2015 Girişimcilik Göstergeleri
Girişimciliği özendirmek ve sürdürülebilir bir ekonomik büyüme sürecinde iş kurma kabiliyetine sahip girişimcilere duyulan ihtiyaca dikkat çekmek, girişimciliğin yenilikçilik–yaratıcılık performansını daha çok öne çıkararak bu sürece katkıda bulunmak amacıyla, her yılın Mart ayının ilk haftasında Girişimcilik Haftası kutlanmaktadır. Bu kapsamda yayımlanan Girişimcilik İstatistikleri Haber Bülteni, İş Kayıtları, Hanehalkı İşgücü Anketi ve Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri kaynaklı göstergeleri içermektedir.
İşveren girişimlere ilişkin doğum, ölüm ve hayatta kalma göstergeleri İş Kayıtları kaynaklı olup, işveren girişim, herhangi bir referans yılda en az bir ücretli çalışanı ile aktif olan girişimleri ifade etmektedir.
İşveren girişimlerin 2015 yılında doğum oranı %13,1 oldu
İş Kayıtları’na göre, işveren girişimlerde en yüksek doğum oranı, 2015 yılında %31,1 ile “Toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı” sektöründe gerçekleşti. Bu sektörü sırasıyla, %14,5 ile “İmalat” ve %11,8 ile “İnşaat” takip etti.
İşveren girişimlerden 2015 yılında doğanların hukuki durumları, sırasıyla %68,2 ile ferdi mülkiyet, %21,1 ile limited şirket oldu. İşveren girişimlerden 2015 yılında yeni doğanların istihdamının %41,5’i ferdi mülkiyetlerde, %22’si limited şirketlerde yaratıldı.
İşveren girişimlerin 2013 yılında ölüm oranı %11,2 oldu
İş Kayıtları’na göre, işveren girişimlerde en yüksek ölüm oranı %32,9 ile “Toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı” sektöründe gerçekleşti. Bu sektörü sırasıyla %17 ile “İmalat” ve %10 ile “İnşaat” takip etti.
İşveren girişimlerden 2013 yılında ölenlerin hukuki durumları sırasıyla %72 ile ferdi mülkiyet, %17,7 ile limited şirket oldu. 2013 yılında ölen işveren girişimlerde istihdam kaybının %47,4’ü ferdi mülkiyetlerde, %20,3’ü limited şirketlerde gerçekleşti.
İşveren girişimlerden 2014 yılında yeni doğanların %68,8’i 2015 yılında hayatta kaldı
İş Kayıtları’na göre, işveren girişimlerden 2014 yılında yeni doğup 2015 yılında hayatta kalanların sırasıyla %68,4’ünü ferdi mülkiyetler, %21,5’ini limited şirketler oluşturdu. Hayatta kalan ferdi mülkiyetlerin istihdamının, hayatta kalan işveren girişimlerin istihdamına oranı %39,9, limited şirketlerin ise %25 oldu.
İş Kayıtları’nda 2015 yılında yer alan işveren girişimlerin %42,5’i 2011-2015 yılları arasında kuruldu
İşveren girişimlerin %36,4’ü, 2001-2010 yılları arasında kurulan işveren girişimlerden oluştu.
Toplam istihdam içinde 2015 yılında işveren olarak çalışanların payı %4,4 oldu
Hanehalkı İşgücü Anketi sonuçlarına göre, Türkiye genelinde işveren olarak çalışanlar içinde kadınların oranı bir önceki yıla göre 0,1 puan artış ile %8,1, erkeklerin oranı ise 0,1 puan azalış ile %91,9 oldu.
Yaş gruplarına göre işveren olarak çalışanların sektörel dağılımı incelendiğinde, tarım sektöründe en yüksek pay %15,7 ile 55-59 yaş grubunda, tarım dışı sektörlerde ise %18,2 ile 35-39 yaş grubunda gerçekleşti.
Eğitim durumuna göre, tarım sektöründe işveren olarak çalışanların %55,2’sini ilkokul, %13,1’ini ilköğretim, ortaokul ve dengi meslek okul mezunları oluştururken, tarım dışı sektörde ise ilkokul mezunlarının oranı %29,3, ilköğretim, ortaokul ve dengi meslek okul mezunlarının oranı %16,4 olarak gerçekleşti. Ayrıca tarım dışı sektörde istihdam edilenlerin %15,5’ini genel lise, %26,4’ünü ise yüksekokul veya fakülte mezunları oluşturdu.
Önceki yıl ile karşılaştırıldığında tarım sektöründe ilkokul mezunlarının payı 4,5 puan, tarım dışı sektörde ise 2,5 puan azalırken, yüksekokul veya fakülte mezunlarının payı tarım sektöründe 3,5 puan, tarım dışı sektörde ise 1,8 puan arttı.
Faal girişim sayısı 2014 yılında 2 677 316 oldu
Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistiklerine (finans ve sigorta faaliyetleri ile programcılık ve yayıncılık faaliyetleri hariç) göre sanayi ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren toplam girişim sayısının %96,6’sını, istihdamın %40,7’sini ve faktör maliyetiyle katma değerin %17,5’ini 1-19 kişi çalışan girişimler oluşturdu.
Büyüklük grubu artarken girişim sayısının düştüğü, çalışan sayısı ve faktör maliyeti ile katma değerin arttığı gözlendi. 250 ve daha fazla kişi çalışan girişimler, toplam girişimler içinde %0,2 paya sahip olmasına rağmen, %26,5’lik istihdam ve %46,5’lik faktör maliyetiyle katma değer payına sahipti.
Girişim sayısına göre 2014 yılında toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektörü ilk sırada yer aldı
Girişimlerin Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikî Sınıflaması (NACE Rev.2)’na (finans ve sigorta faaliyetleri ile programcılık ve yayıncılık faaliyetleri hariç) göre; girişimlerin en fazla faaliyet gösterdiği sektörler sırasıyla %39,1 ile toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı, %15,4 ile ulaştırma ve depolama, %12,4 ile imalat sanayi sektörleri oldu.
Bununla birlikte imalat sanayi %26,8 ile istihdam ve %35,6 ile katma değerde ilk sırada yer aldı.
İmalat sanayi sektörü 20 ve daha fazla kişi çalışan büyüklük gruplarında girişim sayısı, istihdam ve faktör maliyetiyle katma değere göre ilk sırada yer aldı
Büyüklük grubuna göre 1-19 kişi çalışanı olan girişimlerin %39,8’i, istihdamın %35,2’si, faktör maliyetiyle katma değerin %34,4’ü toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründe oluştu.
İmalat sanayi sektörü ise 250 ve daha fazla kişi çalışanı olan girişimler içinde, girişim sayısına göre %36,7, istihdama göre %33,5 ve katma değere göre %42,2 ile en yüksek paya sahipti.