7221 Sayılı Kanunun İncelenmesi
Mahmut ESEN
E. Mülkiye Başmüfettişi
mahmutesen@gmail.com
14.2.2020 gün ve 7221 sayılı “7221 Sayılı Coğrafi Bilgi Sistemleri İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” 20.02.2020 gün ve 31045 sayılı R.G. yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanun “ torba kanun” tekniğine göre hazırlanmıştır. Toplam (39) maddeden oluşmakta ve özgün bazı hükümlerin yanı sıra on ayrı kanunda ek ve değişiklikler getirmektedir.
Belediyeler başta olmak üzere çok sayıda kamu kurum ve kuruluşu ile geniş bir yurttaş kitlesini ilgilendirmesi nedeniyle sözü edilen Kanun tarafımdan analitik yöntemle incelenmiş, kayda değer bulgular özet olarak maddeler halinde aşağıya çıkarılmıştır.
1- Coğrafi verilerin toplanması, üretimi, paylaşımı ile mali ve cezai hükümler konusunda düzenleme getirilmiştir.
Gerçek/tüzel kişiler pafta başına 25 TL ödemek suretiyle hizmetten yararlanabilecektir.
2- 775 sayılı Gecekondu Kanunu, 1164 sayılı Arsa Üretimi ve Değerlendirilmesi Hk. Kanunda ek/değişikler yapılmış; gecekondu alanlarındaki uygulamalar konusunda ve toplu konut alanlarında ise ecrimisil ve tahliye konularında TOKİ’nin yetkileri artırılmış, TOKİ ye ayrıcalıklar tanınmıştır.
3- 3194 sayılı İmar Kanununda çok yönlü ek/değişiklikler yapılmıştır.
(Belediyeler/Valiliklerin mevzi imar planı yapma yetkileri kaldırılmıştır.
İmar planlarının yapımı/ değişiklik/revizyonunda uyulması gereken usul ve esasları içeren yeni düzenlemeler getirilmiştir.
(Bakanlıktan işlem numarası alınması, ilan usulleri, planlara karşı beş yıl içinde dava açılması, bina yüksekliklerinin serbest olacak şekilde belirlenemeyeceği, serbest olarak belirlenmiş bina yüksekliklerinin çevre yapılar dikkate alınarak 1.07.2021 tarihine kadar düzeltileceği, planların Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemine yükleneceği, mahalle haline dönüşen yerlerde yeni düzenleme yapılıncaya kadar köylerdeki yapılaşma esaslarının uygulanacağı, vb.)
– İmar uygulamalarının kesinleşmiş yargı kararıyla iptal edilmesi, yargı kararının fiili veya hukuki olanaksızlık nedeniyle yerine getirilemediği durumlarda hak sahibine uygun bir yer tahsis edilecek veya taşınmazın değerinin rayiç bedeli üzerinden ödenecektir.
– Köylerdeki yapılar ve uyulacak esaslarda bazı değişiklikler yapılmıştır.
– İleri tasarım ve teknolojileri gerektiren binaların projeleri yeterli uzmanlığa sahip mühendislerin gözetiminde yapılacaktır.
– Ruhsatsız/ruhsat eklerine aykırı yapıya ait bilgiler tapu siciline işlenecektir.
– Yıkılması gerektiği halde yıkılmayan (ilgili idare tarafından daha önce yıkım kararı verilmiş olanlar hariç) yapılar Bakanlıkça yıkılacak/yıktırılacaktır.
– İmar mevzuatına aykırı yapıların müellifleri, fenni mesullerine ( gözetmenler dahil) verilecek idari cezalarda bazı değişikliklere gidilmiştir.
– Plan değişiklikleri yapma usul ve esaslarına ilişkin bazı yeni hükümler getirilmiştir.
(Plan değişiklikleri için ihtiyaç analizi yapılması, parsel bazında değişiklik yapılmaması, ada bazında değişiklik için en az bin m2 olması koşulu, ada bazında tüm maliklerin isteği üzerine yapılacak değişiklerde değer artış payı alınması, değerlemenin yetkili değer artışı kuruluşunca yapılması,
– Yapı kayıt belgesi alan yapılarda güçlendirme yapılabilecektir.)
4- 3194 sayılı Emlak Vergisi Kanununda ek/değişiklikler yapılmıştır.
(Değerli Konut Vergisine konu taşınmazlar yeniden tanımlanmış, TKGM tarafından belirlenenler yerine Emlak Vergi değeri 5 milyon TL üzerinde olanlar vergi kapsamına alınmıştır. Vergi 2021 yılından itibaren tahsil edilecektir.)
5- 3414 sayılı Kanunun 1. maddesinde yer alan “Gecekondu Kanunundaki Bakanlığa ait yetkilerin belediyeler tarafından kullanılacağına” ilişkin hüküm kaldırılmıştır.
6- Kıyı Kanununa ek yapılarak iskele kurulması koşulları yeniden düzenlenmiş, imar planı kararı ile millet bahçesi yapılması olanaklı hale getirilmiştir.
Ahlat ilçesinde Van Gölü kenarında Kıyı Kanunu uygulanmayacak olan yer resmi kurum alanı olarak belirlenmiş ve kroki ile gösterilmiştir.
Sahil şeridinde köy ve mahallerde 11.07.1992 tarihinden önce mevzuata uygun yapılan yapılar aynen korunacaktır.
7- 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkındaki Kanunda ek/ değişiklikler yapılmıştır.
(Sanayi siteleri vb. yerlerde uygulanacak yapı denetim ücretlerinde indirim oranı % 50 ye düşürülmüştür.
– Yapı denetim kuruluşlarına uygulanacak idari cezalar, personel uygulanacak ceza hükümleri, Bakanlığın yetkileri (laboratuvarları da kapsayacak şekilde) yeniden düzenlenmiştir.)
8- 4735 sayılı Kamu Sözleşmeleri Kanununda ek/değişikler yapılmış, bu suretle sözleşmelerin uygulanması sırasında ortaya çıkan yargı veya Sayıştay incelemesine konu edilmemiş hususlarda taraflara Yüksek Fen Kurulu Başkanlığına başvuruda bulunma ve uyuşmazlığın Yüksek Fen Kurulunca çözümlenmesi olanakları getirilmiştir.
9– 5368 sayılı Lisanslı Harita Kadastro Mühendisleri ve Büroları Hakkında Kanunda ek/değişiklikler yapılmış, Lisans sahibi mühendislere bu görevlerinin devamı süresince serbest çalışma ve 65 yaşından sonra görev yapma yasağı getirilmiştir.
10- 5543 sayılı İskan Kanununda ek/değişiklikler yapılarak, göçmenlerin kabul merkezlerine yerleştirilmesi vb. konularında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yerine İçişleri Bakanlığı yetkilendirilmiş, iskanda aile sayılacakların kapsamı genişletilmiş, bu Kanun hükümlerine göre yapılacak yapılardan inşaat harcı ve imarla ilgili harçlar ile bu yapılara verilen belediye/özel idarelerce verilen hizmetlerden ücret alınamayacağı düzenlenmiştir.
