İhbar Tazminatı Hesabına Yıllık İzin Ücreti Dahil midir?
Ali Kemal TERZİ
İş Müfettişi
akemaltr19@gmail.com
İhbar tazminatı, işçinin iş akdinin feshi halinde İş Kanunun 17. maddesinde belirtilen süreler dahlinde işverenden doğan tazminat hakkı olarak geçmektedir. Bu çalışmada, ihbar tazminatı hesabında yıllık izin ücretinin dikkate alınıp alınmayacağı hususu değerlendirilecektir.
II- İHBAR TAZMINATI VE YILLIK İZİN ÜCRETİ
İhbar tazminatı kısaca, işverence bir takım sebeplerle işten çıkartılan işçiye çalışma süreleri göz önünde bulundurularak verilen tazminat olarak tanımlamak mümkündür. İhbar tazminatında süreler İş Kanunun 17. maddesinde belirtilmiştir. Bu bağlamda iş sözleşmeleri;
a) “İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta sonra
b) İşi altı aydan birbuçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta sonra
c) İşi birbuçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta sonra
d) İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için bildirim yapılmasından başlayarak sekiz hafta sonra”
feshedilmiş sayılacaktır. İş sözleşmelerinin fesihten önce durumun ilgili tarafa bildirilmesi gerekmektedir.
Öte yandan, ihbar tazminatı hesabında işçinin alacağı ücret konusu önemlidir. İhbar tazminatı hesaplaması, işçinin işyerinden aldığı son ücret üzerinden belirlenmektedir. Bunun yanında ihbar tazminatına asıl ücretin yanında giydirilmiş ücretin eklenmesi gerekmektedir. Mevzuatta, ihbar tazminatına, bildirim sürelerine ait peşin ödenecek ücretin hesabında 32 nci maddenin birinci fıkrasında yazılan ücrete ek olarak işçiye sağlanmış para veya para ile ölçülmesi mümkün sözleşme ve Kanundan doğan menfaatler de göz önünde tutulması gerektiği belirtilmiştir.[1]
Öte yandan, Yargıtay kararları ışığında, ihbar tazminatı hesabında brüt ücret dışında giydirilmiş ücrete belirlemek için bazı kriterler belirlenmiştir. bunlardan birincisi, çalışanlara yapılan menfaat veya ödemelerin devamlılık arzetmesi, ikincisi, bu ödemelerin arızi olmaması, ödemelerin kesinlik arzetmesi, ve üçüncüsü menfaatlerin işin gereği olarak, işyerinde kullanılmak üzere verilmemiş olması önem arzetmektedir. Ayrıca yapılan işin niteliğine göre ve iş sözleşmesinde yapılan düzenlemelere göre çalışanlara ihbar tazminatı hesabına eklenmesi hususunda farklı ödemeler de söz konusu olabileceği de unutulmamalıdır.
İhbar tazminatı hesabında yıllık izin ücreti eklenecek midir? Yıllık izin ücreti, İş Kanunun 53. Maddesinde yer almakta olup, deneme süresi dahil, bir yıl çalışan işçi yıllık izin hakkına sahip olduğu belirtilmiştir. Yıllık izin süreleri, İş Kanunun 53. maddesinde belirtilmiştir. Yıllık izin ücreti ise, İş Kanunun 57 inci maddesinde yer almaktadır. Madde hükmünde, “İşveren, yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye, yıllık izin dönemine ilişkin ücretini ilgili işçinin izine başlamasından önce peşin olarak ödemek veya avans olarak” ödeneceği hüküm altına alınmıştır.
Bu hususlar bir bütün olarak değerlendirildiğinde, yıllık izin, işçi tarafından dönem içerisinde kullanılsa da kullanmasa da, işçinin toplamda aldığı asıl ücrette herhangi bir değişiklik yapmamaktadır. Yıllık izin ücreti, sadece izin hakkından gelen bir ücrettir. İşçi yıllık izin kullandığı dönemde, bu ücretini peşin olarak işverenden alır. Dolayısıyla, izin ücreti asıl ücret içerisinde değerlendirilmez. Bu çerçevede, ihbar tazminatı hesabında yıllık izin ücreti asıl ücrete dahil olduğundan, ücret eki olarak değerlendirilmez ve ihbar tazminatı hesabında dikkate alınmaz.[2]
III- SONUÇ
İhbar tazminatında, yıllık izin ücreti, asıl ücrete dahil olduğundan ve ücret eki olarak değerlendirilmediğinden ihbar tazminatı hesabında dikkate alınmamaktadır.
[1] Terzi, Ali Kemal, (2011), “İhbar Tazminatı Banka Kanalıyla Ödenmek Zorunda mı”, Yaklaşım Dergisi, Ankara.
[2] Terzi, Ali Kemal, (2014), “KIDEM TAZMİNATI HESABINA YILLIK İZİN VE FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİ DAHİL MİDİR?, Maliye Postası, Ankara.