2016 Hanehalkı Tüketim Harcaması
Hanehalkları bütçelerinden en fazla payı konut ve kira harcamasına ayırdı
Hanehalkı bütçe araştırmasının 2016 yılı sonuçlarına göre; Türkiye genelinde hanehalklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı %25,2 ile konut ve kira harcamaları alırken, ikinci sırayı %19,5 ile gıda ve alkolsüz içecek harcamaları aldı. Toplam tüketim harcamalarında en düşük payı alan harcama grupları ise %2 ile sağlık ve %2,3 ile eğitim hizmetleri oldu.
Hanehalkı büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak hesaplanan eşdeğer fert başına aylık ortalama tüketim harcaması 2015 yılında 1 455 TL iken 2016 yılında 1 642 TL olarak tahmin edildi.
Araştırma sonuçlarına göre, ulaştırma harcamalarının payı bir önceki yıla göre 1,2 puanlık artışla %17’den %18,2’ye yükseldi. Alkollü içecekler, sigara ve tütün grubunun payı %4,2’den %4,4’e, mobilya ve ev eşyalarının payı, %6,1’den %6,3’e; eğitim hizmetlerinin payı ise %2,2’den %2,3’e yükseldi.
Diğer taraftan, konut ve kira harcamalarının toplam harcamalardaki payı bir önceki yıla göre 0,8 puanlık düşüşle %26’dan %25,2’ye geriledi. Ayrıca, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarının payı %20,2’den %19,5’e, eğlence ve kültür harcamalarının payı %2,9’dan %2,8’e, çeşitli mal ve hizmet harcamalarının payı ise %4,3’den %4,2’ye düştü.
Giyim ve ayakkabı (%5,2), sağlık (%2), haberleşme (%3,7) ile lokanta ve otel (%6,4) harcamalarının payı ise 2016 yılında da değişmedi.
Harcama türlerine göre hanehalkı tüketim harcamalarının dağılımı, 2015, 2016
Gelire göre sıralı %20’lik gruplar itibarıyla tüketim harcamalarının 2016 yılındaki dağılımına bakıldığında; en düşük gelir grubu olan birinci %20’lik grupta yer alan hanehalkları, konut ve kira harcamalarına %32, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına %28,9, ulaştırma harcamalarına %8,9 ve mobilya ve ev eşya harcamalarına %5,6 pay ayırdı.
En yüksek gelir grubu olan beşinci %20’lik grupta yer alan hanehalkları ise, ulaştırma harcamalarına %22,8, konut ve kira harcamalarına %21,7, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına %14,2 ve lokanta ve otel harcamalarına %7,6 pay ayırdı.
Temel gelir kaynağı maaş, ücret, yevmiye geliri olan hanehalkları; konut ve kira harcamalarına %23,8, ulaştırma harcamalarına %18,7 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına ise %17,8 pay ayırırken, müteşebbis geliri olan hanehalkları; ulaştırma harcamalarına %23, konut ve kira harcamalarına %21,1 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına ise %19,8 pay ayırdı.
Hanehalkının temel gelir kaynağı gayrimenkul ve menkul kıymet geliri olanlar; konut ve kira harcamalarına %29,3, ulaştırma harcamalarına %21,3 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına ise %15,5, emeklilik geliri olanlar ise; konut ve kira harcamalarına %31,2, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına %24,9 ve ulaştırma harcamalarına %12,7 pay ayırdı.