma değer vergisi iadelerinde özel esaslar, sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge (SMİYB) düzenleme veya kullanma fiili ile doğrudan veya dolaylı olarak ilgisi bulunan mükelleflerin nakden veya mahsuben iade taleplerinde uygulanan esaslardır. özel esaslara tabi mükelleflerin nakden veya mahsuben iade talepleri, yükseltilmiş oranda teminat veya münhasıran vergi inceleme raporu ile yerine getirilmekte olup, bu kapsamdaki mükelleflerin YMM Raporu ile iade almaları mümkün değildir. Ancak, özel esaslar kapsamındaki mükelleflerin bir kısım borçlarına mahsup talepleri, genel esaslara göre yerine getirilmektedir.
(14) 10.09.1998 tarih ve 23459 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanmıştır.
(15) İndirimli oran uygulamasından doğan iadelerin usul ve esasları, muhtelif tarihlerde yayımlanan 74, 76, 85, 92, 99, 101, 105 ve 106 seri no.lu KDV Genel Tebliğleri ile 15 ve 27 sıra no.lu KDV Sirkülerinde açıklanmıştır.
KAYNAKÇA:
KDV.Kanun Metni
KDV Genel Tebliğleri ve Sirküleri
KDV Yorum ve Açıklamaları:Mehmet Maç