Türkiye’de enflasyon, ekonomik dinamiklerin ve yapısal sorunların bir yansıması olarak, tarih boyunca önemli bir mesele olmuştur. 1971 yılından itibaren, ülkemiz uzun bir süre boyunca çift haneli enflasyon oranlarıyla karşı karşıya kalmıştır. Bu dönemde, ekonomik istikrarsızlık ve yüksek fiyat artışları, vatandaşların yaşam standartlarını olumsuz etkilemiştir.
2000’li yılların başında, Türkiye ekonomisi enflasyonla mücadele konusunda bazı başarılar elde etti ve yıllık enflasyon oranları tek haneli rakamlara düştü. Ancak, 2010’lu yılların sonlarına doğru, döviz kurlarındaki dalgalanmalar ve artan maliyetler nedeniyle enflasyon yeniden ciddi bir sorun haline geldi. Özellikle 2018 yılındaki ekonomik krizin ardından, enflasyon oranları hızla yükseldi ve toplumun çeşitli kesimlerini etkileyen bir kriz ortamı doğdu.
2020’li yıllara girdiğimizde, Türkiye’de enflasyon oranları, küresel ekonomik belirsizlikler ve iç piyasalardaki dengesizlikler nedeniyle artış göstermeye devam etti. Güçlü bir enflasyonist baskı, gıda fiyatları, enerji maliyetleri ve döviz kurlarındaki artışla birleşerek, günlük yaşamı zorlaştırdı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, yıllık enflasyon oranları 2021 ve 2022 yıllarında belirgin bir şekilde yükseldi.
Enflasyonun yükselmesi, yalnızca fiyatların artması değil, aynı zamanda alım gücünün düşmesi anlamına da geliyor. İnsanlar, temel ihtiyaç maddelerine erişimde zorluk yaşamaya başladı. Gıda, giyim, konut ve sağlık gibi temel harcamalar, enflasyonun etkisiyle daha da zor hale geldi. Bu durum, sosyal huzursuzluğu da beraberinde getirdi.
Hükümet, enflasyonla mücadele amacıyla çeşitli politikalar geliştirmeye çalıştı. Faiz oranlarının artırılması, döviz rezervlerinin yönetimi ve mali disiplinin sağlanması gibi önlemler, enflasyonun kontrol altına alınmasına yönelik atılan adımlardan bazıları oldu. Ancak, bu politikaların etkinliği, zamanla belirsizlikler ve piyasa tepkileriyle sınırlı kaldı.
Sonuç olarak, Türkiye’de enflasyon, ekonomik istikrarı tehdit eden sürekli bir mesele olarak karşımıza çıkıyor. Geçmişten günümüze yaşanan bu süreç, ülkenin ekonomik geleceği açısından kritik bir öneme sahip. Enflasyonla mücadele, sadece ekonomik büyüme değil, aynı zamanda toplumsal refah açısından da hayati bir konudur.
| Yıllar | Tüketici – TÜFE | Toptan – TEFE |
|---|---|---|
| 1965 | 5,8 | 10,8 |
| 1966 | 5,7 | -1,7 |
| 1967 | 8,3 | 8,0 |
| 1968 | 3,7 | 6,0 |
| 1969 | 7,8 | 5,2 |
| 1970 | 8,1 | 6,1 |
| 1971 | 16,5 | 23,0 |
| 1972 | 13,7 | 14,9 |
| 1973 | 16,0 | 29,1 |
| 1974 | 18,6 | 19,1 |
| 1975 | 19,8 | 10,4 |
| 1976 | 16,4 | 19,1 |
| 1977 | 28,0 | 36,1 |
| 1978 | 47,2 | 48,8 |
| 1979 | 56,8 | 81,4 |
| 1980 | 115,6 | 94,7 |
| 1981 | 33,9 | 25,6 |
| 1982 | 21,9 | 24,8 |
| 1983 | 37,1 | 40,1 |
| 1984 | 49,7 | 53,5 |
| 1985 | 44,2 | 38,2 |
| 1986 | 30,7 | 24,5 |
| 1987 | 55,1 | 48,9 |
| 1988 | 75,2 | 69,7 |
| 1989 | 68,8 | 68,0 |
| 1990 | 60,6 | 49,3 |
| 1991 | 71,1 | 63,2 |
| 1992 | 67,9 | 65,7 |
| 1993 | 71,4 | 64,8 |
| 1994 | 125,5 | 146,5 |
| 1995 | 76,0 | 65,6 |
| 1996 | 79,8 | 84,9 |
| 1997 | 99,1 | 91,0 |
| 1998 | 69,7 | 54,3 |
| 1999 | 68,8 | 62,9 |
| 2000 | 39,0 | 32,7 |
| 2001 | 68,5 | 88,6 |
| 2002 | 29,7 | 30,8 |
| 2003 | 18,4 | 13,9 |
| 2004 | 9,3 | 13,8 |
| 2005 | 7,72 | 2,66 |
| 2006 | 9,65 | 11,58 |
| 2007 | 8,39 | 5,94 |
| 2008 | 10,06 | 8,11 |
| 2009 | 6,53 | 5,93 |
| 2010 | 6,4 | 8,87 |
| 2011 | 10,45 | 13,33 |
| 2012 | 6,16 | 2,45 |
| 2013 | 7,4 | 6,97 |
| 2014 | 8,17 | 6,36 |
| 2015 | 8,81 | 5,71 |
| 2016 | 8,53 | 9,94 |
| 2017 | 11,92 | 15,47 |
| 2018 | 20,3 | 33,64 |
| 2019 | 11,84 | 7,36 |
| 2020 | 14,6 | 25,15 |
| 2021 | 36,08 | 79,89 |
| 2022 | 64,27 | 97,72 |
| 2023 | 64,77 | 44,22 |
| 2024 | 44.38 | 28.52 |