31 Gün Çeken Aylarda Sigorta Primine Esas Kazançlar Nasıl Hesaplanır?
Ömer ARIK
Sosyal Güvenlik Denetmeni
o.arik@hotmail.com
5510 sayılı Kanunun 3 maddesi uyarınca bir ay 30 gün, bir yıl 360 gündür, ücret ise Kanunun 4/a ve 4/c bendi kapsamında sigortalı sayılanlara saatlik, günlük, haftalık, aylık veya yıllık olarak para ile ödenen ve süreklilik niteliği taşıyan brüt tutardır.
Bu tanımlardan yola çıkarak gün, ay ve ücret kavramlarının işçi ile işveren arasında yapılan “iş sözleşmelerine” tam anlamıyla işlenmesi, boşluk ya da muğlaklık bırakılmaması gerekmektedir. Ancak gördüğüm kadarıyla işçi ve işveren çevresinde iş sözleşmelerine gereken önem verilmiyor, basit bir kağıt olarak görülüyor. Onun için kurumsallaşmamış çoğu işyerlerinde ciddi anlamda sözleşme bile yapılmıyor.
İşverenler gün olur devran döner de devlet inceleme talep eder diye kırtasiyeden “personel özlük dosyalarını” alıp içine de personele ait birkaç belgeyi takıp işyerine koyuyor. Bu dosyalar ne günkü işveren ya da işçi hakkında bir sıkıntı olur da Kurumlar tarafından ibraz edilmesi istenirse ezberden yarım yamalak doldurulup veriliyor. Bunca bakıyorsunuz işe giriş tarihi tutmuyor, ücretin miktarı belli değil, imzalar eksik, sözleşme tarihi ve süresi yok, ücretin “günlük” mü yoksa “aylık” mı olduğu belli değil. Hal böyle olunca sonuç incelemeyi yapan Mahkemenin/ Denetmenin/ Müfettişin kanaatine kalıyor. Ücretin “aylık” ödendiği kanaatine varılırsa sigorta primine esas aylık kazancın 30 gün üzerinden bildirilmesi gerekiyor. Ücretin “günlük” ödendiği kanaatine varılırsa bu kez de sigorta primine esas aylık kazancın 31 gün üzerinden bildirilmesi gerekiyor.
Usulüne uygun ve eksiksiz olarak düzenlenen iş sözleşmelerinde ücretin “aylık” olduğu belirtilirse ay kaç gün çekerse çeksin ay içerisinde giriş/çıkış yoksa sigorta primine esas aylık kazanç 30 gün üzerinden bildirilir. Yargıtay’ın aşağıda belirttiğim kararları da bu yöndedir:
1- Yargıtay 9. Hukuk Dairesi (Yargıtay 9 Hukuk, 2000/6937 E. Ve 2000/10207 K.) sayılı kararında:
…. Davacıya ücretlerin aylık asgari ücretten ödendiği anlaşıldığından 31 gün olan aylar için 31. Günün ücretini talep etmesi mümkün değildir. Mahkemece yanlış değerlendirmeyle anılan günler için ücret alacağına hükmedilmesi hatalıdır.”demiştir.
2- Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2010/28791 Esas Ve 2012/40910 Karar Sayılı kararında 15.10.2001 tarihli 2001/14817 esas ve 2001/16050 karar sayılı içtihadını aynen tekrar etmiştir.
“Dosyaya ibraz olunan bordrolardan davalı işyerinde ücretlerin aylık ödendiği ve aylık miktarların maktu olduğu açıktır. Bazı aylar 30, bazı aylar 31 ve bazı aylar da daha az günden oluşabilir. Bu bakımdan 31 gün çeken aylar için bir gün eksik ücret ödendiği sonucuna varılamaz. Nitekim Dairemizin 15.10.2001 tarih ve 2001/14817 E – 2001/16050 K sayılı içtihadı da aynı mahiyettedir.” Demiştir.
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yapılan denetimler ve işçiler tarafından açılan davalar sonucunda aylık 4059,00 TL’den başlayan idari para cezaları ile karşılaşmamak için iş sözleşmelerinin zamanında, eksiksiz, usulüne uygun ve doğru bir şekilde düzenlenmesine önem verilmelidir.
KAYNAKLAR :
– 5510 sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
