Mal Varlığının Terki Suretiyle Konkordato
Rüknettin KUMKALE
Yeminli Mali Müşavir
rkumkale.ymm@gmail.com
Mal varlığının terki suretiyle konkordato, Kanunun 309/a ve sonraki maddelerinde açıklanmaktadır. Buna göre; Malvarlığının terki suretiyle konkordato ile alacaklılara, borçlunun malvarlığı üzerinde tasarruf etmek veya bu malların tamamını ya da bir kısmını üçüncü kişiye devretmek yetkisi verilir.
GENEL AÇIKLAMALAR
Maddenin birinci fıkrasında, malvarlığının terki suretiyle konkordatodanun tanımı yapılmakta, ikinci fıkrasında ise, konkordato tasfiye memurlarının seçimine ilişkin kararın asliye ticaret mahkemesince onaylanacağı vurgulanmaktadır.
Kanunun 309/a maddesi aşağıya çıkartılmıştır.
Genel olarak:
“Madde 309/a- (Ek: 17/7/2003-4949/84 md.)
Malvarlığının terki suretiyle konkordato ile alacaklılara, borçlunun malvarlığı üzerinde tasarruf etmek veya bu malların tamamını ya da bir kısmını üçüncü kişiye devretmek yetkisi verilir.
Alacaklılar haklarını konkordato tasfiye memurları ve alacaklılar kurulu aracılığıyla kullanırlar. Konkordato tasfiye memurları ve alacaklılar kurulu konkordato talebi hakkında karar veren alacaklılar tarafından seçilir. Konkordato tasfiye memuru (Değişiklik 7101 Md: 40) Asliye Ticaret mahkemesinin seçime ilişkin kararı onaylamasından sonra göreve başlar. Konkordato komiseri de tasfiye memuru olabilir.”
ZORUNLU İÇERİĞİ
Kanunun 309/b maddesiyle, malvarlığının terki suretiyle konkordatonun içereceği hususlarla ilgili olarak alacaklılara yönelik ilanların yapılması usulü düzenlenmekte ve adi konkordatonun ilana ilişkin düzenlemelerine uyum sağlanmaktadır.
Kanunun Zorunlu içeriği başlıklı 309/b maddesinin metni aşağıya çıkartılmıştır.
“Zorunlu içeriği:
Madde 309/b- (Ek: 17/7/2003-4949/84 md.)
Malvarlığının terki suretiyle konkordato aşağıdaki hususları içerir:
- Alacaklıların malların tasfiyesi ya da üçüncü kişiye devri suretiyle karşılanamayan alacaklarından feragat edip etmedikleri, feragat etmiyorlarsa borçlunun sorumluluğunun ne olduğu.
- Konkordato tasfiye memurları ile alacaklılarkurulu üyelerinin belirlenmesi ve bunların yetkileri.
- Kanun tarafından belirlenmemişse, malların tasfiye usulü ve eğer mallar üçüncü kişiye devredilecekse, bu devrin şekli ve teminatlandırılması.
- Alacaklılara yönelik ilânların ve ilgili yerlere bildirimlerin 288’inci madde uyarınca yapılacağı.”Konkordato kapsamı dışında kalan mallar varsa bunlar açıkça belirtilir.”
TASDİKİN SONUÇLARI
2004 Sayılı İcra ve iflas Kanununun 309/c maddesine göre, Malvarlığının terki suretiyle konkordatoyu tasdik eden ticaret mahkemesi kararının kesinleşmesi ile, borçlunun malvarlığı üzerindeki tasarruf yetkisi sona erer. Bundan sonra, borçlunun malvarlığı üzerindeki tasarruf yetkisi alacaklılara geçer ve alacaklılar da bu yetkiyi konkordato tasfiye memurları vasıtasıyla kullanırlar. Konkordatonun tasdiki ile, alacaklılara borçlunun malvarlığının mülkiyeti geçmemektedir; konkordatonun tasdiki, sadece, bu konkordatonun türüne göre, borçlunun malvarlığı üzerindeki tasarruf yetkisinin alacaklılara geçmesine veya her malın niteliğine uygun işlemin yapılmasından sonra, borçlunun mallarının tamamının veya bir kısmının mülkiyetinin üçüncü kişiye (devralana) intikal etmesine yol açmaktadır.
Malvarlığının terki suretiyle konkordato sürecine giren bir borçlunun, mevcut malvarlığı ve bunun akıbeti yönünden durumu müflisin durumuna çok benzediğinden, onunla işlem yapacak üçüncü kişileri korumak için borçlunun ticaret unvanına “konkordato tasfiyesi halinde” ibaresinin konulması şart kılınmıştır.
Kanunun 309/c maddesinde sözü edilen 228. Madde aşağıya çıkartılmıştır.
“Üçüncü şahısların istihkak iddiaları:
Madde 228 – (Değişik: 18/2/1965 – 538/96 md.)
Üçüncü şahıslar tarafından istihkak iddiasında bulunulan eşyanın kendilerine verilip verilmeyeceğini iflas idaresi kararlaştırır.
İflas idaresi; istihkak iddiasını reddederse, üçüncü şahsa icra mahkemesinde istihkak davası açması için yedi günlük bir mühlet tayin ve tebliğ eder. Bu mühleti geçiren üçüncü şahıs, masaya karşı istihkak iddiasından vazgeçmiş sayılır.
İstihkak davasına, genel hükümler dairesinde ve basit yargılama usulüne göre bakılır. İcra mahkemesi, icabında istihkak davacısından masanın muhtemel zararına karşı teminat isteyebilir.”
Kanunun 309/c maddesi aşağıya çıkartılmıştır.
“Tasdikin sonuçları:
Madde 309/c- (Ek: 17/7/2003-4949/84 md.)
Malvarlığının terki suretiyle konkordatonun tasdikine ilişkin kararın kesinleşmesinden itibaren, borçlu malları üzerinde tasarruf edemez ve bu mallar hakkında tasarruf yetkisine sahip kişilerin imza yetkisi sona erer.
Borçlu ticaret siciline kayıtlı ise ticaret unvanına “konkordato tasfiyesi hâlinde” sözcükleri eklenir. Konkordato masası, konkordato kapsamına girmeyen borçlardan dolayı bu unvan altında takip edilir.
Konkordato tasfiye memurları konkordato masasının muhafazası ve paraya çevrilmesi veya lüzumu hâlinde malların devri için gerekli bütün işlemleri yerine getirir.
Konkordato tasfiye memurları mahkemelerde konkordato masasını temsil eder. 228’inci madde kıyas yoluyla uygulanır.”
HUKUKÎ İŞLEMLERİN İPTALİ
309/k Maddede, malvarlığının terki suretiyle konkordatoda, borçlu tarafından konkordatonun tasdikinden önce yapılmış hukukî işlemlerin 277 ve devamı maddelerde öngörülen hükümlere göre iptal edilebilmesine imkan verilmiştir.
Konkordato mühletinin verilmesi veya bu Kanunun 179, 179/a, 179/b maddeleri ile Türk Ticaret Kanununun 324’üncü maddesine göre meydana gelen iflâsın ertelenmesi tarihleri, iptal davası açma sürelerinin hesaplanmasında haczin veya iflâsın açılmasının yerini tutacaktır.
Maddenin son fıkrası 7101 sayılı kanun ile getirilmiştir; Geçici konkordato mühletinin verildiği tarih, iptal davası açma sürelerinin hesaplanmasında haczin veya ifâsın açılmasının yerini tutacaktır.
2004 sayılı icra ve iflas kanununun Hukukî işlemlerin iptali başlıklı 309/k maddesinin metni aşağıya çıkartılmıştır
“Hukukî işlemlerin iptali:
Madde 309/k- (Ek: 17/7/2003-4949/84 md.)
Borçlu tarafından konkordatonun tasdikinden önce yapılmış hukukî işlemler 277 ilâ 284’üncü maddelere göre iptale tâbidir.
Konkordato mühletinin verilmesi veya mühletten önce bu Kanuna göre vuku bulan iflâsın ertelenmesi tarihleri, iptal davası açma sürelerinin hesaplanmasında haczin veya iflâsın açılmasının yerini tutar.
Geçici konkordato mühletinin verildiği tarih, iptal davası açma sürelerinin hesaplanmasında haczin veya ifâsın açılmasının yerini tutar.”