Danıştay Üçüncü Dairesine Ait Karar E. 2022/2252
09 Kasım 2022 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 32008
Danıştay Üçüncü Daire Başkanlığından:
Esas No : 2022/2252
Karar No : 2022/3376
KANUN YARARINA TEMYİZ EDEN : Danıştay Başsavcılığı
DAVACI: Kutbettin TEKİN
VEKİLİ: Av. Sinan DAĞ (E-Tebligat)
DAVALI: Batman Vergi Dairesi Müdürlüğü/BATMAN
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacının sürücüsü olduğu araçta 14/05/2020 tarihinde gerçekleştirilen aramada ele geçirilen 450 paket kaçak ve bandrolsüz sigara nedeniyle sevk edildiği takdir komisyonu kararı uyarınca adına 2020 yılının Mayıs dönemi için re’sen salınan bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinin kaldırılması istemine ilişkindir.
Kanun yararına temyiz edilen kararın özeti: Batman Vergi Mahkemesince, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nda belgesiz mal bulundurduğu tespit edilenler adına 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 13. maddesinin 5. fıkrasında yer alan hükme benzer bir düzenlemeye yer verilmediği gibi katma değer vergisine tabi tutulmasına neden olacak bir işlem yapıldığına dair bir saptama olmadığı dolayısıyla dava konusu olayda davacının 3065 sayılı Kanun’un 9. maddesinin 2. bendine istinaden vergi sorumlusu olmasını gerektirecek koşulların oluşmadığı gerekçesiyle cezalı verginin kaldırılmasına kesin olarak karar verilmiş ve vekil ile temsil edilen davacı lehine vekâlet ücretine hükmedilmemiştir.
Danıştay Başsavcılığı tarafından, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu‘nun 51. maddesi hükmü uyarınca, Mahkeme kararının, vekâlet ücreti yönünden kanun yararına temyiz edilmesi istenilmektedir.
DANIŞTAY BAŞSAVCISI ABDÜLKADİR ATALIK’IN DÜŞÜNCESİ:
Davacı adına, sürücüsü olduğu taşıtta kaçak sigara bulundurulduğunun tespit edilmesi üzerine takdir komisyonunca takdir edilen matrah üzerinden Mayıs 2020 dönemi için resen salınan vergi ziyaı cezalı katma değer vergisini kaldıran Batman Vergi Mahkemesinin 31/01/2022 gün ve E:2021/1065, K:2022/21 sayılı kararının vekalet ücreti yönünden yürürlükteki hukuka aykırı olduğu iteri sürülerek kanun yararına temyiz edilmesi üzerine Başsavcılığımızı bilgilendiren dilekçe üzerine konu incelendi:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 51. maddesinde, idare ve vergi mahkemeleri ite bölge idare mahkemelerinin kesin olarak verdiği kararlar ite istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeden kesinleşmiş bulunan kararlardan niteliği bakımından yürürlükteki hukuka aykırı bir sonucu ifade edenlerin kanun yararına temyiz olunabileceği kurala bağlanmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun “Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ile Vergi Usul Kanununun uygulanacağı haller” başlıklı 31. maddesinin 1.fıkrasında, bu Kanunda hüküm bulunmayan hususlarda; hakimin davaya bakmaktan memnuiyeti ve reddi, ehliyet, üçüncü şahısların davaya katılması, davanın ihbarı, tarafların vekilleri, feragat ve kabul, teminat, mukabil dava, bilirkişi keşif, delillerin tespiti, yargılama giderleri, adli yardım hallerinde ve duruşma sırasında tarafların mahkemenin sükununu ve inzibatını bozacak hareketlerine karşı yapılacak işlemlerde Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Bu atfın yapıldığı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununu ek ve değişiklikleriyle birlikte tümüyle yürürlükten kaldırarak 01/11/2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 44. maddesinin 2. bendinde ise mevzuatta, yürürlükten kaldırılan 18/06/1927 tarih ve 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununa yapılan yollamaların, Hukuk Muhakemeleri Kanununun bu hükümlerin karşılığını oluşturan maddelerine yapılmış sayılacağı belirtilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 323. maddesinde; vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekalet ücreti yargılama giderleri arasında sayılmış, 326. maddesinde ise kanunda yazılı haller dışında, yargılama giderlerinin, aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verileceği kurala bağlanmıştır.
Hukuk Muhakemeleri Kanununun 323. maddesinde yargılama giderleri arasında sayılan avukatlık ücretinin takdirinde dayanılacak kuralları içeren 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 164. maddesi ve aynı Kanun uyarınca yürürlüğe konularak bu davada uygulanması gereken 20/11/2021 tarih ve 31665 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 1. maddesinde, avukatlık ücretinin kanun gereği karşı tarafa yükletilmesi gereken durumlarda, Avukatlık Kanunu ve bu Tarife hükümlerinin uygulanmasının öngörüldüğü, 5. maddesinde ise, hangi aşamada olursa olsun, dava ve icra takibini kabul eden avukatın, Tarife hükümleriyle belirlenen ücretin tamamına hak kazanacağı düzenlemiştir.
Bu durumda, davada, davacıyı temsil eden vekil bulunmasına karşın davacı lehine avukatlık ücretine hükmedilmemesi yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine aykırılık oluşturduğundan mahkeme kararı bu yönden hukuka uygun düşmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, Batman Vergi Mahkemesinin 31/01/2022 gün ve E:2021/1065, K:2022/21 sayılı kararının vekalet ücreti yönünden 2577 sayılı Yasanın 51. maddesi uyarınca kanun yararına bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ HÜSEYİN TEKEŞİ’NİN DÜŞÜNCESİ:
1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nda; avukatlık ücretinin, avukatın hukuki yardımının karşılığı olan meblağı veya değeri ifade ettiği, hukuki yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarife esas alınarak avukatlık ücretine hükmedileceği kurala bağlanmıştır. Davacı, vekil vasıtasıyla temsil edilmesine karşın davanın kabulü yolunda verilen Vergi Mahkemesi kararında vekâlet ücretine hükmedilmediği görülmüştür. Vekil ile temsil edilen ve dava sonunda haklı çıkan davacı lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesinde isabet bulunmadığından, kanun yararına temyiz istemi kabul edilerek kararın vekâlet ücreti yönünden bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE
MADDİ OLAY:
Davacı adına, sevk edildiği takdir komisyonu kararı uyarınca adına 2020 yılının Mayıs dönemi için re’sen salınan bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisini kaldıran Vergi Mahkemesi kararının vekâlet ücreti yönünden kanun yararına temyizen incelenmesi istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Kanun yararına temyiz” başlıklı 51. maddesinde, idare ve vergi mahkemeleri ile bölge idare mahkemelerinin kesin olarak verdiği kararlar ile istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeden kesinleşmiş bulunan kararlardan niteliği bakımından yürürlükteki hukuka aykırı bir sonucu ifade edenlerin, ilgili bakanlıkların göstereceği lüzum üzerine veya kendiliğinden Başsavcı tarafından kanun yararına temyiz olunabileceği, temyiz isteği yerinde görüldüğü takdirde kararın, kanun yararına bozulacağı, bozma kararının, daha önce kesinleşmiş olan merci kararının hukuki sonuçlarını kaldırmayacağı, bozma kararının bir örneğinin ilgili bakanlığa gönderileceği ve Resmi Gazete’de yayımlanacağı hükmü yer almaktadır.
1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 164. maddesinde, avukatlık ücretinin, avukatın hukuki yardımının karşılığı olan meblağı veya değeri ifade ettiği, 168. maddesinin son paragrafında, avukatlık ücretinin takdirinde, hukuki yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarifenin esas alınacağı belirtilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 31. maddesinde, bu Kanun’da hüküm bulunmayan hallerde, yargılama giderleri ile ilgili, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiş, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nu yürürlükten kaldıran 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Diğer kanunlardaki yargılama usulü ile İlgili hükümler” başlıklı 447. maddesinde yer alan “mevzuatta, yürürlükten kaldırılan 18/6/1927 tarihli ve 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununa yapılan yollamalar, Hukuk Muhakemeleri Kanununun bu hükümlerin karşılığını oluşturan maddelerine yapılmış sayılır” hükmü gereğince uyuşmazlıkta uygulanması gereken 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 323. maddesinde; vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekâlet ücreti yargılama giderleri arasında sayılmış, 326. maddesinde ise Kanunda yazılı hâller dışında, yargılama giderlerinin, aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verileceği, davada iki taraftan her biri kısmen haklı çıkarsa, mahkeme, yargılama giderlerini tarafların haklılık oranına göre paylaştıracağı hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacının vekil vasıtasıyla temsil edildiği uyuşmazlıkta ve dava konusu tarhiyatın kaldırılmasına karar verilmesine karşın Vergi Mahkemesince davacı lehine vekâlet ücretine hükmedilmemiştir.
Bu durumda, yukarıda belirtilen kanun hükümleri uyarınca davacı lehine vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiğinden, vekâlet ücretine hükmedilmeksizin verilen Vergi Mahkemesi kararında bu yönden hukuka uygunluk görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Danıştay Başsavcılığının kanun yararına temyiz isteminin kabulüne,
2. Batman Vergi Mahkemesinin 31/01/2022 tarih ve E:2021/1065, K:2022/21 sayılı kararının vekâlet ücretine ilişkin hüküm fıkrasının, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 51. maddesi uyarınca, hükmün sonuçlarına etkili olmamak üzere KANUN YARARINA BOZULMASINA,
3. Kararın birer örneğinin taraflara ve Danıştay Başsavcılığına gönderilmesine ve bu kararın Resmi Gazete’de yayımlanmasına, 27/09/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
