Özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun ve kısa vadeli kredilerin borçlu ve alacaklı bilgileri, döviz cinsi, kullanım, anapara/faiz ödemeleri ve ödeme planları şeklindeki kredi ayrıntıları işlemlere aracılık eden bankalar tarafından Merkez Bankasına işlem bazında gönderilen bildirim formlarından derlenmektedir.
Söz konusu akım veriler IMF Ödemeler Dengesi El Kitabı’nın beşinci versiyonu paralelinde Merkez Bankasınca aylık olarak yayınlanan Ödemeler Dengesi İstatistiklerine yansıtılırken, kullanım ve geri ödemelerden oluşturulan ve ilgili dönem sonu kurlarından ABD dolarına dönüştürülen stoklar, IMF Dış Borç İstatistikleri El Kitabı paralelinde, Merkez Bankası tarafından yayınlanan Uluslararası Yatırım Pozisyonuna yansıtılmaktadır.
Eylül 2015
- Eylül sonu itibarıyla, özel sektörün yurtdışından sağladığı kredi borcu gelişmeleri incelendiğinde, 2014 yıl sonuna göre uzun vadeli kredi borcunun 16,6 milyar ABD doları artarak 184,3 milyar ABD doları, kısa vadeli kredi borcunun (ticari krediler hariç) ise 16,7 milyar ABD doları azalarak 27,5 milyar ABD doları düzeyinde gerçekleştiği gözlenmektedir.
- Borçluya göre dağılıma bakıldığında, uzun vadeli kredi borcuna ilişkin olarak, bir önceki yıl sonuna görebankaların kredi biçimindeki borçlanmalarının 14,5 milyar ABD doları, tahvil ihracı biçimindeki borçlanmalarının ise 550 milyon ABD doları arttığı gözlenmektedir. Aynı dönemde, bankacılık dışı finansal kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmaları 424 milyon ABD doları azalmış, tahvil stoku ise 306 milyon ABD doları artışla 3,4 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir. Söz konusu dönemde, finansal olmayan kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmalarının 1,2 milyar ABD doları arttığı, tahvil stokunun ise 279 milyon ABD doları artışla 5,3 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleştiği gözlenmektedir. Kısa vadeli kredi borcuna ilişkin olarak ise, 2014 yıl sonuna göre bankaların kredi biçimindeki borçlanmaları 15,5 milyar ABD doları azalarak 20,2 milyar ABD doları, tahvil stoku ise 1,2 milyar ABD doları azalışla 2,6 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir. Finansal olmayan kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmaları ise 327 milyon ABD doları azalışla 2,3 milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir.
- Alacaklıya göre dağılım incelendiğinde, uzun vadeli kredi borcuna ilişkin olarak, Eylül sonu itibarıyla tahvil hariç toplam kredi borcunun %90,0’ını oluşturan özel alacaklılara olan borcun bir önceki yıl sonuna göre 15,3 milyar ABD doları arttığı gözlenmektedir. Finansal olmayan kuruluşların, 2015 yılı Eylül sonu itibarıyla yabancı ticari bankalardan sağlamış oldukları kredi stoku 2014 yıl sonuna göre 864 milyon ABD doları artarak 33,7 milyar ABD doları; Türkiye’de yerleşik bankaların yurtdışı şube ve iştiraklerinden sağlamış oldukları krediler ise 238 milyon ABD doları azalarak 20,2 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir. Kısa vadeli kredi borcuna ilişkin olarak ise, özel alacaklılara olan borcun bir önceki yıl sonuna göre 15,7 milyar ABD doları azalarak, 24,8 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleştiği gözlenmektedir.
- Döviz kompozisyonuna bakıldığında, 184,3 milyar ABD doları tutarındaki uzun vadeli kredi borcunun%60,9’unun ABD doları, %32,9’unun Euro, %4,4’ünün Türk lirası ve %1,8’inin ise diğer döviz cinslerinden oluştuğu ve 27,5 milyar ABD doları tutarındaki kısa vadeli kredi borcunun da %58,8’inin ABD doları, %27,5’inin Euro, %13,2’sinin Türk lirası ve %0,5’inin ise diğer döviz cinslerinden oluştuğu görülmektedir.
- Sektör dağılımı incelendiğinde, Eylül sonu itibarıyla, uzun vadeli toplam kredi borcunun %45,8’inifinansal olmayan kuruluşların 84,4 milyar ABD doları tutarındaki borcu oluşturmuş ve söz konusu borcun %57,5’i hizmetler sektörü, %42,1’i sınai sektörler ve %0,4’ü de tarım sektörü tarafından kullanılmıştır. Aynı dönemde, kısa vadeli toplam kredi borcunun %91,0’ını ise finansal kuruluşların 25,1 milyar ABD doları tutarındaki borcu oluşturmuştur.
- Özel sektörün yurtdışından sağladığı toplam kredi borcu, Eylül sonu itibarıyla kalan vadeye göre incelendiğinde, 1 yıl içinde gerçekleştirilecek olan anapara geri ödemelerinin toplam 70,0 milyar ABD doları tutarında olduğu gözlenmektedir.