Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi
Aylık Bülten Aralık 2023
Kredi kuruluşlarının nakdi kredileri 12 trilyon TL’yi aştı.
Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi üyesi kuruluşlar tarafından kullandırılan nakdi krediler1 Aralık 2023 itibarıyla, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 56 artarak 12.432 milyar TL oldu
Nakdi kredilerin 12.005 milyar TL’si bankalar (63 banka), 188 milyar TL’si finansal kiralama şirketleri (20 finansal kiralama şirketi), 117 milyar TL’si finansman şirketleri (23 finansman şirketi) ve 122 milyar TL’si faktoring şirketleri (49 faktoring şirketi) tarafından kullandırıldı.
Finans Sektörü Nakdi Kredileri
(Aralık 2023, milyar TL)
| Nakdi Krediler (Milyar TL) | Pay (%) | Tasfiye Olunacak Alacaklar (Milyar TL) | Pay (%) | Tasfiye Olunacak Alacaklar/Krediler Oranı (%) | |
| Bankalar | 12.005 | 97 | 228 | 94 | 1,9 |
| Finansman Şirketleri | 117 | 1 | 1 | 0 | 1,0 |
| Faktoring Şirketleri | 122 | 1 | 3 | 1 | 2,1 |
| Finansal Kiralama Şir. | 188 | 2 | 12 | 5 | 5,8 |
| Toplam | 12.432 | 100 | 244 | 100 | 1,9 |
Tasfiye olunacak alacaklar[1] 2023 yılı Aralık ayı itibarıyla 244 milyar TL oldu. Tasfiye olunacak alacakların 228 milyar TL’si bankalara; 12 milyar TL’si finansal kiralama şirketlerine, 3 milyar TL’si faktoring şirketlerine ve 1 milyar TL’si de finansman şirketlerine aittir. Tasfiye olunacak alacakların toplam kredilere oranı Aralık 2023 itibarıyla, bir önceki yıla göre 0,6 puan azalarak yüzde 1,9 oldu.
[1] Nakdi Krediler ve Tasfiye Olunacak Alacaklar, bankalarca, finansman şirketlerince, faktoring şirketlerince ve finansal kiralama şirketlerince vergi kimlik numarası/T.C. Kimlik numarası bulunan gerçek ve tüzel kişilere kullandırılan kredi ve fonlar (gerçek veya tüzel kişilerce yurtdışından kullanılan yurtiçi bankalar tarafından aracılık edilen krediler hariç) ile tasfiye olunacak alacaklar (20 TL ve üzeri) toplamından oluşmaktadır.
[2] Faaliyet izni iptal edilmiş banka ve finansal kuruluşlar, müşterilerinin kredi ve alacaklarını tasfiye edilinceye kadar Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi’ne bildirmeye devam etmekte olup, bu kredi ve alacaklar rapora dahildir.
Ticari krediler 9,7 trilyon TL oldu.
Ticari krediler yüzde 51 artarak 9,7 trilyon TL olmuştur. Ticari kredilerin toplam içindeki payı yüzde 78 düzeyinde gerçekleşmiştir. Ticari krediler içinde imalat sanayi yüzde 31 ile en yüksek paya sahiptir. Payı yüzde 10 ve üzerinde olan diğer ana sektör ise toptan ve perakende ticaret sektörüdür.
Aralık 2023 itibarıyla tasfiye olunacak alacak oranı en yüksek olan sektör; yüzde 5,4 ile inşaat sektörü oldu. Bu sektörü yüzde 5,2 ile enerji ve yüzde 3 ile turizm sektörü takip etti.
Bireysel krediler[3] 2,7 trilyon TL oldu.
Bankalar ve banka dışı finansal kuruluşlar tarafından kullandırılan bireysel krediler, yüzde 76 artarak 2,7 trilyon TL oldu. Bireysel kredilerin yüzde 99’u bankalar tarafından kullandırılırken, finansman ve finansal kiralama şirketleri tarafından kullandırılan 16 milyar TL’lik bireysel kredinin 10 milyar TL’si taşıt kredilerinden oluşmaktadır.
Bireysel kredilerin yüzde 44’ünü kredi kartları, yüzde 30’unu ihtiyaç kredileri, yüzde 16’sını konut kredileri, yüzde 4’ünü taşıt kredileri ve yüzde 6’sını kredili mevduat hesabı oluşturdu.
Bireysel kredilerde tasfiye olunacak alacak oranı yüzde 1,8 seviyesinde gerçekleşti.
Bireysel kredi kullanan müşterilerin[4] sayısı 40 milyon oldu.
Bireysel kredi kullanan kişi sayısı (takipteki krediler hariç) son bir yılda 2 milyon kişi artarak 40 milyon kişi olurken, ortalama kredi bakiyesi ise 69 bin TL düzeyinde gerçekleşti.
[3] Bireysel kredilere kredili mevduat hesabı da dahildir.
[4] Tekil kişi sayısını göstermektedir. Bir kişinin birden fazla bireysel kredisi olması durumunda da ilgili kişi bir kez sayılmaktadır.
İlk defa ihtiyaç kredisi kullananlar[5]
Aralık ayında 385 bin kişi ilk defa kredi kartı, 112 bin kişi tüketici kredisi kullanırken, konut kredisi kullanan kişi sayısı 4 bin oldu. 512 bin kişi ise ilk defa kredili mevduat hesabı kullanırken, 33 bin kişi ise taşıt kredisi kullandı.
İstanbul, bireysel kredide en yüksek paya sahip olan il [6]
Aralık 2023 ayı itibarıyla İstanbul 28, Ankara yüzde 10 ve İzmir yüzde 7’lik bireysel kredi payına sahiptir. Bayburt, son 12 ayda bireysel kredi bakiyesi en çok artan il oldu. Kişi başına ortalama bireysel kredi (kredi kartı dahil) toplam bakiyesi en yüksek iller ise sırasıyla, İstanbul, Ankara ve İzmir oldu.
[5] Tekilleştirilmiş toplam rakamdır.
[6] Yapılan düzenlemede “İl Analizi” başlığı altında raporlanan il bazında kredi istatistiklerinde; kredi bilgisi şube ili yerine müşterinin adresi bilgisinden beslenecektir.
Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği