İşgücü Piyasasındaki Gelişmelerin Makro Analizi – 2022 Yılı IV. Çeyrek Raporu
1. Yönetici Özeti
Bu rapor açıklanan son çeyreklik veriler çerçevesinde son döneme ilişkin işgücü piyasası değerlendirmelerini içermektedir.
2022 yılının tamamında yüzde 5,6 oranında büyüyen ekonomi işsizlik oranın azalmasında önemli bir katkı sağlamıştır. Mevsimsel etkilerden arındırılmamış veriler baz alındığında işsizlik oranı 2022 yılı dördüncü çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre 0,9 puan azalarak yüzde 10,1’e gerilemiştir. Buna paralel olarak, sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında çalışılan saat endeksi, aynı dönemde yüzde 6,7 artmıştır. Alt sektörler incelendiğinde, endeks; sanayi sektöründe yüzde 7,1, inşaat sektöründe yüzde 6 ve ticaret-hizmet sektörlerinde yüzde 6,6 artmıştır.
2022 yılı dördüncü çeyreğinde toplam istihdam yıllık bazda 1 milyon 741 bin kişi artarak 31 milyon 556 bin kişi olmuştur. Aynı dönemde mevsim etkilerinden arındırılmış (MEA) olarak tarım, sanayi ve hizmetler (inşaat dâhil) sektörlerinin toplam istihdam içindeki payları sırasıyla yüzde 15,7, yüzde 21,4 ve yüzde 62,9 olarak gerçekleşmiştir. 2022 yılı dördüncü çeyreğinde MEA işsizlik oranı yüzde 10,2 düzeyinde gerçekleşmiştir. Aynı dönemde MEA işgücüne katılım oranı bir önceki çeyreğe göre 0,9 puan artarak yüzde 53,9 olarak gerçekleşmiştir. İKO, kadınlarda 1,1 puan artarak yüzde 35,1; erkeklerde ise 0,7 puan artarak yüzde 71,2 düzeyinde gerçekleşmiştir. Bu dönemde MEA istihdam oranı bir önceki çeyreğe göre 0,7 puan artarak yüzde 48,4 olmuştur. İstihdam oranı kadınlarda ve erkeklerde 0,7 puan artarak sırasıyla yüzde 31,3 ve yüzde 65,8 olmuştur.
2022 yılı genel olarak salgının etkilerinin büyük oranda sona erdiği ve güçlü büyümenin istihdam üzerinde olumlu katkılarının olduğu bir yıl olmuştur. Bununla birlikte, halihazırda içinde bulunulan 2023 yılının ilk çeyreğinde yaşanan ve 11 ili etkileyen deprem felaketinin başta kayıtdışı istihdam olmak üzere işgücü piyasaları üzerinde etkilerinin olması beklenmektedir. Depremin şiddeti ve yaşandığı alandaki nüfusun oranının yüksek olması işgücü piyasalarında gözlenebilecek etkiler bakımından belirleyici faktörlerdendir. Diğer taraftan, deprem sonrası işgücü piyasalarında uygulamaya konulan tedbirlerle birlikte istihdam kaybının sınırlı düzeyde olması beklenmektedir.
2. İşgücü Piyasasındaki Gelişmeler
Türkiye İstatistik Kurumunun Hanehalkı İşgücü Anketi (HİA) sonuçlarına göre, 2022 yılı üçüncü çeyreğinde yüzde 10 olarak gerçekleşen mevsimsel etkilerden arındırılmış (MEA) işsizlik oranı 2022 yılı dördüncü çeyreğinde yüzde 10,2 olarak gerçekleşmiştir (Grafik 1). Mevsimsel etkilerden arındırılmamış veriler baz alındığında ise işsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine göre 0,9 puan azalarak yüzde 10,1’e gerilemiştir.
Kaynak: T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı