T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü
Tarih: 31/08/2010
Konu: Tahsis Uygulamaları
GENELGE
2010/99
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun yürürlüğe girmesiyle birlikte tahsis işlemlerinde tereddüt yaşanan konularda işlemler aşağıda belirtildiği şekilde sonuçlandırılacaktır.
1- MALULLÜK İŞLEMLERİ
1.1- Bilindiği üzere, 01/04/2009 tarihinden sonra Kurum bölge sağlık kurullarınca 5510 sayılı Kanunun 25 inci maddesine göre çalışma gücü kayıp oranları ile ölen sigortalıların hak sahibi çocuklarının maluliyet durumları ve kontrol muayeneleri konusunda tespit yapılmaktadır.
Diğer taraftan, yetki devri kapsamında tahsis dosyası sosyal güvenlik il müdürlükleri/sosyal güvenlik merkezlerinde bulunan sigortalıların kontrol muayene işlemlerine ilişkin sağlık kurulu raporları ünitenin bağlı bulunduğu bölge sağlık kurulunca, dosyası Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğünde (SSGM) olan sigortalıların kontrol muayene işlemlerine ilişkin sağlık kurulu raporları ise, Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğü (GSSGM) Maluliyet ve Sağlık Kurulları Daire Başkanlığınca değerlendirileceğinden, tahsis dosyası SSGM’de bulunan sigortalıların sağlık kurulu raporları doğrudan ilgisine göre Sigortalı Emeklilik İşlemleri Daire Başkanlığına veya Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığına gönderilecektir.
1.2- 5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesine göre yapılan hizmet borçlanmalarında, sigortalılık başlangıç tarihinden önceki sürelerin borçlandırılması halinde, sigortalılığın başlangıç tarihi borçlandırılan gün sayısı kadar geriye götürülerek sigortalılık başlangıç tarihi tespit edilmekte olup, malullük aylığı bağlanması için aranan sigortalılık süresinin tespitinde yine bu kural uygulanacaktır.
Ancak, Kurum sağlık kurullarınca sigortalının 5510 sayılı Kanunun 25 inci maddesine göre malullük durumu incelenirken, ilk defa çalışmaya başladığı tarihte malul olduğunun tespitinde, 5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesine göre yapılan borçlanmalar dikkate alınarak tespit edilen sigortalılık başlangıç tarihi yerine, sigortalı adına ilk defa malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilen tarih esas alınacak ve üniteler tarafından Kurum sağlık kurullarına sigortalılık başlangıç tarihi olarak bu tarih bildirilecektir.
3201 sayılı Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanuna göre borçlanma yapanlardan Türkiye’de çalışması bulunmayanların sigortalılık süresinin başlangıç tarihi mevcut uygulama doğrultusunda belirlenecek ancak, Kurum sağlık kurullarına;
– Borçlanma sürelerine bakılmaksızın ilk defa yabancı ülkede çalışmaya başladığı,
– Ev hanımı olarak borçlanma yapanların ise yabancı ülkede ikametinin başladığı,
tarih, sigortalılık başlangıç tarihi olarak bildirilecektir.
Kurum sağlık kurullarına maluliyete ilişkin raporlar ve dayanağı tıbbi belgeler ile birlikte 3201 sayılı Kanuna göre belirlenen ilk işe giriş tarihi yazılı sigortalı işe giriş bildirgesi de gönderilecektir.
Örnek: Sigortalı ilk defa 20/05/1995 tarihinde 4/l-(a) kapsamında çalışmaya başlamış ve 01/01/1990-01/07/1991 süresinde yaptığı 540 gün askerlik hizmetini borçlanarak 20/04/2010 tarihinde malullük aylığı talebinde bulunmuştur. İlgili kurum sağlık kuruluna belgeler gönderilirken sigortalının sigortalılık başlangıç tarihi olarak borçlanmalarla geriye götürülen tarih (20/11/1993) yerine, ilk defa çalışmaya başladığı tarih olan 20/05/1995 olarak bildirilecektir.
1.3- Sigortalıların maluliyet durumlarının tespiti sigortalıların son sigortalılık haline göre Kurum Sağlık Kurulunca yapılmaktadır.
Diğer taraftan, 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce 4/1-(a) kapsamında sigortalı olanların ilk defa çalışmaya başladıkları tarihteki maluliyet durumlarının tespitinin 5510 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinin birinci fıkrası gereğince 506 sayılı Kanunun mülga 53 üncü maddesi hükmüne göre yapılması gerekmektedir.
Buna göre, maluliyet durumunun tespiti için en son 4/1-(b) kapsamında iken maluliyet durumu değerlendirilen ve ilk defa çalışmaya başladığı tarihte 5510 sayılı Kanuna göre malul olduğu tespit edildiği için malullük aylığı bağlanamayan sigortalıya yaşlılık sigortasından aylık bağlanırken, mülga 2829 sayılı Kanun hükümlerine göre aylık bağlanacak sigortalılık durumunun 4/1-(a) olması halinde, 5510 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinin birinci fıkrası gereğince bu sigortalıların ilk defa sigortalı oldukları tarihteki malullük durumlarının tespitinin 506 sayılı Kanunun mülga 53 üncü maddesine göre yapılması için ilgili Kurum sağlık kuruluna gerekli belgeler gönderilecektir.
Örnek: Sigortalı en son 4/1-(b) kapsamında iken malullük sigortası yönünden tahsis talebinde bulunmuş ve Kurum sağlık kurulu tarafından 5510 sayılı Kanunun 25 inci maddesine göre yapılan incelemede, ilk defa çalışmaya başladığı tarihte malul olduğunun tespiti nedeniyle malullük yönünden talebi reddedilmiştir. Bu defa, yaşlılık sigortası yönünden durumunun incelenmesini talep eden sigortalının mülga 2829 sayılı Kanuna göre yapılan değerlendirmede aylık bağlanacak sigortalılık hali 4/1-(a) olarak belirlenmiştir. Her ne kadar sigortalının ilk defa sigortalı olduğu tarihte 5510 sayılı Kanuna göre malul olduğu tespit edilmiş ise de Kanunun yürürlük tarihinden önce sigortalı olması nedeniyle 5510 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca, sigortalının ilk defa sigortalı olduğu tarihte malul olup olmadığının tespitinin 506 sayılı Kanunun mülga 53 üncü maddesine göre yapılması gerektiğinden, belgeleri tekrar Kurum sağlık kuruluna gönderilecektir.
1.4- Sigortalılar 30/04/2009 tarihli ve 2009/67 sayılı “Maluliyet İşlemleri” konulu Genelge ekinde yer alan Ek-1 “Sevk Talep Yazısı” ile müracaat tarihinde çalışıp çalışmadıklarını belirtmek suretiyle sevk talebinde bulunmaktadır. Müracaat tarihinde çalışmadığını beyan edenlerin malul sayılmaları durumunda aylık yönünden hak kayıplarını önlemek için bunlara Sevk Talep Yazısı yerine Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi verilecek (4/1-(b) sigortalılarının tahsis talep tarihinde prim borcunun bulunmaması kaydıyla) ve bu belgeye istinaden sevkleri yapılacaktır. Ancak, sevk talebinde bulundukları tarihte çalışmaları devam eden 4/1-(a) ve (b) sigortalılarına söz konusu Genelge ekinde yer alan Ek-1 sevk talebi yazısı verilecektir.
Yine anılan Genelge eki (Ek-2) belgesinde; yazının gönderildiği bölümde “Sağlık Bakanlığı … Hastanesi Başhekimliğine” ibaresi, sigortalının Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliğinin 5 inci maddesi ile 30/04/2009 tarihli ve 2009/67 sayılı Genelgede maluliyet değerlendirmelerinde esas alınacak sağlık kurulu raporlarını düzenlemeye yetkili sağlık hizmeti sunucularından hangisine sevk edilmesi gerekiyor ise ona göre değiştirilecektir.
1.5- 5510 sayılı Kanuna göre sigortalılara malullük sigortasından aylık bağlanabilmesi için bunların Kanunun 25 inci maddesine göre malul sayılmalarının yanında 26 ncı maddesindeki diğer koşulları da yerine getirmeleri gerekmektedir.