Gayrimenkullerin Elden Çıkarılmasında Vergisel Yükümlülükler
2011
2017 Yılında Elde Edilen ve 2018 Yılı Mart Döneminde Beyan Edilecek Konut İle İşyeri Kira Gelirlerinin Vergilendirilmesi ve Uygulama Örnekleri – Doç. Dr. Özgür BİYAN
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
içindekiler
Giriş
1. Gelir Vergisinin Konusu ve Unsurları
2. Gayrimenkul Alım-Satım işlerinde ‘Ticari Kazanç – Değer Artış Kazancı’ Ayrımı
3. Gayrimenkulün Tanımı ve Elden Çıkarılması
a. Mal ve Hakların İktisap Şekli
b. Mal ve Hakların Elden Çıkarılma Süresi
4. Safi Değer Artışının Tespiti
5. Değer Artış Kazancının Beyanı
6. Gayrimenkul Alım – Satım İşlerinde Katma Değer Vergisi Uygulaması
7. Gayrimenkul Alım – Satım İşlerinde Tapu Harcı Yükümlülüğü
8. Gayrimenkul Alım – Satım İşlerinde Emlak Vergisi Kanunundan Kaynaklanan Yükümlülükler
GİRİŞ
Bu rehber, gayrimenkul alım-satımı sırasında vergisel yükümlülüklerin eksiksiz yerine getirilmesi için, mükelleflerimizin doğru yönlendirilmelerini sağlamak amacıyla hazırlanmıştır.
Rehberde, gelir vergisinin konusu ve unsurları, gayrimenkul alım-satım işlerinde ‘ticari kazanç – değer artış kazancı’ ayrımı, gayrimenkul olarak tanımlanan mal ve hakların neler olduğu ve bu mal ve hakların elden çıkarılması sırasında elde edilen kazancın niteliği, safi değer artışının tespiti ve kazancın hangi hallerde beyan edileceğine dair açıklamalara ve gayrimenkul alım-satımında katma değer vergisi, gayrimenkul alım-satımında tapu harcı yükümlülüğü ve emlak vergisi yükümlülüğü konularına yer verilmektedir.
1. GELİR VERGİSİNİN KONUSU VE UNSURLARI
Gelir Vergisi Kanununda gelir, bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarı olarak tanımlanmış, hangi tür kazanç ve iratların gelire dahil olduğuna ve gelirin nelerden oluştuğuna yer verilmiştir. Söz konusu kazanç ve iratlar aşağıdaki gibidir:
1. Ticari kazançlar,
2. Zirai kazançlar,
3. Ücretler,
4. Serbest meslek kazançları,
5. Gayrimenkul sermaye iratları,
6. Menkul sermaye iratları,
7. Diğer kazanç ve iratlar.
Bir gelirin vergiye tabi olabilmesi için sayılan bu gelir türlerinden birine girmesi gerekmektedir. Her gelir unsuru için farklı vergileme teknikleri öngörüldüğünden, kazanç ve iratların hangi gelir unsurunun kapsamına girdiğinin tespiti son derece önemlidir.
Gerçek kişilerin sahip oldukları gayrimenkulleri elden çıkarmalarından doğan kazancın niteliği ve vergilendirilmesi hakkında, Gelir Vergisi Kanununda iki ayrı gelir türünde düzenlemeye yer verilmiştir. Bunlardan ilki “ticari kazanç”, diğeri ise “diğer kazanç ve iratlar” hükümlerinde yer alan düzenlemedir.