Nüfus Hizmetleri Kanunu Açıklamalar

Türk vatandaşlığını kaybedenler, milli güvenlik bakımından engel teşkil edecek hali bulunmaması durumunda ülkede ikamet etme şartı aranmaksızın yeniden vatandaşlığa alınabilecek.

Kanuna göre, atik defter kayıtlarına dayanılarak idarece düzeltme yapılamayacak. Bu defterlerden çıkartılan kayıtlara “Kişinin kimliği ve aile bağlarının mahkemelerce tespit edilmesi amacı dışında herhangi bir hukuki işleme esas alınamaz.” açıklaması yapılacak.

Nüfus olaylarına ait dayanak belgelerinin bulunamaması halinde kişinin adı, soyadı, baba adı, ana adı, doğum tarihi veya doğum yerine ilişkin maddi hataların düzeltilmesi ya da eksikliklerin tamamlanması, işlemden kaldırılmış eski aile kütüklerine istinaden yapılacak.

Aile kütüklerinde kayıtlı olanlardan askerlik çağına giren erkek nüfusun listesi, Milli Savunma Bakanlığınca Kimlik Paylaşımı Sistemi üzerinden alınacak.

Kimlik Paylaşımı Sistemi’nde yer alan bilgilerin genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri dışındaki kamu kurum ve kuruluşları ve tüzel kişilerle paylaşılması karşılığında sorgu veya dönen kayıt başına katılma payı alınacak. Katılma payının miktarı, Kimlik Paylaşımı Sistemi’nden sunulan servisin niteliği dikkate alınarak 3 kuruştan az olmamak üzere İçişleri Bakanlığı ve Maliye Bakanlığınca müştereken mekansal ve metinsel veriler için ayrı ayrı belirlenecek.

Beş gün içinde nüfus müdürlüklerine bildirilmeyen doğum olaylarında sağlık personeline yönelik idari para cezası ile yabancı makamlar önünde yapılan evlenmelerin kanuni süresi içinde bildirilmemesine yönelik idari para cezasından vazgeçiliyor.

İçişleri Bakanlığı, nüfus olayları ve adrese ilişkin dayanak belgesi düzenleyen kurumlara veya dış temsilciliklere bu belgeleri elektronik ortamda gönderme ya da tescil yetkisi verebilecek.

Dayanak belgelerinin tescil yetkisi verilen kurumlarda muhafaza edilmesine karar vermeye İçişleri Bakanlığı yetkili olacak. Dışişleri Bakanlığının talebi halinde büyükelçiliklerin konsolosluk şubeleri ile başkonsolosluklarda nüfus ve vatandaşlık işlemlerini gerçekleştirmek amacıyla nüfus personeli görevlendirilebilecek. Söz konusu memurların yurt dışındaki görev ve sorumlulukları ile görev süreleri, İçişleri ve Dışişleri Bakanlıklarınca müştereken belirlenecek.

Yazılı talepte bulunmak kaydıyla boşandığı eşinin soyadını kullanmasına izin verilen kadının evlenmeden önceki soyadını; eşinin soyadı ile önceki soyadını taşıyan kadının sadece eşinin soyadını kullanmak istemesi halinde, nüfus müdürlüğünce gerekli işlem yapılacak.

Ölüm olayları, nüfus müdürlüğünce kurum ve noterlere kağıt ortamında bildirilmeyecek. Kurum ve noterler ölüm olaylarının tespitini elektronik ortamda yapacak. Mücbir sebeplerle ölüm olaylarına ilişkin bilgiler elektronik ortamda gönderilememesi halinde kağıt ortamında gönderilebilecek.

– Ad ve soyadı düzeltilmesi

Kişinin iki yıl içinde yerleşim yerinin bulunduğu nüfus müdürlüğüne yazılı olarak başvurması kaydıyla, Soyadı Kanunu’na aykırı soyadları ile yazım ve imla hatası veya düzeltme işareti kullanılmamasından kaynaklanan anlam değişiklikleri bulunan ad ve soyadları mahkeme kararı aranmaksızın, il veya ilçe idare kurulunun vereceği kararla bir defaya mahsus olmak üzere değiştirilebilecek.

İl ve ilçe idare kurullarının vereceği karar kesin olacak. Soyadı değiştirilen erkek ise kendisi ile varsa karısının ve müracaat tarihinde ergin olmayan çocuklarının da soyadları düzeltilecek. Soyadı değiştirilen kadın ise kendisi ile ergin olmayan evlilik dışı çocukları varsa onların da soyadları düzeltilecek.

Göçmen olarak Türk vatandaşlığına alınanlardan doğum yeri ve tarihi hatalı olanların kayıtlarında, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 5 yıl içinde usulüne göre onaylanmış doğum belgeleri ile müracaat etmeleri durumunda nüfus müdürlüğünce düzeltmeye gidilecek.

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce birlikte veya tek başına evlat edinilen çocuk veya erginlerin, düzenlemenin yürürlüğünü izleyen 5 yıl içinde nüfus müdürlüklerine başvurmaları halinde nüfus kaydında ana veya baba adı ya da soyadı olarak evlat edinenlerin ad ve soyadları yazılacak. Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte ergin ve mümeyyiz olan evlat edinilenlerin de muvafakatleri aranacak.

– Yabancılara kimlik numarası uygulamasına son veriliyor

Kanunla, yabancıların Türkiye’de meydana gelen nüfus olaylarına ilişkin olarak, nüfus müdürlüklerine yapılan başvuruları üzerine olay formları düzenlenmesi uygulaması yürürlükten kaldırılıyor.

Türkiye’de kaydı tutulan yabancılara kimlik numarası verilmesi uygulamasına son veriliyor.

Kanuna göre ayrıca sağlık kuruluşları ve tabiplerin, kontrollerindeki doğum ve ölüm olaylarına ilişkin olayın mahiyetini ve ilgilinin kimlik bilgilerini gösteren bir rapor düzenleyerek sahiplerine vermesi uygulaması da yürürlükten kaldırılıyor.

Kanunla, Türk Vatandaşlığı Kanunu’nda da değişiklik yapılıyor. Buna göre, sonradan Türk vatandaşlığının kazanılmasında uygulanacak temel ilke ve esaslar, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının görüşleri alınmak suretiyle İçişleri Bakanlığınca belirlenecek.

Milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek hali bulunanların talepleri reddedilecek.

Türk vatandaşlığını kazanma talebinde bulunan bir yabancı, başvuru için aranan ikamet süresi içinde toplam 12 ayı geçmemek üzere Türkiye dışında bulunabilecek.

– Türk vatandaşlığını kaybedenlerin yeniden vatandaşlığa alınması

Türk vatandaşlığını kaybetmiş kişiler, başvurmaları halinde, milli güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak kaydıyla Türkiye’de ikamet etme şartı aranmaksızın Bakanlık kararı ile yeniden vatandaşlığa alınabilecek.

Vatandaşlıktan düşürülen kişiler, başvurmaları halinde, milli güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak kaydıyla Türkiye’de ikamet etme şartı aranmaksızın Bakanlık kararı ile yeniden Türk vatandaşlığına kabul edilebilecek. Milli güvenlik bakımından engel teşkil edecek hali bulunanların talepleri İçişleri Bakanlığınca reddedilecek.

Onsekiz yaşını tamamlayıncaya kadar herhangi bir nedenle aile kütüklerine kayıt edilmemiş ve yabancı bir devletle vatandaşlık bağı bulunmayan kişiler; ana veya baba, bunların ölmüş olması halinde, varsa kardeşleri ile hısımlığını gösterir tıbbi rapor ibraz etmeleri durumunda Türk vatandaşlığını kazanacak.

Türk vatandaşlığını kazanan yabancının ergin olmayan çocuğunun sonradan alınan velayet kararı ile de Türk vatandaşlığını kazanması sağlanıyor.

Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünde 1600 kişilik kadro ihdas ediliyor.

İstanbul’un Eyüp ilçesinin adı, “Eyüpsultan” olarak değiştiriliyor.