Tamamı Vergi Matrahından İndirilebilecek Bağış ve Yardımlar

Mintez ŞİMŞEK

15 yıl önce

Tamamı Vergi Matrahından İndirilebilecek Bağış ve Yardımlar

Mintez ŞİMŞEK
Müfettiş
Türk Kızılay’ı Teftiş Kurulu
mintezsimsek@gmail.com

Günümüzde, mali sistemi düzenli ve sağlam temellere dayalı birçok devlette, özellikle toplum yararına faaliyetler yürüten dernek ve vakıflar ile eğitim ve spor faaliyetlerini destekleyen veya yürüten sivil toplum kuruluşlarının asli gelir kaynakları, bağış ve yardım gelirlerinden oluşmaktadır. Hemen hemen tüm büyük şirketler, önemli toplumsal projelere sponsor olmakta, eğitim, bilim ve Ar-Ge faaliyetlerine bütçelerindeki diğer kalemlere göre önemli sayılabilecek ölçekte ödenekler ayırmaktadırlar.

Bağış ve yardımların mali sistem içerisindeki yerinin tam olarak tanımlanması, toplumsal dayanışmanın en önemli unsurlarından birisi olan yardımlaşma konusunda, toplumun her kesiminden ve her gelir gurubundan gerçek ve tüzel kişilerin teşvik edilmesi, kişi veya kurumların bağış ve yardım amacı ile yapacakları her türlü işlemlerin istisna ve muafiyetlerle desteklenerek kolaylıklar sağlanması, temel düzenleyici olan devletin asli görevlerindendir.

Bağış ve yardımların indirim konusu yapılabilmesi, mevzuatımızın birçok yerinde çeşitli şekil ve koşullarla sınırlandırılarak düzenlenmiş, bazı bağış ve yardımlar %5 ten, %100’ kadar indirime tabi tutulmuştur. Bu yazımızda bağış ve yardım tutarlarının %100’ünün indirime konu olmasına ilişkin şekil ve usul şartları incelenecektir.

Bağış ve yardımların tamamının indirim konusu yapılabilmesi hususu, genel olarak Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi Kanunları ile, özelde ise diğer kanunların ilgili maddelerince düzenlendiğinden konu, genel ve özel durumlar olmak üzere iki alt başlık altında incelenecektir.

1- GELİR VERGİSİ KANUNU VE KURUMLAR VERGİSİ KANUNLARINA GÖRE TAMAMI İNDİRİLEBİLECEK BAĞIŞ VE YARDIMLAR

GVK ve Kurumlar Vergisi hükümlerine istinaden %100’ü indirim konusu yapılabilecek olan bağış ve yardımlar, GVK’nun 89. maddesi ve Kurumlar Vergisi Kanunun 10. maddesi ile düzenlenmiştir. Bu kanunların belirtilen maddelerinin amir hükümlerine göre;

A- Gıda Bankacılığı Yapan Vakıf ve Derneklere Yapılacak Bağışlar

Gıda bankacılığı faaliyeti yürüten Vakıf ve derneklere yapılacak olan bağışlar mal olarak yapılan bağışlar olup, bağışa esas malların maliyet bedelinin tamamı vergi matrahından indirilebilmektedir.

Gıda bankacılığı kapsamında yapılan yardımların indirim konusu yapılabilmesi hususu; 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 40. maddesi 1 fıkra, 10. bendi ve 89. maddesi 1 fıkra, 6. bendi ile düzenlenmiştir.

“Madde 40 – Safi kazancın tespit edilmesi için, aşağıdaki giderlerin indirilmesi kabul edilir:

Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedeli.

Bağışa konu mal VUK’nun 232’nci maddesinde belirtilen fatura düzenleme sınırının altında kalsa dahi mutlaka fatura ile belgelendirilecek ve ayrıca taşıma için sevk irsaliyesi düzenlenecektir. Fatura bağış yapılan dernek veya vakıf adına düzenlenecek, ihtiyaç sahiplerine yardım şartıyla bağışlandığından KDV hesaplanmamıştır ibaresi faturada yer alacaktır.”

“Madde 89- Gelir vergisi matrahının tespitinde, gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden aşağıdaki indirimler yapılabilir:

Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin tamamı.”

Gıda bankacılığı yapan Vakıf ve Derneklere yapılacak olan bağışların indirim konusu yapılabilmesi için;

a- Bağış yapılan tüzel kişilik dernek ise derneğin tüzüğünde, vakıf ise vakfın ana sözleşmesi veya senedinde, gıda bankacılığı faaliyeti yürüttüğüne dair hüküm bulunması gerekmektedir.

b- Bu dernek ve vakıflara yapılacak olan yardımın kesin olarak, gıda, temizlik, giyecek ve yakacak vasfında olması gerekmektedir. Örneğin, ilaç, cilt bakım ürünü, kozmetik gibi ayni bağışlarda indirim söz konusu değildir.

c- Gıda bankacılığı kapsamında yapılan bağış ve yardımların indirimi kolaylığı yalnızca Gelir Vergisi Mükellefleri için geçerlidir.

d- İndirim konusu tutar, malın maliyet bedeli ile sınırlandırılmıştır.

e- Yalnızca Gıda bankacılığı yapan dernek veya vakıflara, para olarak yapılan bağışların matrahtan indirimi mümkün değildir.

f- Bağışa konu malın tutarı ne olursa olsun için muhakkak surette fatura ve sevk irsaliyesi düzenlenecektir.

g- Teslime esas fatura üzerine; “ihtiyaç sahiplerine yardım şartıyla bağışlandığından KDV hesaplanmamıştır” yazılacaktır.

h- Bağış karşılığında derneklerden “Ayni Bağış Alındı Belgesi”, Vakıflardan ise “Ayni Bağış Makbuzu” alınmalıdır.

B- Amatör Spor Kulüplerine Yapılan Bağışlar

Sporun yaygınlaştırılması ve toplumun, özelliklede genç nüfusun spora yönlendirilmesi amatör spor kulüplerinin çoğalması ve etkin faaliyet göstermeleri ile mümkündür. Bu kulüplere yapılacak olan bağışların teşviki amacı ile Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi kanunlarında düzenlenme yapılarak amatör spor kulüplerine yapılacak olan bağışların tamamının vergi matrahından indirileceği hükümleri konulmuştur.

Konuya ilişkin yasal düzenlemeler, 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89. maddesi 1 fıkra, 8. bendi ve 5520 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 10. maddesi 1/b bendi ile yapılmıştır.

193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununda;

“Madde 89- Gelir vergisi matrahının tespitinde, gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden aşağıdaki indirimler yapılabilir:

3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile 17.6.1992 tarihli ve 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının; amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için % 50’si.”

5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanununda;

“MADDE 10- (1) Kurumlar vergisi matrahının tespitinde; kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından sırasıyla aşağıdaki indirimler yapılır

b) 21/5/1986 tarihli ve 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile 17/6/1992 tarihli ve 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının sözü edilen kanunlar uyarınca tespit edilen amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için % 50’si.”

Amatör spor kulüplerine yapılacak olan bağışlar;

— Hem Gelir hem de Kurumlar Vergisi mükelleflerince indirime konu edilebilmektedir.

— Yapılacak olan bağış, para, mal veya hizmet bedeli olarak yapılabilir. Mal olarak yapılan bağışlarda bağış yapılan mal veya hakkın varsa kayıtlı değeri, bu değer yoksa takdir komisyonunca belirlenecek emsal bedeli indirime esas alınacaktır.

— Bağış veya yardım miktarının tamamının vergi matrahından indirilebilmesi için spor kulübünün muhakkak surette amatör spor dallarında faaliyet göstermesi gerekmektedir.

C- Kamu Yararına Çalışan Derneklere, Bakanlar Kurulunca Vergi Muafiyeti Tanınan Vakıflara, Bilimsel Araştırma Faaliyetinde Bulunan Kurum ve Kuruluşlara, İl Özel İdareleri, Belediyeler ve Köy Tüzel Kişiliklerine, Genel ve Özel Bütçeli Kamu İdarelerine, Aşağıdaki Faaliyetleri Kapsamında Yapılan Bağışlar

Konuya ilişkin yasal düzenlemeler, 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89. maddesi 1 fıkra, 7. bendi ve 5520 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 10. maddesi 1/d bendi ile yapılmıştır.

193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununda;

“Madde 89- Gelir vergisi matrahının tespitinde, gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden aşağıdaki indirimler yapılabilir:

Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler, kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve bilimsel araştırma faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan ya da Kültür ve Turizm Bakanlığınca desteklenen veya desteklenmesi uygun görülen;

a) Kültür ve sanat faaliyetlerine ilişkin ticari olmayan ulusal veya uluslararası organizasyonların gerçekleştirilmesine,

b) Ülkemizin uygarlık birikiminin kültürü, sanatı, tarihi, edebiyatı, mimarisi ve somut olmayan kültürel mirası ile ilgili veya ülke tanıtımına yönelik kitap, katalog, broşür, film, kaset, CD ve DVD gibi manyetik, elektronik ve bilişim teknolojisi yoluyla üretilenler de dahil olmak üzere görsel, işitsel veya basılı materyallerin hazırlanması, bunlarla ilgili derleme ve araştırmaların yayınlanması, yurt içinde ve yurt dışında dağıtımı ve tanıtımının sağlanmasına,

c) Yazma ve nadir eserlerin korunması ve elektronik ortama aktarılması ile bu eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılmasına,

d) 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı, yaşatılması, rölöve, restorasyon, restitüsyon projeleri yapılması ve nakil işlerine,

e) Kurtarma kazıları, bilimsel kazı çalışmaları ve yüzey araştırmalarına,

f) Yurt dışındaki taşınmaz Türk kültür varlıklarının yerinde korunması veya ülkemize ait kültür varlıklarının Türkiye’ye getirtilmesi çalışmalarına,

g) Kültür envanterinin oluşturulması çalışmalarına,

h) 2863 sayılı Kanun kapsamındaki taşınır kültür varlıkları ile güzel sanatlar, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki ürün ve eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılması ve güvenliklerinin sağlanmasına,

i) Somut olmayan kültürel miras, güzel sanatlar, sinema, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki üretim ve etkinlikler ile bu alanlarda araştırma, eğitim veya uygulama merkezleri, atölye, stüdyo ve film platosu kurulması, bakım ve onarımı, her türlü araç ve teçhizatın tedariki ile film yapımına,

j) Kütüphane, müze, sanat galerisi ve kültür merkezi ile sinema, tiyatro, opera, bale ve konser gibi kültürel ve sanatsal etkinliklerin sergilendiği tesislerin yapımı, onarımı veya modernizasyon çalışmalarına,

İlişkin harcamalar ile bu amaçla yapılan her türlü bağış ve yardımların % 100’ü (Bakanlar Kurulu, bölgeler ve faaliyet türleri itibariyle bu oranı yarısına kadar indirmeye veya kanuni oranına kadar çıkarmaya yetkilidir).

5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanununda;

“MADDE 10- (1) Kurumlar vergisi matrahının tespitinde; kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından sırasıyla aşağıdaki indirimler yapılır:

d) Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler ve köyler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan veya Kültür ve Turizm Bakanlığınca desteklenen ya da desteklenmesi uygun görülen;

1) Kültür ve sanat faaliyetlerine ilişkin ticarî olmayan ulusal veya uluslararası organizasyonların gerçekleştirilmesine,

2) Ülkemizin uygarlık birikiminin kültürü, sanatı, tarihi, edebiyatı, mimarîsi ve somut olmayan kültürel mirası ile ilgili veya ülke tanıtımına yönelik kitap, katalog, broşür, film, kaset, CD ve DVD gibi manyetik, elektronik ve bilişim teknolojisi yoluyla üretilenler de dahil olmak üzere görsel, işitsel veya basılı materyallerin hazırlanması, bunlarla ilgili derleme ve araştırmaların yayınlanması, yurt içinde ve yurt dışında dağıtımı ve tanıtımının sağlanmasına,

3) Yazma ve nadir eserlerin korunması ve elektronik ortama aktarılması ile bu eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılmasına,

4) 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı, yaşatılması, rölöve, restorasyon, restitüsyon projeleri yapılması ve nakil işlerine,

5) Kurtarma kazıları, bilimsel kazı çalışmaları ve yüzey araştırmalarına,

6) Yurt dışındaki taşınmaz Türk kültür varlıklarının yerinde korunması veya ülkemize ait kültür varlıklarının Türkiye’ye getirilmesi çalışmalarına,

7) Kültür envanterinin oluşturulması çalışmalarına,

8) Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki taşınır kültür varlıkları ile güzel sanatlar, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki ürün ve eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılması ve güvenliklerinin sağlanmasına,

9) Somut olmayan kültürel miras, güzel sanatlar, sinema, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki üretim ve faaliyetler ile bu alanlarda araştırma, eğitim veya uygulama merkezleri, atölye, stüdyo ve film platosu kurulması, bakım ve onarımı, her türlü araç ve teçhizatının tedariki ile film yapımına,

10) Kütüphane, müze, sanat galerisi ve kültür merkezi ile sinema, tiyatro, opera, bale ve konser gibi kültür ve sanat faaliyetlerinin sergilendiği tesislerin yapımı, onarımı veya modernizasyon çalışmalarına,

İlişkin harcamalar ile makbuz karşılığı yapılan bağış ve yardımların % 100’ü. (Bakanlar Kurulu, bölgeler ve faaliyet türleri itibarıyla bu oranı, yarısına kadar indirmeye veya kanunî seviyesine kadar getirmeye yetkilidir)

D- İl Özel İdareleri, Belediyeler ve Köy Tüzel Kişiliklerine, Genel ve Özel Bütçeli Kamu İdarelerine, Aşağıdaki Faaliyetleri Kapsamında Yapılan Bağışlar

Yukarıda isimleri sayılan kurum ve kuruluşlara aşağıda maddeler halinde belirtilen faaliyetleri kapsamında yapılacak olan bağış ve yardımların tamamı gelir ve kurumlar vergisi matrahlarından indirilebilmektedir. Konuya ilişkin yasal düzenlemeler, 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89. maddesi 1 fıkra, 5. bendi ve 5520 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 10. maddesi 1/ç bendi ile yapılmıştır.

193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununda;

“Madde 89- Gelir vergisi matrahının tespitinde, gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden aşağıdaki indirimler yapılabilir:

Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere bağışlanan okul, sağlık tesisi ve yüz yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde elli yatak) kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi inşası dolayısıyla yapılan harcamalar veya bu tesislerin inşası için bu kuruluşlara yapılan her türlü bağış ve yardımlar ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan her türlü nakdî ve aynî bağış ve yardımların tamamı.

5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanununda;

ç) (c) bendinde sayılan kamu kurum ve kuruluşlarına bağışlanan okul, sağlık tesisi, 100 yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde 50 yatak) kapasitesinden az olmamak kaydıyla öğrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi ve bakım ve rehabilitasyon merkezi inşası dolayısıyla yapılan harcamalar veya bu tesislerin inşası için bu kuruluşlara yapılan her türlü bağış ve yardımlar ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan her türlü nakdî ve aynî bağış ve yardımların tamamı.

E- Bakanlar Kurulunca Yardım Kararı Alınan Doğal Afetler İçin Yapılan Bağışlar

Yurdun herhangi bir yerinde meydana gelen ve Bakanlar Kurulunca hakkında yardım kararı alınan doğal afetler(deprem, sel, don, yangın vb..) kapsamında Başbakanlık aracılığı ile yapılan ayni ve nakdi bağışların tamamı gelir ve kurumlar vergisi matrahından indirilebilmektedir.

Yapılan bağış veya yardımın indirim konusu yapılabilmesi için;

– Meydana gelen doğal afet veya afetler hakkında Bakanlar Kurulunca yardım kararı alınması gerekmektedir.

– Ayni veya nakdi bağışın Başbakanlık tarafından açılan hesaplar nezdinde yapılarak, bağışın yapıldığı birimden makbuz alınması gerekmektedir.

– Bakanlar Kurulunca hakkında yardım kararı alınan ve Başbakanlık tarafından ilgili afete yardım amacı ile açılan banka hesaplarına nakden yapılan bağışlar karşılığında alınan banka dekontları da makbuz hükmündedir.

Bakanlar Kurulunca hakkında yardım kararı alınan doğal afetler için yapılan bağışların indirimine ilişkin yasal düzenlemeler, 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89. maddesi 1 fıkra, 10. bendi ve 5520 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 10. maddesi 1/e bendi ile yapılmıştır.

193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununda;

“Madde 89- Gelir vergisi matrahının tespitinde, gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden aşağıdaki indirimler yapılabilir:

Bakanlar Kurulunca yardım kararı alınan doğal afetler dolayısıyla Başbakanlık aracılığıyla makbuz mukabili yapılan aynî veya nakdî bağışların tamamı.”

5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanununda;

e) Bakanlar Kurulunca yardım kararı alınan doğal afetler dolayısıyla Başbakanlık aracılığı ile makbuz karşılığı yapılan aynî ve nakdî bağışların tamamı.”

2- DİĞER KANUNLARA GÖRE TAMAMI İNDİRİLEBİLECEK BAĞIŞ VE YARDIMLAR

A- Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfına Yapılacak Bağışlar

3388 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı Kanununun 3. maddesi 2. bendi amir hükmü gereği TSK Güçlendirme Vakfına yapılacak her türlü bağış ve yardımın tamamı gelir ve kurumlar vergisi matrahından indirilebilmektedir.

Konuya ilişkin yasal düzenleme;

3388 sayılı kanun Madde 3 –…..2. bendi…

“Vakfa yapılacak bağış ve yardımlar; her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır. Bu bağış ve yardımlar, kurumlar ve gelir vergisi matrahından indirilebilir.”

B- Gülhane Askeri Tıp Akademisine Yapılacak Bağışlar

2955 Sayılı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Kanununun 46/b maddesi gereği, Gülhane Askeri Tıp Akademisine makbuz karşılığı ve yalnızca para olarak yapılan bağışların tamamı gelir ve kurumlar vergisi matrahından indirilebilmektedir.

Konuya ilişkin yasal düzenleme;

2955 sayılı kanun Madde 46

“b) Gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri tarafından Gülhane Askeri Tıp Akademisine makbuz karşılığında yapılacak nakdi bağışlar, Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunları hükümlerine göre yıllık beyanname ile bildirilecek gelirlerden ve kurum kazancından indirilebilir.

C- Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına Yapılacak Bağışlar

3294 Sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanununun, Muafiyetler bölümü 9. maddesi hükmü gereği Sosyal yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına yapılacak olan ayni ve nakdi bağışların tamamı gelir ve kurumlar vergisi matrahından indirilebilmektedir.

Konuya ilişkin yasal düzenleme;

3294 sayılı kanun Madde 9

“…

Fona ve Vakfa yapılacak bağış ve yardımlar her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır. Bu bağış ve yardımlar Kurumlar ve Gelir Vergisi matrahından indirilebilir.”

D- Yükseköğretim Kurumlarına Yapılacak Yardım ve Bağışlar

2547 Sayılı Yükseköğretim Kanununun 56. maddesi gereği Üniversiteler ve Yüksek Teknoloji Enstitülerine makbuz karşılığı ve yalnızca para olarak yapılan bağışların tamamı gelir ve kurumlar vergisi matrahından indirilebilmektedir.

Konuya ilişkin yasal düzenleme;

2547 sayılı kanun Madde 56/b Maddesi 2. fıkrası

“Gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri tarafından üniversitelere ve yüksek teknoloji enstitülerine makbuz karşılığında yapılacak nakdi bağışlar, Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunları hükümlerine göre yıllık beyanname ile bildirilecek gelirlerden ve kurum kazancından indirilir.”

E- T.C Emekli Sandığı Dinlenme ve Bakımevlerine Yapılan Bağışlar

Gerçek veya tüzel kişiliklerce, T.C Emekli Sandığı bünyesinde huzurevi, bakımevi ve dinlenme evlerine yapılan ayni ve nakdi bağışlarların tamamı gelir ve kurumlar vergisi matrahlarından indirilebilmektedir.

Konuya ilişkin yasal düzenlemeler, 5434 Sayılı T.C. Emekli Sandığı Yasasına 2665 Sayılı Kanun ile eklenen 44.Madde ile yapılmıştır.

“Ek Madde 44 –

Sandık, dinlenme ve bakımevleri için özel ve tüzelkişiler tarafından yapılacak her türlü bağışı kabul eder. Bu bağışlar, dinlenme ve bakımevlerinin tesis ve işletmelerinde kullanılır.

Bu suretle yapılacak bağış ve yardımlar gelir ve kurumlar vergisi matrahından tenzil edilir. Ayni olarak yapılan yardımlar maliyet bedeli üzerinden değerlenir.”

F- İlköğretim Okullarına Yapılacak Olan Bağışlar

222 Sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanununun 76/g maddesi 2. bendi amir hükmü gereği ilköğretim okullarına makbuz karşılığı ve yalnızca para olarak yapılan bağışların tamamı gelir ve kurumlar vergisi matrahından indirilebilmektedir.

Konuya ilişkin yasal düzenleme;

222 sayılı kanun Madde 76/g Maddesi 2. bendi

…

“Gelir ve Kurumlar Vergisi yükümlüleri tarafından makbuz mukabilinde yapılacak para bağışları, yıllık bildirim ile bildirilecek gelirlerden ve kurum kazançlarından indirilir.”

G- TÜBİTAK’ a Yapılacak Olan Bağışlar

278 Sayılı Türkiye Bilimsel Ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kurulması Hakkındaki Kanunun 13. maddesi amir hükmü gereği Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumuna makbuz karşılığı ve yalnızca para olarak yapılan bağışların tamamı gelir ve kurumlar vergisi matrahından indirilebilmektedir.

Konuya ilişkin yasal düzenleme;

278 sayılı kanun Madde 13

“Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumuna yapılacak her türlü bağışlar, vasiyetler ve yardımlar vergi, resim ve harçlardan muaftır. Gelir veya Kurumlar Vergisine bağlı mükellefler tarafından bu kuruma makbuz karşılığında yapılacak para bağışları yıllık bildiri ile bildirilecek gelirlerden ve Kurum kazancından indirilir.”

H- Çocuk Esirgeme Kurumuna Yapılacak Olan Bağışlar

2828 Sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununun 20. maddesi b fıkrası gereği Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu ve bağlı tüm birimlerine makbuz karşılığı yapılacak olan ayni ve nakdi tüm bağışların tamamı gelir ve kurumlar vergisi matrahından indirilebilmektedir.

Konuya ilişkin yasal düzenleme;

2828 sayılı kanun Madde 20/b

“b) Gelir veya Kurumlar Vergisi mükellefleri tarafından Kurum ve kuruluşlarına makbuz karşılığında yapılacak nakdî ve aynî bağışlar Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunları hükümlerine göre yıllık beyanname ile bildirilecek gelirlerden ve Kurum kazancından indirilir.”

I- Milli ve Mahalli Yardım Komitelerine Yapılacak Olan Bağışlar

7269 Sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanunun 45. maddesi gereği tabii afetlere maruz kalanlara yardım sağlanması ve dağıtılması maksadı ile kurulan milli veya mahalli yardım komitelerine makbuz karşılığı yapılacak olan ayni ve nakdi tüm bağışların tamamı gelir ve kurumlar vergisi matrahından indirilebilmektedir.

Konuya ilişkin yasal düzenleme;

7269 sayılı kanun Madde 45

“Afetlerden zarar görenlere yardımda bulunmak üzere kurulan Milli Yardım Komitesi ile mahalli yardım komitelerine makbuz mukabilinde yapılacak bağış ve yardımlar her türlü vergi, resim ve harçdan müstesna olduğu gibi bunların gelir ve kurumlar vergileri mükellefleri tarafından masraf kaydı da caizdir.”

J- Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumuna Yapılacak Olan Bağışlar

2876 Sayılı Atatürk Kültür, Dil Ve Tarih Yüksek Kurumu Kanununun 101. maddesi gereği bu kuruma makbuz karşılığı yapılacak olan her türlü bağış ve yardımların tamamı gelir ve kurumlar vergisi matrahından indirilebilmektedir.

Konuya ilişkin yasal düzenleme;

2876 sayılı kanun Madde 101

“Yüksek Kuruma ve bağlı kuruluşlarına yapılacak bağış ve yardımlar her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır. Yapılan bağış ve yardımları, gelir ve kurumlar vergisi yükümlüleri yılı içinde verecekleri beyannamelere masraf kaydedebilirler.”

Mevzuatımızda, “Menafü Umumiyeye Hadim Müessesatlar” ve “Umumi Menfaate Hadim Cemiyetler” olarak da tanımlanan Kamu Yararına Çalışan Dernekler bu statüyü, gerekli ön şartları ikmal etmeleri akabinde Bakanlar Kurulunun olumlu kararları ile kazanırlar.

Türkiye’de Kamu Yararına Çalışan Dernek statüsü bulunan en eski teşekkül, Osmanlı Hilal-i Ahmer Cemiyeti (Türkiye Kızılay Derneği)’ dir. Dernek bu statüyü 1913 (30 Sefer 1329) tarihinde kazanmıştır. Halen Kamu Yararına Çalışan Dernek Statüsü devam eden ve faal olan dernek sayısı 448 olup bu derneklerin ismi ve faaliyet merkezleri ekte sunulmuştur.

Kamu Yararına Çalışan Derneklere ilişkin asli düzenleme, 5253 sayılı Dernekler Kanununun 27. maddesi ile yapılmış ve uygulamaya ilişkin hususlar Dernekler Yönetmeliğine havale edilmiştir.

“Madde 27- Kamu yararına çalışan dernekler, ilgili bakanlıkların ve Maliye Bakanlığının görüşü üzerine, İçişleri Bakanlığının teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla tespit edilir. Bir derneğin kamu yararına çalışan derneklerden sayılabilmesi için, en az bir yıldan beri faaliyette bulunması ve derneğin amacı ve bu amacı gerçekleştirmek üzere giriştiği faaliyetlerin topluma yararlı sonuçlar verecek nitelikte ve ölçüde olması şarttır.

Kamu yararına çalışan dernek statüsünün kazanılması, kaybedilmesi ve gerekli belgeler ile diğer esas ve usuller yönetmelikte düzenlenir.

Kamu yararına çalışan dernekler en az iki yılda bir denetlenir. Yapılan denetimler sonucunda düzenlenen raporlar üzerine, kamu yararına çalışan derneklerin organlarında görev alan üyeler veya ilgili personel, hapis cezası verilmesini gerektiren suçların işlendiğinin tespit edilmesi halinde, geçici bir tedbir olarak İçişleri Bakanınca görevden uzaklaştırılabilir.

Dernek merkezinin bulunduğu ilin valisi, görevden uzaklaştırılma kararının derneğe bildirilmesiyle eş zamanlı olarak, görevden uzaklaştırılan organların yerlerine; Türk Medenî Kanunu hükümlerine göre dernek merkezinin bulunduğu yerdeki sulh hukuk mahkemesinden kayyım atanmasını ister. Mahkeme bir hafta içinde, öncelikle dernek üyeleri arasından görevden uzaklaştırılanların sayısı kadar kayyım atanmasına karar verir ve bu kararda kayyımın görev ve yetkileri ile dernek tarafından kayyıma verilecek ücret de belirtilir. Kayyımın görevi dava sonucu verilen hüküm kesinleşinceye kadar devam eder. Çeşitli nedenlerle boşalan bu kayyımların yerine, aynı usulle yeni kayyım atanır.

Kamu yararına çalıştıklarına karar verilen dernekler, denetimler sonunda bu niteliklerini kaybettikleri tespit edilirse, birinci fıkrada öngörülen usulle haklarında alınan kamu yararına çalışan derneklerden sayılma kararı kaldırılır.

Türkiye Kızılay Derneği ve Türk Hava Kurumunun tüzüklerini onaylamaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.

Kamu yararına çalışan derneklerin mallarına karşı suç işleyenler Devlet malına karşı suç işlemiş gibi cezalandırılır.”

Kanun metninde de açıkça izah edildiği üzere bir derneğin, Kamu Yararına Çalışan Dernek Statüsü kazanması için gerekli olan asli şart; derneğin tüzüğünde ortaya koyduğu amaçları ve fiilen sürdürdüğü faaliyetlerinin toplumun geneline şamil bir mahiyet arz etmesi ve derneğin başvuruyu yaptığı tarihten geriye doğru en az 1 yıldan beri faaliyette bulunmasıdır.

Bu ön şartları taşıdığını iddia eden dernekler, gerekli yasal prosedür dahilinde başvurularını yaparak “Kamu Yararına Çalışan Dernek” statüsünü kazanır ve hukukumuzda bu derneklere tanınan kolaylık, istisna ve muafiyetlerden yararlanırlar.

Kamu yararına çalışan dernek statüsü bulunan derneklerin bir araya gelerek bir üst kuruluş (federasyon, konfederasyon) oluşturmaları halinde, teşekkül olunan bu yeni tüzel kişilik, doğrudan doğruya “kamu yararına çalışan dernek” statüsü kazanamaz.

Dernek Federasyonu ya da Konfederasyonlarının Kamu Yararına Dernek statüsü kazanabilmeleri için dernekler için gerekli öngörülen tüm koşulları aynen taşımaları ve aynen dernekler gibi gerekli başvuru ve izin işlemlerini ikmal etmeleri gerekmektedir.

Kamu Yararına Çalışan Dernek statüsünün kazanımı ve kaybedilmesi ile bu derneklere sağlanan kolaylık, istisna ve muafiyetler aşağıda ayrıntısı ile belirtilecektir.

1- Kamu Yararına Çalışan Dernek Statüsünün Kazanılması

Kamu Yararına Çalışan Dernek statüsü kazanmak isteyen derneğin bu statüyü kazanmak için yapacağı çalışmalar, başvuru öncesi ve başvuru esnasındaki çalışmalar olmak üzere iki aşamalıdır.

A- Başvuru Öncesi Şartlar

a- Derneğin, başvuru tarihinden geriye doğru en az 1 yıldan beri faaliyette bulunması, (faaliyetlerin başlangıcına esas alınacak tarih, dernek kuruluş bildiriminin ilgili mülki amirliğe verildiği gündür.)

b) Son bir yıl içindeki, 2005 yılı için belirlenen tutar olan 50.000.-YTL’ sını geçen alım ve satım işlemlerinin rekabet koşullarına uygun yapılması,( bu miktar her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu uyarınca Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranında arttırılmak suretiyle uygulanır.)

c) Amacı ve gerçekleştirdiği faaliyetlerin, üyelerinin dışında yerel veya ulusal düzeyde toplumun ihtiyaç ve sorunlarına yönelik çözümler üretecek ve toplumsal gelişmeye katkı sağlayacak nitelikte olması,

d) Yıl içinde elde ettiği gelirin en az yarısının bu amaçla harcanması,

e) Sahip olduğu mal varlığının ve yıllık gelirinin tüzüğünde belirtilen amacı gerçekleştirecek düzeyde olması

B- Başvuru İşlemleri

Yukarıda maddeler halinde izah edilen ön şartları taşıdığını iddia eden dernek yönetim kurulu, “Kamu Yararına Çalışan Dernek” statüsü almak istediğini belirten yazılı talebini aşağıda belirtilen belgelerle birlikte, kütükte kayıtlı bulunduğu yer Valiliğine yapar.

a) İlgili dernekler müdürlüğünce onaylanmış dernek tüzüğü,

b) Dernek üyelerinin sayısının belirtildiği yazı,

c) Derneğin şubelerinin sayısı ve yerinin belirtildiği yazı,

d) Derneğin kamu yararı yönünden; faaliyeti, yaptığı hizmetler ve gelecekte yapılması düşünülen işler hakkındaki raporu,

e) Son yıla ait mali bilânço ile gelir-gider tablosu veya işletme hesabı tablosu,

f) Derneğin taşınır ve taşınmaz mallarının listesi,

g) Kamu yararına çalışan derneklerden sayılması için yönetim kurulunun aldığı karar örneği.

Dernekçe başvuru yapılan İl valiliği, derneğin başvurusunu başvuru ile ilgili olarak kendi görüşü ile birlikte en geç bir ay içinde İçişleri Bakanlığına gönderir.

Valilik başvuruya ilişkin görüşünde; derneğin amacının ve faaliyetlerinin topluma yararlı sonuçlar verecek nitelikte ve ölçüde olup olmadığı ve kamu yararına çalışan derneklerden sayılıp sayılamayacağını açıkça belirtmelidir.

İçişleri Bakanlığı başvuru ile ilgili olarak, ilgili bakanlıkların ve Maliye Bakanlığının görüşünü alır. İlgili Bakanlıklar ile Maliye Bakanlığının konu hakkındaki görüşü olumlu ise İçişleri Bakanlığı, başvuruyu yapan derneğin “Kamu Yararına Çalışan Dernek” kabul edilmesi teklifini Bakanlar Kuruluna götürür. Bakanlar Kurulunun olumlu kararı neticesinde başvuruyu yapan dernek, kamu yararına çalışan derneklerden sayılır.

Başvuruyu yapan derneğin Kamu yararına çalışan derneklerden sayılmasına ilişkin karar, İçişleri Bakanlığınca ilgili valiliğe bildirilir ve konu hakkında valilikçe başvuru sahiplerine bilgi verilir.

Başvurusu reddedilen derneklerin başvurularına ilişkin olarak, başvurunun reddi kararı ile redde ilişkin gerekçe ilgili valiliğe bildirilir ve bu bilgiler ilgili valilik tarafından başvuru sahibi derneğe iletilir.

2- Kamu Yararına Çalışan Dernek Statüsünün Kaybedilmesi

Kamu Yararına Çalışan Dernek statüsü kazanan derneğin, başlangıç aşamasında sahip olduğu tüm niteliklerini, bu statüyü devam ettirdiği müddetçe koruması gerekmektedir.

Kamu yararına çalışan dernekler en az 2 yılda bir denetlenmekte ve yapılan bu denetimlerde derneğin Kamu Yararına Çalışan Dernek statüsüne ilişkin niteliklerini devam ettirip ettirmediğine de bakılmaktadır.

Yapılan denetim neticesinde Derneğin Kamu Yararına Çalışan Dernek statüsünü kaybettiğine ilişkin sonuçlara ulaşıldığı takdirde İçişleri Bakanlığı; Maliye Bakanlığının ve varsa ilgili diğer bakanlıkların görüşü alarak, derneğin Kamu Yararına Çalışan Dernek statüsünün kaldırılmasını Bakanlar Kuruluna teklif eder. İçişleri Bakanlığının teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla kamu yararına çalışan derneklerden sayılma kararı iptal edilen dernek hakkında İçişleri Bakanlığınca ilgili valiliğe bildirilir ve karar valilik tarafından ilgili derneğe tebliğ edilir.

3- Kamu Yararına Çalışan Derneklere Sağlanan Kolaylıklar

a) İzin Almadan Yardım Toplayabilme Kolaylığı

2860 sayılı Yardım Toplam Kanununun 6.Maddesi “Madde 6– Kişiler ve kuruluşlar, yetkili makamdan izin almadan yardım toplayamazlar. Ancak, kamu yararına çalışan dernek, kurum ve vakıflardan hangilerinin izin almadan yardım toplayabilecekleri, İçişleri Bakanlığının önerisi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenip ilan edilir.

İzin alınmadan girişilen yardım toplama faaliyetleri güvenlik kuvvetlerince derhal menedilir ve sorumlular hakkında kovuşturma yapılır.” Hükmüne amir olup maddede belirtildiği üzere kamu yararına çalışan dernek statüsü bulunan dernekler, Bakanlar Kurulu kararı olması şartıyla izin almadan yardım toplayabileceklerdir.

İçişleri Bakanlığının önerisi ve Bakanlar Kurulunun kabul kararı ile İzin almadan yardım toplama yetkisi verilen vakıf ve Kamu Yararına Çalışan Dernek sayısı 13 olup bu dernek ve Vakıfların isimleri aşağıda tablo halinde verilmiştir.

S.NO	DERNEK – VAKIF ADI
1	ANKARA LÖSEMİLİ ÇOCUKLAR SAĞLIK VE EĞİTİM VAKFI
2	(UNICEF) BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÇOCUKLARA YARDIM FONU TÜRKİYE MİLLİ KOMİTESİ DERNEĞİ
3	TEMA TÜRKİYE EROZYONLA MÜCADELE, AĞAÇLANDIRMA VE DOĞAL VARLIKLARI KORUMA VAKFI
4	ANKARA TIP FAKÜLTESİ NÖROŞİRÜJİ KLİNİĞİNE YARDIM DERNEĞİ
5	TÜRK HAVA KURUMU
6	TÜRKİYE KAS HASTALIKLARI DERNEĞİ
7	İSTANBUL KÜLTÜR VE SANAT VAKFI
8	EĞİTİM SAĞLIK VE KÜLTÜR DERNEĞİ
9	OMURİLİK FELÇLİLERİ DERNEĞİ
10	DENİZ FENERİ YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA DERNEĞİ
11	TÜRKİYE DİYANET VAKFI
12	TÜRKİYE KIZILAY DERNEĞİ
13	KİMSE YOK MU YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA DERNEĞİ

b) Kamuya ve Mazbut Vakıflara Ait Arsa ve Arazileri Satın Alabilme Kolaylığı

22.02.1926 tarih ve 748 sayılı Emvali Milliye ve Metrukeden veya Mazbut Vakıflardan Bazı Müessesat ile Belediyelere Satılabilecek Arazi ve Arsalar Hakkındaki Kanunun 1. Maddesi “ Madde 1- Menafi Umumiyeye Hadim Müessesat ile Belediyelere ve Ticaret ve Sanayi ve Ziraat Odalarıyla Borsalara ve Hükümet veya Sanayi ve Maadin Bankası tarafından gerek resen ve gerek iştirak suretiyle vücuda getirilecek fabrika ve müessesata, emvali milliye ve metrukeden veya mazbut vakıflardan lüzumu görülecek arazi ve arsalar, icra vekilleri heyeti kararıyla, idare heyetlerince takdir olunacak bedel mukabilinde satılabilir.” Hükmüne amir olup kanun metninde de belirtildiği üzere; kamuya ve mazbut vakıflara ait arsa, bina ve arazilerden lüzumu görülenler, bu amaçla teşekkül olunacak Takdir Komisyonlarının belirleyeceği fiyat üzerinden Bakanlar Kurulu kararı ile Kamu Yararına Çalışan Derneklere satılabilmektedir.

4- Kamu Yararına Çalışan Derneklere Tanınan İstisna ve Muafiyetler

İdare, Kamu Yararına Çalışan Dernekleri bazı mali mükellefiyetlerden bağışık kılarak, bu derneklerin mali yapılarının güçlenmesini ve bu statüdeki derneklerin daha fazla hizmet üretmelerini hedeflemiştir. Kamu Yararına çalışan derneklere tanınan istisna ve muafiyetler şunlardır.

a) Kamu Yararına Çalışan Dernekler; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi kanununun 17. Maddesinin (Kültür ve Eğitim Amacı Taşıyan İstisnalar) ve 2. (Sosyal Amaç Taşıyan İstisnalar) fıkrasında belirtilen kapsamdaki mal ve hizmet teslimlerinde Katma Değer Vergisinden istisna tutulmuşlardır.

b) 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunun Maddesinin (Gelir vergisi matrahının tespitinde, gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden aşağıdaki indirimler yapılabilir) 4. fıkrası (Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler ile kamu yararına çalışan dernekler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara yıllık toplamı beyan edilecek gelirin % 5’ini (kalkınmada öncelikli yöreler için % 10’unu) aşmamak üzere, makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımlar) gereği, Kamu Yararına Çalışan Derneklere makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların % 5’i (kalkınmada öncelikli yöreler için % 10’u) vergi matrahından indirilebilmektedir.

Yine Kamu Yararına Çalışan Derneklerin, yukarıdaki 89. Maddenin 7. fıkrasında belirtilen kapsamdaki faaliyetlerine ilişkin harcamalar ile bu amaçla yapılan her türlü bağış ve yardımların % 100’ü (Bakanlar Kurulu, bölgeler ve faaliyet türleri itibariyle bu oranı yarısına kadar indirmeye veya kanuni oranına kadar çıkarmaya yetkilidir). Matrahtan indirilebilmektedir.

c) Kamu Yararına Çalışan Dernekler, 7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 3. maddesinin (Madde 3 – Aşağıda yazılı şahıslar Veraset ve İntikal Vergisinden muaftır) (a) bendindeki (Amme İdareleri, emekli ve yardım sandıkları, sosyal sigorta kurumları, umumi menfaate hadim cemiyetler, siyasi partiler ve bunlara ait olan veya bunların aralarında kurdukları teşekküllerden Kurumlar Vergisine tabi olmayanlar) amir hüküm doğrultusunda her türlü intikal işleminde veraset ve intikal vergisinden muaftırlar.

d) Kamu Yararına Çalışan Derneklere ait Bina ve Araziler, 1319 Sayılı Emlak Vergisi kanununun 4/e (Kamu menfaatlerine yararlı derneklere ait binalar (Kurumlar Vergisine tabi işletmelere ait olmamaları veya bunlara tahsis edilmiş bulunmamaları şartıyla)) ve 14/c (Kamu menfaatlerine yararlı derneklere ait arazi (Kurumlar Vergisine tabi işletmelere ait olmamaları veya bunlara tahsis edilmiş bulunmamaları şartıyla)) maddelerinin amir hükümleri doğrultusunda bina ve arazi vergisinden daimi olarak muaf tutulmuştur.

e) Kamu Yararına Çalışan Dernekler, 488 sayılı Damga Vergisi kanununa ekli 2 Sayılı Tabloya (Damga vergisinden istisna edilen kâğıtlar) ekli beşinci bölüm 17. Maddesi gereği; Damga Vergisi kendilerine terettüp eden her türlü işlemlerinde, Damga Vergisi ödemesinden istisna tutulmuşlardır.

f) Kamu Yararına Çalışan Dernekler 492 sayılı Harçlar Kanununun İkinci Bölüm; (İstisnalar- Harçtan müstesna tutulan işlemler) Maddesi (Aşağıda yazılı işlemler harçtan müstesnadır)’ nin b fıkrası (Kamu menfaatlerine yararlı dernekler ile Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıfların iktisap edecekleri gayrimenkullerin ve sair ayni hakların tescilleri ve şerhi gerektiren işlemleriyle bu dernek ve vakıflara ait tesislerin ve bu tesislerin sonradan iktisap edecekleri gayrimenkullerin ve sair ayni hakların tescilleri ve şerhi gerektiren işlemleri ve bunların terkinleri) amir hükümleri doğrultusunda belirtilen iş ve işlemlerinde harç ödemesinden istisna tutulmuşlardır.

g) 237 sayılı Taşıt Kanununun 1. Maddesinin d bendi (Kamuya yararlı derneklerden Başbakanlıkça lüzumlu görülenler tarafından kullanılacak taşıtlar bu kanun hükümlerine tabidir.) Amir hükmüne istinaden Kamu Yararına Çalışan Derneklerden Başbakanlıkça lüzum görülenlere ait taşıtlar, siyah plaka verilmesi istisnasından yararlandırılmaktadır.

Ek 1: Kamu Yararına Çalışan Dernekler Listesi (22/10/2022)