Resmi İstatistik Programı 2017-2021
BKK 2016/9621 Resmi İstatistik Programı (2017-2021)’nın Kabul Edilmesi Hakkında Karar
31 Aralık 2016 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 29935 (2.Mükerrer)
Karar Sayısı : 2016/9621
Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı tarafından hazırlanan ekli “Resmi İstatistik Programı (2017-202l)”nın kabul edilmesi; Kalkınma Bakanlığının 30/11/2016 tarihli ve 12 sayılı yazısı üzerine, 5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanununun 3 üncü maddesine göre, Bakanlar Kurulu’nca 12/12/2016 tarihinde kararlaştırılmıştır.
Recep Tayyip ERDOĞAN
CUMHURBAŞKANI
1. Giriş
Resmi İstatistik Programı (RİP), resmi istatistiklerin üretimine ve yayımına ilişkin temel ilkeler ile standartları belirlemek, ulusal ve uluslararası düzeyde ihtiyaç duyulan alanlarda güncel, güvenilir, zamanlı, şeffaf ve tarafsız veri üretilmesini sağlamak amacıyla 5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanunu’na dayanılarak beşer yıllık dönemler için hazırlanmaktadır.
“RİP 2007-2011” ile 2007 yılından itibaren Türkiye İstatistik Sistemi’nde programlı döneme geçilmiştir. İkinci RİP 2012-2016 yıllarını kapsamıştır. Üçüncü RİP 2017-2021 yıllarında uygulanacaktır.
RİP’in temel amacı, disiplinli bir istatistik yönetimine geçerek, disiplinli bir istatistik üretim süreci oluşturmaktır. Türkiye İstatistik Kanunu sadece Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’nu değil, Türkiye İstatistik Sistemindeki kurumlarm tamamını kapsamakta ve düzenlemektedir.
Programla, resmi istatistiklerin üretiminde ve yayımında karşılaşılan mükerrerlikler önlenmekte, cevaplayıcı yükü azaltılmakta, kamuda insan gücü ve kaynak tasarrufu sağlanarak resmi istatistiklere olan güven daha da artırılmaktadır. Ayrıca, resmi istatistiklerde standardizasyon sağlanmakta, sorumlu ve ilgili kurumlar tanımlanarak, hangi verinin hangi kurum tarafından, hangi yöntemle derleneceği ve hangi dönemler için ve ne zaman yayımlanacağı konularına açıklık getirilmektedir.
Program dönemi için öngörülmemiş, ancak dönem içinde kurum/kuruluşlarca üretilmesine ihtiyaç duyulan istatistiklerin yıllık güncelleme tarihine kadar TÜİK ile işbirliği yapılmak suretiyle resmi istatistik niteliği kazanması sağlanabilir. 2007 yılında Programın yürürlüğe girmesiyle birlikte, TÜİK’in yayınladığı verilerin yanı sıra, RİP’te diğer kurum ve kuruluşlar tarafından üretilmesi öngörülen veriler resmi istatistik olarak kabul edilmiştir. Böylece ihtiyaç duyulan her alanda güvenilir tek bir resmi istatistik üretilmesi sağlanmıştır.
İlk plan döneminde (2007-2011); resmi istatistiklerin üretiminde ve yayımında karşılaşılan mükerrerliklerin önlenmesine, cevaplayıcı yükünün azaltılmasına, kamuda insan gücü ve kaynak tasarrufu sağlanmasına çalışılmıştır. Bu dönemde ayrıca, resmi istatistiklerde standardizasyon sağlanması, sorumlu ve ilgili kurumların tanımlanması, verinin hangi yöntemle derleneceği ve hangi dönemler için ne zaman yayımlanacağı gibi konulara açıklık getirilmiştir.
İkinci RİP (2012-2016) ile birlikte ulusal kalite standartları belirlenmiş, idari kayıtların envanteri oluşturulmuş, resmi istatistik portalı açılmış, uluslararası veri gönderim sistemi kurulmuş, metaveri bilgileri oluşturulmuştur. Bu dönemde ayrıca, resmi istatistiklerde kalite unsuru ön plana çıkartılmış, verilerin meta verileriyle birlikte sunumu üzerinde yoğunlaşılmıştır. 2012-2016 yılları için programlanan RİP ile birlikte, idari kayıtları referans alan istatistiklerin sistematize edilmesi gündeme alınmış, devletin çeşitli kurumlarınca farklı verilerin üretilmesi disipline edilmiştir. Buna göre; daha doğru daha tutarlı kaynak verisinin resmi istatistik olarak yayınlanması, idari kayıtlara erişimi kolaylaştırmak, araştırma sayısını düşürmek amaçlanmıştır.
Üçüncü RİP (2017-2021) ile veri entegrasyonu, idari kayıtların istatistik üretimde kullanımının artırılması, veri güvenliği ve veri gizliliği, idari kayıtların TÜİK’e açılması ile gerçek ve tüzel kişilerin tanımlayıcı bilgilerinin ve değişkenlerin standart hale getirilmesi konularına öncelik verilmesi hedeflenmiştir. Bu dönemde, istatistiklerde zamanlılığın iyileştirilmesi, daha çeşitli sektörel ve bölgesel