29 Aralık 2008 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 27095
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından:
MADDE 1 – Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar ile Başbakanlık Hazine Müsteşarlığının 2008-32/34 Sayılı Tebliğine İlişkin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının I/M Sayılı Genelgesi’nin 33 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 33 – Kredi Mektuplu Döviz Tevdiat ve Süper Döviz Hesapları; Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca geliştirilen sisteme göre işleyen, yurt dışında ikamet eden, oturma veya çalışma izni ya da hakkı bulunan ya Türkiye Cumhuriyeti Pasaportu ya da Türkiye Cumhuriyeti Nüfus Cüzdanı olmak üzere geçerli Türkiye Cumhuriyeti kimliğine sahip Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşları veya 5203 Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge’ye (Belge) sahip gerçek kişiler tarafından Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdinde, belirlenmiş dövizler üzerinden açılan döviz mevduat hesaplarıdır.
Açılan bu hesaplar karşılığında, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca hesap sahipleri adına “Kredi Mektubu” veya “Süper Döviz Hesabı Cüzdanı” düzenlenir.
Kredi Mektubu, Kredi Mektuplu Döviz Tevdiat Hesabı açılması karşılığında düzenlenen, hesabında kayıtlı olan miktardaki dövizin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından ilgilisine ödenebilmesini sağlayan bir belgedir.
Süper Döviz Hesabı Cüzdanı, Süper Döviz Hesabı açılması karşılığında düzenlenen, hesabında kayıtlı miktardaki dövizin, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından ilgilisine ödenebilmesini sağlayan hesap cüzdanıdır.
Kredi Mektuplu Döviz Tevdiat ve Süper Döviz Hesaplarının her biri ayrı ve bağımsız olarak işleme tabi tutulur.
Bu hesaplar ve Kredi Mektupları ile Süper Döviz Hesabı Cüzdanları herhangi bir şekilde teminat olarak kullanılamaz ve bunlardan doğan alacak üçüncü şahıslara devir veya temlik edilemez.”
MADDE 2 – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının I/M Sayılı Genelgesi’nin 35 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 35 – Yurda kesin dönüş yapan kişiler, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdinde mevcut Kredi Mektuplu Döviz Tevdiat ve Süper Döviz Hesaplarını yürürlükteki Genelge çerçevesinde devam ettirebilirler.”
MADDE 3 – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının I/M Sayılı Genelgesi’nin 36 ncı maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Hesap Açılması
MADDE 36 – Kredi Mektuplu Döviz Tevdiat ve Süper Döviz Hesapları açtırmak için Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Şubelerine para yatırılabilir veya bankalar aracılığıyla transfer yapılabilir.
Hesabın valörü yani vade başlangıç tarihi paranın Türkiye’de Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Şubelerine yatırıldığı tarihtir. Bankalar aracılığıyla gönderilen transferler karşılığında açılan hesapların valörü ise, transfer tutarının Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının muhabir banka hesaplarına alacak kaydedildiği tarihtir.
18 yaşından küçükler ile turistik, ticari veya sair amaçla yurt dışına seyahat edenler adına hesap açılamaz.”
MADDE 4 – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının I/M Sayılı Genelgesi’nin 37 nci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Kredi Mektuplu Döviz Tevdiat ve Süper Döviz Hesabı Açılabilen Döviz Cinsleri ve Asgari Tutarları
MADDE 37 – Kredi Mektuplu Döviz Tevdiat ve Süper Döviz Hesabı açılabilen döviz cinsleri ve asgari tutarları Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Yönetim Komitesi tarafından belirlenir.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Yönetim Komitesi tarafından belirlenen tutarların altında yatırılan dövizler için hesap açılmaz ve dövizler ilgilisine iade edilir.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca alım-satım konusu yapılan diğer bir konvertibl döviz gönderildiği ya da efektif ibraz edildiğinde, valöre esas olan gündeki cari kurlar üzerinden alım-satım yapılarak, ilgililerin talep ettiği hesap açılabilen döviz cinsine dönüştürülmek suretiyle döviz hesabı açılabilir.”
MADDE 5 – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının I/M Sayılı Genelgesi’nin 39 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 39 – Kredi Mektuplu Döviz Tevdiat ve Süper Döviz Hesaplarının vadeleri ve uygulanacak faiz oranları Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Yönetim Komitesi tarafından belirlenir. Vade bitim tarihinde hesaplara vade başlangıç tarihinde yürürlükte olan oranlarda faiz tahakkuk ettirilir.
Hesabın vadesi, hesabın başlangıç tarihinde belirlenmiş dönemin sonundaki aynı ay ve günde biter.
Hesap sahibinin aksine bir talimatı olmadıkça, kapatılmayan hesapların vadesi, yenilenme tarihinde geçerli faiz oranları uygulanmak suretiyle kendiliğinden uzar.
Kredi Mektuplu Döviz Tevdiat ve Süper Döviz Hesaplarına tahakkuk ettirilen faiz anaparaya ilave edilir ve faiz tutarı ile yeni hesap bakiyesi ilgiliye bir yazı ile bildirilir.
Kredi Mektuplu Döviz Tevdiat ve Süper Döviz Hesaplarına tahakkuk ettirilecek faizlerden vergi ve benzeri yasal kesintiler yapılır.”
MADDE 6 – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının I/M Sayılı Genelgesi’nin 41 inci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Hesaplardan Para Çekilmesi
MADDE 41-
(1) Hesap Sahibi Tarafından Para Çekilmesi:
Hesap sahipleri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına müracaat ederek Kredi Mektuplu Döviz Tevdiat ve Süper Döviz Hesaplarından para çekebilir veya bir bankadaki hesaba transfer talebinde bulunabilirler.
Kredi Mektuplu Döviz Tevdiat veya Süper Döviz Hesaplarından para çekmek üzere şahsen başvuran hesap sahiplerince Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca istenecek Kredi Mektubu ya da Süper Döviz Hesabı Cüzdanı aslı ile geçerli Kimlik ya da Belgenin ibrazı şarttır.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına bizzat başvurma imkanı bulunmayan hesap sahiplerinin başka bir bankada bulunan hesaba transfer taleplerinin yerine getirilebilmesi için istenen belgelerin ve talebi belirtir imzalı bir yazının Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına gönderilmesi gerekir. Transferi istenen miktarın Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İdare Merkezince belirlenecek tutarı aşması halinde imzalı yazının ve diğer belgelerin, yurt dışında Türkiye Cumhuriyeti Konsoloslukları, yurt içinde Noterlerce onaylanması gerekir.
(2) Üçüncü Şahsa Yapılacak Ödemeler:
Kredi Mektuplu Döviz Tevdiat ya da Süper Döviz Hesabından, üçüncü şahsa ödeme yapılabilmesi için hesap sahibinin yurt dışında Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluklarında, yurt içinde Noterler nezdinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İdare Merkezi tarafından belirlenmiş şartları haiz bir vekaletname düzenletmesi gerekir.
Üçüncü şahsa, bu vekaletname ve Kredi Mektubu ya da Süper Döviz Hesabı Cüzdanı asıllarını ibraz etmesi koşuluyla ödeme yapılabilir.
(3) Vade Bitiminden Önce Para Çekilmesi:
Hesaplardan vade bitim tarihinden önce çekim yapılması halinde, çekilen tutara veya hesapta kalan tutara uygulanacak faiz oranları Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Yönetim Komitesi tarafından belirlenir.
Bu tür kısmi çekimler sonrasında bakiyesi asgari tutarların altına düşen hesaplar kapatılır.”
MADDE 7 – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının I/M Sayılı Genelgesi’nin 42 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 42 – Hesaptaki meblağa, ödemenin yapıldığı tarihe kadar, Genelgenin 39. maddesi ve 41. maddenin (3) numaralı fıkrasında belirtilen hükümler çerçevesinde faiz verilir. Ödeme için, mirasçılar veya kanuni ya da akdi temsilcilerinin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına başvurmaları gerekir.”
MADDE 8 – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının I/M Sayılı Genelgesi’nin 43 üncü maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Kredi Mektubunun ya da Süper Döviz Hesabı Cüzdanının Kaybedilmesi veya Çalınması Halinde Yapılacak İşlemler
MADDE 43 – Kredi Mektubu, Süper Döviz Hesabı Cüzdanı veya Türkiye Cumhuriyeti Kimliği ya da Belgenin kaybedilmesi veya çalınması halinde, gerekli önlemlerin süratle alınabilmesi için durumun derhal Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına bildirilmesi ve 15 gün içerisinde hesap sahibinin şahsen veya Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca istenen belgelerin ekleneceği bir yazı ile başvuruda bulunması gerekir. Başvurunun bu sürede Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına ulaşmaması halinde başlatılan kayıp işlemi durdurulur.
Kredi Mektubunun ya da Süper Döviz Hesabı Cüzdanının çalınması, kaybedilmesi ve bu durumun geç bildirilmesinden veya bu belgelerin herhangi bir suretle üçüncü şahıslara verilmesi ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının kusuru dışında doğabilecek zararlardan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası sorumlu tutulamaz.”
MADDE 9 – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının I/M Sayılı Genelgesi’nin 44 üncü maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Kredi Mektuplu Döviz Tevdiat ve Süper Döviz Hesaplarına İlişkin Diğer Hükümler
MADDE 44 – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İdare Merkezi hesaplardan bir defada yapılabilecek nakit ödemelere limit koyabilir.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İdare Merkezi vekile ödenebilecek miktarı sınırlayabilir.
Kredi Mektuplu Döviz Tevdiat ve Süper Döviz Hesaplarından yapılacak para çekme veya transfer işlemleri sonucu doğacak masraflar, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca karşılanır.
Kredi Mektuplu Döviz Tevdiat ve Süper Döviz Hesaplarından yapılan transfer işlemlerinde hesap sahibi tarafından verilen eksik ya da yanlış bilgi sonucu doğabilecek muhabir masraf ve komisyonları hesap sahibince karşılanır.
Hesap sahiplerine ait Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası kayıtlarındaki adres, Türkiye Cumhuriyeti Pasaportu, Türkiye Cumhuriyeti Nüfus Cüzdanı ya da Belgeye ilişkin bilgilerin değişmesi halinde mutlaka ve en kısa sürede durumu tevsik eden belgelerin ekli olduğu bir yazıyla Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına bildirilmesi gerekir. Adres değişikliğinin bildirilmemesi halinde, mevcut adrese yapılacak bildirimler geçerli sayılır.
Kredi Mektuplu Döviz Tevdiat ve Süper Döviz Hesaplarıyla ilgili tereddütlerde, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası kayıtları ve belgeleri geçerlidir.
Kredi Mektuplu Döviz Tevdiat ve Süper Döviz Hesaplarıyla ilgili uygulamalardan doğacak her türlü ihtilafta Türk Hukuku ve Türkiye Cumhuriyeti Ankara Mahkemeleri ve İcra Daireleri yetkilidir.
Hesap sahiplerinin şahsıyla ilgili olarak Türkiye Cumhuriyeti Mahkemeleri dışında alınmış bir karar veya ilam, Türk Mahkemeleri tarafından tenfizi sağlanmadıkça Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca işleme alınmaz.”
MADDE 10 – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının I/M Sayılı Genelgesi’nin 34 üncü, 38 inci ve 40 ıncı maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 11 – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının I/M Sayılı Genelgesi’ne aşağıdaki Geçici Madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 18 – Geçerli Türkiye Cumhuriyeti Kimliği ya da Belge hamili karı ve koca adına “Ve” ya da “Veya”lı olarak 1/1/2009 tarihinden önce açılmış Müşterek Hesaplar arasındaki dönüştürme talepleri yerine getirilmez ve yeni müşterek hesap açılmaz. Söz konusu müşterek hesaplar, hesap sahiplerinin aksine bir talimatı olmadığı sürece aynı şekilde devam eder.”
MADDE 12 – Bu Genelge yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 13 – Bu Genelge hükümlerini Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı yürütür.