Bankaların 2016 yılının ikinci çeyreğine ilişkin değerlendirmeleri ile üçüncü çeyreğine ilişkin beklentilerini içeren Banka Kredileri Eğilim Anketi’nin Nisan-Haziran 2016 dönemi sonuçları incelendiğinde;
Bankaların, işletmelere kullandırılan kredilerde standartları sıkılaştırmayı azaltarak sürdürdüğü, bireysel kredi türlerinden konut ve taşıt kredilerinde önceki iki çeyrekte temelde aynı bıraktığı standartları sıkılaştırmaya başladığı, diğer bireysel kredilerde ise standartları sıkılaştırmaya devam ettiği görülmektedir. 2016 yılının üçüncü çeyreği için beklentiler; işletmelere kullandırılan kredilerde standartlardaki sıkılaşmanın artarak süreceği, konut, taşıt ve diğer bireysel kredilerde de standartların sıkılaşmaya devam edeceği yönündedir.
Kredi talebi açısından bakıldığında, işletmelerin bir önceki çeyrekte artış gösteren kredi talepleri bu çeyrekte temelde aynı kalmıştır. Öte yandan bireysel kredi türlerinden konut kredi talebinde artış gerçekleşirken taşıt ve diğer bireysel kredi talebinde azalış gerçekleşmiştir.
Bankaların fon sağlama imkânlarının gelişimi incelendiğinde, yılın ikinci çeyreğinde hem yurt içi hem de yurt dışı fonlama koşulları gevşemiştir. 2016 yılı üçüncü çeyreği için bankaların beklentileri, yurt içi fonlama koşullarındaki gevşemenin süreceği, yurt dışı fonlama koşullarının ise sınırlı düzeyde sıkılaşacağı yönündedir
I. KREDİLERE UYGULANAN STANDARTLAR
Nisan-Haziran 2016 döneminde;
Bankalar, işletmelere kullandırılan kredilere uygulanan standartları sıkılaştırmayı azaltarak sürdürmüştür. Bu çeyrekte hiçbir faktör, standartları gevşetici yönde etkili olmazken; standartların sıkılaştırılmasının ardındaki nedenler, genel ekonomik faaliyetlere ilişkin beklentiler başta olmak üzere endüstri ya da firmalara ilişkin görünüm, talep edilen teminatlara ilişkin riskler, sermaye yeterliliği ile ilgili kısıtlar, para ve tahvil piyasasına erişim olanağı, bankanın likidite pozisyonu, diğer bankaların rekabeti, banka dışı mali kesimin rekabeti ve piyasa finansmanı kaynaklı rekabettir. 2016 yılının ikinci çeyreği için beklenti, standartlardaki sıkılaşmanın süreceği yönündedir.
Bireysel kredilere uygulanan standartların değişimi incelendiğinde, bankaların bireysel kredi türlerinden konut ve taşıt kredilerinde önceki iki çeyrekte temelde aynı bıraktıkları standartları sıkılaştırmaya başladığı, diğer bireysel kredilerde ise standartları sıkılaştırmaya devam ettiği görülmektedir. Konut kredilerine uygulanan standartların sıkılaşmasındaki temel nedenler genel ekonomik faaliyetlere ilişkin beklentiler, emlak piyasasına ilişkin beklentiler ve fon maliyetleri/bilanço kısıtlamalarıdır. Taşıt kredilerine uygulanan standartların sıkılaşmasındaki temel nedenler genel ekonomik faaliyetlere ilişkin beklentiler ve fon maliyetleri/bilanço kısıtlamalarıdır. Öte yandan diğer bireysel kredilerde standartların sıkılaşmasına neden olan faktörler tüketicilerin kredi itibarı, genel ekonomik faaliyetlere ilişkin beklentiler ve talep edilen teminatlara ilişkin riskler olurken, fon maliyeti/bilanço kısıtlamaları ve diğer bankaların rekabeti standartları gevşetici yönde etkili olmuştur. Gelecek çeyrek dönem için beklenti, tüm bireysel kredi türlerinde standartların sıkılaştırılacağı yönündedir.
Açıklamalar:
Ülke ekonomisinde büyümenin finansmanında önemli bir faktör olan banka kredilerinin eğilimlerinin izlenmesi ve değerlendirilmesi amacıyla, Merkez Bankası tarafından üç aylık dönemleri kapsayacak şekilde Banka Kredileri Eğilim Anketi hazırlanmıştır.
Bu anket ile, kredi arzını etkileyen koşullarda gerçekleşmiş ve gerçekleşmesi beklenen değişimler, bu değişimlerde rolü olduğu düşünülen faktörler ve kredi talebinin izlenmesi hedeflenmektedir.