Tüzel Kişiliğe Haiz Emekli Sandıkları Yardım Sandıkları İle Sigorta ve Emeklilik Şirketlerinde Gelir Vergisi Tevkifatı

Sigorta ve Emeklilik Şirketlerinde Gelir Vergisi Tevkifatı

Murat TEKİN
Muhasebe ve Mali İşler Müdürü
MEB İLKSAN
mtekin@ilksan.gov.tr

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Menkul Sermaye İradı” başlıklı Altıncı Bölüm Madde 75- (Değişik: 24/12/1980-2361/52md.) Sahibinin ticari, zirai veya mesleki faaliyeti dışında nakdi sermaye veya para ile temsil edilen değerlerden müteşekkil sermaye dolayısıyla elde ettiği kar payı, faiz, kira ve benzeri iratlar menkul sermaye iradı sayılmış, ilgili Kanun Maddesinin 15.bendi “ Ek: 28/6/2001- 4697/5 md; Değişik: 13/6/2012-6327/6 md.) Tüzel kişiliğe haiz emekli sandıkları, yardım sandıkları ile sigorta ve emeklilik şirketleri tarafından;

1. On yıldan az süreyle prim veya aidat ödeyerek ayrılanlara ödenen irat tutarları,
2. On yıl süreyle prim veya aidat ödeyerek ayrılanlar ile vefat, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu nedenlerle ayrılanlara ödenen irat tutarları,”

Şeklinde oluşturulmuştur.

23/10/2012 Tarih ve GVK-85/2012-/Bireysel Emeklilik Sistemi-4  sayılı  Gelir İdaresi Başkanlığının Gelir Vergisi Sirküleri/85  ise “ 29/8/2012 tarihinden itibaren yapılacak ödemeler için geçerli olmak üzere 5. Gelir Vergisi Tevkifatı Uygulaması başlıklı maddesi; “ 6327 sayılı Kanunla değişik Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (15) ve (16) numaralı bent hükümleri uyarınca, tüzel kişiliği haiz emekli sandıkları, yardım sandıkları ile sigorta ve emeklilik şirketleri, birikimli şahıs sigortaları, emeklilik ve sigorta şirketleri ise, bireysel emeklilik sözleşmeleri dolayısıyla yaptıkları ödemelerde irat tutarları üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapmak durumundadır.

Bakanlar kurulunun 12/1/2009 tarihli ve 2009/14592 sayılı Kararnamesinin eki Kararda değişiklik yapan 6/9/2012 tarihli ve 2012/3571 sayılı Kararname uyarınca, 29/8/2012 tarihinden itibaren yapılacak ödemeler için geçerli olmak üzere,

• Tüzel kişiliğe haiz emekli sandıkları, yardım sandıkları ile sigorta ve emeklilik şirketleri tarafından;

1. On yıldan az süreyle prim veya aidat ödeyerek ayrılanlara ödenen irat tutarları üzerinden % 15,
2. On yıl süreyle prim veya aidat ödeyerek ayrılanlar ile vefat, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu nedenlerle ayrılanlara ödenen irat tutarları üzerinden % 10,”

şeklindedir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Altıncı Bölüm Müteferrik İstisnalar” başlıklı, Tazminat ve yardımlarda Madde 25- Aşağıda yazılı tazminat ve yardımlar Gelir Vergisinden müstesna olup, ilgili Kanun Maddesinin 9. Bendi “ Yardım sandıkları tarafından statüleri gereğince kendi üyelerine ölüm, (6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişen ibare. Yürürlük; 03.05.2013) engellik, hastalık, doğum, evlenme gibi sebeplerle yapılan yardımlar. (4369 sayılı Kanunun 29’uncu maddesiyle kaldırılan ibare Yürürlük;29.7.1998)

şeklinde olup istisnalara alınmıştır.

Sonuç itibariyle;

Tüzel kişiliğe haiz emekli sandıkları, yardım sandıkları ile sigorta ve emeklilik şirketleri    tarafından;

• On yıldan az süreyle prim veya aidat ödeyerek ayrılanlara ödenen irat tutarları üzerinden % 15,
• On yıl süreyle prim veya aidat ödeyerek ayrılanlar ile vefat, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu nedenlerle ayrılanlara ödenen irat tutarları üzerinden % 10

Gelir Vergisi Tevkifat uygulaması yapılması gerekmektedir.