Ekim 2019 Uluslararası Yatırım Pozisyonu Gelişmeleri
- 2019 Ekim sonu itibarıyla, Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verilerine göre, Türkiye’nin yurt dışı varlıkları, 2018 yıl sonuna göre % 8,1 oranında artışla 247,7 milyar ABD doları, yükümlülükleri ise % 1,8 oranında azalışla 588,7 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
- Türkiye’nin yurt dışı varlıkları ile yurt dışına olan yükümlülüklerinin farkı olarak tanımlanan net UYP, 2018 yıl sonunda -370,4 milyar ABD doları iken 2019 Ekim sonunda -341,0 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir.
- Varlıklar alt kalemleri incelendiğinde, rezerv varlıklar kalemi 2018 yıl sonuna göre % 12,4 oranında artışla 104,6 milyar ABD doları, diğer yatırımlar kalemi % 4,8 oranında artışla 93,0 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir. Diğer yatırımlar alt kalemlerinden bankaların Yabancı Para ve Türk Lirası cinsinden efektif ve mevduatları % 3,9 oranında artışla 46,5 milyar ABD doları olmuştur.
- Yükümlülükler alt kalemleri incelendiğinde, doğrudan yatırımlar (sermaye ve diğer sermaye) piyasa değeri ile döviz kurlarındaki değişimlerin de etkisiyle 2018 yıl sonuna göre % 5,3 oranında artışla 156,6 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir.
- Portföy yatırımları 2018 yıl sonuna göre % 5,8 oranında azalışla 131,8 milyar ABD doları olmuştur. Yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi stoku 2018 yıl sonuna göre % 1,6 oranında azalışla 29,0 milyar ABD doları olurken, yurt dışı yerleşiklerin mülkiyetindeki DİBS stoku % 16,3 oranında azalışla 15,5 milyar ABD doları, Hazine’nin tahvil stoku (yurt içi yerleşiklerce alınan tahvil stoku düşüldükten sonra) ise % 1,9 artışla 49,1 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir.
- Aynı dönemde, diğer yatırımlar 2018 yıl sonuna göre % 3,4 oranında azalarak 300,3 milyar ABD doları olmuştur. Yurt dışı yerleşiklerin yurt içi yerleşik bankalardaki Yabancı Para mevduatı, 2018 yıl sonuna göre % 6,9 oranında artarak 34,2 milyar ABD doları olurken, TL mevduatı % 2,4 oranında azalarak 13,7 milyar ABD doları olmuştur.
- Bankaların toplam kredi stoku % 15,3 oranında azalarak 69,1 milyar ABD doları olurken, diğer sektörlerin toplam kredi stoku % 4,6 oranında azalarak 101,7 milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir.
Açıklamalar:
Uluslararası Yatırım Pozisyonu; bir ekonomideki yerleşik kişilerin yurt dışındaki yerleşik kişiler ile finansal alacakları ve yükümlülüklerin yanında; rezerv varlık olarak tutulan altın şeklindeki finansal varlıklarının belli bir tarihteki stok değerini gösteren ve aylık olarak yayınlanan istatistiki bir tablodur.
Uluslararası Yatırım Pozisyonunda toplam finansal varlıklar ile toplam finansal yükümlülüklerin farkı, net Uluslararası Yatırım Pozisyonu olarak adlandırılmaktadır. Başka bir deyişle, net Uluslararası Yatırım Pozisyonu; Türkiye’nin yurt dışından alacaklarıyla, Türkiye’nin yurt dışına borçlarının net farkını işaret eder. Burada ortaya çıkan net pozisyon, pozitif veya negatif bir değer olabilir.
Kaynak: TCMB