Kendi Hesabına ve İşverenler, II. Çeyrek: Nisan – Haziran, 2017
Kendi hesabına ve işverenlerin; çalışmaya başlama nedeni, karşılaştıkları zorluklar, bir ortaklık veya iş ağı içinde çalışma durumu, gelecekte ücretli veya alt yüklenici ile çalışma planı hakkında ayrıntılı bilgi derlemek amacıyla, 2017 yılının II. Çeyreğinde (Nisan, Mayıs ve Haziran) hanehalkı işgücü araştırması ile birlikte modüler “Kendi Hesabına ve İşverenler Araştırması” uygulanmıştır. Ayrıca, bu çalışma ile toplam çalışanların işteki durum tercihleri ve iş memnuniyetine ilişkin bilgiler de derlenmiştir.
Toplam istihdamın %21,4’ü kendi hesabına ve işverenlerden oluştu
Türkiye’de, 2017 yılının II. Çeyreğinde; 28 milyon 488 bin kişiden oluşan toplam istihdamın %21,4’ünü kendi hesabına ve işveren olarak çalışanlar oluşturdu. Bu dönemde, kendi hesabına çalışan sayısı 4 milyon 781 bin, işveren sayısı ise 1 milyon 320 bin kişi olarak gerçekleşti.
Kendi hesabına veya işveren olarak çalışanların cinsiyete göre toplam istihdam içindeki payı erkeklerde %26,3 iken, kadınlarda %10,7 oldu.
İstihdam edilenlerin %67,4’ünü bağımlı çalışanlar oluşturdu
Ücretli çalışanlar ile iktisaden bağımlı kendi hesabına çalışanlardan oluşan bağımlı çalışanların, toplam istihdam içindeki oranı %67,4 iken, bu oran erkeklerde %69,4, kadınlarda ise %62,9 olarak gerçekleşti.
İktisaden bağımlı kendi hesabına çalışanlar; kendi hesabına çalışanlardan sadece bir tane müşterisi olan veya birden fazla müşterisi olup bu müşterilerden birinin belirleyici olduğu ve çalışma saatleri müşterisi tarafından belirlenen kişiler olarak tanımlanmaktadır.
Buna göre; 2017 yılının II. Çeyreğinde istihdam edilenlerin %0,3’ünü iktisaden bağımlı kendi hesabına çalışanlar oluşturdu. İktisaden bağımlı kendi hesabına çalışanların oranı cinsiyete göre erkeklerde %0,3, kadınlarda ise %0,2 olarak gerçekleşti.
İşteki durum ve cinsiyete göre istihdam edilenler, II. Çeyrek: Nisan-Haziran, 2017
Aile işini devam ettirmek için mevcut işine başlayanların oranı %35 oldu
Kendi hesabına ve işverenlerin %35’i mevcut işine aile işini devam ettirmek için başladığını belirtirken, %24,9’u uygun fırsatın kendiliğinden oluştuğunu, %16,2’si ise kendi hesabına veya işveren olarak çalışmasının nedenini ücretli olarak iş bulamamak olduğunu belirtti.
Kendi hesabına veya işveren olarak çalışmaya başlama nedeni, II. Çeyrek: Nisan-Haziran, 2017
Son 12 ayda karşılaşılan en önemli zorluk çok az gelir elde edilen dönemler oldu
Son 12 ayda karşılaşılan en önemli zorluk olarak; kendi hesabına ve işverenlerin %22,3’ü çok az gelir elde ettiği dönemlerin olduğunu, %20,5’i iş olmadığı dönemlerin olduğunu, %13,8’i ise işinde finansman sorunu yaşadığını belirtti.
Bir ortaklık veya iş ağı içinde çalışanların oranı %17,7 oldu
Kendi hesabına ve işverenlerin %17,7’si bir ortaklık veya iş ağı içinde çalıştığını belirtti. Bu kapsamda, kendi hesabına ve işverenlerin %7,4’ü diğer kendi hesabına veya işverenler ile bağlantılı olarak çalıştığını, %5,6’sı bir ortak ile çalıştığını, %4,7’si ise hem ortak hem de iş ağı içinde diğer kendi hesabına veya işverenler ile çalıştığını belirtti.
Mevcut işine son 12 ayda başlayanların oranı %9,9 oldu
Kendi hesabına ve işverenlerin %9,9’u mevcut işinde son 12 ayda çalışmaya başladı. Bu oran, tarım sektöründe %2,4 iken tarım dışı sektörde %14,4 olarak gerçekleşti.
Çalışanların %81,5’i işteki durumunu değiştirmek istemediğini belirtti
Çalışanların %81,5’i işteki durumunu değiştirmek istemediğini belirtirken %4,5’i ücretli olarak, %14’ü ise kendi hesabına veya işveren olarak çalışmak istediğini belirtti. Ücretli çalışanların %18,9’u kendi hesabına veya işveren olarak çalışmak isterken, kendi hesabına çalışanların %23,2’si ücretli olarak çalışmak istediğini belirtti.
İşteki duruma göre en yüksek iş memnuniyeti %23,7 ile işverenlerde oldu
Çalışanların %17,1’i yaptığı işten yüksek düzeyde memnun olduğunu belirtirken, bu oran ücretli veya maaşlılarda %21, yevmiyelilerde %4,8, işverenlerde %23,7, kendi hesabına çalışanlarda %9,7, ücretsiz aile işçilerinde ise %10,8 oldu.