Mahmut ESEN
E. Mülkiye Başmüfettişi
mahmutesen@gmail.com
4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu uyarınca düzenlenen, genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde[i] işçi statüsü dışında çalışan kamu görevlilerine 2026 ve 2027 yıllarında uygulanacak olan, kamu görevlilerinin geneline yönelik mali ve sosyal haklarla ilgili “Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararı” ile “Kamu Görevlilerinin Geneline Yönelik Mali ve Sosyal Hakem Kurulu Kararı ile Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 8. Dönem Toplu Sözleşme” 27.08.2025 gün ve 32999 sayılı R.G. de yayımlanmıştır.
Hakem Kurulu Kararı ve 8. Toplu Sözleşme hükümlerinde (daha öncekilerde olduğu gibi) haklarında özel/ayrıntılı çalışma yapılması kararlaştırılmış konular tümüyle yeni sözleşme dönemine de aynen aktarılmıştır.
Kamu personelin hızla çözümlenmesi gereken temel sorunlarını da içeren bu konular aşağıya çıkarılmıştır:
√ Birinci derecedeki bazı memurlara 3.600 ek gösterge verilmesi konusunda yetkili konfederasyonun katkısı ile çalışma yapılması,
√ Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununun güncel koşullar çerçevesinde yeniden gözden geçirilmesi,
√ Yiyecek Yardımı Yönetmeliği hükümlerinin güncel koşullar çerçevesinde yeniden gözden geçirilmesi,
√ Memurlara ödenmekte olan günlük yevmiye (harcırah) tutarlarının güncel koşullar çerçevesinde yeniden gözden geçirilmesi,
√ Yüksek öğretim kurumlarında görevli 657 sayılı Kanunu tabi memurların kurumlar arasında naklen atanmalarının kolaylaştırılması için çalışma yapılması,
√ Sağlık hizmetleri sunumunda kaliteyi artırmak için icap nöbetine ilişkin hususların yeniden düzenlenmesi,
√ “Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfının “, “Sağlık Hizmetleri Sınıfı” olarak değiştirilmesi,
√ Sağlık hizmet kolunda görevde yükselme/unvan değişikliği yapılmasının usul ve esaslarının belirlenmesi,
√ Yüksek öğretim kurumlarında döner sermayeden yararlanacak olan görevlilerin kadro görev unvan katsayılarının belirlenmesi,
√ İtfaiye personeline fiili hizmet zammı ödenmesi,
√ Büyükşehir belediyelerine bağlı genel müdürlüklerin daire başkanlarının özlük haklarının düzeltilmesine ilişkin çalışmalara belediye başkan yardımcıları da dahil edilerek devam edilmesi,
√ TKGM’ de tapu görevlileri arasındaki unvan farklılıklarının giderilmesi,
√ TKGM personel ihtiyacının döner sermaye bütçesinden karşılanması için çalışma yapılması,
Önceki dönemden aktarılan bu çalışma konularının yanına yeni dönemde ayrıca “SGK taşra teşkilatında uzman istihdamı ve kadrosunun kurulması için çalışma yapılması” konusu da eklenmiştir.
Yeni döneme aynen aktarılmış bazı çalışma konularının 4’üncü Dönemden (2018-2019) itibaren sürekli biçimde sözleşmelerde yer aldığı görülmektedir.
Diğer yandan çalışma yapılmasına karar verilmiş bazı konuların da zamanla incelenmesinden vazgeçildiği bilinmektedir.
Çalışanların haklı taleplerinin “komisyona havale” edilmemesi, sürüncemede kalmaması için sendikalar/meslek örgütleri tarafından gereken önlemler alınmalıdır. Bu amaçla toplu sözleşme öncesi sendikaların/meslek örgütlerinin talep edilen haklar, bunların karşılanmasına ilişkin seçenekli çözüm yolları konularında her yönüyle hazırlıklı olmaları gerekmektedir. Bu tür bir hazırlık için toplu sözleşme görüşmelerinde “çalışma yapılmasına” ilişkin bir karar beklenmesine gerek yoktur.
Esasen sendikanın ciddi hazırlığının olmadığı bir konuda; rasyonel, gerçekçi toplu sözleşme/müzakere yapılamayacağı açıktır.
Bu bağlamda sendikaların taleplerin gerçekçi olmasında, popülistçe yaklaşımlardan olabildiğince uzak durulmasında yarar vardır. Rasyonel bir yaklaşımla en karmaşık görünen konular bile 1-2 hafta içinde çözümlenebilir. Zira burada önemli olan husus iktidarın konuya yaklaşımı ve bu amaçla çalışanlara ayıracağı kaynak miktarıdır. İktidarın ayırdığı/ayırmak istediği yeterli bir kaynak ayırma istek ve arzusu yoksa memurların üretimden gelen güçlerinin kullanılması gerekecektir.
Miktar belli olduktan sonra geriye kaynağın adaletli bir şekilde dağıtımı kalmaktadır. Dağıtım konusunda yıllardır uygulanmış temel/sağlıklı ölçütlerimiz vardır. Yapılacak iş sadece bunların güncellenmesi olacaktır.
Diğer yandan ayrıntılı çalışma gerektiren temel sorunlarına ilişkin yürütülecek çalışmaların usul/esasların tespiti ve sürelerinin takvime bağlanması konuları sözleşmelerde hüküm altına alınmalı, bu bağlamda eylem planları hazırlanmalıdır. Makul bir sürede çözümlemeyen sorunların nedenleri, karşılaşılmış güçlükler konusunda çalışanların bilgilendirilmesine yönelik çalışmalar yapılmalı, bu suretle çalışanların daha fazla oyalanmaları/aldatılmalarının önüne geçilmelidir.
Dipnot:
[i] Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri: Genel/özel bütçeli idareleri, düzenleyici ve denetleyici kurumları, sosyal güvenlik kurumları ve mahalli idareleri içermektedir.
[vc_row][vc_column][vc_message message_box_color=”juicy_pink”] Sorumluluk Beyanı ve Hukuki Haklarımız [/vc_message][vc_column_text]