02 Temmuz 2025 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 32944
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; uygunluk değerlendirmesi yoluyla demiryolu araçlarının ve altyapısının veya bunlarda kullanılan her türlü malzemenin, ekipmanın, alt sistemin ve bunların bakımlarının, kullanımlarının, işletimlerinin ve gereği halinde yapılacak değişikliklerin ilgili teknik düzenlemeye uygunluğunu muayene eden, test eden ve belgelendiren kuruluşların asgari nitelikleri, çalışma usul ve esasları ile Türkiye’nin uluslararası yükümlülükleri gereğince ilgili taraflara bildirimini düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, demiryolu alanında faaliyet gösteren onaylanmış kuruluşların (NoBo), atanmış kuruluşların (DeBo), değerlendirme kuruluşlarının (AsBo), UTP değerlendirme kuruluşlarının ve ECM sertifikasyon kuruluşlarının görevlendirilmesi ve faaliyetleri ile ilgili usul ve esasları kapsamaktadır.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik, 5/3/2020 tarihli ve 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanununun 14 üncü maddesine, 26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma ve Altyapı Alanına İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 28 inci maddesine, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 477 inci maddesine ve Uluslararası Demiryolu Taşımalarına İlişkin Sözleşmenin (COTIF) G Ek’inin (ATMF) 5 inci maddesinin ikinci fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) AB: Avrupa Birliğini,
b) AK: Avrupa Komisyonunu,
c) Akreditasyon: Bir ulusal akreditasyon kurumu tarafından, bir uygunluk değerlendirme kuruluşunun belirli bir uygunluk değerlendirme faaliyetini yerine getirmek üzere ilgili ulusal ve uluslararası standartların belirlediği gerekleri ve uygulanabildiği yerlerde ilgili sektörel düzenlemelerde öngörülen ek gerekleri karşıladığının tespitine ve resmî kabulüne ilişkin kamu faaliyetini,
ç) Atanmış kuruluş (DeBo): Ulusal demiryolu altyapı ağında kullanılması amaçlanan demiryolu materyallerinin, araçlarının, emniyet kritik süreçlerini ve demiryolu emniyetini ilgilendiren karar ve faaliyetlerin ulusal kurallara uygunluğunu değerlendirerek belgelendirmek üzere Bakanlık tarafından görevlendirilen ve internet sitesinde yayımlanan uygunluk değerlendirme kuruluşunu,
d) ATMF: COTIF Sözleşmesinin G Ek’i olan, uluslararası trafikte kullanılan demiryolu malzemesinin teknik kabulüne ilişkin tek tip kuralları,
e) Ayrılma noktası: İltisak hattı üzerinde bulunan, ulusal demiryolu altyapı ağı ile özel kullanıma ait demiryolu altyapısını birbirinden ayırarak kurumların sorumluluk sınırını belirleyen noktayı,
f) Bakanlık: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığını,
g) Bakımdan sorumlu kuruluş (ECM): Demiryolu araçlarının bakımı için COTIF bakımdan sorumlu kuruluş düzenlemesine göre sertifikalandırılmış ve ERADIS’te yayımlanan kuruluşu,
ğ) Ciddi risk taşıyan ürün: Risk değerlendirmesine dayanması ve ürünün normal ve öngörülebilir kullanımının dikkate alınması kaydıyla, zarara yol açabilecek bir tehlikenin gerçekleşme olasılığı ve zararın ciddiyetinin büyüklüğünün birlikte ele alınması neticesinde, riskin etkisi kısa vadede ortaya çıkmayan vakalar da dâhil olmak üzere, yetkili kuruluşların acil müdahalesini gerektiren risk taşıyan ürünü,
h) COTIF: Uluslararası Demiryolu Taşımalarına İlişkin Sözleşmeyi,
ı) Değerlendirme kuruluşu (AsBo): COTIF Sözleşmesinin UTP GEN-G kapsamında, demiryolu materyallerine, emniyet kritik süreçlere ve demiryolu emniyetini etkileyebilecek karar ve faaliyetlere ilişkin ortak emniyet yöntemine göre yapılan analizlerin uygunluğunu değerlendirerek belgelendirmek üzere Bakanlık tarafından görevlendirilen ve internet sitesinde yayımlanan uygunluk değerlendirme kuruluşunu,
i) Demiryolu altyapısı: Demiryolunu oluşturan zemin, balast, travers ve ray ile elektrifikasyon, kontrol, kumanda, sinyalizasyon, haberleşme sistemleri dahil olmak üzere tüm elektromekanik sistemleri ve bunların tamamlayıcısı her türlü sanat yapısı, köprüler, tüneller, tesis, gar ve istasyonlar, lojistik ve yük merkezleri ve bunların eklentileri ile ayrılma noktasına kadar iltisak hatlarını,
j) Demiryolu altyapı işletmecisi: Tasarrufundaki demiryolu altyapısını emniyetli bir şekilde işletmek ve demiryolu tren işletmecilerinin hizmetine sunmak hususunda Bakanlıkça yetkilendirilen kamu tüzel kişilerini ve şirketleri,
k) Demiryolu aracı: Hat yapım, bakım, tamir, ölçüm makinaları ve kontrol araçları dâhil olmak üzere vagonlar, lokomotifler, tren setleri ile her türlü çeken ve çekilen araçları,
l) Demiryolu materyali: Demiryolu araçları ve altyapısı ile bunlarda kullanılan her türlü malzeme, ekipman ve alt sistemi,
m) Demiryolu tren işletmecisi: Ulusal demiryolu altyapı ağı üzerinde yük ve/veya yolcu taşımacılığı yapmak üzere Bakanlık tarafından yetkilendirilen kamu tüzel kişilerini ve şirketleri,
n) ECM sertifikasyon kuruluşu: COTIF’in G Ek’i olan ATMF’nin, A Ek’i ECM Düzenlemesi doğrultusunda ECM’leri ve bakım fonksiyonu sertifikasına başvuran kuruluşları belgelendirmek üzere Bakanlık tarafından görevlendirilen ve internet sitesinde yayımlanan uygunluk değerlendirme kuruluşunu,
o) ERA: Avrupa Birliği Demiryolu Ajansını,
ö) ERADIS: Avrupa Demiryolu Ajansının Emniyet ve Karşılıklı İşletilebilirlik Veri Tabanını,
p) GBOK: Gümrük Birliği Ortak Komitesini,
r) Görevlendirme Belgesi: Bakanlık tarafından, uygunluk değerlendirme veya sertifikasyon kuruluşlarının görevlendirilmesi için düzenlenen, Ek-5’te yer alan örnek formatı verilen belgeyi,
s) Hizmet sağlayıcı: Bu Yönetmelik kapsamında, demiryolu altyapı ve/veya demiryolu tren işletmecilerine cer gücü, akaryakıt, lojistik, yük kontrol, elleçleme, eğitim, bakım, onarım, manevra, tasarım, yapım ve haberleşme gibi destek hizmetleri veren kamu tüzel kişileri, şirketleri ve alt yüklenicileri,
ş) İmalatçı: Demiryolu materyallerini imal ederek veya tasarımını veya imalatını yaptırarak kendi isim veya ticari markası ile piyasaya arz eden gerçek veya tüzel kişiyi,
t) Majör uygunsuzluk: Demiryolu emniyetini doğrudan etkileyen olumsuzlukları,
u) Minör uygunsuzluk: Demiryolu emniyetini doğrudan etkilemeyen olumsuzlukları,
ü) NANDO: Avrupa Birliği’nin Yeni Yaklaşım Onaylanmış Kuruluşlar Bilgi Sistemini,
v) Onaylanmış Kuruluş (NoBo): 2016/797/AB sayılı Direktifi, bu Yönetmelik ve 26/5/2021 tarihli ve 4022 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ve Onaylanmış Kuruluşlar Yönetmeliği kapsamında demiryolu materyallerinin TSI’lara uygunluğunu değerlendirerek belgelendirmek üzere Bakanlık tarafından görevlendirilen ve internet sitesinde yayımlanan uygunluk değerlendirme kuruluşunu,
y) OTIF: Uluslararası Demiryolu Taşımalarına İlişkin Hükümetlerarası Örgütü,
z) Piyasa gözetimi ve denetimi: Ürünlerin ilgili teknik düzenlemesi veya genel ürün güvenliği mevzuatında belirtilen gereklere uygun olmalarını sağlamak ve bu mevzuat kapsamında yer alan kamu yararını korumak amacıyla yetkili kuruluşlar tarafından yürütülen faaliyetleri ve alınan tedbirleri,
aa) Risk: Zarara yol açacak bir tehlikenin gerçekleşme olasılığı ile bu zararın ciddiyetinin büyüklüğünün birleşimini,
bb) Risk taşıyan ürün veya hizmet: Kullanım amacı veya kullanım süresi ve uygulanabildiği durumlarda hizmete sunulması, kurulum ve bakım gereklilikleri de dâhil olmak üzere bir ürünün veya hizmetin normal ve öngörülebilir koşullar çerçevesinde, ilgili teknik düzenleme ya da genel ürün güvenliği mevzuatı kapsamında korunan insan sağlığı ve güvenliğini, iş yerinde sağlık ve güvenliği, tüketicilerin korunmasını, çevreyi, kamu güvenliğini ve diğer kamu yararlarını, makul ve kabul edilebilir değerlendirilen ölçünün ötesinde olumsuz etkileme olasılığı bulunan ürünü veya hizmeti,
cc) Tanıma: Akreditasyon kurumu dışında, Bakanlık tarafından; bir kuruluşun yürürlükte bulunan koşulları ve gerekli yetkinlikleri karşıladığının veya yurt dışındaki bir kuruluş tarafından verilen sertifikaların, belgelerin, raporların veya test sonuçlarının kabul edilmesini,
çç) TSI: Karşılıklı işletilebilirlik için teknik şartları,
dd) TÜRKAK: Türk Akreditasyon Kurumunu,
ee) Ulusal demiryolu kuralları: Ulusal mevzuat dahil olmak üzere, demiryolu altyapıları, araçları ve emniyeti ile ilgili teknik ve idari şartları içeren, Bakanlık tarafından yayımlanan kuralları,
ff) UTP: OTIF tarafından kabul edilmiş tek tip teknik talimatları,
gg) UTP değerlendirme kuruluşu: COTIF Sözleşmesinin F APTU eki kapsamında, demiryolu materyallerinin UTP’lere uygunluğunu değerlendirerek belgelendirmek üzere Bakanlık tarafından görevlendirilen ve internet sitesinde yayımlanan değerlendirme kuruluşunu,
ğğ) Uygunluk değerlendirmesi: Ürün, süreç, hizmet, sistem, kişi veya kuruluşa ilişkin belirli şartların yerine getirilip getirilmediğini gösteren süreci,
hh) Uygunluk değerlendirme kuruluşu: Kalibrasyon, test, belgelendirme ve muayene dahil olmak üzere uygunluk değerlendirme faaliyeti gerçekleştiren kuruluşu,
ıı) Uygunsuzluk: Ürünün ilgili teknik düzenlemeye veya genel ürün güvenliği mevzuatına uygun olmama halini,
ii) Uyumlaştırılmış standart: AB uyum mevzuatının uygulanabilmesi için Avrupa Komisyonunun talebi üzerine kabul edilen standardı,
jj) Yetkili kuruluş: Demiryolu materyallerine ilişkin teknik düzenlemeleri hazırlayan, yürüten veya denetleyen resmi kurum veya kuruluşu,
kk) Yetkili temsilci: İmalatçının 7223 sayılı Kanun ve ilgili diğer mevzuat kapsamındaki bazı yükümlülüklerini onun adına yerine getirmek üzere imalatçı tarafından yazılı şekilde görevlendirilen Türkiye’de yerleşik gerçek veya tüzel kişiyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Görevlendirmeye ve Yürütülecek Faaliyetlere İlişkin Genel Esaslar
Görevlendirmeye ilişkin genel esaslar
MADDE 5- (1) Bakanlık, ulusal taşımacılık faaliyetlerinde kullanılan her türlü demiryolu altyapısı ile araçları ve bunları oluşturan bileşenler veya bunlar üzerinde değişiklik yapılması konularında ulusal ve uluslararası teknik düzenlemelere göre uygunluk değerlendirmesini yapmaya yetkilidir.
(2) Bakanlık, demiryolu alanında faaliyet göstermek üzere uygunluk değerlendirme kuruluşu olmak için başvuran kuruluşları uluslararası mevzuatla birlikte bu Yönetmelikle belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde değerlendirerek demiryolu sektörünün ihtiyaçları doğrultusunda görevlendirmeye, görevlendirmenin kapsamını kısıtlamaya veya görevlendirmeyi iptal etmeye yetkilidir.
(3) Bakanlık uygunluk değerlendirme kuruluşu görevlendirirken, uluslararası mevzuatla birlikte bu Yönetmelikte belirtilen şartları taşıyan kuruluşlar arasından, Bakanlığa yapılan başvuru sırasını esas alarak görevlendirme yapar.
Uygunluk değerlendirme faaliyetlerine ilişkin genel esaslar
MADDE 6- (1) Uygunluk değerlendirme kuruluşlarının asgari yeterlilik şartları, bu Yönetmelik hükümleri saklı kalmak kaydıyla faaliyet alanı ile ilgili uluslararası ve ulusal teknik düzenlemelerde belirtilir.
(2) Uygunluk değerlendirme kuruluşlarının görev ve yetkileri şunlardır:
a) Bu Yönetmelikte ve ilgili teknik düzenlemelerde yer alan usul ve esaslara uygun olarak şeffaf, bağımsız, ayrım gözetmeden ve müşterilerini gereksiz külfete sokmadan hizmet verir.
b) Faaliyetleri ile ilgili her türlü belge ve kaydı, ilgili teknik düzenlemede belirtilen süre içinde, bir sürenin belirtilmediği durumlarda ise bu belge ve kayıtların düzenlendiği tarihten itibaren on yıl süreyle muhafaza eder ve talebi halinde basılı veya dijital kopyasını Bakanlığa ibraz eder.
c) Uygunluk belgesi veya sertifika düzenledikten sonra yapacakları gözetim ve denetimler sırasında veya Bakanlığın talebi üzerine yapılacak denetimde belge, rapor veya sertifika düzenlenen demiryolu materyali, hizmet, üretim, işletmesel konular, organizasyon yapıları ve uygunluk değerlendirme faaliyetlerine konu olan diğer hususlar ile ilgili uygunsuzluk tespit ettikleri takdirde demiryolu emniyetini korumak adına gerekirse uygunsuzluk haliyle orantılı olarak belgenin, raporun veya sertifikanın kapsamını kısıtlar, askıya alır veya iptal eder, ilgili kurum veya kuruluştan gerekli düzeltici önlemlerin alınmasını talep eder ve Bakanlığı 5 iş günü içerisinde bilgilendirir.
ç) Uygunluk değerlendirme faaliyetleri kapsamında olumsuz sonuçlanan uygunluk değerlendirme ve sertifikasyon işlemleri, görevlendirilmiş oldukları kapsam ve şartları etkileyen değişiklikler, piyasa gözetimi ve denetimini gerçekleştiren yetkili kuruluşların uygunluk değerlendirme faaliyetlerine ilişkin bilgi talepleri dahil olmak üzere uygunluk değerlendirme kuruluşu olarak gerçekleştirdikleri faaliyetler hakkında Bakanlığı bilgilendirir.
d) Bakanlık tarafından talep edilmesi halinde, görevlendirildikleri uygunluk değerlendirme alanı ile aynı kapsamda faaliyetler sürdüren diğer uygunluk değerlendirme kuruluşlarına olumlu veya olumsuz sonuçlanan uygunluk değerlendirme veya sertifikasyon işlemleri hakkında bilgi verir.
e) Başvuru sırasında beyanda bulundukları bilgilerde değişiklik olması halinde değişiklik en geç 10 iş günü içerisinde Bakanlığa bildirilir.
f) Faaliyet alanı ile ilgili uluslararası ve ulusal düzenlemelerde belirtilen diğer sorumlulukları yerine getirir.
(3) Faaliyetine son verilen veya kendi isteği ile faaliyetine son veren uygunluk değerlendirme kuruluşları, yapmış oldukları işlemler ile ilgili belge ve kayıtları, uygunluk değerlendirme işlemini devam ettirmek üzere başka bir uygunluk değerlendirme kuruluşuna veya Bakanlığa teslim eder veya Bakanlığın talebi halinde söz konusu belge ve kayıtları sunmak üzere muhafaza eder. Bu durumdaki kuruluşların söz konusu kayıt ve belgelere ilişkin sorumlulukları, ilgili teknik düzenlemede belirtilen süre içinde, süre belirtilmemiş ise bu belge ve kayıtların düzenlendiği tarihten itibaren on yıl süreyle devam eder. Bakanlık, uygunluk değerlendirme kuruluşunun bu sorumlulukları yerine getirmesi için, idari cezalar dahil olmak üzere gerekli tedbirleri alır.
Onaylanmış kuruluşun (NoBo) görevlendirilmesi ve faaliyetleri
MADDE 7- (1) Onaylanmış kuruluş görevlendirmesinde;
a) Başvuruda bulunan kuruluşun yürürlükteki koşulları sağladığına ve gerekli yetkinliğe sahip olduğuna dair akreditasyon belgesine sahip olması zorunludur.
b) Başvuruda bulunan kuruluşlar, yalnızca akreditasyon belgesinde belirtilen kapsam dahilinde görevlendirilebilirler.
(2) Onaylanmış kuruluş (NoBo), uygunluk değerlendirmelerini 2016/797/AB sayılı Demiryollarında Karşılıklı İşletilebilirlik Direktifine, TSI’lara, ERA ve ilgili kurumlar tarafından yayımlanan kılavuzlara ve diğer ilgili uluslararası mevzuata uygun olarak icra ederek belge, sertifika ve raporlarını bu mevzuata uygun hazırlamaktan sorumludur.
Atanmış kuruluşun (DeBo) görevlendirilmesi ve faaliyetleri
MADDE 8- (1) Atanmış kuruluş görevlendirmesinde;
a) Başvuruda bulunan kuruluşun yürürlükteki koşulları sağladığına ve gerekli yetkinliğe sahip olduğuna dair akreditasyon belgesine sahip olması zorunludur.
b) Başvuruda bulunan kuruluşlar, yalnızca akreditasyon belgesinde belirtilen kapsam dahilinde görevlendirilebilirler.
(2) Atanmış kuruluş (DeBo);
a) Uygunluk değerlendirmelerini ulusal demiryolu kuralları başta olmak üzere ilgili mevzuat ve kılavuzlar doğrultusunda icra ederek, belge, sertifika ve raporlarını ilgili mevzuata uygun hazırlamaktan sorumludur.
b) Ulusal demiryolu kuralları gereği veya Bakanlığın talep etmesi halinde, uygunluk değerlendirme faaliyetlerinde ulusal ve uluslararası mevzuata ve ilgili standartlara göre uygunluk değerlendirme faaliyetlerini yürütmekten, gerekli araştırmaları yaparak Bakanlığı bilgilendirmekten sorumludur.
c) Faaliyetlerine ilişkin düzenlemelerde belirtilen diğer sorumlulukları yerine getirmek zorundadır.
Değerlendirme kuruluşunun (AsBo) görevlendirilmesi ve faaliyetleri
MADDE 9- (1) Değerlendirme kuruluşu görevlendirmesinde;
a) Akreditasyon belgesine sahip kuruluşun, demiryolu araçları, demiryolu altyapısı veya bunların alt bileşenleri, tasarımları, üretimleri, montaj ve kurulumları, test, doğrulama ve sertifikasyonları, bakımları ve emniyetli entegrasyonları, demiryolu emniyetine etki eden değişiklikler ve akreditasyon belgesinde belirtilen diğer kapsamlarda görevlendirilmesi için, yürürlükteki koşulları sağladığına ve gerekli yetkinliğe sahip olduğuna dair akreditasyon belgesine sahip olması gereklidir.
b) Akreditasyon belgesine sahip olmayan kuruluşun, yalnızca demiryolu emniyetine etki eden işletmesel ve organizasyonel değişiklikler kapsamları veya bu kapsamların bir kısmı ile sınırlı kalmak kaydı ile, yürürlükteki koşulları sağladığı ve gerekli yetkinliğe sahip olduğuna dair bilgi, belge ve kanıtları sunması ile yapılacak incelemeler ve denetimler sonucunda Bakanlık tarafından tanınmış olması gerekir.
(2) Demiryolu altyapı işletmecileri, demiryolu tren işletmecileri, demiryolu aracı sahipleri, bakımdan sorumlu kuruluşlar (ECM) ve demiryolu aracı ve altyapısı dahilinde kullanılan malzemelerin üreticileri ve tasarımcıları ile bunlardan her birinin iştiraki olan kuruluşlar birinci fıkranın (b) bendi kapsamında tanınarak görevlendirilemezler.
(3) Değerlendirme kuruluşu (AsBo), uygunluk değerlendirmelerini COTIF Sözleşmesinin UTP GEN-G’ye, ulusal demiryolu kurallarına, ilgili mevzuata, kılavuzlara ve ilgili kurumlar tarafından yayımlanan diğer ulusal ve uluslararası mevzuata uygun olarak icra ederek belge, sertifika ve raporlarını bu mevzuata uygun hazırlamaktan sorumludur.
UTP değerlendirme kuruluşunun görevlendirilmesi ve faaliyetleri
MADDE 10- (1) UTP değerlendirme kuruluşu görevlendirmesinde;
a) Başvuruda bulunan kuruluşun yürürlükteki koşulları sağladığına ve gerekli yetkinliğe sahip olduğuna dair akreditasyon belgesine sahip olması zorunludur.
b) Başvuruda bulunan kuruluşlar, yalnızca akreditasyon belgesinde belirtilen kapsam dahilinde görevlendirilebilirler.
(2) UTP değerlendirme kuruluşu, uygunluk değerlendirmelerini COTIF Sözleşmesinin APTU ekine, UTP’lere, kılavuzlara, ilgili kurumlar tarafından yayımlanan diğer uluslararası mevzuata uygun olarak icra ederek belge, sertifika ve raporlarını ilgili mevzuata uygun hazırlamaktan sorumludur.
ECM sertifikasyon kuruluşunun görevlendirilmesi ve faaliyetleri
MADDE 11- (1) ECM sertifikasyon kuruluşu görevlendirmesinde;
a) Başvuruda bulunan kuruluşun yürürlükteki koşulları sağladığına ve gerekli yetkinliğe sahip olduğuna dair akreditasyon belgesine sahip olması zorunludur.
(2) ECM Sertifikasyon kuruluşu;
a) ECM ve bakım fonksiyonu sertifikası düzenlenmesine ilişkin uygunluk değerlendirme faaliyetlerini COTIF Sözleşmesinin G Ek’i ATMF’ye, ATMF’nin A Ek’i ECM Düzenlemesine, ulusal demiryolu kurallarına, ilgili mevzuata, kılavuzlara ve ilgili kurumlar tarafından yayımlanan diğer ulusal ve uluslararası düzenlemelere uygun olarak icra ederek belge, sertifika ve raporlarını ilgili mevzuata uygun hazırlamaktan sorumludur.
b) ECM sertifikası düzenlemeden önce, ilgili mevzuatta belirtilen tüm araştırma, inceleme ve denetim faaliyetlerini tamamlayarak, ECM sertifikası almaya uygun bulunan kuruluşlarla ilgili tüm bilgi, belge ve raporları Bakanlığa sunarak teyit almaktan, Bakanlığın en fazla 20 iş günü içerisinde vereceği olumlu görüşünden sonra ECM sertifikası düzenlemekten sorumludur. Bu süre zarfında Bakanlığın görüş vermemesi durumunda görüş verilene kadar, görüşü olumlu kabul edilir.
c) Bakanlığın talebi halinde, herhangi bir bakımdan sorumlu kuruluşa (ECM) denetim yapmaktan, tespit edilecek uygunsuzluğun mahiyetine göre demiryolu emniyetini sağlamak üzere gerekli tedbirleri almaktan sorumludur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Başvuru, Değerlendirme, Görevlendirme, Bildirim, Kapsam Değişikliği ve Denetim
Başvuru
MADDE 12- (1) Uygunluk değerlendirme kuruluşu olarak görevlendirilmek isteyen kuruluşlar Ek-1’de yer alan dilekçe ile Bakanlığa başvurur.
(2) Başvuruda bulunan kuruluş tarafından;
a) Başvuru dilekçesinde, hangi uygunluk değerlendirme alanında başvurulduğunun, başvuruya ilişkin uluslararası veya ulusal teknik düzenlemenin, ilgili standartların veya modüllerin,
b) Her bir uygunluk değerlendirme alanında ayrı ayrı tam zamanlı olarak istihdam edilen personelin kimlik bilgilerini, görev alanını, yetkinliğini ve yürütülecek faaliyetlerdeki yetkisini açıklayan özgeçmişlerinin ve detaylı personel listesinin,
c) Personelin eğitim durumunun yanı sıra akademik veya sektörel ya da muayene veya denetim alanlarında ya da kamu kurum ve kuruluşlarıyla yürütmüş olduğu faaliyetlere dair tecrübesini ispatlayan belgelerin,
ç) Mesleki sorumluluk sigortası poliçesinin aslı veya noter tasdikli bir suretinin,
d) TÜRKAK tarafından yayımlanan akreditasyon sertifikasının,
e) Tüzel kişilere ait sicil tasdiknamesinin,
f) Vekaleten başvuru yapılacaksa vekaletname, vekaletname sahibinin imza beyanı aslı veya noter onaylı suretinin,
g) Organizasyon şeması ve çalışanların görev tanımlarını gösteren dokümanların,
ğ) Ek-4’te yer alan Tarafsızlık ve Bağımsızlık Taahhüdünün (Kaşeli ve imzalı),
h) Bakanlık tarafından yayımlanacak başvuru kılavuzunda ve diğer alt düzenlemelerde belirtilen diğer bilgi ve belgelerin,
ibraz edilmesi gereklidir.
Değerlendirme
MADDE 13- (1) Başvuru dosyalarının tamamlanmasının ardından Bakanlık değerlendirme yaparak bir değerlendirme raporu hazırlar. Bu değerlendirme süreci en geç 2 ay içerisinde sonuçlandırılır.
(2) Değerlendirme faaliyetlerinde bu Yönetmelikte ve faaliyet alanı ile ilgili uluslararası ve ulusal teknik düzenlemelerde tanımlanan şartlar esas alınır.
(3) Bakanlık, görevlendirme veya ret kararını gerekçesi ile birlikte başvuru sahibine bildirir.
(4) Ret kararı verilmesi halinde başvuru sahibi eksikliklerini tamamlayarak tekrar müracaat edebilir.
Görevlendirme
MADDE 14- (1) Değerlendirmeler sonucunda kuruluşun görevlendirildiğine dair belge almaya hak kazanması halinde Bakanlık Ek-5’te yer alan belgeyi düzenleyerek başvuru sahibine verir.
(2) Bakanlık görevlendirilen kuruluşu internet sitesinde yayımlar.
(3) Bakanlık, uygunluk değerlendirme kuruluşunu ilk kez görevlendirilecekse 1 yıl için, daha önce bu Yönetmelik kapsamında görevlendirildi ise en fazla 5 yıla kadar görevlendirebilir.
Bildirim
MADDE 15- (1) Görevlendirilen uygunluk değerlendirme kuruluşuna ilişkin gerekli bilgi ve belgeler Bakanlık tarafından Ticaret Bakanlığına, TÜRKAK’a ve ilgisine göre OTIF’e ve ERA’ya bildirilir.
(2) Bildirimi yapılan uygunluk değerlendirme kuruluşu Bakanlığın internet sitesinde, ilgisine göre ERADIS’de veya NANDO’da yayımlanır.
(3) Uygunluk değerlendirme kuruluşlarının bildirime konu faaliyetlerine ilişkin kapsam ve özelliklerinde meydana gelen değişiklikler Bakanlık aracılığıyla ilgili kurumlara bildirilir.
Kapsam değişikliği
MADDE 16- (1) Uygunluk değerlendirme kuruluşu kapsam değişikliği için Ek-2’de yer alan dilekçe ile Bakanlığa başvuruda bulunur. Kapsam değişikliği başvurusunda ilgisine göre 10 uncu maddede belirtilen gerekli bilgi ve belgeler başvuru dilekçesi ile beraber sunulur.
(2) Uygunluk değerlendirme kuruluşu kapsam değişikliği ile ilgili süreç boyunca mevcut görevlendirme kapsamında faaliyetlerine devam eder.
(3) Yapılan kapsam değişikliği ilk görevlendirme geçerlilik süresini değiştirmez.
Yenileme
MADDE 17- (1) Uygunluk değerlendirme kuruluşu görevlendirmesine sahip kuruluşlar görevlendirme süresi bitmeden en az 3 ay önce yenileme başvurusunu yapar. Yenileme başvurusu Ek-3’te yer alan dilekçe ile Bakanlığa yapılır. Bu Yönetmeliğin gerekliliklerinin sağlanması halinde düzenleme tarihi esas alınarak görevlendirme süreleri uzatılır.
Denetim
MADDE 18- (1) Bakanlık, görevlendirilen uygunluk değerlendirme kuruluşlarının faaliyetlerini bu Yönetmelikte ve görevlendirilmiş oldukları kapsamla ilgili uluslararası ve ulusal teknik düzenlemelerde, ulusal demiryolu kurallarında ve ilgili standartlarda belirtilen şartlara uygun olarak sürdürdüklerini, gerekli şartları taşımaya devam ettiklerini, sorumluluklarını yerine getirdiklerini ve Bakanlıkla eş güdüm içerisinde koordinasyon dahilinde icra ettiklerini izler ve denetler.
(2) Bakanlık, görevlendirdiği uygunluk değerlendirme kuruluşlarını görevlendirildiği kapsamda yılda en az bir kez rutin olarak denetler. İhtiyaç duyulması halinde haberli veya habersiz birden fazla ara denetim yapabilir.
(3) Bakanlık, gözetim ve denetim faaliyetleri doğrultusunda demiryolu emniyetini korumak adına, değerlendirmeye konu ürünün veya hizmetin arz edebileceği risklerin ciddiyetini, tehlikenin aciliyetini, kullanıcının veya tüketicinin niteliklerini dikkate alarak, tespit edilecek uygunsuzluğun giderilmesi için gereği halinde görevlendirilme kapsamını süreli veya süresiz olarak askıya alır, kısıtlar veya iptal eder.
(4) Denetim sonucunda bir denetim raporu hazırlanır. Bu raporda varsa uygunsuzluklar yazılı olarak belirtilir. Yapılan denetimde;
a) Demiryolu emniyetini doğrudan etkilemeyen bir minör uygunsuzluk tespit edilmesi halinde uygunsuzluğun giderilmesi için yirmi iş gününden az, altmış iş gününden fazla olmamak kaydı ile makul bir süre verilir. Raporda ifade edilen minör uygunsuzlukların verilen sürede giderilememesi halinde görevlendirme askıya alınır veya uygunsuzlukla ilgili görev kapsamı kısıtlanır.
b) Demiryolu emniyetini doğrudan etkileyen bir majör uygunsuzluk tespit edilmesi halinde görevlendirmenin uygunsuzluğa konu kapsamı derhal askıya alınır. Uygunsuzluğun giderilmesi için yirmi iş gününden az, altmış iş gününden fazla olmamak kaydı ile makul bir süre verilir. Verilen sürede uygunsuzluğun giderilmesi halinde görevlendirme yeniden geçerlilik kazanır. Uygunsuzluğun verilen sürede giderilmemesi halinde askıya alınan görevlendirme veya görevlendirmenin kısıtlanan kapsamı iptal edilmiş olur.
c) Uygunsuzluğa konu olan uygunluk değerlendirme faaliyeti sonucunda belgelendirilen ürünün, hizmetin, işletmesel veya organizasyonel değişikliğin veya uygunluk değerlendirmesine konu olan diğer hususların risk taşıyan ürün veya hizmet olarak değerlendirilmesi durumunda, demiryolu emniyetinin riske edilmemesi adına uygunsuzluğa konu uygunluk değerlendirme faaliyeti sonunda düzenlenmiş belge, sertifika veya rapor uygunluk değerlendirme kuruluşu tarafından derhal iptal edilir ve konu ile ilgili kurum ve kuruluşlar ile Bakanlık derhal bilgilendirilir.
(5) Görevlendirmesi veya görevlendirme kapsamının bir kısmı iptal edilen kuruluş, uygunsuzluklarını gidererek yeniden kapsam değişikliği veya görevlendirilme başvurusunda bulunabilir.
(6) Bakanlık gerekli görülmesi halinde akreditasyon kurumundan, görevlendirilmiş bir uygunluk değerlendirme kuruluşunun akreditasyonu doğrultusunda yürütmekte olduğu bir faaliyetin denetlenmesini talep edebilir.
(7) Bu Yönetmelik kapsamında görevlendirilen uygunluk değerlendirme kuruluşlarının görevlendirmelerine ilişkin akreditasyonlarının askıya alınması veya iptal edilmesi halinde görevlendirmelerinin ilgili kapsamı iptal edilmiş olur.
Mesleki sorumluluk sigortası
MADDE 19- (1) Başvuru yapacak olan uygunluk değerlendirme kuruluşunun sahip olacağı mesleki sorumluluk sigorta poliçesinin asgari teminat tutarı 1.000.000 TL seviyesinde olur.
(2) Mesleki sorumluluk sigortasının kapsamı asgari şartlarda bütün Türkiye coğrafyasını ve AB üye ülkelerini içerir.
(3) Uygunluk değerlendirme kuruluşu tarafından statüsü devam ettiği sürece mesleki sorumluluk sigortasının sürekliliği sağlanır.
Yabancı uygunluk değerlendirme kuruluşlarının denkliği
MADDE 20- (1) Bakanlık, karşılıklılık esasını gözeterek, OTIF üyesi ülkelerin eşdeğerlik incelemesini olumlu bir şekilde tamamlamış ulusal akreditasyon kuruluşlarının sunduğu hizmetlerin denkliğini tanır ve bu kuruluşların verdiği akreditasyon belgelerini ve bunlar tarafından akredite edilen OTIF üyesi ülkelerde yerleşik, ERADIS’de ve NANDO’da yayımlanmakta olan uygunluk değerlendirme kuruluşlarının verdiği sertifikaları kabul eder.
Akreditasyon ve tanıma süreçleri
MADDE 21- (1) Bakanlık, bu Yönetmelik kapsamında atanmış kuruluş (DeBo) veya ECM sertifikasyon kuruluşu olarak görevlendirilmek üzere akreditasyon başvurusunda bulunan bir kuruluşun akreditasyon sürecinin olumlu veya olumsuz olarak bir yıl içerisinde sonuçlanmaması halinde gerekli yetkinliğe sahip olduğunu değerlendirmeye ve akreditasyon süreci tamamlanana kadar geçerli olmak üzere tanımaya ve görevlendirmeye yetkilidir.
(2) Akreditasyon sürecinin olumlu sonuçlanması halinde bu madde kapsamında yapılan tanıma iptal olur ve akreditasyona istinaden görevlendirme devam eder.
(3) Akreditasyon sürecinin olumsuz sonuçlanması veya akreditasyon başvurusunun iptal edilmesi halinde bu madde kapsamında yapılan tanıma ve görevlendirme iptal olur.
(4) Akreditasyon sürecinin ulusal akreditasyon kurumu tarafından olumlu veya olumsuz sonuçlandırılmaksızın sonlandırılması halinde başvuran kuruluşun bir ay içerisinde başvurusunu yenilemesi şartı ile bu madde kapsamında yapılan tanıma ve görevlendirme devam eder.
Bakanlık tarafından belirlenecek çalışmalar ve eğitimler
MADDE 22- (1) Bakanlık, bu Yönetmelik kapsamında görevlendirilen uygunluk değerlendirme kuruluşundan demiryolu emniyetinin güçlendirilmesi ve endüstrisinin geliştirilmesi amacıyla ulusal ve uluslararası en iyi uygulama örneklerinin demiryolu sektörüne kazandırılmasına ve yaygınlaştırılmasına, yeni teknolojilerin yerli kaynaklardan temin edilmesine yönelik çalıştay veya eğitim organize edilmesini talep edebilir.
(2) Bakanlık, uygunluk değerlendirme kuruluşundan demiryolu emniyetinin güçlendirilmesine yönelik teknik mevzuat hazırlıkları için araştırma yapılması amacıyla sektör temsilcilerinin ve kendi uzmanlarının katılımıyla teşkil edilecek bir komisyon kurulmasını, komisyonun genel işleyişinin belirlenerek sekretaryasının yürütülmesini talep edebilir. Uygunluk değerlendirme kuruluşu komisyon çalışmalarının sonucunda bir araştırma raporu hazırlayarak talep edilen çalışmayı Bakanlığın belirlediği süre zarfında tamamlar.
(3) Uygunluk değerlendirme kuruluşu tarafından düzenlenecek yurt içi çalıştaylara, eğitimlere ve komisyon çalışmalarına gereği halinde toplantı salonu Bakanlık tarafından tahsis edilmek kaydı ile Bakanlığın belirleyeceği sayıda katılımcı bedelsiz olarak katılır.
(4) Bakanlık personeli, ilgili mevzuat kapsamında yurt dışında görevlendirilebilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Alt düzenleyici işlemler
MADDE 23- (1) Bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanması amacıyla, Bakanlıkça alt düzenleyici işlemler yapılabilir.
Onaylanmış kuruluş başvuruları ve görevlendirmelerin geçerliği
GEÇİCİ MADDE 1- (1) 2016/797/AB sayılı direktifi doğrultusunda demiryollarında karşılıklı işletilebilirlik hususunda Bakanlık tarafından hazırlanan usul ve esaslar, Avrupa Komisyonu tarafından teyit edilerek yürürlüğe konuluncaya ve GBOK beyan metni imzalanıncaya kadar onaylanmış kuruluş (NoBo) görevlendirilmesi başvurusu alınmaz.
(2) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce görevlendirilmiş olan uygunluk değerlendirme kuruluşlarının görevlendirmeleri devam eder.
Yürürlük
MADDE 24- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 25- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Ulaştırma ve Altyapı Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız
