Eylül 2019 Uluslararası Yatırım Pozisyonu Gelişmeleri
- 2019 Eylül sonu itibarıyla, Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verilerine göre, Türkiye’nin yurtdışı varlıkları, 2018 yıl sonuna göre % 8,0 oranında artışla 247,5 milyar ABD doları, yükümlülükleri ise % 0,2 oranında azalışla 599,2 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
- Türkiye’nin yurtdışı varlıkları ile yurtdışına olan yükümlülüklerinin farkı olarak tanımlanan net UYP, 2018 yıl sonunda -371,0 milyar ABD doları iken 2019 Eylül sonunda -351,6 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir.
- Varlıklar alt kalemleri incelendiğinde, rezerv varlıklar kalemi 2018 yıl sonuna göre % 8,7 oranında artışla 101,1 milyar ABD doları, diğer yatırımlar kalemi % 8,8 oranında artışla 96,6 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir. Diğer yatırımlar alt kalemlerinden bankaların Yabancı Para ve Türk Lirası cinsinden efektif ve mevduatları % 14,3 oranında artışla 51,1 milyar ABD doları olmuştur.
- Yükümlülükler alt kalemleri incelendiğinde, doğrudan yatırımlar (sermaye ve diğer sermaye) piyasa değeri ile döviz kurlarındaki değişimlerin de etkisiyle 2018 yıl sonuna göre % 5,9 oranında artışla 157,4 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir.
- Portföy yatırımları 2018 yıl sonuna göre % 1,4 oranında azalışla 138,0 milyar ABD doları olmuştur. Yurtdışı yerleşiklerin hisse senedi stoku 2018 yıl sonuna göre % 8,1 oranında artışla 31,9 milyar ABD doları olurken, yurtdışı yerleşiklerin mülkiyetindeki DİBS stoku % 12,0 oranında azalışla 16,3 milyar ABD doları, Hazine’nin tahvil stoku (yurtiçi yerleşiklerce alınan tahvil stoku düşüldükten sonra) ise % 3,3 artışla 49,8 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir.
- Aynı dönemde, diğer yatırımlar 2018 yıl sonuna göre % 2,5 oranında azalarak 303,8 milyar ABD doları olmuştur. Yurtdışı yerleşiklerin yurtiçi yerleşik bankalardaki Yabancı Para mevduatı, 2018 yıl sonuna göre % 5,7 oranında artarak 33,8 milyar ABD doları olurken, TL mevduatı % 3,6 oranında azalarak 13,5 milyar ABD doları olmuştur.
- Bankaların toplam kredi stoku % 13,0 oranında azalarak 71,0 milyar ABD doları olurken, diğer sektörlerin toplam kredi stoku % 5,0 oranında azalarak 101,3 milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir.
Açıklamalar:
Uluslararası Yatırım Pozisyonu; bir ekonomideki yerleşik kişilerin yurt dışındaki yerleşik kişiler ile finansal alacakları ve yükümlülüklerin yanında; rezerv varlık olarak tutulan altın şeklindeki finansal varlıklarının belli bir tarihteki stok değerini gösteren ve aylık olarak yayınlanan istatistiki bir tablodur.
Uluslararası Yatırım Pozisyonunda toplam finansal varlıklar ile toplam finansal yükümlülüklerin farkı, net Uluslararası Yatırım Pozisyonu olarak adlandırılmaktadır. Başka bir deyişle, net Uluslararası Yatırım Pozisyonu; Türkiye’nin yurt dışından alacaklarıyla, Türkiye’nin yurt dışına borçlarının net farkını işaret eder. Burada ortaya çıkan net pozisyon, pozitif veya negatif bir değer olabilir.