31 Aralık 2009 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 27449 (4. Mükerrer)
Türkiye Muhasebe Standartları Kurulundan:
MADDE 1 – 3/5/2009 tarih ve 27217 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 146 Sıra no’lu Türkiye Finansal Raporlama Standartlarının İlk Uygulamasına İlişkin Türkiye Finansal Raporlama Standardı (TFRS 1) Hakkında Tebliğin ekinde yer alan “TFRS 1 Türkiye Finansal Raporlama Standartlarının İlk Uygulaması” Standardının 31 inci Paragrafından sonra gelmek üzere, aşağıda yer alan başlık ve 31A Paragrafı eklenmiştir.
“Petrol ve gaz varlıkları için tahmini maliyetin kullanımı
31A. Petrol ve gaz varlıkları için D8A(b) Paragrafında belirtilen muafiyetin kullanılması durumunda, anılan husus ve TFRS’lere geçmeden önceki muhasebe ilkelerine göre belirlenmiş defter değerlerinin maliyet merkezlerine dağıtılmasında kullanılan esas açıklanır.”
MADDE 2 – Aynı Standardın 39 uncu Paragrafından sonra gelmek üzere, aşağıda yer alan 39A Paragrafı eklenmiştir.
“39A. Bu Standardın 31A Paragrafı, D1 Paragrafının (c), (d) ve (l) bentlerinde yapılan değişiklikler ile D8A, D9A ve D21A Paragrafları 31/12/2009 tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerinde uygulanır. Erken uygulamaya izin verilmektedir. Bu durumda, anılan husus dipnotlarda açıklanır.”
MADDE 3 – Aynı Standardın D Ekinin D1 Paragrafında yer alan (c), (d) ve (l) bentleri aşağıda yer alan şekilde değiştirilmiştir.
“(c) Tahmini maliyet (D5-D8A Paragrafları),
(d) Kiralama işlemleri (D9 ve D9A Paragrafları),
(l) Maddi duran varlıklar içerisinde yer alan hizmetten çekmeye (yedeğe çekme) ilişkin hükümler (D21 ve D21A Paragrafları),”
MADDE 4 – Aynı Standardın D Ekinin D4 Paragrafından sonra gelen “Tahmini maliyet olarak gerçeğe uygun değerin veya yeniden değerleme neticesinde ortaya çıkan tutarın kullanılması” başlığı “Tahmini maliyet” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 5 – Aynı Standardın D Ekinin D8 Paragrafından sonra gelmek üzere, aşağıda yer alan D8A Paragrafı eklenmiştir.
“D8A. Bazı yerel muhasebe düzenlemelerine göre, petrol ve gaz varlıklarının geliştirilmesi veya üretilmesi aşamalarında katlanılan araştırma ve geliştirme maliyetleri geniş bir coğrafi bölgede bulunan varlıkların tamamını içeren maliyet merkezlerinde muhasebeleştirilir. TFRS’leri ilk kez uygulayan ve TFRS’lere geçmeden önceki muhasebe ilkeleri uyarınca bu tür bir muhasebeleştirme yöntemi kullanan işletmeler, TFRS’lere geçiş tarihinde petrol ve gaz varlıklarını aşağıdaki esaslara dayanarak ölçmeyi seçebilir:
(a) araştırma ve değerlendirme varlıklarının TFRS’lere geçmeden önceki muhasebe ilkelerine göre belirlenen tutarı ve
(b) geliştirme veya üretim aşamasındaki varlıklarının TFRS’lere geçmeden önceki muhasebe ilkelerine göre ilgili maliyet merkezi için belirlenmiş tutarı. Bu tutar söz konusu tarih itibariyle rezerv hacimleri veya değerleri ile orantılı olarak ilgili varlıkların maliyet merkezine dağıtılır.
İşletmeler, TFRS’lere geçiş tarihinde araştırma ve değerlendirme varlıkları ile geliştirme ve üretim aşamasındaki varlıkları sırasıyla “TFRS 6 Maden Kaynaklarının Araştırılması ve Değerlendirilmesi” Standardı veya TMS 36’ya uygun olarak değer düşüklüğü testine tabi tutar ve değer düşüklüğü tespit edilmesi durumunda (a) ve (b) bentleri uyarınca belirlenen tutarı azaltabilir. Bu Paragrafın amaçları doğrultusunda, petrol ve gaz varlıkları sadece petrol ve gazın araştırılması, değerlendirilmesi, geliştirilmesi veya üretilmesinde kullanılan varlıkları kapsar.”
MADDE 6 – Aynı Standardın D Ekinin D9 Paragrafından sonra gelmek üzere, aşağıda yer alan D9A Paragrafı eklenmiştir.
“D9A. TFRS’leri ilk kez uygulayan işletmelerin, TFRS’lere geçmeden önceki muhasebe ilkeleri çerçevesinde bir anlaşmanın kiralama unsuru içerip içermediğine ilişkin olarak verdiği kararın TFRS Yorum 4 uyarınca verilen karar ile aynı fakat anılan Yorumda belirtilen tarihten farklı bir tarihte verilmiş olması halinde, işletmelerin TFRS’lere geçiş itibariyle söz konusu karar için yeniden değerlendirme yapması gerekmez. TFRS’lere geçmeden önceki muhasebe ilkeleri çerçevesinde bu tür bir kararın verilmesinin, “TMS 17 Kiralama İşlemleri” Standardının ve TFRS Yorum 4’ün uygulanması durumunda ulaşılacak sonuç ile aynı sonucu vermesi beklenir.”
MADDE 7 – Aynı Standardın D Ekinin D21 Paragrafından sonra gelmek üzere, aşağıda yer alan D21A Paragrafı eklenmiştir.
“D21A. D8A(b) Paragrafında belirtilen muafiyetten (geliştirme veya üretim aşamasındaki petrol ve gaz varlıklarının TFRS’lere geçmeden önceki muhasebe ilkeleri uyarınca geniş bir coğrafi bölgede bulunan varlıkların tamamını içeren maliyet merkezlerinde muhasebeleştirilmesi) yararlanan işletmeler, D21 Paragrafını veya TFRS Yorum 1’i uygulamak yerine:
(a) TFRS’lere geçiş tarihi itibariyle hizmetten çekme, restorasyon veya benzeri yükümlülükleri TMS 37’ye göre ölçer ve
(b) bu borç tutarı ile TFRS’lere geçiş tarihi itibariyle TFRS’lere geçmeden önceki muhasebe ilkeleri çerçevesinde belirlenmiş borç tutarının defter değeri arasındaki farkı doğrudan dağıtılmamış kârlarda muhasebeleştirir.”
MADDE 8 – Bu Tebliğ 31/12/2009 tarihinden sonra başlayan hesap dönemleri için geçerli olmak üzere, yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer. İsteyen işletmeler, bu Tebliği 1/1/2010 öncesinde başlayan hesap dönemlerine ilişkin finansal tablolarında uygulayabilirler. Bu durumda, anılan husus dipnotlarda açıklanır.
MADDE 9 – Bu Tebliğ hükümlerini Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu yürütür.