Devreden Yatırım İndirimi İstisnası
Hakan KIVANÇ
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Yıldız Teknik Üniversitesi Öğretim görevlisi
h.hakankivanc@gmail.comEmre POYRAZ
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
emrepoyrazz@gmail.com
DEVREDEN YATIRIM İNDİRİMİ İSTİSNASI BULUNAN MÜKELLEFLER GEÇİCİ VERGİ DÖNEMLERİNDE NE YAPMALI?
Gelir Vergisi Kanunu’nun “Ticari ve Zirai Kazançlarda Yatırım İndirimi İstisnası” başlıklı mülga 19. maddesinde yer alan yatırım indirimi müessesesi getiriliş amacına hizmet etmediği, mükelleflerin vergi ödememek için gereksiz yatırım kararları aldığı ve bunun da kaynak israfına neden olduğu gerekçesiyle, 08.04.2006 tarihinde Resmi gazetede yayımlanan 5479 sayılı Kanun’un 2. maddesi ile 01.01.2006 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır.
Devreden Yatırım İndirimi İstisnası Hakları
Mükelleflerin yararlanamadığı yatırım indirimi istisnası tutarları ve devam eden yatırım harcamaları ile ilgili istisna uygulamasına ilişkin geçiş hükümlerini düzenlemek amacıyla GVK’na Geçici 69. madde ilave edilmiştir. Yatırım indirimi istisnasından yararlanma hakkı GVK’nun Geçici 69. maddesi ile 2006, 2007 ve 2008 yılları kazançlarıyla sınırlandırmıştır.
Söz konusu yıllara ilişkin olarak beyan edilen kazançlardan indirilemeyen yatırım indirimi istisnası tutarının kalması halinde, kalan tutarın 2008 yılından sonraki yılların kazançlarından indirilmesi, geçici 69. maddenin mevcut hükmü uyarınca mümkün olmayacaktır.
Mevcut yasal düzenlemeler altında; mükelleflerin devreden yatırım indirimi istisnası tutarlarını kullanma hakları korunmamakta, bu tutarların kullanımı süre ile (2008 yılı kazançları) sınırlandırılmaktadır.
Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 69. maddesi ile yapılan bu sınırlandırmanın, kazanılmış hakların korunması ve hukuki güvenlik ilkeleri açısından Anayasa’ya aykırılık teşkil ettiği iddiası ile ana muhalefet partisi tarafından Anayasa Mahkemesi’ne başvurularak, mahkemeden geçici 69. maddenin birinci fıkrasının sonunda yer alan “…..sadece 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ait…” ibaresinin iptali talep edilmiştir.
Hak Sahibi Mükelleflerin Geçici Vergi Beyanlarında Yapması Gerekenler
2009 yılının ilk üç aylık dönemi kazançlarına ilişkin olarak mükellefler tarafından Mayıs ayında verilecek I. dönem geçici vergi beyannamelerinde, 2008 yılından devreden yatırım indirimi istisnası tutarları kullanılamayacaktır.
Devreden yatırım indirimi bulunan mükellefler, bir taraftan mali kriz karşısında ayakta durmaya çalışırken, diğer taraftan indirim hakkı kayıpları dolayısıyla oluşacak vergi yükü nedeni ile zor durumda kalabileceklerdir. Bu noktada ilgili kesimin mağduriyetlerinin giderilmesi ancak, Anayasa Mahkemesi’nin vereceği bir iptal kararı ile gerçekleşebilecektir.
Bu bağlamda, kuvvetle muhtemel olarak, Anayasa Mahkemesi’nden mükellefler lehine çıkacak bir iptal kararı, özellikle yargı yoluna giden mükelleflerin açısından (davanın kazanılması ve ödenen verginin iade alınabilmesi açısından) çok faydalı olacaktır.
Bu nedenle hak sahibi mükelleflerin, 2009 yılı I. dönem geçici vergi beyannamesinden başlayarak tüm geçici vergi (kurumlar vergisi dâhil) beyannamelerini ihtirazi kayıtla beyan etmelerini ve tahakkuku takip eden yasal süre içerisinde yargı yoluna başvurmalarını tavsiye ediyoruz.
KAYNAKLAR
– 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu
– H.Hakan Kıvanç, Emre Poyraz, “2009 Yılında Ortadan Kalkacak Olan Yatırım İndirimlerinin Mükellefler Açısından Doğuracağı Sonuçlar”, Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Sayı: 61, Ocak – 2009