İşyerine Sarhoş Gelme İşyerinde İçki İçme
Cumhur Sinan ÖZDEMİR
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
İş Müfettişi
csnozdemir@gmail.com
Okuyucular gönderdikleri e-maillerde işyerinde alkol alan veya işyerine alkollü gelen işçi hakkında ne gibi işlem yapılabileceği sorusunu yöneltmişlerdir.
İşverenin işçiyi tazminatsız işten çıkarmasına yönelik hükümler 4857 sayılı İş Kanunu’nun, 25/II.maddesinde sayılmıştır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun, 25/II.maddesi(Ahlak ve İyi Niyet Kurallarına Uymayan Haller ve Benzerleri)
a) İş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek, yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması.
b) İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesi veya davranışlarda bulunması, yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnadlarda bulunması.
c) İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması.
d) İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması veya 84 üncü maddeye aykırı hareket etmesi.
e) İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması.
f) İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi.
g) İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi.
h) İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi.
i) İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması.
Kanun hükmünde açıkça “işyerinde alkol alan veya işyerine alkollü gelen işçi ” ile ilgili bir düzenleme yer almamış ancak (d) fıkrasında “…84 üncü maddeye aykırı hareket etmesi” belirtilmiştir.
İş Kanunun 84.maddesi (İçki Veya Uyuşturucu Madde Kullanma Yasağı)
“İşyerine sarhoş veya uyuşturucu madde almış olarak gelmek ve işyerinde alkollü içki veya uyuşturucu madde kullanmak yasaktır.
İşveren; işyeri eklentilerinden sayılan kısımlarda, ne gibi hallerde, hangi zamanda ve hangi şartlarla alkollü içki içilebileceğini belirleme yetkisine sahiptir.
Alkollü içki kullanma yasağı;
a) Alkollü içki yapılan işyerlerinde çalışan ve işin gereği olarak üretileni denetlemekle görevlendirilen,
b) Kapalı kaplarda veya açık olarak alkollü içki satılan veya içilen işyerlerinde işin gereği alkollü içki içmek zorunda olan,
c) İşinin niteliği gereği müşterilerle birlikte alkollü içki içmek zorunda olan,
İşçiler için uygulanmaz”.
İşyerinde Alkol Alan veya İşyerine Alkollü Gelen İşçinin İş Sözleşmesinin Feshi
İş Kanunu hükmü gereği işyerine sarhoş olarak gelmek ve işyerinde alkollü içki kullanmak yasaktır. İş Kanunu’nun, 25/II-d bendi gereği İş Kanunu’nun, 84.maddesine göre işveren işyerine alkollü gelen veya işyerinde alkol alan işçiyi tazminatsız işten çıkarabilir.
Sonuç
İş Kanunu çok açık bir hükümle işyerine sarhoş olarak gelmeyi ve işyerinde alkollü içki kullanmayı yasaklamıştır.
İşveren, işyerine sarhoş olarak gelen veya işyerinde alkollü içki kullanan işçiyi İş Kanunu’nun, 25/II-d bendi gereği bu durumu belgelemek şartıyla tazminatsız işten çıkarabilir.
İşveren, işçinin alkollü olduğunu doktor raporu, işçinin veya müşterilerin yazılı beyanı ile de belgeleyebilir. Sadece işyerinde çalışan işçilerin beyanı işçinin itirazı halinde yeterli olmayabilir.
İşveren, iş sözleşmesini fesih yetkisini bu olayı öğrendiği tarihten itibaren 6 işgünü içinde kullanmak zorundadır.