Sercan BAKAÇ
Vergi Müfettişi
[email protected]
Emekli maaşlarına banka blokesi konulabilir mi? Bu soruya çoğumuzun ilk tepkisi muhtemelen şöyle olurdu:
“O kadar da olmaz… Emekli maaşına da mı bloke koyacaklar?”
Aslında uzun süredir bu konuda net bir görüş birliği bulunmuyordu. Ancak 17 Temmuz 2025 tarihli Resmî Gazete’ de yayımlanan Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu Kararı ile bu tartışmalara artık son nokta konuldu.
Yargıtay, tüketici kredisi kapsamında verilen onay ve rıza talimatları doğrultusunda bankaların emekli maaşına doğrudan bloke koyabileceğine oy çokluğuyla karar verdi.
1. Kararın Arka Planı
Emekli maaşlarına bloke konulması uygulaması, genellikle tüketici kredisi sözleşmelerinden doğan borçların tahsili sırasında gündeme gelmektedir. Bankalar, kredi borcu bulunan emeklilerin maaş hesaplarından otomatik kesinti yapmakta, bu uygulamaların yasal zemini ise tartışmalı bir alan oluşturmaktaydı.
Yargıtay daireleri arasında bu konuda farklı görüşler bulunmaktaydı. Bazı daireler, sözleşmede yer alan rıza hükümlerine dayanarak bloke işlemini hukuka uygun bulurken; bazıları emekli maaşlarının korunması gerektiği yönünde kararlar vermekteydi.
2. Yargıtay Kararının Özeti
Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun 21 Mart 2025 tarihli üçüncü görüşmesinde alınan ve 17 Temmuz 2025 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan kararda şu ifadeye yer verilmiştir:
“Tüketici kredisi nedeniyle verilen hapis, takas, mahsup ve benzeri onay ve rıza talimatları nedeniyle bankanın emekli maaşına doğrudan bloke koymasının mümkün olduğuna 21.03.2025 tarihinde yapılan üçüncü görüşmeden oy çokluğuyla karar verildi.”
Bu kararla birlikte, banka ile borçlu arasındaki sözleşme hükümlerine dayanılarak yapılan kesintiler hukuki zemin kazanmıştır. Karar, cebrî icra aşamasındaki haciz işlemlerini kapsamamakta, yalnızca tüketici kredisiyle ilgili doğrudan banka-borçlu ilişkisine dayalı işlemler için bağlayıcı olmaktadır.
3. Uygulamada Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Yargıtay’ın bu içtihat birleştirme kararı uyarınca:
- Bankalar, tüketici kredi sözleşmelerinde yer alan hapis, takas ve mahsup gibi hükümlere dayanarak borçlunun emekli maaşına bloke koyabilecektir.
- Bu uygulama yalnızca muaccel (vadesi geçmiş) borçlar için geçerli olacaktır.
- Borç taksitlendirildiyse, sadece ödenmeyen taksit tutarı kadar kesinti yapılabilecektir.
4. Değerlendirme ve Sonuç
Kararla birlikte, bankaların tüketici kredisi sözleşmesinden kaynaklanan borçlar nedeniyle emekli maaş hesaplarına bloke koymaları artık hukuken mümkün hâle gelmiştir. Bu bağlamda:
- Emeklilerin, tüketici kredi sözleşmelerinde yer alan rıza hükümlerini dikkatle okumaları,
- Ödeme yükümlülüklerini aksatmamaları,
- Bankaların ise sözleşmelerde bu tür bloke hükümlerini açık ve anlaşılır şekilde düzenlemeleri önem arz etmektedir.
Yargıtay’ın bu emsal kararı, hem finans sektörü hem de emekliler açısından dikkatle izlenmesi gereken yeni bir dönemin başlangıcı olabilir.*
(*Bu yazı yalnızca genel bilgilendirme amacı taşımakta olup, hukuki, mali veya vergisel bir görüş ya da tavsiye niteliği taşımamaktadır. Okuyucuların, özel durumlarına ilişkin olarak yetkili bir uzmandan görüş almaları önerilmektedir. Bu yazıda yapılan açıklamalar, tamamıyla yazarına ait olup, hiçbir şekilde yazarın çalıştığı kurumunu bağlamaz, kurumunun görüşü olarak kullanılamaz ve değerlendirilemez.)
Kaynakça
– Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 21/03/2025 Tarihli ve E: 2022/2, K: 2025/1 Sayılı Kararı – 17 Temmuz 2025 tarih ve 32958 sayılı Resmî Gazete
