Geri Kazanım Katılım Payı Usul ve Esaslar
T.C.
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü
Sayı : 20451381-020-34658
Konu : Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar
BAKANLIK MAKAMINA
Çevrenin korunması ve çevre kirliliğinin önlenmesine yönelik düzenlemelerin yer aldığı Çevre Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 10.12.2018 tarih ve 30621 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Çevre Kanununa eklenen, geri kazanım katılım payı başlıklı Ek Madde 11’de “Yurt içinde piyasaya arz edilen bu Kanuna ekli (1) sayılı listede yer alan ürünlerden poşetler için satış noktalarından, diğer ürünler için piyasaya süren/ithalatçılardan bu listede belirtilen tutarda geri kazanım katılım payı tahsil edilir…” hükmü yer almaktadır.
Yurt içinde piyasaya arz edilen Çevre Kanunun ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünlerden alınacak geri kazanım paylarının tahsiline ilişkin hususların tespitine yönelik Bakanlığımızca hazırlanan Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelik 31/12/2019 tarihli ve 30995 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Söz konusu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi gereği, Kanunun ek-1 sayılı listesindeki ürünlere ve bu Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin tanımlayıcı ve açıklayıcı hususlara yönelik usul ve esasların belirlenmesi gerekmektedir.
Bu doğrultuda hazırlanan ve ekte sunulan “Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar’ın yürürlüğe konulması hususunu Olur’ larınıza arz ederim.
Muhammet ECEL
Genel Müdür
Prof. Dr. Mehmet Emin BİRPINAR
Bakan Yardımcısı
Murat KURUM
Bakan
GERİ KAZANIM KATILIM PAYINA İLİŞKİN YÖNETMELİĞİN UYGULANMASINA DAİR USUL VE ESASLAR
BİRİNCİ BÖLÜM
AMAÇ, KAPSAM VE DAYANAK
Amaç: 31/12/2019 tarihli ve 30995 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmeliğin 6 ncı maddesi birinci fıkrasının (e) bendi gereği, Çevre Kanununun ek-1 sayılı listesindeki ürünlere ve bu Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin tanımlayıcı ve açıklayıcı hususların belirlenmesidir.
Kapsam: Çevre Kanunun ek-1 sayılı listesinde yer alan “Yurt içinde piyasaya arz edilen bu ürünlerden poşetler için satış noktalarından, diğer ürünler için piyasaya süren/ithalatçılardan bu listede belirtilen tutarda geri kazanım katılım payı tahsil edilir…” hükmüne esas ürünlerin tanımlanması ve Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmeliğin uygulamalarına ilişkin iş ve işlemlerin açıklanmasıdır.
Dayanak: Bu usul ve esaslar, 10/12/2018 tarihli ve 30621 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “2872 sayılı Çevre Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile Çevre Kanunu’na eklenen Geri Kazanım Katılım Payı başlıklı Ek Madde 11’e dayanılarak hazırlanmıştır.
İKİNCİ BÖLÜM
GERİ KAZANIM KATILIM PAYI UYGULAMALARINA İLİŞKİN GENEL TANIM VE TANIMLAMALAR
Yurt içinde piyasaya arz edilen Çevre Kanunu ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünler için geri kazanım katılım payına ilişkin beyan ve ödeme yükümlülüğü bu ürünleri piyasaya arz edenlere (piyasaya sürenlere) ve/veya ithal edenlere (ithalatçılara) aittir. Yükümlülük oluşturan fiiller ile bu fiillerinden dolayı yükümlülük sahibi olan tarafların tanımlanmasında; Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelikte yer alan tanımlar ile aşağıda verilen açıklamalar ve örneklemeler üzerinden değerlendirme yapılır.
Çevre Görevlisi: Piyasaya süren/ithalatçı ve satış noktalarının gerçek/tüzel kişilikleri adına geri kazanım katılım payı uygulamasına tabi ürün ve eşyaların tespitini, beyana esas miktarlarının muhasebe sorumlusunca belirlenmesini; çevre mevzuatı kapsamındaki bildirimlerin, beyan ve beyannamelerin belirtilen formatta, zamanında ve eksiksiz olarak hazırlanarak ilgili idarelere sunulmasını sağlayan, kontrol eden, izleyen ve rapolayan Çevre Kanunu’nun Ek Madde 2’sinde belirtilen görevliler/çevre yönetim birimlerindeki görevlilerdir.
Sürekli bir çevre görevlisi istihdam eden veya çevre danışmanlık firmalarından çevre yönetimi hizmeti alan veya çevre yönetim birimi kurma zorunluluğu bulunan piyasaya süren işletmeler (ithalatçılar ve satış noktaları dahil) ile ödeyecekleri geri kazanım katılım payı miktarı (Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen beyan döneminde oluşan) 50.000 Türk Lirası’ndan fazla olan piyasaya süren işletmeler (ithalatçılar ve satış noktaları dahil), Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelik kapsamında yer alan tüm bildirim ve beyanların (iade ve mahsuplaşmaya esas işlemler dahil) muhasebe sorumlusu ve çevre görevlisi tarafından incelenip onaylanmasını sağlamakla yükümlüdürler. Bu durum piyasaya süren/ithalatçının yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi Verilmesi: Geri kazanım katılım payı uygulamasına tabi olan Çevre Kanunu ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünlerin piyasaya arzını gerçekleştiren piyasaya sürenler tarafından Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenmiş usul ve esaslara uygun olarak beyanda bulunulmasını ifade etmektedir. Beyanname verme yükümlülüğü geri kazanım katılım payı uygulamasına tabi ürünlerden tutar tahsil edilmeyecek piyasaya arz işlemleri için de geçerlidir.
İthalat: Çevre Kanunu ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünlerin başka ülkeler, serbest bölgeler veya ilgili mevzuat uyarınca bu bölgelere eşdeğer kabul edilen özel birimlerden sadece serbest dolaşıma giriş rejimi kapsamında Türkiye Gümrük Bölgesinde millileştirilerek yurt içine alınmasını ifade etmektedir. Serbest dolaşıma giriş rejimi haricindeki diğer gümrük rejimleri (Dahilde İşleme Rejimi vb.) kapsamında yapılan ithalat işlemleri geri kazanım katılım payı uygulamasına tabi ithalat tanımı dışındadır.
İthal Edenler (İthalatçı) : Geri kazanım katılım payı uygulamasına tabi olan Çevre Kanunu ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünlerden herhangi birini ithal ederek tedarik veya kullanım amacıyla bedelli veya bedelsiz olarak yurtiçi piyasada yer almasını sağlayan gerçek ve/veya tüzel kişilerdir.
İthalatçılarca/ithalat yapanlarca/ithal edenlerce, Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelik kapsamında yapılan ithalat fiilleri piyasa arz etme/piyasaya sürme fiilini oluşturmakta ve bu fiilleri nedeni ile de “Piyasaya Süren” olarak tanımlanmaktadırlar.
İthalat işlemini, herhangi bir kişi/işletme tarafından yetkilendirilmek sureti ile bu kişi/işletmeler adına gerçekleştiren ithalatçılar “tedarikçi” vasfına haiz olup yetkilendirmeyi yapan kişi/işletmeler piyasaya süren olarak geri kazanım katılım payı uygulaması sorumluluğuna sahiptirler. Yetkili İthalatçıların yetkileri dahilinde yaptıkları ithalat işlemlerine ilişkin beyan ve ödeme yükümlüğü bulunmamaktadır.
Muhasebe Sorumlusu: Makbuz, fatura, irsaliye vb. belgelerin kayıtlarından ve genel muhasebe ile ilgili işlemlerin mevzuata, muhasebe usul ve yönetmeliklerine uygun olarak yerine getirilmesinde piyasaya süren/ithalatçı ve satış noktalarının gerçek/tüzel kişilikleri adına organ veya temsilcilik görevini yapan veya bu görevi üstlenen kişilerdir.
Piyasaya süren/ithalatçılar, Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelik kapsamında yapılacak olan tüm bildirim ve beyanlarını (iade ve mahsuplaşmaya esas işlemler dahil) görevlendirdikleri muhasebe sorumlularına ilgili belgeler (alış, satış, devir, bağış vb teslim belgeleri, bütçe raporları, vergi beyanları gibi) üzerinden inceletmek ve doğruluğunu görevleri kapsamında onaylatmakla yükümlüdürler.
Piyasaya Arz Etme (Piyasaya Sürme): Geri kazanım katılım payı uygulamasına tabi olan Çevre Kanunu ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünler üzerindeki tasarruf hakkının bir alıcıya veya onun adına hareket edenlere devredilmesi fiilini ifade etmekte olup alıcı veya onun adına hareket edenlerce gösterilen yere veya kişilere tevdii edilmesi işlemleri de piyasaya arz fiili kapsamındadır. Satış ifadesi ve ithal etme ifadesi de dâhil olmak üzere piyasaya sürmek fiili piyasaya arz etmek tanımı ile eş anlamlıdır.
Piyasaya Süren: Geri kazanım katılım payı uygulamasına tabi olan Çevre Kanunu ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünlerden herhangi birini tedarik veya kullanım amacıyla bedelli veya bedelsiz olarak ilk defa piyasada yer alması faaliyetini gerçekleştiren gerçek veya tüzel kişilerdir. Piyasaya sürenin belirlenmesinde söz konusu ürünlerin ilk defa piyasada yer alması için yapılan piyasaya arz faaliyeti esas alınır. Piyasaya arz eden ile piyasaya süren tanımları aynı kişileri tariflemektedir.