Doç. Dr. Ali HEPŞEN
İstanbul Üniversitesi
Öğretim Üyesi
alihepsen@yahoo.com
| GSYİH BÜYÜME HIZI | İNŞAAT SEKTÖRÜ BÜYÜME HIZI | |
| 2015 1 nci Çeyrek Dönem | 2.5% | -2.8% |
| 2015 2 nci Çeyrek Dönem | 3.8% | 1.9% |
| 2015 3 ncü Çeyrek Dönem | 4.0% | 1.9% |
TÜİK tarafından yayınlanan güven endeksleri 0-200 aralığında değer alabilmekte, endeksin 100’den büyük olması sektörün mevcut ve gelecek döneme ilişkin iyimserliğini, 100’den küçük olması ise kötümserliğini göstermektedir. Tüketici güven endeksi verilerinde 2015 Ocak-Kasım arasında %14 oranında; artış inşaat sektörü güven endeksinde ise %4 oranında bir azalış tespit edilmiştir.
| TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ | İNŞAAT SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSİ | |
| Ocak 2015 | 67.7 | 81.1 |
| Şubat 2015 | 68.1 | 87.5 |
| Mart 2015 | 64.4 | 89.9 |
| Nisan 2015 | 65.4 | 88.8 |
| Mayıs 2015 | 64.3 | 89.9 |
| Haziran 2015 | 66.4 | 88.7 |
| Temmuz 2015 | 64.7 | 84.1 |
| Ağustos 2015 | 62.4 | 82.1 |
| Eylül 2015 | 58.5 | 77.2 |
| Ekim 2015 | 62.8 | 73.2 |
| Kasım 2015 | 77.2 | 78.2 |
2015 yılı itibariyle gelinen nokta konut kredilerinin bankacılık kesimi açısından önem taşımaya devam ettiğidir. 2015 yılı açıklanan en son veri (Ekim 2015) çerçevesinde bankacılık sektörü tarafından kullandırılan toplam konut kredisi hacmi 140 milyar TL’yi aşmış durumdadır ve buna karşılık takibe dönüşüm oranının %1’in altında oluşması kredi tarafında sağlıklı bir büyümeyi işaret etmektedir. Diğer taraftan, 2015 yılında konut kredisi faiz oranlarının yıl içerisinde %0.90 ile %1.21arasında değiştiği gözlemlenmiştir.
| Sektör Genel Dağılımı-Ekim 2015 | Banka Sayıları | Sektör Payları | Kredi Hacim Dağılımı (TL) |
| Toplam Bankacılık Sektörü | 49 | 100.00% | 141,037,840,000 |
| Toplam Mevduat Bankaları | 32 | 91.62% | 129,212,832,000 |
| Kamu Mevduat Bankaları | 3 | 32.00% | 45,128,296,000 |
| Özel Mevduat Bankaları | 11 | 47.82% | 67,446,402,000 |
| Yabancı Mevduat Bankaları | 17 | 11.80% | 16,638,134,000 |
| Tas.Mevd.Sig. Fon.Devr. Bankalar | 1 | * | * |
| Kalkınma ve Yatırım Bankaları | 13 | 0.00% | 900,000 |
| Katılım Bankaları | 4 | 8.38% | 11,824,108,000 |
2016 yılındaki konut kredi hacim beklentileri değerlendirildiğinde ise, REIDIN Veri Uzmanı Olgun Aydın’ın ” Amerika Merkez Bankası (Fed)’nın faiz artış sinyali vermesi ile oluşabilecek zorlukların, Türkiye’nin dış finansmana olan bağlılığı göz önüne alındığında, Türkiye ekonomisinin de diğer Kırılgan 5’li ülke ekonomileri gibi olumsuz etkilenmesi kaçınılmaz gözükmektedir. Buna bağlı olarak 2016 yılının ilk çeyreğinde sektörün durağan geçeceğini, kredi artış hızının göreli olarak yavaşlayacağını ve beklentilerinin 2016’nın ilk çeyreğinde 3 Milyar TL’lik kredi artışının oluşabileceği” şeklindeki görüşlerinin öne çıktığını söylemek gerekir.
2005-2015 arasındaki süreç incelendiğinde BIST 100 Endeksinde risk getiri beklentisi yüksek olduğundan yıllar itibari ile getirideki değişkenliğin yüksek olduğu görülmektedir. Benzer durum Amerikan Doları ve Euro’da da karşımıza çıkmaktadır. Son dönemlerin popüler yatırım aracı Altın’da ise 2012 ve 2013 yılında kayıplar söz konusu olmuştur. Yatırımcılarına daha düzenli getiri sağlayan mevduat faiz oranlarının 2000’li yıllarda Türkiye’deki ekonomik gelişmeler paralelinde faizlerin düşmesine bağlı olarak yatırımcılarına her yıl bir önceki yıla oranla daha düşük getiri sağladığı kaydedilmiştir. Türk yatırımcılarının geleneksel yatırım aracı olarak ifade edebileceğimiz konut yatırımları ise özellikle uzun vadede diğer finansal yatırım araçlarına kıyasla her zaman iyi bir alternatif olmuştur. Konut fiyatlarındaki artışlar incelendiğinde son 4 yıllık dönemde enflasyon oranının iki katı oranında bir artışın sağlandığı görülmektedir, özellikle 2014 Kasım 2015 Kasım döneminde ise konut fiyatlarındaki artışı enflasyonun iki katından da fazla oranda artış gösterdiğini söylemek mümkündür.
