Sercan BAKAÇ
Vergi Müfettişi
bkc.sercan@gmail.com
Vergi İnceleme Süreci Artık Tamamen Dijital
Geçen yıl kaleme aldığım “Vergi Denetiminde Dijital Dönüşüm: Elektronik Veri İbraz Sistemi” başlıklı yazımda, vergi inceleme sürecini üç aşamalı bir yapı olarak değerlendirmiş; bu sürecin dijital ortama geçmesiyle birlikte mükellef ve idare açısından sağlanacak zaman, kaynak ve operasyonel verimlilikten söz etmiştim. İncelemeye başlama bildirimi, elektronik veri ibrazı ve düzenlenen vergi inceleme raporlarının hali hazırda sistem üzerinden dijital ortamda iletildiğini, ancak sürecin tam anlamıyla dijitalleşmesi için vergi inceleme tutanaklarının da elektronik ortamda düzenlenip imzalanmasına imkân tanınması gerektiğini ifade etmiştim.
13 Mayıs 2025 tarihli Resmî Gazete’ de yani bugün yayımlanan yönetmelik değişikliğiyle birlikte bu teknik ve hukuki eksiklik de giderilmiş oldu. Böylece vergi inceleme süreci artık başından sonuna kadar tamamen dijital ortamda yürütülebilir hale geldi.
Vergi İncelemelerinde Yeni Dönem: Artık Her Şey Dijital
Bugün yayımlanan yönetmelik değişikliği ile birlikte vergi incelemelerinde yeni bir eşik daha aşıldı. Yapılan düzenlemeyle artık vergi inceleme tutanakları da elektronik ortamda düzenlenebilecek ve güvenli elektronik imza ile imzalanabilecek. Bu gelişme, sadece teknik bir değişiklik değil, aynı zamanda uygulamada yıllardır hissedilen önemli bir ihtiyacın giderilmesidir.
Süreç Zaten Dijitaldi, Ancak…
Vergi incelemeleri sürecinde uzun süredir defter ve belgeler elektronik ortamda ibraz edilebilmekte, bilgi talepleri dijital sistemler üzerinden iletilmekte, vergi inceleme raporları dijital ortamda yüklenmekteydi. Ancak tüm bu işlemler dijital ortamda gerçekleştirilirken, inceleme tutanaklarının imzalanması aşamasında mükellefin fiziksel olarak hazır bulunması gerekiyordu.
Bu durum, özellikle farklı şehirlerde bulunan mükellef ve müfettişler açısından hem zaman hem de mekan açısından önemli bir külfet oluşturuyordu. Ayrıca yalnızca imza için yapılan yüz yüze görüşmeler, dijitalleşme hedefiyle çelişen bir uygulama olarak öne çıkıyordu.
Yeni Düzenlemeyle Neler Değişti?
Yapılan yönetmelik değişikliğiyle birlikte:
- İnceleme tutanakları elektronik ortamda düzenlenebilecek,
- Mükellef veya vekili, bu tutanakları güvenli elektronik imza ile imzalayabilecek,
Böylece vergi inceleme süreci, başından sonuna kadar tamamen dijital ortamda yürütülebilecek.
Vergi inceleme süreci; incelemeye başlama bildirimi, defter ve belgelerin ibrazı, vergi inceleme tutanağı ve vergi inceleme raporları olarak düşünüldüğünde artık mükellef ve müfettişin herhangi bir fiziksel ortamda bir araya gelmesine gerek kalmadan, tüm süreç elektronik sistemler üzerinden yönetilebilecek.
Hukuki Güvence ve Sistem Güvenliği
Düzenleme ile birlikte elektronik ortamda imzalanan tutanakların geçerliliği, 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu çerçevesinde güvence altına alınmış durumda. Böylece hukuken bağlayıcılığı olan belgeler, güvenli elektronik imza aracılığıyla düzenlenmiş olacak. Bu adım, sadece bir kolaylık değil, aynı zamanda sürecin izlenebilirliğini ve şeffaflığını da artıran bir gelişme olarak değerlendirilmelidir.
Sonuç: Artık Her Şey Dijital
Bu yönetmelik değişikliğiyle birlikte vergi inceleme süreci tam anlamıyla dijitalleşmiştir.
Artık:
- Fiziksel dosya taşımaya,
- Karşılıklı randevu ayarlamaya,
- Sadece imza atmak için şehirler arası yolculuk yapmaya gerek kalmamaktadır.
Bu durum hem idare açısından verimlilik artmakta, hem de mükellef açısından zaman ve maliyet tasarrufu sağlanmaktadır. Bu düzenleme, dijital vergi denetiminin bir tamamlayıcısı olarak vergi incelemelerinde çağdaş, etkin ve pratik bir dönemin habercisidir.
Ayrıca dikkat çekilmesi gereken bir diğer husus da; bu gelişmenin, vergi inceleme elemanlarının uzaktan çalışabileceği esnek modellerin önünü açabilecek nitelikte olmasıdır. Tüm sürecin elektronik sistemler üzerinden yürütülebilir hale gelmesi, coğrafi sınırlamaları ortadan kaldırmakta; bu da gelecekte hibrit ya da tamamen uzaktan çalışma esasına dayalı yeni denetim modellerinin altyapısını mümkün kılmaktadır. Kamu hizmetlerinin dijitalleşmesiyle birlikte, bu tür esnekliklerin hem insan kaynağı verimliliğini artıracağı hem de kamu yönetiminde modernleşmeyi destekleyeceği açıktır.
* (Bu yazıda yapılan açıklamalar, tamamıyla yazarına ait olup, hiçbir şekilde yazarın çalıştığı kurumunu bağlamaz, kurumunun görüşü olarak kullanılamaz ve değerlendirilemez.)
Kaynakça:
13 Mayıs 2025 Tarih ve 32899 Sayılı Resmi Gazete “Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”
[vc_row][vc_column][vc_message message_box_color=”success”] Sorumluluk Beyanı ve Hukuki Haklarımız [/vc_message][vc_column_text]