Sokağa Çıkma Kısıtlaması Kalkanlar 15 Günlük Süreniz Var
Talha APAK
Yeminli Mali Müşavir
t.apak@apakymm.com
ÖZET:
COVID-19 nedeniyle, daha önce sokağa çıkma kısıtlaması getirilen 65 yaş ve üzeri vatandaşlarımız ile 20 yaş ve altı gençlerin bir kısmı için 1 Haziran 2020 tarihinden geçerli olmak üzere kısıtlamaları kaldırıldı. Bunun üzerine, 2 Haziran 2020 tarihli GİB duyurusuyla, kısıtlaması kalkan vatandaşların vergi beyannamelerini 15 gün içerisinde beyan etmeleri ve tahakkuk eden vergilerini de bu sürede ödemeleri gerekiyor…
Bilindiği gibi, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de insan hayatı açısından son derece tehlikeli olan yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınının halk sağlığı açısından oluşturduğu riski yönetebilmek adına sosyal hareketliliği ve kişiler arası teması azaltmak, sosyal izolasyonu sağlamak amacıyla 65 yaş ve üzeri vatandaşlarımız ile 20 yaş ve altı gençlerin sokağa çıkmaları kısıtlanmıştı.
Maliye Bakanlığı’nın genelgesi:
03.04.2020 tarihli, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 518 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin uygulamasına yönelik 03.04.2020 tarihli 2020/03 sayılı İç genelgesiyle, sokağa çıkmaları kısıtlı olan, “mücbir sebep” hali kapsamındaki mükelleflerin vergi ödevleri de ertelenmişti.
İlgili iç genelgenin;
“2.1. Kapsama giren mükellefler:
İçişleri Bakanlığınca alınan tedbirler kapsamında;
a) 65 yaş ve üstünde olması nedeniyle sokağa çıkma yasağı kapsamına giren gelir vergisi mükellefleri (meslek mensuplarının kendi mükellefiyetleri dâhil),
2.2. Vergi ödevlerinin ertelenmesi
Tebliğin 6 ncı maddesi gereğince 22/3/2020 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyanname/bildirimlerin verilme süreleri ile bunlara istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerinin son günü, sokağa çıkma yasağının sona ereceği günü takip eden 15 inci günün sonuna kadar uzatılmıştır.
Sokağa çıkma yasağının bittiği tarihte beyanname/bildirim verme süresinin son gününe 15 günden fazla süre kalması halinde, beyanname/bildirim verme ile ödeme süresi olarak kanuni sürelerin dikkate alınacağı tabiidir.
Öte yandan Tebliğde beyanname ve bildirimlerle ilgili özel bir belirleme yapılmadığından mücbir sebep dönemine ait tüm vergi beyanname ve bildirimleri bu kapsamda değerlendirilecektir.”
denilmektedir.
İçişleri Bakanlığı’nın genelgesi:
29 Mayıs 2020 tarihli İçişleri Bakanlığı’nın son genelgesiyle; koronavirüs ile mücadelede kaydedilen olumlu gelişmeler doğrultusunda Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında toplanan Kabine Toplantısında 18-20 yaş aralığındaki gençler için uygulanan sokağa çıkma kısıtlamasının kaldırılması, 65 yaş ve üzerindeki vatandaşlarımız ile 0-18 yaş aralığındaki gençlerin ve çocukların belirlenen günlerde kısıtlamadan muaf tutulması, 65 yaş ve üzerindeki vatandaşların SGK veya vergi kaydı olanlardan çalışma, ticaret ve iş hayatı içinde faaliyetlerini yürütmek üzere sokağa çıkma kısıtlamasından muaf tutulması hususları değerlendirildiği belirtilmiş bulunuyor.
Genelgenin ilgili bölümü aşağıdaki gibidir;
- Daha önce genelge ile sokağa çıkma kısıtlaması getirilen 65 yaş ve üzerindeki vatandaşlarımız arasında işletme sahibi, esnaf, tüccar, sanayici, serbest meslek sahipleri ile çalışanlardan durumlarını aktif sigortalılıklarını gösteren SGK hizmet belgesi, vergi kaydı, şirket yetki belgesi, oda ve birlik kimliğinden biriyle belgeleyenler, sokağa çıkma kısıtlamasından muaf tutulacak.
- Daha önce genelge ile sokağa çıkma kısıtlaması getirilen gençlerden 31.12.2002 tarihinden önce doğmuş olanlar (18-20 yaş arasındaki gençler) için sokağa çıkma kısıtlaması kaldırıldı.
GİB’in yeni duyurusu:
Peki bu durumda, sokağa çıkma kısıtlaması kalkan başta 65 yaş ve üzeri “iş yeri sahibi” vatandaşların durumu, uygulanan “mücbir sebep” halini sona mı erdirdi? Diğer bir ifadeyle; sokağa çıkma kısıtlaması kalkan ve vergi mükellefi olup da mükellefiyet görevleri ertelenen vatandaşların 1 Haziran 2020 tarihinden itibaren 15 günlük süre içerisinde vergi beyannamelerini vermeleri ve vergilerini ödemeleri gerekecek mi?
2 Haziran 2020 tarihli GİB’in duyurusu ile, kafa karışıklığı giderilerek tartışılan konuya aşağıdaki gibi açıklık getirilmiş bulunuyor.
İçişleri Bakanlığının 29/5/2020 tarihli ve “18 Yaş Altı ve 65 Yaş Üzeri Kişilerin Sokağa Çıkma Kısıtlaması” konulu Genelgesi ile daha önce sokağa çıkma kısıtlaması getirilen 65 yaş ve üzerindeki vatandaşlarımız arasındaki işletme sahibi, esnaf, tüccar, sanayici, serbest meslek sahipleri ile çalışanlardan durumlarını aktif sigortalılıklarını gösteren SGK hizmet belgesi, vergi kaydı, şirket yetki belgesi, oda ve birlik kimliğinden biriyle belgeleyenlerin, sokağa çıkma kısıtlamasından muaf tutulacağı belirtilmiştir.
Buna göre;
– 65 yaş ve üstünde olması nedeniyle daha önce sokağa çıkma kısıtlaması getirilen ve 518 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında beyanname/bildirim verme ve ödeme süreleri ertelenen ticari, zirai ve/veya mesleki kazançları yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunan mükelleflerin,
– 65 yaş ve üstünde olması nedeniyle daha önce sokağa çıkma kısıtlaması getirilen ve söz konusu Genel Tebliğin beyanname/bildirim verme ve ödeme süreleri ertelenen ticari, zirai ve/veya mesleki kazançları yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunmayan mükelleflerden aktif sigortalı olarak çalışması nedeniyle sokağa çıkma kısıtlamasından muaf tutulanların,
– 24/3/2020 tarihi itibarıyla geçerli olan “Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi” uyarınca beyanname ve bildirimleri 65 yaş ve üstündeki meslek mensuplarınca verilen mükelleflerin,
Genel Tebliğde yer alan mücbir sebep dönemine ilişkin beyanname ve bildirimleri sokağa çıkma kısıtlamasının sona erdiği 1/6/2020 tarihini takip eden 15 inci gün olan 16/6/2020 günü sonuna kadar verilecek, bu beyanname ve bildirimlere istinaden tahakkuk eden vergiler de aynı sürede ödenecektir.
Gerek 65 yaş ve üstünde olması gerekse kronik rahatsızlığı bulunması nedeniyle sokağa çıkma kısıtlaması devam eden mükelleflerin söz konusu Genel Tebliğ kapsamındaki mücbir sebep hali, kendileri için sokağa çıkma kısıtlamasının sona ereceği tarihe kadar devam edecektir.
Örnek: Serbest meslek erbabı Bay (A)’nın yıllık gelir vergisi, geçici vergi, muhtasar ve katma değer vergisi (KDV) yönünden mükellefiyeti bulunmakta olup, mükellef İçişleri Bakanlığınca alınan tedbirler uyarınca 65 yaş üstünde olması nedeniyle sokağa çıkma kısıtlaması kapsamındadır. Mükellef, mesleki kazancı yönünden gelir vergisi mükellefi olması nedeniyle 518 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği uyarınca 1/4/2020 ila 30/6/2020 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasında, sokağa çıkma kısıtlaması nedeniyle 22/3/2020 tarihi ila sokağa çıkma kısıtlamasının sona erdiği 1/6/2020 tarihleri (bu tarihler dâhil) arasında mücbir sebep halindedir.
İçişleri Bakanlığının 29/5/2020 tarihli ve “18 Yaş Altı ve 65 Yaş Üzeri Kişilerin Sokağa Çıkma Kısıtlaması” konulu Genelgesi ile 1/6/2020 tarihi itibarıyla sokağa çıkma kısıtlamasından muaf tutulması sonrasında mükellefin beyanname verme ve ödeme tarihleri aşağıdaki gibi olacaktır.
518 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında olan mükellefin;
– 2020/Şubat dönemi muhtasar (muhtasar ve prim hizmet beyannamesi dâhil) ve KDV beyannamesi,
– 2019 yılına ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamesi,
– 2020 yılı I. geçici vergi dönemine ait geçici vergi beyannamesi
16/6/2020 Salı günü sonuna kadar verilecek, bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergiler de aynı sürede ödenecektir.
16/6/2020 Salı günü sonuna kadar verilecek, bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergiler de aynı sürede ödenecektir.
Öte yandan meslek mensubunun kendi mükellefiyetine ilişkin beyanname verme ve ödeme süreleri de yukarıdaki örnekte belirtildiği şekilde olacaktır.
Sonuç olarak; Başta meslek mensupları olmak üzere, çeşitli nedenlerle sokağa çıkma kısıtlaması kalkan vatandaşların vergi ödevlerini yerine getirmeleri konusunda, herhangi bir cezai işlemle karşı karşıya kalmamaları için, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın yukarıda özetlenen 2 Haziran 2020 tarihli duyurusuna göre hareket etmeleri gerekiyor.
