Memurlara İkramiye Farkı
Mahmut ESEN
E. Mülkiye Başmüfettişi
mahmutesen@gmail.com
1-5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun 89. maddesinde kadrosuzluk; yaş haddi, vazife malulü ve ölüm nedeniyle haklarında emeklilik hükümleri uygulananların emekli ikramiyesi hesaplarında bazı ek olanaklar getirilmiştir.
Bu bağlamda anılan kişilere emekli aylığına hak kazandıkları tarihi takip eden üç ay içinde memur maaş katsayılarındaki artışlar ile emekliliği izleyen ilk mali yılın birinci ayında katsayılar dışındaki diğer unsurlarda meydana gelecek artışların ikramiye farkı olarak (Devletin çalışanlarına bir atıfeti olarak) ayrıca ödenmesi gerekmektedir.
2-01.01.2016 tarihinde yürürlüğe giren 3. Dönem Toplu Sözleşmenin 42. Maddesiyle (aylık maaş katsayısı artışı dışında) kamu personeli için ek göstergeler üzerinden hesaplanan emekli aylığı bağlama oranlarında 15 puanlık bir artış getirilmiştir.
Böylelikle emekli aylıklarında ve ikramiyelerinde ay/yıl bazında 118 TL artış yapılmıştır. 27.08.2015 gün ve 29458 sayılı R.G. yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile; 01.11.2015 tarihinde yapılacak genel seçimler vb. nedenlerle, emeklilik aylıklarında iyileştirmeyi düzenleyen Toplu Sözleşmenin 42. maddesinin 01.09.2015 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmesi sağlanmıştır.
Bu suretle 01.01.2015- 31.08.2015 tarihleri arasında emekli olmuş olan bazı kamu personelinin 01.09.2015 itibarıyla hizmet ettikleri her yıl için 118 TL (30 hizmet yılı için 3.540 TL) ilave ikramiye alma hakkı oluşmuştur.
3-Ek göstergeler üzerinden aylık bağlama oranlarındaki artışlar nedeniyle hak sahiplerine (başvurularına gerek kalmaksızın doğrudan yapılması gereken) ilave ikramiyeler SGK tarafından ödenmemiştir.
01.06.2015 tarihi itibarıyla yaş hadinden emekli olduğum için 5434 sayılı Kanunun 89 maddesi uyarınca ilave ikramiye ödenmesi yapılması için SGK’ya başvuruda bulunulmuştur.
Konuya ilişkin mevzuatın açık/seçik olarak ifade edilmiş olmasına, ödenmesi gereken ek ikramiye tutarı ayrıntılı olarak hesaplanarak gösterilmiş olmasına karşın dilekçemizin mahiyetinin anlaşılamadığı; okunmadan/incelenmeden başvuru konusu ile ilgisi olmayan cevap verildiği görülmüştür.
SGK yetkilileri ile konu görüşülmüş ve yeniden başvuruda bulunulmuştur. SGK Başkanlığının 27.01.2015 günlü yazısı ile , emekli aylıklarında artışı öngören Bakanlar Kurulu Kararı (mali yıl başı yerine) 01.09.2015 tarihinde yürürlüğe girmiş olduğu gereksiye talebimiz reddine karar vermiştir. Bu tür bir cevaba dahi güçlükle erişilmiştir.
4-SGK işlemine karşı hukuka aykırılık nedeniyle idari yargıda (tarafımdan) iptal davası açılmıştır.
Yaklaşık üç yıllık bir süre sonunda davaya bakan Ankara 4.İdare Mahkemesinin 30.04.2018 gün ve E: 2016/992, K:2018/1132 sayısı ile dava konusu işlemin hukuka aykırılık nedeniyle iptaline, davacının yoksun kaldığı maddi haklarının yasal faizi ile ödenmesine karar vermiştir.
5-Diğer yandan İzmir Barosu avukatlarından ve hukuk danışmanım Çağla Esen Esenkaya ise konuya ilişkin yaptığı açıklamasında:
Ankara 4. İdare Mahkemesi kararının emsal niteliğinde, hukuka/kanuna ve hakkaniyete uygun bir karar olduğunu; bu suretle kadrosuzluk, yaş haddi/ görev malullüğünden emekli olmuş çok sayıda kamu personeli emeklisinin mağduriyetlerinin giderilmesinin önünün açıldığını; bu durumda olanların daha fazla gecikmeksizin haklarının aramalarının yararlarına olduğunu belirtmiştir.
Yargı Kararı
T.C.
ANKARA
4. İDARE MAHKEMESİ
Esas No: 2016/992
Karar No: 2018/1132
DAVACI : MAHMUT ESEN
DAVALI: SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI /ANKARA
VEKİLİ: AV. SULTAN SUAT BİÇER (Aynı yerde)
DAVANIN ÖZETİ : Davacının İçişleri Bakanlığı Mülkiye Teftiş Kurulu Başkanlığı bünyesinde mülkiye başmüfettişi olarak görev yapmakta iken, 01.06.2015 tarihinde yaş haddini doldurduğundan emekliye sevk edilmesi nedeniyle 22.08.2015 tarih ve 2015/8057 sayılı Bakanlar Kurulu kararından kaynaklanan ikramiye farklarının tarafına ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin 27.01.2016 tarih ve 50.324.069 sayılı işlemin; 5434 sayılı yasanın 89/6 maddesinde öngörülen hükme aykırı olduğu ileri sürülerek iptali ile bu işlemden doğan maddi kayıplarının yasal faiziyle birlikte tazmini isteminden ibarettir.
SAVUNMANIN ÖZETİ : Dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Ankara 4. İdare Mahkemesi Hakimliği’nce, dava dosyası incelenerek işin gereği düşünüldü;
Dava, davacının İçişleri Bakanlığı Mülkiye Teftiş Kurulu Başkanlığı bünyesinde mülkiye başmüfettişi olarak görev yapmakta iken, 01/06/2015 tarihinde yaş haddini doldurduğundan emekliye sevk edilmesi nedeniyle 22.08.2015 tarih ve 2015/8057 sayılı Bakanlar Kurulu kararından kaynaklanan ikramiye farklarının tarafına ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin 27.01.2016 tarih ve 50.324.069 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu’nun 89. maddesinin 1. fıkrasında; “Hizmet sürelerinin tamamı bu Kanun ve/veya 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun geçici 4’üncü maddesi kapsamında geçenlerden emekli, adi malullük veya vazife malullüğü aylığı bağlanan veyahut toptan ödeme yapılan asker ve sivil tüm iştirakçilere, her tam fiili hizmet yılı için aylık bağlamaya esas tutarın bir aylığı emekli ikramiyesi olarak verilir” hükmü, 6. fıkrasında da; “İştirakçilerden, kanunlarla belirlenen bekleme süreleri sonunda kadrosuzluk veya yaş haddi sebebiyle emekliye sevk edilenler ve vazife malullüğü hükümlerine göre vazife malullüğü aylığı bağlananlar ile ölüm sebebiyle haklarında emeklilik işlemi uygulananlara; bu Kanuna göre aylığa hak kazandıkları tarihi takip eden üç ay içinde emekli ikramiyesinin hesaplanmasına esas alınan katsayılarda meydana gelecek artış nedeniyle oluşacak ikramiye farkları ile ilk mali yılın birinci ayında katsayılar dışındaki diğer unsurlarda meydana gelecek artışa, bu tarihte yürürlükte olan katsayılar uygulanmak suretiyle bulunacak ikramiye farkları, emekli ikramiyesi ile ilgili hükümlere göre ayrıca ödenir. Ancak, aylığa hak kazandıkları tarihi takip eden üç ay içinde katsayılarda artış yapılmadığı takdirde, müteakiben katsayılarda altı ay içinde yapılacak ilk artıştan doğan ikramiye farkları da bunlara ayrıca ödenir” hükmü yer almaktadır.