Türkiye Afet Risk Azaltma Planı (2022-2030)
08 Temmuz 2022 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 31890
Karar Sayısı: 5787
Ekli “Türkiye Afet Risk Azaltma Planı (2022-2030)”nın yürürlüğe konulmasına karar verilmiştir.
7 Temmuz 2022
Recep Tayyip ERDOĞAN
CUMHURBAŞKANI
TARAP
Türkiye Afet Risk Azaltma Planı
(2022-2030)
SUNUŞ
Afetlerin oluş sıklıkları ve meydana getirdikleri zararlar dünya çapında olduğu gibi ülkemizde de artmaya devam etmektedir. insan ve çevre üzerinde büyük yıkıcı etkileri olan afetlerin bedeli oldukça yüksektir. Bu sebeple dünyada afetlerin verebileceği zararların en aza indirilmesi için afet öncesi yapılması gereken risk azaltma çalışmalarına daha çok önem verilmeye başlanmış, afetler konusunda duyarlı olunması amacıyla toplumlarda afet kültürü oluşturulmasına yönelik çalışmalar hız kazanmıştır.
Türkiye Afet Risk Azaltma Planı (TARAP); afet risklerini en aza indirebilmek için afetler olmadan gerçekleştirilmesi gereken faaliyetleri bir süreç dahilinde sorumluları ve sorumlulukları ile birlikte tanımlayan sürdürülebilir bir plandır. TARAP ile kaynakların etkin ve etkili kullanımı ile azami risk azaltma amaçlanmaktadır. Dirençli toplumlar ve güvenli yaşam alanları oluşturularak, afet kaynaklı kayıplar mümkünse önlenecek veya en aza indirgenecektir. TARAP bu konuda yol haritası niteliğindeki plan olup sürdürülebilir kalkınmaya katkı sağlamış olacaktır.
TARAP hazırlanma sürecinde ülke genelinde mevcut durum belirlenmiş, ihtiyaç analizleri yapılmış ve çalıştaylar düzenlenmiş, ulusal ve uluslararası afet risk azaltma öncelikleri ve stratejileri dikkate alınmıştır. AF AD tarafından yapılan GZFT analizi sonuçlarına göre afet risk azaltma konusunda karşılaştığımız sorun ve çözüm önerileri de belgeye yansıtılmıştır. Akademisyenler, paydaşlar ve kurum içi uzmanların katkıları ile şekillenen belgede Sendai Afet Risklerini Azaltma Çerçevesi (2015-2030) ile uyumlu stratejik öncelikler ortaya konulmuştur. Sendai Çerçeve Belgesinde yer alan ve uluslararası kabul gören stratejik öncelikler TARAP’ın da stratejik önceliklerini oluşturmuştur. Her stratejik önceliğin içeriğinde hedef, amaç, eylemler ve bunları yapmakla yükümlü olan sorumlu kuruluş ile sorumlu kuruluşa destek verecek ilgili kurum ve kuruluşlar tanımlanmıştır. Ayrıca her eylem için ilgili ve sorumlu kuruluşa verilen kısa, orta ve uzun vadeler de belirtilmiştir.
Strateji geliştirilen afet türleri; “Deprem, Kütle Hareketleri, Sel-Taşkın, İklim Değişikliği, Orman Yangınları, Bulaşıcı ve Salgın Hastalıklar, Kimyasal-Biyolojik-Radyolojik-Nükleer Tehditler (KBRN), Büyük Endüstriyel Kaza, Tehlikeli Madde Taşımacılığı, Maden Kazaları ve Tasman, Kitlesel Göç ve Diğer Afetler” dir.
81 İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü tarafından hazırlanan İl Afet Risk Azaltma Planları (İRAP) illerde afet risklerinin azaltılması için; amaç, hedef, eylemlerin yer aldığı operasyonel bir plandır. İRAP’larda yer alan eylemler bütünleştirilip TARAP belgesinin amaç, hedef ve eylemlerine de altlık oluşturmuştur.
TARAP’ın başarısı; stratejik amaçların gerçekleştirilip, belirlenen hedeflerin ve eylemlerin zamanında ve önceliklere uygun şekilde hayata geçirilmesine; planın sorumlu ve ilgili kuruluşlar tarafından sahiplenilmesine, bütün paydaşların koordinasyon içinde çalışmasına ve kaynakların doğru kullanım ve yönlendirilmesine bağlıdır.
