Değerli Konut Vergisinde Son Durum
Emrah AYGÜL
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
emrah.aygul@erisymm.com
Yazar Hakkında
Bir önceki yazımızda değerli konut vergisinde yaşanan karmaşayı ele almıştık. Aradan 2 hafta geçti. Sahip olduğu konutun değerinin 5 milyon TL ve üstü olduğu, kendisine tebliğ edilenlerin çoğu itirazlarına 15 gün içerisinde cevap verilmediği için Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü aleyhine dava açtı. Davaların kimi idari mahkemede, kimi vergi mahkemesinde, kimi bulundukları ilde, kimi Ankara’da açıldı. Bize gelen bilgilerde Ankara İdare Mahkemesinde açılan davalarda gayrimenkulün bulunduğu yerde dava açılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik verildiği, idare mahkemelerinin de davaları vergi mahkemelerine gönderdiği şeklinde gelişmelerden bahsediliyor.
Dava dilekçelerinde genellikle aşağıdaki başlıklar altında iptal nedenleri açıklandı.
– Yasal düzenlemenin Anayasaya aykırılığı.
– Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün her bir gayrimenkulün değerini ayrı ayrı tespit etme yetki ve görevinin bulunmaması.
– Değerleme işlemlerinin değerli konut vergisini ihdas eden yasa yürürlüğe girmeden önce yapılması.
– Değerlenen mesken sayısının yüksekliği, değerlemenin hızı, teşkilatlanmanın değerleme hacmi için yetersizliği.
– Değerlemenin belli bölgelerde yapılması.
– Değerleme ölçü, hesap ve yöntemlerinin açıklanmaması.
– Yasada emlak vergisi değeri var iken ikinci bir değer oluşturulması, değerlemenin ne şekilde ve hangi esaslar dikkate alınmak suretiyle yapacağını gösteren, takdir yetkisinin çerçevesini çizen bir hükme yer verilmemesi.
– Devletin farklı kurumları tarafından farklı değerler tespit edilmesinin ve bu farklı değerler üzerinden vergi alınmasının Hukuk Devleti ilkesine aykırılığı.
– Değerlemede meskenin bakım ve onarımı için yapılması gereken harcamalar ile taşınmazdan kaynaklı vergisel yükümlülüklerin gözetilmeksizin değer tespitinin yapılması.
– Genel ekonomik durgunluk dikkate alınmadan belirlenen değerlerin rayiç değerden oldukça yüksek olması.
…
Davaların açılma sürecinde verginin ertelenmesine yönelik teklifin kısa sürede Meclis gündemine geleceğini belirten aşağıdaki haber mükellefleri biraz umutlandırdı.
Haber şöyle: “Dünya Gazetesi’nden Canan Sakarya’nın haberine göre; esnafa işsizlik maaşı bağlanmasını da içeren Ahilik Fonu ve kamuoyunda çokça tartışmalara neden olan Değerli Konut Vergisi’nin ertelenmesine yönelik kanun teklifi bu hafta Meclis’e sunulacak.”[1]
Yine bu sürede itirazlar karşısında sessiz kalan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü sessizliğini bozdu ve aşağıdaki duyuruyu sitesinde yayımladı.
“1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununa eklenen 43. madde kapsamında değeri 5 milyon TL. ve üzeri ”Değerli Konut Vergisi” ne tabi mesken nitelikli taşınmazlara ilişkin kurumumuzca gerçekleştirilen çalışmalara yönelik ilgililerince yapılan itirazların kurumumuz bünyesinde oluşturulan komisyonlar marifetiyle inceleme ve değerlendirme süreçleri tamamlanmış olup, elde edilen sonuçların 04/02/2020 tarihi itibarıyla ilgililerine tebligatına başlanmıştır.
Kamuoyuna saygı ile duyurulur.”
Duyuruya göre itirazlara cevaplar verilmeye başlandı. İtirazlara cevapların nasıl verildiğini, yani itirazların ret mi kabul mü edildiğini bilmiyoruz. Ancak açıktır ki Yasada belirtilen “Süresinde yapılan itirazlar, on beş gün içinde değerlendirilerek sonuçlandırılır” hükmündeki süre aşılmıştır. Bu sebeple Müdürlüğün cevabına ilişkin tebligat tarihinden önce açılan davaların, cevaba göre itirazlar reddedilmiş ise, geçerli olduğunu düşünüyoruz. Cevap tebligat tarihine kadar dava açmamış olanların ise itirazları ret edilmiş ise 30 gün içerisinde dava açmasını öneriyoruz.
2020 yılı Şubat ayında kimlerin beyanname vereceği konusu da diğer bir tartışma konusu olmuştur. Yasada belirtilen “Tebliğ tarihinden itibaren on beşinci günün sonuna kadar Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüne itiraz edilmeyen mesken nitelikli taşınmaz değeri kesinleşir. Süresinde yapılan itirazlar, on beş gün içinde değerlendirilerek sonuçlandırılır ve kesinleşen değer, aynı usulle ilan ve ilgilisine tebliğ edilir.” Hükmü uyarınca kimi görüşler itiraz süresinin 2020 yılına da sâri olması halinde, beyanın 2020 yılı Şubat ayı değil, 2021 yılı Şubat ayında verileceğini ifade ederken, diğer kimi görüşler de değer tespit tarihinin sabit olması ve kesinleşmenin bu tarihi değiştirip değiştirmeyeceğinin tam açık olmaması sebebiyle ihtiyatlı olunması gerektiğini ifade etmektedir. Bu tartışmada şu hususun altını çizmekte fayda var. Bu tartışma, değerlemelere yapılan itirazları ve değerlemelere ilişkin dava süreçlerini etkilememektedir. Bu tartışma, vergiye ilişkin beyan tarihini yani mükellefiyet başlangıç yılını belirlemeye yöneliktir. Son olarak bu konunun Emlak Vergisi Kanununun 49 uncu maddesindeki yetkiye dayanılarak Hazine ve Maliye Bakanlığınca yayımlanacak tebliğ ile açıklığa kavuşturulacağını düşünüyoruz. Bakanlığın görüşünün mükellef aleyhine olması yeni bir ihtilaf konusu oluşturacaktır.
Şubat ayına gelinmesine rağmen beklenen yasa değişikliğinin yapılmaması sebebiyle Gelir İdaresi Başkanlığı zaman kazanmak için yayımladığı Sirküler ile 20 Şubat 2020 günü sonuna kadar verilmesi gereken 2020 takvim yılına ait Değerli Konut Vergisi beyannamesinin verilme süresini 20 Mart 2020 Cuma günü sonuna kadar, bu beyanname üzerine tahakkuk eden verginin 1 inci taksitinin ödeme süresini ise 31 Mart 2020 Salı günü sonuna kadar uzatmıştır.
Umudumuz Meclise geleceği belirtilen kanun teklifi ile yasa değişikliğinin kısa sürede gerçekleştirilmesi, tüm bu tartışmaların sona erdirilmesi, adalet ve eşitliğin öngörülmesi ve yukarıdaki tüm itiraz, dava süreçlerinin sona erdirilmesidir.
Dip Not:
[1] https://www.sozcu.com.tr/2020/ekonomi/ahilik-fonu-ve-dkv-erteleme-duzenlemesinin-meclise-gelmesi-bekleniyor-5609443/- 06.02.2020
