Ali ÇAKMAKCI
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
cakmakciali@taxauditingymm.com
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edilerek Meclise sevk edilen “Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” TBMM Genel Kurulu’nda birkaç gün önce görüşülerek yasalaşmıştır. Mecliste Kabul edilen Kanun hali hazırda Resmi Gazete’de yayımlanmamıştır.
Söz konusu Kanun’da, belki de Tasarının en önemli maddesi olarak görülen (Tasarı’nın Geçici 2. maddesinde yer alan) ‘’Varlık Barışı’’na ilişkin düzenleme çeşitli siyasi mülahazalar nedeniyle bir önerge ile torba diye nitelendireceğimiz Kanun Tasarısından çıkartılmıştır.
Kanunun temel içeriğinin aşağıdaki gibi olduğu ifade edilebilir:
- Yatırım Ortamının Önündeki Çeşitli Engellerin Kaldırılması,
- Ar-Ge Teşviklerine İlişkin Uygulama Farklılıklarının Kaldırılması,
- Faizsiz Finans Uygulamalarının Geliştirilmesi,
- Uluslar Arası Yatırımların Ülkemize Çekilmesinin Önündeki Engellerin Kaldırılması,
- Şirket Kuruluş Ve Şube Açılışlarının Kolaylaşması,
- Bürokratik İşlemlerin Ortadan Kaldırılması,
- İşlem Maliyetlerinin Azaltılması,
- Muhtasar Ve Aylık Prim Ve Hizmet Bildirgelerine İlişkin Beyanların Birleştirilmesi,
- Kamu Alacağına İlişkin Etkin Tahsilatının Sağlanması,
- İflas Ertelemelerinin Ve Kayyım Atanması İle Konkordato Gibi Düzenlemelerin Kanun Yararına Ve Amacına Uygun Hale Getirilmesi,
- Çekle İlgili Güvensizlik Yaratan Hususlar İçin Yeni Düzenlemelerin Yapılması,
- 213 Sayılı VUK Kapsamında İzaha Davet İsimli Yeni Bir Düzenleme Getirilmesi,
- Yatırım Teşvik Belgeli Yatırımların Önündeki Damga Vergisi, Harç Gibi İşlem Maliyetlerinin Azaltılması, Bunlara Tahsis Edilen Arazilerin Emlak Vergisi Muafiyeti Sağlanması,
- Sat-Geri Kiralama Ve Kira Sertifikası Düzenlemesindeki İhtilaflı Vergisel Konuların Yasal Açıklığa Kavuşturulması,
- Diğer Önemli Düzenlemeler.
İflas Ertelemeleri:
Esas itibariyle tacirler için “köprüden önce son çıkış” olarak mütalaa edilebilecek olan İflas Erteme Müessesesi Kanun ile kamu yararına hizmet edecek şekilde bahsi geçen Kanunda önemli düzenlemelere konu edilmiştir.
İflas Ertelemesine ilişkin düzenlemeler özet olarak içeriği aşağıdaki gibidir:
- Kanunla İflas Ertelemesi Yerine Konkordato Daha Cazip Hale Getirilmeye Çalışılmaktadır.
- En Önemli Olay İhtiyati Haciz Ve İhtiyati Tedbir Kararlarının Uygulanmayacağıdır. Yargıtay’ın Bunların Bir Takip Müessesi Olmadığı İçtihadı İyi Niyetli Olarak İflas Ertelemesinde Bulunan Mükellefleri Zor Durumda Bırakıyordu. Bu Hükümle, İflas Ertelemesinin Önündeki Engeller Yasal Ortama Kavuşturularak Zaten Zor Durumda Olan Borçluya Rahat Nefes Aldıracaktır.
- İflas Ertelemesinde Yargılamayı Hızlandırmak Adına En Fazla 1 Kez İyileştirme Projesi Borçlu Lehine Olumlu Talepler Her Daim Dikkate Alınabilecektir.
- İflas Ertelemesinde Borca Batıklık Ve İyileştirme Projesinin İnandırıcı Olması Yanında Borçlunun İflas Ertelemeye Layık Olması; Yani Objektif Ve Subjektif İyi Niyetini Sunması Beklenmektedir. (Çift Defter Tutan, Mal Kaçıran, Borçlarını Saklayan, Sık Adres Değiştiren, Mahkemeye Etki Etmeye Çalışma Çalışan Veya Sık Sık İflas Ertelemesi Veya Konkordato Taleplerinde Bulunanlar Kötü Niyetli Tacirler Olarak İfade Edilebilir)
- İflas Ertelemesinin Amacı Dışında Kullanılması Ve İstismar Edilmesi Engellenmeye Çalışılıyor.
- Borçların Aktiften Fazla Olma Kuralı Kavramsal Olarak Belirsizlik Taşıdığından “Borca Batık” Olma Kavramı Ön Plana Çıkartılmaktadır.
- İflas Hali Varlıkların Muhtemel Satış Fiyatına Göre Hazırlanmış Bilançolara Göre Belirlenecektir.
- İyileştirme Projesi Yargıtay İçtihatları Da Dikkate Alınarak Yeni Kaynak Konulması Dahil, Gerçek Ve Nesnel Kaynak Ve Önlemleri İçerek Şekilde Yasalaşmaktadır.
- İflas Erteleme Süresi 1 Yıla İndiriliyor. Mahkeme Uygun Görürse 1 Yıl Daha Uzayabilir. Şu An 4 Yıl Olan Toplam Süre Yargılama Sorunları Nedeniyle Çok Uzamaktadır. İstatistiki Bilgilere Göre Çok Uzun Süre Sonunda İflas Hali Kalkmamakta, Borçlunun Durumu Daha Kötüleşmektedir.
- Mahkeme Süre Dolmadan Kayyım Veya Gerekirse Bilirkişi Raporuna Dayanarak Borca Batıklık Devam Ediyorsa İflas Kararı Verir. Ya Da Mevcut Durumda İyileşme Görmezse de İflas Ertelemeyi Kaldırarak İflasa Kara Verir. İyileşme Sağlanırsa Erteleme Talebi Ve İflas Davasının Reddine Karar Verecektir.
- Alacaklı Veya Borçluya İflas Ertelemesi Taleplerinde Mahkeme Kararlarını 10 Gün İçinde İstinaf Mahkemesine Başvuru, Bölge Adliye Mahkemesi Kararları İse 10 Gün İçinde Temyize Tabi Olacaktır.
Tasarının 6. Maddesiyle Konkordato Ve İflas Erteleme Hükümleri Bu Kanun Tasarısı Yasalaştıktan Sonraki Taleplere Uygulanacaktır.
Kayyım Düzenlemeleri:
Kanun düzenlemesinde Kayyım hakkında da önemli düzenlemeler getirilmiştir.
- İflas Ertelemelerinde Önemli Sorunlar Yasayla Çözüme Bağlanmakta Ve Kayyımın Aynı Anda 3 Ten Fazla Dosyaya Bakamayacağı Belirlenmektedir.
- Kayyım Özel Durumlar Hariç Her 3 Ayda Bir Mahkemeye Rapor Sunacak Olup, Mahkeme İFLAS Ertelemesine İlişkin Yasal Süre Bitmeden Nihai Kararlarını Verip Tescil Ve İlanını Talep Edebilecektir.
- İflas Erteleme Süresi 1 Yıla Düşürülmektedir.
- Kayyım Sürekli Envanter Yapacaktır (Denetim Veya Yönetim Amacıyla Seçilirse Seçilsin Farketmez.)
- Alacaklıların Yargılamaya Katılmaları, İtiraz Ve Delil Sunmalarının Önü Açılıyor. Kötü Niyetli İflas Erteleme Uygulamaları Ortadan Kaldırılıyor.
- İflas Erteleme Talebi, Kayyım Atanması Ve Görev Ve Yetkileri Tescil Ve İlan Olacak.
- Yaklaşık 8-10 Yıl Sürelere Çıkan Erteleme Uygulamalarında Net Tedbirler Belirlenmekte, Alacakların Katlanacakları Fedakârlık Süresi Belirginleşmektedir.
- Sermaye Artırımlarına İlişkin Raporlarda Kayyım Tarafından Muvazaayı Engellemek Adına Sermayenin Kullanım Yerleri De Açıkça Yazılacak.
- Kayyım Raporları Daha Detaylı Olacak.
- Kayyımdan Zarardan Sorumlu Ve TCK Kapsamında Kamu Görevlisi Sıfatı İle Cezalandırılacak.