Haziran 2021 Uluslararası Yatırım Pozisyonu Gelişmeleri
- 2021 Haziran sonu itibarıyla, Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verilerine göre, Türkiye’nin yurt dışı varlıkları, 2020 yıl sonuna göre % 7,4 oranında artışla 274,4 milyar ABD doları, yükümlülükleri ise % 12,4 oranında azalışla 555,0 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
- Türkiye’nin yurt dışı varlıkları ile yurt dışına olan yükümlülüklerinin farkı olarak tanımlanan net UYP, 2020 yıl sonunda -378,3 milyar ABD doları iken 2021 Haziran sonunda -280,6 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir.
- Varlıklar alt kalemleri incelendiğinde, rezerv varlıklar kalemi 2020 yıl sonuna göre % 4,7 oranında artışla 97,7 milyar ABD doları, diğer yatırımlar kalemi % 10,9 oranında artışla 120,1 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir. Diğer yatırımlar alt kalemlerinden bankaların Yabancı Para ve Türk Lirası cinsinden efektif ve mevduatları % 24,9 oranında artışla 52,4 milyar ABD doları olmuştur.
- Yükümlülükler alt kalemleri incelendiğinde, doğrudan yatırımlar (sermaye ve diğer sermaye) piyasa değeri ile döviz kurlarındaki değişimlerin de etkisiyle 2020 yıl sonuna göre % 35,5 oranında azalışla 142,2 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir.
- Portföy yatırımları 2020 yıl sonuna göre % 8,0 oranında azalışla 106,3 milyar ABD doları olmuştur. Yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi stoku 2020 yıl sonuna göre % 29,7 oranında azalışla 20,5 milyar ABD doları olurken, yurt dışı yerleşiklerin mülkiyetindeki DİBS stoku % 9,1 oranında azalışla 6,0 milyar ABD doları, Hazine’nin tahvil stoku (yurt içi yerleşiklerce alınan tahvil stoku düşüldükten sonra) ise % 0,8 artışla 46,5 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir.
- Aynı dönemde, diğer yatırımlar 2020 yıl sonuna göre % 2,9 oranında artarak 306,5 milyar ABD doları olmuştur. Yurt dışı yerleşiklerin yurt içi yerleşik bankalardaki Yabancı Para mevduatı, 2020 yıl sonuna göre % 3,4 oranında artarak 34,5 milyar ABD doları olurken, TL mevduatı % 6,2 oranında azalarak 14,7 milyar ABD doları olmuştur.
- Bankaların toplam kredi stoku % 1,3 oranında artarak 72,3 milyar ABD doları olurken, diğer sektörlerin toplam kredi stoku % 2,2 oranında artarak 99,0 milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir.
Açıklamalar:
Uluslararası Yatırım Pozisyonu; bir ekonomideki yerleşik kişilerin yurt dışındaki yerleşik kişiler ile finansal alacakları ve yükümlülüklerin yanında; rezerv varlık olarak tutulan altın şeklindeki finansal varlıklarının belli bir tarihteki stok değerini gösteren ve aylık olarak yayınlanan istatistiki bir tablodur.
Uluslararası Yatırım Pozisyonunda toplam finansal varlıklar ile toplam finansal yükümlülüklerin farkı, net Uluslararası Yatırım Pozisyonu olarak adlandırılmaktadır. Başka bir deyişle, net Uluslararası Yatırım Pozisyonu; Türkiye’nin yurt dışından alacaklarıyla, Türkiye’nin yurt dışına borçlarının net farkını işaret eder. Burada ortaya çıkan net pozisyon, pozitif veya negatif bir değer olabilir.
Uluslararası Yatırım Pozisyonu;
- Ticari krediler altında yer alan “İhracat Alacakları” ve “İthalat Borçları” verilerinin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından doğrudan raporlama yöntemiyle derlenmeye başlanması,
- Uluslararası metodolojiye uyum çerçevesinde menkul kıymetlerin sahiplik tanımında yasal sahiplikten ekonomik sahiplik esasına geçilmesi,
nedenleriyle revize edilmiştir.