Cenaze ve Emzirme Yardımı
Cumhur Sinan ÖZDEMİR
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
İş Müfettişi
csnozdemir@gmail.com
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 16.maddesi gereği; Analık sigortasından sigortalı kadına veya sigortalı olmayan karısının doğum yapması nedeniyle sigortalı erkeğe, Kanunun 4/a (eski SSK ) ve 4/b (eski Bağ-Kur) kapsamındaki sigortalılardan; kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan kadına ya da gelir veya aylık alan erkeğin sigortalı olmayan eşine, her çocuk için yaşaması şartıyla doğum tarihinde geçerli olan ve Sosyal Güvenlik Kurumu Yönetim Kurulunca belirlenip Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından onaylanan tarife üzerinden emzirme ödeneği verilir. Bu rakam 2009 yılı için 70 TL olarak belirlenmiştir. (2017 Yılı İçin 132.TL)
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 37.maddesi gereği; İş kazası veya meslek hastalığı sonucu veya sürekli iş göremezlik geliri, malûllük, vazife malûllüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken veya kendisi için en az 360 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş olup da ölen sigortalının hak sahiplerine, Sosyal Güvenlik Kurumu Yönetim Kurulunca belirlenip Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından onaylanan tarife üzerinden cenaze ödeneği ödenir. Cenaze ödeneği, sırasıyla sigortalının eşine, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana babasına, o da yoksa kardeşlerine verilir. Bu rakam 2009 yılı için 289 TL olarak belirlenmiştir. (2017 Yılı İçin 530.TL)
Uygulamaya Yönelik Açıklama:
A- Emzirme Ödeneği
1- Emzirme ödeneği uygulamada süt parası olarak da adlandırılır.
2- Emzirme ödeneği kısa vadeli sigorta kollarından analık sigortasından sağlanan haklardandır.
3- Emzirme ödeneği sigortalı kadın veya sigortalı erkek işçinin sigortalı olmayan eşinin doğum yapması halinde ödenir.
4- Emzirme ödeneği sigortalı kadın veya sigortalı erkek işçinin sigortalı olmayan eşine her çocuk ve çocuğun yaşaması şartıyla ödenir.
5- Sigortalı kadına veya sigortalı olmayan eşinin doğum yapması nedeniyle sigortalı erkeğe emzirme ödeneği verilebilmesi için, 4/a (eski SSK) kapsamında olanlar için doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olması, 4/a (eski Bağ-Kur) kapsamında olanlar için doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi yatırılmış ve genel sağlık sigortası primi dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şarttır.
6- Emzirme ödeneğine hak kazanan sigortalılardan sigortalılığı sona erenlerin, sona eriş tarihinden başlamak üzere 300 gün içinde çocukları doğarsa, sigortalı kadın veya eşi analık sigortası haklarından yararlanacak sigortalı erkek, doğum tarihinden önceki 15 ay içinde en az 120 gün prim ödenmiş olması şartıyla emzirme ödeneğinden yararlandırılır.
B- Cenaze Ödeneği
1- Cenaze ödeneği kısa vadeli sigorta kollarından iş kazası veya meslek hastalığı ile uzun vadeli sigorta kollarından ölüm sigortasından sağlanır.
2- Cenaze ödeneğinden; iş kazası veya meslek hastalığı sonucu veya sürekli iş göremezlik geliri, malûllük, vazife malûllüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken veya kendisi için en az 360 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş olan olup da ölen sigortalının hak sahipleri yararlanır.
3- Cenaze ödeneği için ölüm tarihinde sigortalı olma şartı aranmamaktadır ancak en az 360 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş olması şarttır.
4- Cenaze ödeneği, sırasıyla sigortalının eşine, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana babasına, o da yoksa kardeşlerine verilir.
5- Sigortalının cenazesinin gerçek veya tüzel kişiler tarafından kaldırılması durumunda, 2009 yılı için 289 TL tutarı geçmemek üzere belgelere dayanan masraflar, masrafı yapan gerçek veya tüzel kişilere ödenir. (2017 Yılı İçin 530.TL)
6- Emeklinin/sigortalının kendisinin ölümü halinde cenaze ödeneği ödendiğinden, dul aylığı alan eşlerin ölümü halinde cenaze ödeneği ödenmez.
7- 4/c (eski Emekli Sandığı) kapsamında sigortalı sayılanlardan ölenlerin hak sahiplerine kendi kurumları tarafından ilgili mevzuat gereği ölüm yardımı hariç olmak üzere cenaze gideri, cenaze nakil gideri ödeneği veya bu mahiyette bir ödemenin yapılması halinde Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından cenaze ödeneği verilmez. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun yürürlükte olan 210.maddesi gereği; devlet memurlarının ölümü halinde cenaze giderleri (cenazenin başka yere nakli dahil) kurumlarınca ödenecektir.
Sonuç:
5510 sayılı Kanun gereği 2017 Ocak ayından geçerli olmak üzere Sosyal Güvenlik Kurumu Yönetim Kurulunca belirlenen tarife Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından onaylanmıştır. Emzirme ödeneği 132 TL, cenaze ödeneği ise 530 TL’dir.